Metin Türleri Bağlamında Az Gören, Görme Engelli ve Gören Öğrencilerin Yazılı İfade Becerilerinin İncelenmesi

Bu araştırmanın genel amacı metin türleri bağlamında az gören, görme engelli ve gören öğrencilerin yazılı ifade becerilerinin incelenmesidir. Bu genel amaç için öğrencilerin yazılı ifade becerileri uzunluk, süre, bağdaşıklık, tutarlılık ve kalite değişkenleri açısından incelenmiştir. Araştırma grubu 111'i az gören, 113'ü görme engelli ve 120'si gören, toplam 344 öğrenciden oluşmaktadır. Öğrencilere anı, ikna edici ve bilgilendirici metin olmak üzere üç farklı türde metin yazdırılmıştır. Elde edilen veriler SPSS programı aracılığıyla analiz edilmiştir. Bu kapsamda, Tek Yönlü Varyans Analizi ve Post-Hoc Scheffe Testi kullanılmıştır. Öğrencilerin yazma süreleri, metin türü açısından farklılaşmamıştır. Metin uzunluğunda da anlamlı bir farklılaşma görülmemiştir. Bütün öğrenciler; en fazla süreyi anı, en az süreyi ise ikna edici metin yazarken kullanmıştır. Görme engelli ve az gören öğrenciler en fazla kelimeyi anı metninde kullanmışlardır. Gören öğrenciler ise en fazla kelimeyi bilgilendirici metinde kullanmışlardır. Metin türü açısından, görme engelli ve az gören öğrencilerin tutarlılık ve kalite puanları anlamlı farklılığa sahip değilken, gören öğrencilerin puanları anlamlı farklılığa sahiptir. Metin bağdaşıklığında, öğrenciler arasında farklılıklar tespit edilmiştir. Araştırmanın sonunda, bulgular, ilgili alanyazın çerçevesinde tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.

Examining Written Expression Skills of Low Vision, Visually Impaired and Sighted Students in the Context of Text Types

The general aim of this research is to examine the written expression skills of low vision, visually impaired and sighted students in the context of text types. For this general purpose, students’ written expression skills were examined in terms of length, time, cohesion, coherence and quality variables. The research group consists of 111 low vision, 113 visually impaired, 120 sighted peers, total 344 students. Students were asked to write three different texts which were memoir, persuasive and expository. The data obtained were analysed through SPSS program. In this context, One-way ANOVA and Post-Hoc Scheffe Test were administered. Writing time of the students did not differ in terms of text type. No significant difference was noted in text length. All students spared the time in writing memoir most, and in writing persuasive texts least. Visually impaired and low vision students used words in the memoir text, most. Sighted students used words in the expository text, most. With regards to text type, while coherence and quality scores of visually impaired and low vision students did not differ significantly, sighted students showed significant differences. Differences were detected among students in text cohesion. At the end, the findings were discussed within the framework of the related literature and suggestions were provided.

PDF

___

Akyol, H. (2012). Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Kök.
Akyol, H. (2015). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: Pegem.
Alatlı, R. ve Servi, C. (2017). Ortaokula devam eden işitme engelli öğrencilerin yazı performanslarının incelenmesi: Örnek grup çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 18(1), 27-43.
Applebee, A., Langer, J., Mullis, I., Latham, A. ve Gentile, C. (1994). National assessment of educational progress 1992: Writing report card. Washington, DC: U.S. Government Printing Office.
Arı, G. (2010). Altıncı ve yedinci sınıf öğrencilerinin yazdığı hikâye edici metinlerin değerlendirilmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 15(27), 43-75.
Atasavun Uysal, S. ve Düger, T. (2012). Writing and reading training effects on font type and size preferences by students with low vision. Perceptual and Motor Skills, 114(3), 837-846.
Bamberg, B. (1984). Assessing coherence: A reanalysis of essays written for the national assessment of educational progress, 1969-1979. Research in the Teaching of English, 18(3), 305-319.
Başaran, M. ve Akyol, H. (2009). Okuduğunu anlama ve metne karşı geliştirilen tutum üzerinde metnin bilgi verici veya hikâye edici olmasının etkisi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 11-23.
Başkan, A. (2019). Yedinci sınıf öğrencilerinin öyküleyici metin yazma becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 453-467.
Burkhalter, N. (1995). A Vygotsky-based curriculum for teaching persuasive writing in the elementary grades. Language Arts, 72(3), 192-199.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
Coşkun, E. (2005). İlköğretim öğrencilerinin öyküleyici anlatımlarında bağdaşıklık, tutarlılık ve metin elementleri. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Coşkun, E. (2007). Yazma becerisi. A. Kırkkılıç ve H. Akyol (Ed.), İlköğretimde Türkçe öğretimi içinde (ss. 49-91). Ankara: Kök.
Coşkun, E. ve Tiryaki, E. N. (2013). Üniversite öğrencilerinin tartışmacı metin yazma becerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 102-115.
Çakmak, S., Karakoç, T., Şafak, P. ve Kan, A. (2014). Identifying the reading speed of low vision student's at elementary level. International Journal in IT and Engineering, 2(10), 38-48.
Çelik, M. E. (2010). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin bilgilendirici metin yazma kazanımlarına ulaşma düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
Çoban, A. ve Karadüz, A. (2015). 7. sınıf öğrencilerin öyküleyici metinlerinin bağdaşıklık ve tutarlılık ölçütlerine göre değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(19), 67-96.
Deatline-Buchman, A. ve Jitendra, A. K. (2006). Enhancing argumentative essay writing of fourth-grade students with learning disabilities. Learning Disability Quarterly, 29(1), 39-54.
De La Paz, S. (2001). Stop and dare: A persuasive writing strategy. Intervention in School and Clinic, 36(4), 234-243.
Demir, T. (2013). Yazma becerisine yönelik kazanımların ortaokulda gerçekleşme düzeyleri. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 1(1), 45-56.
Doherty, B. ve Jaffe C. (2007). Writing with the purpose: Persuasive writing. Hawthorne: Educational Impression.
Dyson, A. H. (1995). The courage to write: Child meaning making in a contested world. Language Arts, 72(5), 324-333.
Efe, A. ve Karasu, H. P. (2017). Kaynaştırma eğitimine devam eden işitme engelli öğrencilerin yazdıkları öykülerin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 18(3), 329-354.
Englert, C. S. ve Mariage, T. (2003). The sociocultural model in special education interventions: Apprenticing students in higher-order thinking. L. H. Swanson, K. Harris ve S. Graham (Ed.), Handbook of learning disabilities içinde (ss. 450-467). New York: Guilford.
Englert, C. S., Raphael, T. E., Fear, K. ve Anderson, L. (1988). Students’ metacognitive knowledge about how to write informational texts. Learning Disability Quaterly, 11, 18-46.
Ennis, R. B., Jolivette, K. ve Boden, L. J. (2013). STOP and DARE: Self-regulated strategy development for persuasive writing with elementary students with E/BD in a residential facility. Education and Treatment of Children, 36(3), 81-99.
Feldman, D. (2011). Beyond the classroom: Writing as therapy. Journal of Poetry Therapy, 24(2), 93-104.
Figueroa, J., Meneses, A. ve Chandia, E. (2018). Academic language and the quality of written arguments and explanations of Chilean 8th graders. Reading and Writing, 31(3), 703-723.
Göçer, A. (2010). Türkçe öğretiminde yazma eğitimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(12), 178-195.
Göçer, A. (2019). Yazma uğraşı, Yazı nasıl yazılır? Nasıl yazar olunur? Yazma eğitimi. Ankara: Pegem.
Graham, S. (1997). Executive control in revising of students with learning and writing difficulties. Journal of Educational Psychology, 82, 223-234.
Graham, S. ve Harris, K. R. (2005). Writing better: Effective strategies for teaching students with learning difficulties. London: Baltimore.
Graham, S., Harris, K. R. ve Mason, L. (2005). Improving the writing performance, knowledge, and motivation of struggling young writers: The effects of self regulated strategy development. Contemporary Educational Psychology, 30, 207-241.
Graves, D. H. (1983). Writing: Teachers and children at work. Portsmouth: Heinemann.
Güler Bülbül, Ö. (2015). Zihinsel yetersizlikten etkilenmiş öğrencilerin ve yazmada düşük performans gösteren akranlarının öykü yazma becerilerinde “seç+düzenle+yaz ve oku-düzelt+paylaş-düzelt” stratejisinin etkililiği. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Güneş, F. (2007). Ses temelli cümle yöntemi ve zihinsel yapılandırma. Ankara: Nobel.
Güzel-Özmen, R. (2006). The effectiveness of modified cognitive strategy instruction in writing with mildly mentally retarded Turkish students. Council for Exceptional Children, 72(3), 281-297.
Harley, R. K., Truan, M. B. ve Sandford, L .D. (1997). Communication skills for visually impaired learners: Braille, print, and listening skills for students who are visually impaired. Springfield, Illinois: Charles C Thomas.
Harris, J. (1993). Introducing writing. London: Penguin.
Harris-Brown, T., Richmond, J., Maddalena, S. D. ve Jaworski, A. (2015). A comparison of the handwriting abilities of secondary students with visual impairments and those of sighted students. Journal of Visual Impairment & Blindness, 109(5), 402-412.
Harris, K. R., Graham, S. ve Mason, L. H. (2006). Improving the writing, knowledge, and motivation of struggling young writers: Effects of self-regulated strategy development with and without peer support. American Educational Research Journal, 43(2), 295-340.
Hayes, J. R. ve Flower, L. S. (1986). Writing research and the writer. American Psychologist, 41(10), 1106-1113.
Kan, M. O. ve Erbaş, A. (2017). Beşinci sınıf öğrencilerinin ikna edici yazma becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(5), 2228-2246.
Kaptan, A. (2015). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin ikna edici yazma beceri düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemi, kavramlar-ilkeler-teknikler. Ankara: Nobel.
Karasu, G. ve Uzuner, Y. (2018). İşitme engelli üniversite öğrencileriyle dengeli okuma yazma yaklaşımı ile gerçekleştirilen yazma çalışmalarının incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 19(2), 199-232.
Kavcar, C. ve Oğuzkan, F. (1999). Örnek edebi metinlerle yazılı ve sözlü anlatım. Ankara: Anı.
Kaya, B. (2014). Yazma öğretimi ve teknoloji. İ. Seyit Ertem (Ed.), Okuma yazma eğitimi ve teknoloji içinde (ss. 99-121). Ankara: Nobel.
Keskinkılıç, K. (2005). İlkokuma yazma öğretimi. Ankara: Nobel.
Koenig, A. J. (1987). A study of expressive writing skills of blind students including partial replication of the National of Educational Progress third writing evaluation. Doctoral Dissertation, Faculty of George Peadbody College for Teachers of Venderbilt University, Nashville.
Kolaç, E. (2009). İlköğretim Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin tür açısından değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1). 594-626.
Konuk, S. (2017). İkna edici yazma becerisinin geliştirilmesine yönelik bir eylem araştırması. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Kreuzer, D. T. (2007). An analysis of writing practices in 4th- and 5th-grade students with visual impairments. Doctoral Dissertation, University of California Berkeley with San Francisco State University, California.
Kurudayıoğlu, M. ve Yılmaz, E. (2014a). Türkçe öğretmeni adaylarının oluşturdukları ikna edici metinlerin yapı açısından incelenmesi. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 2(1), 20-29.
Kurudayıoğlu, M. ve Yılmaz, E. (2014b). Nasıl ikna ediliyoruz? İkna edici metin ve yapısı. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 10(1), 75-102.
Lane, K. L., Harris, K. R., Graham, S., Weisenbach, J. L., Brindle, M. ve Morphy, P. (2008). The effects of self-regulated strategy development on the writing performance of second-grade students with behavioral and writing difficulties. The Journal of Special Education, 41(4), 234-253.
Lee, J. W. (1987). Topic selection in writing: Aprecarious but practical balancing act. The Reading Teacher, 41(2), 180-184.
Leon, T. M. (2008). Middle-school students comprehending, analyzing, and evaluating persuasive text. Doctoral Dissertation, Maryland University, Washington.
Little, M. A., Lane, K. L., Harris, K. R., Graham, S., Story, M. ve Sandmel, K. (2010). Self-regulated strategies development for persuasive writing in tandem with schoolwide positive behavioral support: Effects for second-grade students with behavioral and writing difficulties. Behavioral Disorders, 35(2), 157-179.
Meieran, G. M. (1985). Written expressive language of children with low vision. Doctoral Dissertation, University of Pittsburgh, Pittsburgh.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Thousand Oaks, CA: Sage.
Mustafaoğlu, R., Zirek, E., Yasacı, Z. ve Özdinçler, A. R. (2018). Dijital teknoloji kullanımının çocukların gelişimi ve sağlığı üzerine olumsuz etkileri. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5(2), 1-21.
Okur, A., Göçen, G. ve Süğümlü, Ü. (2013). İkna edici yazma ve karşılaştırmalı bir araştırma (Avustralya ana dili öğretimi ders materyalleri ve Türkiye örneği). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(21), 167-197.
Özbay, M. ve Zorbaz, K. Z. (2015). Metin tutarlılığı bütüncül puanlama anahtarının Türkçeye uyarlanması. D. Uçgun ve A. Balcı (Ed.), Akademik hayatının 25. yılında Türkçe eğitimi alanının ilk profesörü Murat Özbay'a armağan içinde (ss. 69-88). Ankara: Pegem.
Özmen, E. R. (2011). Bir metin yapısı örneği: Evrensel dünya problemlerine ilişkin problem çözüm yapısı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 49-62.
Özmen, E. R. (Ed.). (2017). Öğrenme güçlüğü sınıf içi destek seti (İlköğretim dönemi) 3. Kitap: Okuma yazmada öğretimsel stratejiler. Ankara: Eğiten.
Özmen, E. R., Selimoğlu, Ö. G. ve Şimşek, M. Ö. (2015). Uyarlanmış bilişsel strateji öğretiminin öykü yazmada uygulanması: Zihinsel yetersizliği olan bir öğrenci ile vaka çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi 16(2), 149-164.
Reid, R. ve Lienemann, T. O. (2006). Strategy instruction for students with learning disabilities. New York-London: The Guilford.
Rex, E. J., Koenig, A. J., Wormsley, D. P. ve Baker, R. L. (1995). Foundations of Braille literacy. New York: AFB.
Rousseau, M. K., Bottge, B. A. ve Dy, E. B. (1993). Syntactic complexity in the writing of students with and without mental retardation. American Journal on Mental Retardation, 98(1), 113-120.
Saddler, B. (2006). Increasing story-writing ability through self-regulated strategy development: Effects on young writers with learning disabilities. Learning Disability Quarterly, 29(4), 291-305.
Sallabaş, M. E. (2007). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin kendini yazılı olarak ifade etme kazanımlarına ulaşma düzeyi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Savaiano, M. E. ve Hebert, M. (2019). A cross-sectional examination of the writing of students with visual impairments. Journal of Visual Impairment & Blindness, 113(3) 260-273.
Sivrikaya, T. ve Eldeniz Çetin, M. (2018). Öykü yazma stratejisinin kaynaştırma öğrencilerinin öykü yazma becerilerine etkisi. Education Sciences, 13(1), 1-18.
Tavşanlı, Ö. F. (2018). İlkokul öğrencileri ne yazar? İlkokul öğrencilerinin yazılı anlatımlarında metin türü, konu ve içerik tercihlerinin incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(1), 32-47.
Temizyürek, F. (2008). Farklı türlerdeki metinlerin ilköğretim 8. sınıflarda okuduğunu anlamaya etkisi. Eurasian Journal of Educational Research, 30, 141-152.
Tulumovic, S., & Huremovic, A. (2012). Written expression of students with and without visual impairment. The Journal of International Social Research, 5(20), 372-378.
Uğur, F. (2017). Ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin bilgilendirici metin yapısı unsurlarını belirleme düzeyleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(39), 200-222.
Ülper, H. (2008). Bilişsel süreç modeline göre hazırlanan yazma öğretimi programının öğrenci başarısına etkisi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Üründü, V. (2011). 6-8. sınıf Türkçe ders kitaplarının tema ve metin türü yönünden incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
Yakıcı, A., Yücel, M., Doğan, M. ve Yelok, V. S. (2005). Üniversiteler için Türkçe–1 yazılı anlatım. Ankara: Gazi.
Zorbaz, K. Z. (2010). İlköğretim okulu öğrencilerinin yazma kaygı ve tutukluğunun yazılı anlatım becerileriyle ilişkisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.