Okuma Alanındaki Araştırmaların Bibliyometrik Özellikler Açısından İncelenmesi

Okuma, anlama uğraşında zihinsel süreçlere dayalı bir üretim etkinliğidir. Bu çalışmada okuma alanındaki araştırmaların bibliyometrik analizini gerçekleştirmek ve alanın genel yapısı hakkında çıkarımlarda bulunmak amaçlanmıştır. Bu amaçla 1974-2018 yılları arasında okuma literatürü ile ilgili bilimsel araştırmalar yayın türü, yayın dili, ülke adresleri, anahtar kelime ağı gibi çeşitli bibliyometrik özellikler açısından analiz edilmiştir. Araştırma, betimsel araştırma modelinde desenlenmiştir. Çalışmanın veri kaynağını, Web of Science (WoS) veri tabanından elde edilen veriler oluşturmaktadır. WoS (SCI, SSCI, A&HCI ve ESCI) atıf dizinlerindeki dergilerin listelendiği uluslararası bibliyometrik veri tabanıdır. Veri analizi sürecinde bibliyometrik analiz tekniği kullanılmıştır. Bibliyometrik ağ kümeleri VOSviewer (Version 1.6.9) analitik aracı ile haritalandırılmıştır. Elde edilen sonuçlar ışığında araştırmaların çoğunlukla makale türünde (% 69.18) ve İngilizce (% 92.46) olarak yayımlandığı görülmüştür.

Literature Review on Reading in Terms of Bibliometric Properties

Reading is a production activity based on mental processes in understanding comprehension. The aim of this study is to perform bibliometric analysis of the studies in the field of reading and to make inferences about the general structure of the field. For this purpose, scientific studies related to reading literature between 1974-2018 were analysed in terms of bibliometric characteristics such as publication type, publication language, country addresses, and keyword network. The research was designed in descriptive research model. The data source of the study consists of data obtained from the Web of Science (WoS) database. WoS (SCI, SSCI, A&HCI and ESCI) is an international bibliometric database listing journals in citation indexes. In the data analysis process, bibliometric analysis technique was used. Bibliometric network clusters were mapped using the VOSviewer (Version 1.6.9) analytical tool. In the light of the results, it was observed that studies were mostly published in articles (69.18%) and English (92.46%).

PDF

___

Akaydın, Ş. ve Çeçen, A. (2015). Okuma becerisiyle ilgili makaleler üzerine bir içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 40 (178), 183-198.
Akyol, H. (2011). Türkçe ilk okuma ve yazma öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
Altunkaya, H. ve Erdem, İ. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin okuma kaygıları ve okuduğunu anlama becerileri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 59-77.
Bordons, M., ve Barrigón, S. (1992). Bibliometric analysis of publications of Spanish pharmacologists in the SCI (1984–89). Part II. Scientometrics, 25(3), 425-446.
Bus, A. G., Van Ijzendoorn, M. H. ve Pellegrini, A. D. (1995). Joint book reading makes for success in learning to read: A meta-analysis on intergenerational transmission of literacy. Review of educational research, 65(1), 1-21.
Büyüköztürk, Ç., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ç. ve Demirel, E. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Chao, C. C., Yang, J. M., ve Jen, W. Y. (2007). Determining technology trends and forecasts of RFID by a historical review and bibliometric analysis from 1991 to 2005. Technovation, 27(5), 268-279.
Chiu, W. T., ve Ho, Y. S. (2007). Bibliometric analysis of tsunami research. Scientometrics, 73(1), 3-17.
Demirel, Ö. (1990). Yabancı dil öğretimi: İlkeler, yöntemler, teknikler. Ankara: Usem Yayınları.
Elbir, B., ve Bağcı, C. (2013). Birinci ve ikinci kademe okuma eğitimi üzerine yapılan lisansüstü çalışmaların değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 229-247.
Epçaçan, C. (2018). Okuma ve anlama becerilerinin öğretim sürecine etkisi üzerine bir değerlendirme. Electronic Turkish Studies, 13(19), 615-630.
Glänzel, W., ve Moed, H. (2002). Journal impact measures in bibliometric research. Scientometrics, 53(2), 171- 193.
Hoover, W. A., ve Gough, P. B. (1990). The simple view of reading. Reading and writing, 2(2), 127-160.
Hsieh, W. H., Chiu, W. T., Lee, Y. S., ve Ho, Y. S. (2004). Bibliometric analysis of patent ductus arteriosus treatments. Scientometrics, 60(2), 205-215.
Karadağ, R. (2014). Okuma ilgisi, tutumları ve alışkanlığı konusunda yapılmış çalışmaların lisansüstü tezlere dayalı analizi: YÖK ve ProQuest veri tabanları örneklemi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 1-17.
Karagöz, B. (2018). Bitişik eğik yazıdan dik temel yazıya geçiş sürecinde sınıf öğretmenlerinin dik temel yazı öğretimine ilişkin görüşleri. EKEV Akademi Dergisi, 22, 73, 395-414.
Karagöz, B. ve Koç Ardıç, İ. (2019). Ana Dili Eğitimi Dergisinde yayımlanan makalelerin bibliyometrik analizi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(2), 419-435.
Karatay, H. (2009). Okuma stratejileri bilişsel farkındalık ölçeği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(19), 58-80.
Kavcar, C., Oğuzkan, F., ve Sever, S. (2005). Türkçe öğretimi: Türkçe ve sınıf öğretmenleri için. Ankara: Engin Yayınevi.
Li, K., Rollins, J. ve Yan, E. (2018) Web of science use in published research and review papers 1997–2017: A selective, dynamic, cross-domain, content-based analysis. Scientometrics, 115, 1–20.
Liu, X., Zhang, L., ve Hong, S. (2011). Global biodiversity research during 1900–2009: a bibliometric analysis. Biodiversity and Conservation, 20(4), 807-826.
Lv, P. H., Wang, G. F., Wan, Y., Liu, J., Liu, Q., ve Ma, F. C. (2011). Bibliometric trend analysis on global graphene research. Scientometrics, 88(2), 399-419.
Macías-Chapula, C., ve Mijangos-Nolasco, A. (2002). Bibliometric analysis of AIDS literature in Central Africa. Scientometrics, 54(2), 309-317.
Onan, B. (2017). Ana dili öğretiminde yapılandırmacı hedefler üzerine bir tasnif çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 806-822.
Özdemir, S. (2018). Okumaya ilişkin lisansüstü araştırmaların eğilimleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(4), 1161- 1178.
Pinto, M., Fernández-Pascual, R., Caballero-Mariscal, D., Sales, D., Guerrero, D., ve Uribe, A. (2019). Scientific production on mobile information literacy in higher education: a bibliometric analysis (2006– 2017). Scientometrics, 120(1), 57-85.
Pritchard, A. (1969). Statistical bibliography or bibliometrics?. Journal of Documentation, 24, 348-349.
Tang, M., Liao, H., ve Su, S. F. (2018). A bibliometric overview and visualization of the International Journal of Fuzzy Systems between 2007 and 2017. International Journal of Fuzzy Systems, 20(5), 1403-1422.
Tonta Y. (2017). TÜBİTAK Türkiye Adresli Uluslararası Bilimsel Yayınları Teşvik (UBYT) programının değerlendirilmesi. Ankara: TÜBİTAK ULAKBİM.
Tsay, M. Y. (2008). A bibliometric analysis of hydrogen energy literature, 1965–2005. Scientometrics, 75(3), 421-438.
Tsay, M. Y., ve Yang, Y. H. (2005). Bibliometric analysis of the literature of randomized controlled trials. Journal of the Medical Library Association, 93(4), 450-458.
Uçak, N. Ö. (2009). Bilimsel iletişim ve üniversite kütüphaneleri. İ, Keskin, M. H. Kutluoğlu ve S. S. Kurbanoğlu (Yay. Haz.). Hidayet Nuhoğu'na Armağan içinde (291-298), İstanbul, Pamuk Yayıncılık.
Uçan, H. (2016). Dilbilim, Göstergebilim ve Edebiyat Eğitimi. İstanbul: İz Yayıncılık.
Ülper, H. (2017). Okumaya genel bir bakış kuram ve modellere giriş. Ankara: PEGEMAKADEMİ.
Van Eck, N. J. ve Waltman, L. (2010). Software survey: Vosviewer, a computer program for bibliometric mapping. Scientometrics, 84, 523–538.
Yaşar, Ş. ve Guvey-Aktay, E. (2011). Türkiye’de okuma alanına ilişkin yapılan tezlerin incelenmesi. X. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu’nda sunulmuş sözlü bildiri. Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
Yazıcı, N. (1 Mart 2013), “Edebiyat Eğitimde Ne İşe Yarar?”, 7. Eğitimde Edebiyat Semineri Günışığı Kitaplığı, Özel Şişli Terakki Ortaokulu, İstanbul, (Keçi İnadına Edebiyat Dergisi, S.1, s.4-6).