Türkçe Ders Kitaplarındaki Etkinliklerin İncelenmesi

Günümüzde düşünen, sorgulayan, eleştiren, bilgiye ulaşan, ulaştığı bilgileri analiz edebilen ve kullanabilen bireyler yetiştirmek temel hedeftir. Bu hedef doğrultusunda günü yakalamak için bireylerin temel beceriler ile üst düzey becerileri kazanmasını sağlamak için ders programları güncellenmiştir. 2005 yılında uygulamaya konulan Türkçe Öğretim Programında yapılandırıcı yaklaşımla birlikte etkinlik yaklaşımı esas alınmıştır. Öğrencinin aktif olduğu, uygulama yaparak etkinlikler aracılığıyla dil becerilerini geliştirmesi beklenmektedir. Bu nedenle Türkçe ders kitaplarında verilen etkinliklerin iyi hazırlanması gerekmektedir. Bu çalışmada 2016-2017 eğitim öğretim yılında Milli Eğitim Bakanlığı ve özel yayın evleri tarafından hazırlanan 5ve 6.sınıf Türkçe ders kitaplarındaki etkinlikler incelenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Türkçe ders kitaplarında yer alan etkinlikler "Hazırlık ve Başlama, Uygulama, Değerlendirme, Gözden Geçirme, Genel Özellikler, Dil Becerilerini Kullanma ve Zihinsel Becerileri Kullanma" olmak üzere 7 kategoride ele alınmıştır. Her kategori için alt başlıklar belirlenmiş, Türkçe ders kitaplarında verilen toplam 727 etkinlik bu çerçevede değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, etkinliklerin Türkçe dil becerilerini geliştirme açısından istenilen düzeyde ve nitelikte olmadığı görülmüştür. Bazı etkinliklerin alıştırma düzeyinde kaldığı ya da bu amaçla kullanıldığı, bazılarının ise tamamen alıştırma özelliklerine sahip olduğu belirlenmiştir. Etkinliklerde yapılandırıcı ve etkinlik yaklaşımının öğrenme ilkelerine dikkat edilmediği, öğrencilerin ilgi ve ihtiyaçlarının göz önünde bulundurulmadığı anlaşılmıştır. Ayrıca etkinliklerin çoğunun birbirine benzediği ve tekrarlandığı saptanmıştır. Dil bilgisi etkinliklerinin ise otomatik tekrarları içerdiği, bazılarının çoktan seçmeli, cümle çevirisi, tanımlama, eşanlamlıları bulma vb. içerikte hazırlandığı ortaya çıkmıştır. Bu tür etkinliklerin çabuk ezberlendiği ve dil öğrenmeye fazla katkısı olmadığı bilinmesine rağmen yaygın kullanıldığı görülmüştür. Kısaca etkinlikleri hazırlama, seçme, uygulama ve değerlendirme çalışmalarına gereken önemin verilmediği sonucuna ulaşılmıştır

An Analysis of the Activities in the Turkish Language Textbooks

Nowadays, the main goal in education is to educate individuals who can think, question, know how to access knowledge, analyze that knowledge, and use it. To attain that goal and be current, curricula in Turkey have been updated to help individuals acquire basic and higher level skills. In the Turkish teaching curriculum which took effect in 2005, constructivist and activity-based approaches were taken as bases. The students are expected to be active and to develop their language skills by doing activities. This necessitates that the activities in the Turkish textbooks have to be prepared well. In this study, the activities which were in the 5th and 6th grade Turkish course textbooks published by the Ministry of National Education and private publishers in the 2016-2017 academic year were analyzed. Document analysis which is one of the qualitative research methods was used. The activities in the Turkish course textbooks were analyzed in terms of seven categories which were; “Preparation and Starting, Practice, Evaluation, Revision, General Characteristics, Use of Language Skills, and Use of Cognitive Skills”. Subcategories were established for each category, and 727 activities in the Turkish textbooks were evaluated, using this framework. Based on the analysis, it was observed that the activities were not at the intended level and of the intended quality with respect to developing Turkish language skills. It was determined that some activities were at the level of language exercise or used for that purpose, and some had utterly exercise properties. It was concluded that in the activities the principles of constructivism and activity-based approach and students interests and needs were not taken into consideration. Moreover, it was found that the majority of the activities were similar and repetitive. It was observed that the grammar activities contained mechanical repetitions and that some of them included multiple-choice, sentence translation, definition, finding synonyms, and the like. Even though it is known that such activities lead to memorization quickly and do not contribute much to language learning, they were being used widely. In short, it was concluded that necessary importance was not given to the preparation, selection, practice and evaluation of the activities

___

  • Bertocchini,P. ve Costanzo,E. (2014).La Notion d'exercice, Le Français Dans le Monde, 12.12.2016 tarihinde www.fdlm.org adresinden erişilmiştir.
  • Güneş, F. (2017). Türkçe öğretiminde etkinlik yaklaşımı. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(1), 48-64.
  • Güneş,F. (2014). Sınıf yönetimi, yaklaşım ve modeller. Ankara: Pegem A.
  • Güneş, F.(2013). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. Ankara: Pegem A. MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (2005). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu, Ankara: MEB Basımevi.
  • Pollet, D.(2015). Elève : acteur actif de son apprentissage : le triple a gagnant ? Analyse n°15 FAPEO, 10.12. 2015 tarihinde www.fapeo.be/analyses adresinden erişilmiştir.
  • Pourtois, J-P., Desmet, H.(2002). L’éducation postmoderne, 3ème Edition, PUF, Paris.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.