Türkçe Anadili Konuşucuları İçin Konuşma Becerisi Değerlendirme Çerçevesi Önerisi

Bu çalışmada Türkçe anadili konuşucuları için kuramsal olarak desteklenmiş bir konuşma becerisi değerlendirme çerçevesi oluşturmak amaçlanmıştır. Bu doğrultuda alan yazını taranarak var olan 28 ölçme aracı, ulamları ve ölçütleri bakımından karşılaştırılmış ve yeniden sınıflandırılarak ortak değerlendirme ölçütlerine ulaşılmıştır. Bu aşamada ölçme araçları, tümdengelimli içerik çözümlemesi yaklaşımına göre çözümlenmiştir. Buna ek olarak sözel dil üretiminin nasıl ve hangi sırayla gerçekleştiğini modelleyen araştırmalar da gözden geçirilmiş ve konuşma sürecinin bileşenlerini belirlemede kuramsal destek elde edilmiştir. Son olarak beş boyuttan oluşan (söyleyiş, akıcılık, dil yetkinliği, içerik, etkileşim) konuşma becerisi değerlendirme çerçevesi oluşturulmuştur. Bu çerçevenin dil öğretim ortamlarında konuşma becerisi değerlendirilirken yol gösterici olacağı öngörülmektedir

An Assessment Framework on Speaking Skills of Turkish Native Speakers

In this study, it is aimed to develop an assessment framework to assess Turkish native speakers' speaking performance based on a theoretical framework. Thus, 28 assessment scales from the relevant literature were compared in terms of their categories and accordingly a common assessment criteria were constructed. At this stage, the scales were analyzed by the deductive content analysis approach. In addition, the speaking models were analyzedfocusing on the nature and the order during verbal language production. Therefore, a theoretical framework was provided on the speaking model processes, and how it takes place in addition to its components. Finally, a framework of five categories (i.e. pronunciation, fluency, linguistic competence, content, and interaction) were formed. Accordingly, this study provides an assessment framework for Turkish native speakers to evaluate the native language speaking skills

___

  • ACTFL (2012). The ACTFL proficiency guidelines: Speaking. Yonkers, NY: ACTFL.
  • Akyol, H. (2010). Türkçe öğretimi yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları
  • Aykaç, M. (2011). Türkçe öğretiminde çocuk edebiyatı metinleriyle kurgulanan yaratıcı drama etkinliklerinin anlatma becerilerine etkisi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi
  • Bock, K., & Levelt, W.J.M. (1994). Language production. Grammatical encoding. M.A. Gernsbacher (Ed.).
  • Handbook of psycholinguistics (ss.741-779). New York: Academic Press
  • Bulut, K. (2015). Mikro öğretim tekniğinin Türkçe öğretmen adaylarının konuşma beceri ve kaygılarına etkisi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Bygte, M. (2003). Speaking (10. baskı). Oxford: Oxford University Press.
  • Council of Europe. (2001). Common European framework of reference for languages: Learning, teaching, assessment. Cambridge: CUP.
  • Çintaş-Yıldız, D. ve Yavuz, M. (2012). Etkili konuşma ölçeği: Bir ölçek geliştirme çalışması. Turkish Studies, 7 (2), 319-334.
  • Dell, G.S. (1986). A spreading-activation theory of retrieval in sentence production. Psychological Review, 93, 283-321.
  • Demirel, Ö. (1999). Türkçe öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Erdem, A. (2012). Yapılandırmacı karma öğrenme ortamlarının dinleme ve konuşma becerilerine etkisi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Erdem, A. ve Erdem, M. (2014). “DinleİzleAnlat” dinleme ve konuşma yeterlikleri ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(4), 418-432.
  • Fromkin, V. A. (1973). Speech errors as linguistic evidence. The Hague, Netherlands: Mouton.
  • Garrett, M. F. (1980). The limits of accommodation. V. Fromkin (Ed.), Errors in linguistic performance (ss. 263- 271). New York: Academic.
  • Göçer, A. (2014). Türkçe öğretiminde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Güneş, F. (2014). Konuşma öğretimi yaklaşım ve modelleri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (1), 1 – 27.
  • Gürhan, D. (2013). Ses eğitimi çalışmalarının politikacıların konuşma becerilerine etkisi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Hughes, A. (2003) Testing for language teachers. Cambridge: Cambridge University Press.
  • İmer, K., Kocaman, A. ve Özsoy, A. S. (2011). Dilbilim sözlüğü. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
  • Kartallıoğlu, N. (2015). Bilişsel farkındalık stratejilerinin 7. sınıf öğrencilerinin konuşma becerilerini geliştirmeye etkisi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Korkmaz, Z. (2003). Gramer terimleri sözlüğü (genişletilmiş 2. baskı). Ankara : Türk Dil Kurumu.
  • Kurudayıoğlu, M. (2013). Konuşma eğitimi. İstanbul: Kriter Yayınları.
  • Kuzu, T. ve Suna, H. E. (2012). Öğretmen adaylarına yönelik hazırlıklı konuşma ölçeği geliştirme çalışması. M. Aksan ve (Ed.) 5. Uluslararası Türkçenin Eğitimi-Öğretimi Kurultayı Bildiriler (ss.139-147). Mersin: Mersin Üniversitesi.
  • Maden, S. (2010). Türkçe öğretmeni adaylarının sözlü iletişim becerileri üzerine bir araştırma. EKEV Akademi Dergisi, 44, 145-154.
  • MEB (2006). İlköğretim Türkçe dersi (6, 7, 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara.
  • MEB (2007). Sosyal bilimler lisesi diksiyon ve hitabet dersi taslak öğretim programı. Ankara.
  • MEB (2015). Türkçe dersi (1-8. sınıflar) öğretim programı. Ankara.
  • MEB (2017). Türkçe dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara.
  • Levelt, W. J. M. (1989). Speaking: From intention to articulation. Cambridge, Mass. The MIT Press.
  • Luoma, S. (2004). Assessing speaking. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Norbury C. F. (2014). Sources of variation in developmental language disorders: Evidence from eye-tracking studies of sentence production. Phil. Trans. R. Soc. B 369: 20120393.
  • Orhan, S. (2010). Görsellerle desteklenmiş altı şapka düşünme tekniğinin öğrencilerin konuşma becerilerini geliştirmesine etkisi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (3. baskıdan çeviri). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Öztürk, A. (1997). Tiyatro dersinin öğretmen adaylarındaki sözel iletişim becerilerine etkileri. Ankara: Ankara Üniversitesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Sallabaş, M. E. (2011). Aktif öğrenme yönteminin ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin konuşma becerilerine etkisi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Sargın, M. (2006). İlköğretim öğrencilerinin konuşma becerilerinin değerlendirilmesi. Muğla: Muğla Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Türk Dil Kurumu (TDK) (b.t.). Güncel Türkçe sözlük (çevrimiçi sözlük). 26.09.2017 tarihinde http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&view=gts adresinden erişilmiştir.
  • Temizkan, M. (2009). Akran değerlendirmenin konuşma becerisinin geliştirilmesi üzerindeki etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (12), 90-112.
  • Temizkan, M. ve Atasoy, A. (2016). Konuşma becerisinde aşamalı gelişim modelinin etkililiği üzerine bir değerlendirme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (34), 78-97.
  • Temizyürek, F., Erdem, İ. ve Temizkan, M. (2011). Konuşma eğitimi (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Topçuoğlu, F. ve Özden, M. (2012). Diksiyon ve konuşma eğitimi. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Vardar, B. (1998). Açıklamalı dilbilim terimleri sözlüğü. İstanbul: ABC Kitabevi.
  • Yalçın, A. (2002). Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Akçağ Yayınları
  • Yangın, B. (2002). Kuramdan uygulamaya Türkçe öğretimi. Ankara: Dersal Yayıncılık.
  • Yıldız, C., Okur, A., Arı, G. ve Yılmaz, Y. (2008). Yeni öğretim programına göre kuramdan uygulamaya Türkçe öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayınları
  • Yüceer, D. (2014). Türkçe öğretmenliği birinci sınıf öğrencilerinin hazırlıksız konuşma becerileri üzerine bir araştırma. Ankara: Gazi Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.