Kemalettin DENİZ, Rasim TARAKCI, Efecan KARAGÖL

Okuma Kazanımları Açısından Ortaokul Türkçe Ders Kitapları

Okuma, Türkçe Dersi Öğretim Programı (2018)’nda en çok kazanım sayısının görüldüğü dil becerisi olması bakımından önemlidir. 2018-2019 eğitim-öğretim yılı ortaokul Türkçe ders kitapları, belirtilen programa göre hazırlanmıştır. Bu araştırmanın amacı, Türkçe Dersi Öğretim Programı (2018)’na göre Millî Eğitim Bakanlığınca hazırlanan 5, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarını okuma kazanımları açısından incelemektir. Nitel bir durum çalışması olan araştırmada içerik analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Kitapların hem kendi içinde hem de kitaplar arasında okuma kazanımlarının düzenli bir biçimde kullanılmaması, araştırmanın dikkat çeken sonucudur. Kitap yazarları, kazanımları 1 kere kullandıktan sonra kazanımların dağılımına dikkat etmemektedir. Bu durum, öğrencilerin bazı okuma becerilerini edinmesinde risk oluşturmaktadır. Araştırmanın bulgu ve sonuçlarından hareketle ders kitabı ve program yazarlarına yönelik birtakım önerilere yer verilmiştir.

Secondary School Turkish Textbooks in Terms of Reading Achievements

Reading has an important place in the Turkish Language Teaching Program (2018). Because it is the language skill of which achievements outnumber other skills. 2018-2019 academic year secondary school Turkish textbooks are prepared according to the mentioned program. The aim of this research is to examine the 5th, 6th, 7th and 8th grade textbooks prepared by the Ministry of National Education according to the 2018 Turkish Language Teaching Program in terms of reading achievements. The content analysis technique was used in the study which is a qualitative case study. As a result of the research, it has been observed that reading achievements are not used regularly both within each book and between books. Book authors do not pay attention to the distribution of achievements once they have used them once. This poses a risk for students to acquire some reading skills.

PDF

___

Akgül, A., Demirer, N., Gürcan, E., Karadaş, D., Karahan, İ. ve Uysal, A. (2018). 7. sınıf ortaokul ve imam hatip ortaokulu Türkçe ders kitabı (1). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Arı, G. (2017). Türkçe dersi öğretim programındaki (ortaokul) okuma kazanımlarının değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 685-703.
Arı, G. ve Keskin, K. H. (2016). Türkçe dersi (1-8. Sınıflar) öğretim programı okuma öğrenme alanındaki kazanımlarla ilgili eleştirel bir değerlendirme. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 144- 169.
Ceran, D. ve Deniz, K. (2015). TEOG sınavı sorularının okuma becerisiyle çözülebilme düzeyi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(2), 92-109.
Ceylan, S., Duru, K., Erkek, G. ve Pastutmaz, M. (2018). 6. sınıf ortaokul ve imam hatip ortaokulu Türkçe ders kitabı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev. Ed.) Ankara: Siyasal Kitabevi.
Durukan, E. (2011). 7. sınıf Türkçe dersi öğrenci çalışma ve öğretmen kılavuz kitaplarının Türkçe programının okuma hedef/kazanımlarına göre değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(19), 420-428.
Haykır, A. H., Kaplan, H., Kıryar, A., Tarakcı, R. ve Üstün, E. (2018). 5. sınıf ortaokul ve imam hatip ortaokulu Türkçe ders kitabı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Karadağ, Ö. (2012). Anlama becerileri açısından Türkçe dersi öğretim programı (6, 7, 8. Sınıflar)’na eleştirel bir bakış. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 36(1), 97-110.
Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Kır, T., Kırman, E. ve Yağız, S. (2018). 7. sınıf ortaokul ve imam hatip ortaokulu Türkçe ders kitabı (2). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
MEB Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği. (2012). 02.06.2018 tarihinde http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/09/20120912-2.htm sayfasından erişilmiştir.
MEB İlköğretim Türkçe 6-8. Sınıflar Öğretim Programı ve Kılavuzu. (2006). 23.04.2015 tarihinde http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx'den erişildi.
MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. (t.y.). Ders kitapları hakkında merak edilenler. 06.01.2019 tarihinde http://fethiye.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_11/12095522_ders_kitaplarY_inceleme_1.pdf sayfasından erişilmiştir.
MEB Türkçe Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). (2018). 02.06.2018 tarihinde http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=222 sayfasından erişilmiştir.
Mete, G., Karaaslan, M., Kaya, Y., Ozan, Ş. ve Özdemir, D. (2018). 8. sınıf ortaokul ve imam hatip ortaokulu Türkçe ders kitabı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Onan, B. (2013). Dil eğitiminin temel kavramları. Ankara: Nobel.
Patton, Q. M. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev. Ed.) Ankara: Pegem.
Yıldırım, A. (1999). Nitel araştırma yöntemlerinin temel özellikleri ve eğitim araştırmalarındaki yeri ve önemi. Eğitim ve Bilim, 23, s. 7-17.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.