8. Sınıf Türkçe Ders Kitabındaki Yazma Etkinliklerinin Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi

Yeni fikirlerin ortaya çıkmasında etkili olan eleştirel, yaratıcı, yenilikçi ve analitik düşünme gibi üst düzey düşünme becerileri, Türkçe Öğretim Programlarında özellikle vurgulanmaktadır. Yeni eğitim anlayışı ile birlikte, öğrencinin sahip olduğu bilginin değerlendirilmesinden ziyade, bu bilgiyi yaşama transfer etmesinin daha önemli olduğu bilinmektedir. Üst düzey becerilere ulaşmada ders kitaplarında yer alan etkinliklerin hangi bilişsel basamak düzeyine hitap ettiğini bilmek gerekmektedir. Bu sınıflandırmayı yaparken, Bloom’un yenilenmiş taksonomisi dikkate alınmıştır. Araştırmada yenilenmiş Bloom Taksonomisi’nin bilişsel beceri ve bilgi birikimi boyutları dikkate alınarak, yazma etkinliklerinin öğrencilerin üst düzey düşünme becerilerine ne derece katkı sağladığını tespit etmek amaçlanmıştır. Çalışma, nitel araştırma veri toplama tekniklerinden doküman analizi kullanılarak 2018 yılında yayımlanan Türkçe Ders Kitaplarından 8.sınıf düzeyi sınırlılığında gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, etkinliklerin %61’inin alt düzey, %39’unun ise üst düzey becerilere; doğrudan yazma becerisine yönelik olan, öğrenciden yeni bir şeyler oluşturmasının istendiği etkinliklerin üst düzey beceri basamaklarına (%32 yaratma), yazma becerisi altında yer alan dil bilgisine yönelik etkinliklerin ise alt düzey beceri basamaklarına (% 26 hatırlama) hitap ettiği tespit edilmiştir.

Research of Writing Activities in the 8th Grade Turkish Course Book According to the Revised Bloom Taxonomy

High-level thinking skills such as critical, creative, innovative and analytical thinking that are effective in the emergence of new ideas, are emphasized in the Turkish Teaching Curriculum. With the new educational perspective, the curriculum emphasizes the importance of transferring the knowledge. It is necessary to know that which cognitive step level the activities in the textbooks address in reaching high-level skills. While classifying the activities, Bloom’s revised taxonomy is taken into consideration. In the research, it was aimed to determine to what extent the writing activities contributed to the students' high-level thinking skills by considering the cognitive skills and knowledge dimensions of the Revised Bloom Taxonomy. The study was carried out in the limitation of 8th grade level of Turkish Textbooks published in 2018 using document analysis which is one of the qualitative research data collection techniques. As a result of the study, it was determined that 61% of the writing activities addressed to the lower level and 39% of them to the upper level skills, and activities related to direct writing skills belong to the upper level skill (32% creation) and the activities for grammar belong to the lower level skill (26%recall).

PDF

___

Anderson, L.W. (1999). Rethinking Bloom’s taxonomy: Implications for testing and assessment. ERIC Documents Reproduction Service, 1-24. (ED 435 630).
Anderson, L.W. ve D. Krathwohl (Ed.). (2001). A taxonomy for learning, teaching, and assessing: a revision of Bloom’s taxonomy of educational objectives. U.S.: Addison Wesley Longman, Inc.
Anderson, L.W. (2005). Objectives, evaluation, and the improvement of education. Studies in Educational Evaluation. 31, 102-113.
Aslan, C. (2011). Soru sorma becerilerini geliştirmeye dönük öğretim uygulamalarının öğretmen adaylarının soru oluşturma becerilerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 36(160), 236-249.
Aydın, N., Yılmaz, A. (2010). Yapılandırıcı yaklaşımın öğrencilerin üst düzey bilişsel becerilerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 57-68.
Başbay, M. (2008). Yenilenmiş taksonomiye göre düzenlenmiş öğretim tasarımı dersinde projeye dayalı öğretimin öğrenme ürünlerine etkisi. Yayımlanmış Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
Benzer, A. (2017). Cumhuriyet dönemi karşılaştırmalı ana dili öğretim programları. A. Güzel (Edt.), Başlangıçtan Günümüze Türkçenin Eğitim Öğretim Tarihi Araştırmaları, (s.s. 301-350), Ankara: Akçağ Yayınları.
Beyreli, L., Sönmez, H. (2017). Bloom taksonomisi ve yenilenmiş Bloom taksonomisi ile ilgili Türkiye’de yapılan çalışmaların odaklandığı araştırma konuları. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(2), 213-229.
Bloom, B. S. (Ed.) (1956). Taxonomy of educational objectives, handbook 1: Cognitive domain, (2nd Edition), London: Longman Publishing
Bümen, N. T. (2007). Effects of the original versus revised Bloom’s taxonomy on lesson planning skills: A Turkish study among pre-service teachers, Review of Education, 53, 439-455.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. (14. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Creswell, J. W. (2017). Araştırma deseni, nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. S.B. Demir (Çev. Edt.), (3. Baskı), Ankara: Eğiten Kitap
Çakır, N. (2013). Üniversite eğitiminin üst düzey düşünme becerilerinin gelişimine etkisi. Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi
Demir, P. (2015). Yenilenmiş Bloom taksonomisine göre 2005 yılı Sosyal Bilgiler öğretim programında yer alan kazanımlar ve seviye belirleme sınav soruları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Samsun: On Dokuz Mayıs Üniversitesi.
Durukan, E., Demir, E. (2017). 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe dersi çalışma kitaplarındaki etkinliklerin Bloom’un yenilenmiş taksonomisine göre sınıflandırılması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(3), 1619-1629.
Eroğlu, D. (2013). 6., 7. ve. 8. sınıf Türkçe çalışma kitaplarındaki dil bilgisi soruları ve kazanımlarının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Ankara: Başkent Üniversitesi. Yüksek Lisans Tezi.
Forehand, M. (2010). Bloom’s taxonomy. M.Orey (Ed.), Emerging perspectives on learning, teaching and technology. (ss.41-47), Switzerland: Global Text.
Güneş, F. (2012). Öğrencilerin düşünme becerilerini geliştirme. Türklük Bilimi Araştırmaları, 32, 127- 146.
Güneş, F. (2013). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. (1. Baskı), Ankara: Pegem Akademi Yayınları
Huitt, W. (2011). Bloom et al.’s taxonomy of the cognitive domain. educational psychology interactive. http://www.edpsycinteractive.org/topics/cogsys/bloom.html [pdf] adresinden 21.12.2019 tarihinde erişildi.
Karadağ, Ö. Maden, S. (2014). Yazma eğitimi: kuram, uygulama, ölçme ve değerlendirme. A. Güzel ve H. Karatay (Ed.), Türkçe öğretimi el kitabı. (2. Baskı), (ss.265-306), Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
Krathwohl, D.R. (2002). A revision of Bloom taxonomy: an overview, Theory into Practice, 41(4), 212- 218.
Mecit, Ö. (2006). 7E öğrenme evresi modelinin beşinci sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme yeteneği gelişimine etkisi. Ankara: Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Doktora tezi.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), (2006). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu (6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: MEB Yayınları
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), (2018). Türkçe dersi öğretim programı. Ankara: MEB Yayınları
Nickerson, R. (1988). On improving thinking through instruction. Review of Research in Education. 15, 3-57.
Ulum, H. (2017). MEB ilkokul 2, 3 ve 4. sınıf Türkçe ders ve çalışma kitaplarında yer alan etkinliklerin yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi. Mersin: Mersin Üniversitesi. Yüksek Lisans Tezi,
Yıldırım, A. Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı), Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Yıldız, D. Ç. (2015a). Türkçe dersi sınav sorularının yeniden yapılandırılan Bloom taksonomisine göre analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 14(2), 479-497.
Yıldız, N. (2015b). İlkokul sosyal bilgiler öğretiminde başarılı zeka kuramına dayalı etkinliklerin düşünme becerilerine etkisi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi. Doktora tezi.