Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Türkçe Ders Kitapları: 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabına Yönelik Bir İnceleme

Ana dili öğretimi, ilköğretim süreciyle başlayan okul türü öğrenmede bütün derslerin başarısını etkileyen bir süreçtir. Bu süreçte, öğrencilerin dilsel becerilerini geliştirmeye dönük uygulamalardan yararlanılır. Türkçe eğitiminin başat amacı, öğrencilerin okuyup dinlediklerini anlamaları ve düşündüklerini söz ve yazı ile anlatabilmeleridir. Uygulamalarda, öğretimin temel gereçleri olan öğretici ve yazınsal nitelikli metinler kullanılır. Bu yönüyle metin türlerin seçimi ve hazırlanması çok önemlidir. Bu nedenle Türkçe öğretiminde kullanılacak öğretim programının ve metinlerin nitelikli olması gerekmektedir. 2004-2005 öğretim yılında bilindiği gibi Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), ilköğretim programlarının yapısında değişiklik yapmıştır ve yapılandırmacı yaklaşıma göre hazırlanmış programları uygulamaya koymuştur. Bu programa uygun olarak da eğitim-öğretim sürecinde yeni ders kitapları hazırlanmıştır. Bu çalışma ise 5. Sınıf Türkçe ders kitapları ile ilgili mevcut durumu betimlemek amacıyla yapılmıştır. Bu çalışmada da Türkçe dersi öğretim programı ve beşinci sınıf Türkçe ders kitabı incelenmiştir. İncelenen Türkçe öğretim programının bilgiyi edinen, bilgiyi yapılandıran bireyler yetiştirme anlayışıyla bütünleştirildiği görülmüştür. Kitaptaki yazınsal metinlerin birkaçı dışında çocuğa görelik ve anlatım özellikleri açısından nitelikli olmadığı belirlenmiştir.

Turkish Lesson Curriculum and Turkish Textbooks: Examination of Fifth Grade Turkish Textbook

Mother tongue, as a process of teaching, effects students' success for their entire life from the beginning of their elementary education. In that process, teaching strategies that enrich students' language development are implemented. The main reason of teaching Turkish is helping students to understand what they read and listen, in addition to express their thoughts by speaking and writing. In the application of teaching Turkish, corpus that are rich in terms of their informational and literacy aspects are used. From this direction, preparing and selecting the types of corpus is very crucial. For this reason, materials and teaching methods that are used in teaching Turkish should be carefully considered and should be qualified. As known, in the academic year of 20042005, Ministry of National Education had revised the curriculum of primary education in Turkey. With this change, a curriculum that is based on constructivist approach has been implemented. New textbooks are designed based on this new curriculum and have been used. The purposes of this study is to describe the current situation related to fifth grade Turkish textbooks. In this study, Turkish lesson curriculum and fifth grade Turkish textbook are examined. It is seen that the reviewed Turkish Language teaching program is integrated with the goal of preparing individuals who obtain and contruct knowledge. Except for a few of the literary text in the book it is determined that most of the literary text in the book are not qualified in terms of child relativity and expression properties.

PDF

___

Arı, G. (2011). Türkçe (6, 7, 8. sınıf) ders kitaplarındaki okuma ve dinleme/izleme metinleri ile yazma görevleri arasındaki tür uyumu. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,.6(3), 489-511.
Baş, B. (2003). Altıncı sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metin türleri üzerine bir inceleme. TÜBAR, XIII, 257--265.
Bayat, N. (2012). Türkçe ders kitaplarında yer alan şiirlerin şiirbilim açısından görünümü üstüne bir inceleme. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,.7(1), 325-344.
Çınar, P. (2013). Türkçe ders kitaplarındaki öykülerin çocuğa görelik ilkesi açısından incelenmesi. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,. 8(1), 1171--1180.
Çoban, A. ve Tabak, G. (2011). İlköğretim 6. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki hikâyelerin hikâye haritalama yöntemine göre incelenmesi. Journal ofEuropean Education, 1(1), 43--50.
Çoşkun, B. (2008). İlköğretim 5. sınıf Türkçe dersi öğrenci çalışma kitaplarının ve ders kitaplarının çeşitli açılardan incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
Demir, T. (2012). İlköğretim sekizinci sınıf Türkçe ders kitaplarındaki hikâye metinlerinde yer alan değer unsurlarının eşdizimsel örüntülemeler açısından görünümleri. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(2),1063--1078.
Demirel, Ö. (2007). Öğretimde planlama ve değerlendirme, öğretme sanatı. Ankara: PegemA Yayıncılık Göçer, A. (2008). İlköğretim Türkçe ders kitaplarının ölçme ve değerlendirme açısından incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 197-210.
Göğüş, B. (1983). Anadili eğitim programlarının niteliği. Türk Dili--Dil Öğretimi Özel Sayısı. Sayı: 379-380 TemmuzAğustos. Halis, İ. (2002). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Karadağ, Ö. ve Kurudayıoğlu, M. (2010). 2005 Türkçe programına göre hazırlanmış ilköğretim birinci kademe Türkçe ders kitaplarının kelime hazinesi. TÜBAR, XXVII, 423--436.
Kardaş Güneş, F. (2010). 2008--2009 öğretim yılı ilköğretim okulları birinci kademe Türkçe ders kitaplarının biçim ve içerik açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
Kavcar, C. (1999) Edebiyat ve eğitim. Ankara: Engin Yayınevi
Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Sever, S. (1995). Türkçe ve sınıf öğretmenleri için Türkçe öğretimi. Ankara: Engin Yayınevi.
Kayasandık, A. (2011). İlköğretim 6., 7. ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki anlatım bozuklukları. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 25, 1-30.
Kılıç Bağcı, G. (2001). Oluşturmacı fen öğretimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 1(1), 7--22.
Kutlu, Ö., Doğan, C. D. ve Karakaya, İ. (2009). Öğrenci başarısının belirlenmesi. Ankara: Pegem Akademi.
Küçükahmet, L.(2003), Konu alanı ders kitabı inceleme kılavuzu. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Lüle Mert, E. (2013). İlköğretim Türkçe Programı ile Türkçe Çalışma Kitaplarındaki Kazanım ve Etkinliklerin Sözcük Öğretimi Açısından Değerlendirilmesi. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(5), 13--31.
MEB (2009a). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kıIavuzu(1--5. sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Basımevi Müdürlüğü.
MEB (2009b). İlköğretim 5. sınıf Türkçe ders kitabı. Ankara: Saray Matbaacılık Özbay, M. (2006). Türkçe özel öğretim yöntemleri--l. Ankara: Öncü Basımevi.
Pilav, S. ve Oğuz, M. M. (2013). Türkçe ders kitaplarında yer alan metin türleri üzerine bir araştırma. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 16--30.
Sever, S.(2005). Yeni Türkçe öğretim programına göre öğrenme-öğretme ortamının düzenlenmesi. 14--16 Kasım 2005 Kayseri, Eğitimde Yansımalar: V||| Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu'nda sunulmuş bildiri.
Sever, S. (2006). Türkçe öğretiminin çözülemeyen sorunları. Varlık Dergisi, 1189(10), 8-16.
Sever, S. (2007). Okuma kültürü edinme sürecinde Türkçe öğretiminin sorumluluğu. Milli Eğitim Bakanlığı Okuma Kültürü ve Okullarda Uygulama Sorunları Toplantısında sunulmuş bildiri. 06 Aralık 2004. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
Solak, M. ve Yaylı, D. (2009). İlköğretim ikinci kademe Türkçe ders kitaplarının türler açısından incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi (The Journal of International Social Research), 2(9), 444--453.
Solar, B. (2010). Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin çocuğa göreliğinin değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
Sulak, S. E. (2009). İlköğretim okulları 1--5. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin türlerine göre yapılarının değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
Şen, E. ve Turhan, H. (2013). Ortaokul Türkçe Dersi öğrenci çalışma kitaplarında yer alan günlük yaşama ilişkin etkinlikler üzerine bir inceleme. lnternationalJournaI ofLanguage Academy, 1(1), 55-70.
Türk Dil Kurumu (2014, Mayıs). Büyük Türkçe sözlük. http:[[www.tdk.gov.tr adresinden elde edildi.
Yapıcı, M. (2004). İlköğretim 1. kademe ders kitaplarının öğrenci düzeyine uygunluğu. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 121-- 130.
Yaşar, S. ve Mehmet G. (2002, Mayıs). Uzaktan eğitimde kullanılan ders kitaplarının yapılandırmacı öğrenmeyi gerçekleştirecek biçimde düzenlenmesi. Sözel bildiri, Uluslar Arası Katılımlı Açık ve Uzaktan Eğitim Sempozyumu, Eskişehir.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.