Türkçe Öğretmenlerinin Öğretim Yöntem ve Tekniklerini Kullanma Becerileri ile Öğretmen Öz Yeterlikleri Arasındaki İlişki

Bu araştırmanın amacı Türkçe öğretmenlerinin yöntem ve teknik kullanma becerileri ile öğretmen öz yeterlik inançları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma, bağımsız bir değişkenin manipülasyonunun olmadığı nicel araştırma desenlerinden ilişkisel araştırma modeli ile gerçekleştirilmiştir. Kartopu örnekleme yöntemi ile Türkiye’nin farklı illerindeki eğitim kurumlarında görev yapan 145 Türkçe öğretmeni çalışmaya katılmıştır. Araştırmada verilerin toplanması amacıyla “Türkçe Öğretim Yöntem ve Tekniklerini Kullanma Becerisi Ölçeği”, “Öğretmen Özyeterlik İnancı Ölçeği” ve araştırmacılar tarafından hazırlanan kişisel bilgi formundan yararlanılmıştır. Veriler, SPSS ve JASP bilgisayar programları kullanılarak bağımsız gruplar t-testi, tek yönlü ANOVA, Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı ve basit doğrusal regresyon analizi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre Türkçe öğretmenlerinin yöntem-teknik kullanma becerileri ile öğretmen öz yeterlikleri arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki olduğu ve öğretmenlerin yöntem-teknik kullanma becerilerinin öğretmen öz yeterliği toplam varyansının %34’ünü açıkladığı sonuçlarına ulaşılmıştır.

The Relationship between Turkish Teachers' Use of Instructional Methods and Techniques Skills and Teacher Self-Efficacy

The aim of this study is to examine the relationship between Turkish teachers' method and technique usage skills and teachers' self-efficacy beliefs. It was carried out using the correlational research model, which is one of the non-experimental quantitative research methods in which there is no manipulation of an independent variable. 145 Turkish teachers working in various cities in Turkey were chosen to participate in the study using the snowball sampling method. In order to collect data for the study, the personal information forms created by the researchers, “The Ability to use the Turkish Teaching Methods and Techniques Scale”, and "Teacher Self-Efficacy Scale", were used. In the analysis of the data, independent groups t-test, one-way ANOVA, Pearson product-moment correlation coefficient, and simple linear regression analysis were used via the software: SPSS and JASP. According to the findings of the research there is a positive and significant relationship between the method-technique usage skills and teacher self-efficacy of Turkish teachers and the teachers' method-technique usage skills explain 34% of the total variance of teacher self-efficacy.

PDF

___

Akgün, F. (2013). Öğretmen adaylarının web pedagojik içerik bilgileri ve öğretmen öz-yeterlik algıları ile ilişkisi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 48-58.
Allinder, R. M. (1994). The relationship between efficacy and the instructional practices of special education teachers and consultants. Teacher education and special education, 17(2), 86-95.
Altıntaş, E., Özdemir, A. Ş. ve Kerpiç, A. (2012). Öğretmen adaylarının matematik okuryazarlığı özyeterlik algılarının bölümlere göre karşılaştırılması. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 26-34.
Arastaman, G. (2013). Eğitim ve fen edebiyat fakültesi öğrencilerinin öz-yeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine karşı tutumlarının incelenmesi. Journal of Kirsehir Education Faculty, 14(2), 205-217.
Arıcı, A. F. (2006). Türkçe öğretiminde kullanılan strateji-yöntem ve teknikler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 299-307.
Ashton, P. T. (1985). Motivation and teacher's sense of efficacy. In C. Ames ve R. Ames (Eds.), Research on motivation in education: Vol. 2. The classroom meliu (s. 141-174). Orlando, FL: Academic Press.
Ashton, P. T., & Webb, R. (1986). Making a difference: Teachers’ sense of efficacy and student achievement. New York: Longman.
Aslan, M. ve Kalkan, H. (2018). Öğretmenlerin özyeterlik algılarının analizi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 477-494.
Azar, A. (2010). Ortaöğretim fen bilimleri ve matematik öğretmeni adaylarının öz yeterlilik inançları. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 6(12), 235-252.
Bakaç, E. ve Raşit, Ö. (2017). Pedagojik formasyon öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik öz-yeterlik inançları ile tutumları arasındaki ilişki. Kastamonu eğitim dergisi, 25(4), 1389-1404.
Bandura, A. (1977). Self efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191-215.
Bandura, A. (1997). Exercise of personal and collective efficacy in changing societies. In A. Bandura (Ed.), Self efficacy in changing societies (s. 1-45). Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press.
Baykara, K. (2011). Öğretmen adaylarının bilişötesi öğrenme stratejileri ile öğretmen yeterlik algıları üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 80-92.
Bayrakdar, U., Vural-Batık, M. ve Barut, Y. (2016). Özel eğitim öğretmen adaylarının öğretmen özyeterlik düzeyleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Journal of Kirsehir Education Faculty, 17(2), 133-149.
Berkant, H. G. ve Ekici, G. (2007). Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretiminde öğretmen öz yeterlik inanç düzeyleri ile zeka türleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 113-132.
Christensen, L. B., Johnson, R. B., & Turner, L. A. (2015). Research methods, design, and analysis (12th ed.). New Jersey: Pearson.
Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (4th ed.). New Jersey: Pearson.
Çapa-Aydın, Y., Uzuntiryaki-Kondakçı, E., Temli, Y. ve Tarkın, A. (2013). Adaptation of sources of self-efficacy inventory into Turkish. İlköğretim Online, 12(3), 749-758.
Çolak, İ., Yorulmaz, Y. İ. ve Altınkurt, Y. (2017). Öğretmen özyeterlik inancı ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 20-32.
Dal, S. ve Tatar, N. (2017). Temel kavramlar. S. Dal ve M. Köse (Edt.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (ss. 1-45). Ankara: Anı Yayıncılık.
Dellinger, A. B. (2001). A study of the measurement and sources of teachers’ self and collective efficacy beliefs in professional learning environments (Unpublished doctoral dissertation). Louisiana State University, Baton Rouge, Louisiana.
Dellinger, A. B., Bobbett, J. J., Olivier, D. F., & Ellett, C. D. (2008). Measuring teachers’ self-efficacy beliefs: Development and use of the TEBS-Self. Teaching and teacher education, 24(3), 751-766.
Demirtaş, H., Cömert, M. ve Özer, N. (2011). Öğretmen adaylarının özyeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eğitim ve Bilim, 36(159), 96-111.
Dirican, E. E. (2014). Matematik öğretmenlerinin öz-yeterliklerini etkileyen faktörlerin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
Ekici, G. (2006). Meslek lisesi öğretmenlerinin öğretmen öz-yeterlik inançları üzerine bir araştırma. Eurasian Journal of Educational Research (EJER), 24, 87-96.
Ekici, G. (2008). Sınıf yönetimi dersinin öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterlik algı düzeyine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 98-110.
Ekinci, N. (2015). Öğretmen adaylarının öğrenme yaklaşımları ve öğretmen özyeterlik inançları arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 62-76.
Ercan-Özaydın, T., Çavaş, P. ve Arslan-Cansever, B. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının özyeterlik inançlarının değerlendirilmesi. Ege Eğitim Dergisi, 18(1), 1-30.
Federici, R. A., & Skaalvik, E. M. (2012). Teacher and principal self-efficacy: Relations with autonomy and emotional exhaustion. In S. L. Britner (Ed.), Perspectives on cognitive psychology. Self-efficacy in school and community settings (s. 125–150). New York: Nova Science Publishers.
Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS (3rd ed.). CA: Sage.
Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th ed.). Boston: McGraw-Hill.
Gay, L. R., Mills, G. E., & Airasian, P. W. (2011). Educational research: Competencies for analysis and application (10th ed.). Boston: Pearson.
George, D., & Mallery, M. (2003). Using SPSS for Windows step by step: a simple guide and reference. Boston: Allyn and Bacon.
Guskey, T. R., & Passaro, P. D. (1994). Teacher efficacy: A study of construct dimensions. American Educational Research Journal, 31, 627-643.
Güvenç, H. (2011). Sınıf öğretmenlerinin özerklik destekleri ve mesleki özyeterlik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 17(1), 99-116.
Infurna, C., Riter, D., & Schultz, S. (2018). Factors that determine preschool teacher self-efficacy in an urban school district. International Electronic Journal of Elementary Education, 11(1), 1-7.
Izgar, H. ve Dilmaç, B. (2008). Yönetici adayı öğretmenlerin özyeterlik algıları ve epistemolojik inançlarının incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 437-446.
Jöreskog, K. G., & Sörbom, D. (1993). Lisrel 8: Structural equation modeling with simpliscomm and language. Lincolnwood: Scientific Software International.
Kim, K. R., & Seo, E. H. (2018). The relationship between teacher efficacy and students' academic achievement: A meta-analysis. Social Behavior and Personality: an international journal, 46(4), 529-540.
Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling (3rd ed.). New York, NY: Guilford Press.
Korkut, K. ve Babaoğlan, E. (2012). Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlik inançları. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8(16), 269-281.
Kutluca, A. Y. ve Aydın, A. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öz-yeterlik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi: Oluşturmacı öğretimin etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 217-236. DOI: 10.17240/aibuefd.2016.16.1-5000182919
MEB. (2019). Türkçe dersi öğretim programı. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Moore, W. ve Esselman, M. (1992). Teacher efficacy, power, school climate and achievement: A desegregating district’s experience. Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, San Francisco.
Nakip, C. ve Özcan, G. (2016). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik öz-yeterlik inançları ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişki. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 12(3), 783-795.
Pajares, F. (1996). Self-efficacy beliefs in academic settings. Review of Educational Research, 66(4), 543-578.
Recepoğlu, E. (2013). Öğretmen adaylarının yaşam doyumları ile öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel(1), 311-326.
Robson, C., & McCartan, K. (2016). Real world research. West Sussex: John Wiley & Sons.
Skaalvik, E. M., & Skaalvik, S. (2007). Dimensions of teacher self-efficacy and relations with strain factors, perceived collective teacher efficacy, and teacher burnout. Journal of Educational Psychology, 99, 611–625.
Soodak, L. C., & Podell, D. M. (1993). Teacher efficacy and student problem as factors in special education referral. The Journal of Special Education, 27(1), 66-81.
Süğümlü, Ü. ve Sulak, S. E. (2020). Türkçe öğretim yöntem ve tekniklerini kullanma becerisi ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Dil Dergisi, 171, 147-171.
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics (5th ed.). New York: Allyn and Bacon.
Tejeda-Delgado, M. D. C. (2009). Teacher efficacy, tolerance, gender, and years of experience and special education referrals. International Journal of Special Education, 24(1), 112-119.
Tschannen-Moran, M., & Hoy, A. W. (2001). Teacher efficacy: Capturing an elusive construct. Teaching and teacher education, 17(7), 783-805.
Tschannen–Moran, M., Hoy, A. W., & Hoy, W. K. (1998). Teacher efficacy: Its meaning and measure. Review of Educational Research, 68(2) 202–248. Retrieved from http://www.jstor.org/stable/1170754
Uzun, A., Özkılıç, R. ve Şentürk, A. (2010). A case study: Analysis of teacher self-efficacy of teacher candidates. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 5018-5021.
Ünlü, İ., Kaşkaya, A. ve Kızılkaya, M. F. (2017). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öz-yeterlik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Journal of Kirsehir Education Faculty, 18(2), 651-668.
Üstüner, M., Demirtaş, H., Cömert, M. ve Özer, N. (2009). Ortaöğretim öğretmenlerinin öz-yeterlik algıları secondary school teachers’ self-efficacy beliefs. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(17), 1-16.
Woolfolk, A. E., & Hoy, W. K. (1990). Prospective teachers’ sense of efficacy and beliefs about control. Journal of Educational Psychology, 82, 81–91.
Yaman, S. ve Yalçın, N. (2005). Fen eğitiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının problem çözme ve öz-yeterlik inanç düzeylerinin gelişimine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 229-236.
Yeşilyurt, E. (2013). Öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterlik algıları. Electronic Journal of Social Sciences, 12(45), 88-104.
Yıldız, H. (2012). Üst biliş stratejilerinin öğretmen adaylarının üst bilişsel farkındalıklarına ve öz yeterliklerine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
Zee, M., & Koomen, H. M. (2016). Teacher self-efficacy and its effects on classroom processes, student academic adjustment, and teacher well-being: A synthesis of 40 years of research. Review of Educational Research, 86(4), 981-1015.