Kazakistan Cumhuriyetinde Eğitim Sisteminin Tarihî Seyri ve Günümüzdeki Yapısı
Bu çalışma, Kazakistan Cumhuriyetindeki eğitim sisteminin başlangıçtan günümüze kadarki tarihî seyrinin incelenmesi için hazırlanmıştır. Kazakistan, uzun yıllar Rus hâkimiyeti altında yaşamış Çarlık Rusya ve Sovyet Rusya- ve Sovyetler Birliğinin dağılmasından sonra 16 Aralık 1991 yılında bağımsızlığını ilan etmiş bir ülkedir. Yaşanan Rus hâkimiyetleri neticesinde de doğrudan veya dolaylı olarak pek çok yönde değişimlere, baskılara ve asimilasyonlara maruz kalmıştır. Özellikle Sovyet Rusya döneminde daha sistemli bir şekilde yürütülmeye başlayan bu politikalar çeşitli yöntem ve stratejilerle Kazak eğitim sisteminde de görülmüş ve tüm halk Sovyetleştirilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada Batı Türklüğü ile dil-kültür ilişkisi bakımından köklü bir geçmişe sahip olan Kazakistan Cumhuriyetindeki eğitim sisteminin temelleri, tarihî gelişimi ve günümüzdeki yapısı ele alınmıştır. Bu incelemenin alanla ilgili yapılacak daha kapsamlı ve farklı araştırmalara katkı sağlayacağı ve Türk Dünyası arasındaki eğitim çalışmalarını daha da ileri götüreceği kanaatindeyiz
Historical Course of the Education System in Kazakhstan Republic and Its Structure Today
This study was conducted in order to examine the historical course of the education system in the Kazakhstan Republic from its beginning till today. Kazakhstan, having lived under Russian domination for many years - Tsarist Russia and the Soviet Union - is a country that declared its independence on December 16th, 1991 after the disintegration of the Soviet Union. As a result of the Russian dominance, the country was subject to numerous direct or indirect changes, oppression, and assimilation. Those policies which started to be applied more systematically during the Soviet Russia period were witnessed in the Kazakhh education system through various methods and strategies and the entire nation was attempted to be Sovietized. In this paper, the basics of the education system in the Kazakhstan Republic, which has a long-established history in terms of language-culture relation with Western Turkishness and its historical course along with its present structure, were examined. We believe that this search will contribute to more detailed and different future studies in the field and will further the educational studies in the Turkish World
___
- Bayjanova, Z. (2008). Jalpı pedagogika, Almatı: Taymas Baspa Üyi.
- Boranbayeva, S. G. (2004). Sscb dönemi ve bağımsızlık sonrası Kazakistan Cumhuriyetinde Kazak dilinin genel durumu. Ankara Üniversitesi Modern Türklük Dergisi Araştırmaları, Cilt 1, S. 1, 20-41.
- Demir, C. (1997). Atatürk döneminde bir ve tam devreli liselerde (ortaokul ve liselerde) Türk dili ve edebiyatı eğitimi ve öğretimi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Demir, S. B., Doğan, S. ve Pınar, M. A. (2013). 4+4+4 Yeni eğitim sistemi’nin yansımaları: beşinci sınıflardaki eğitim- öğretim sürecinin branş öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Turkish Studies, Volume 8/9, s. 1081-1098.
- Ergün, M. (2008). Cumhuriyet dönemi eğitim tarihi. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 6/12, S.321-348.
- Kaplankıran, İ. (2016). Kazakistan’da 7. sınıf ders kitabı üzerinden ana dili öğretimi üzerine bir inceleme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kazakstan Respublikasındagı bilim turalı zannama. (2014). Almatı: Yurist Baspası.
- Kınacı, C. (2010). Sovyetlerden günümüze Kazakistan’da Kazak dilinde eğitim politikaları. Turkish Studies, 5/4, s. 1304-1319.
- Koç, K., Bayniyazov, A. ve Başkapan, V. (2003). Kazak Türkçesi Türkiye Türkçesi sözlüğü, Ankara: Akçağ Yayınları.
- Kurmanalina, Ş., Mukanova, B., Galimova, A. ve İlyasova, R. (2010). Pedagokiga, Astana: Foliyant Baspası.
- Kuşçu, I. (2014). Bağımsız Kazakistan’da eğitim ve sağlık: sorunlar, reform süreci, uluslararası aktörlerin rolü. Orta Asya ve Kafkasya Araştırmaları Dergisi (OAKA), Cilt: 9, Sayı: 18, s. 23-46.
- Kutalmış, M. (2004). Tarihte ve günümüzde Kazakistanın alfabe meselesi. Bilig, Sayı 31, s. 1-21.
- Shuinshina, N. (2006). Türkiye’de Kazakistan eğitim sistemlerinin örgütsel yapılarının karşılaştırılması (Merkezi ve taşra teşkilatı açısından). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Tülbasiyeva, L. (2007). Kazakistan’ın eğitim sistemi ve yeni gelişmeler, Çev: Dr. Almagül İsina, İslam Ülkeleri Kongresi, 24-27 Ekim, İstanbul, s. 455-460.
- Urakova, L. (2014). Geçmişten günümüze Kazakistan’daki dille ilgili yasa koyuculuğa genel bir bakış. Türkbilig, Sayı 28, s. 97-104.
- Yazıcıoğlu, İ. (2010). Örgütlerde iş tatmini ve işgören performansı ilişkisi: Türkiye ve Kazakistan karşılaştırması. Bilig, Sayı 55, 243-264.
- ISSN: 2147-6020
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 2013
- Yayıncı: Mehmet Kurudayıoğlu