Vakıf Üniversitelerinin Yönetimi: Türkiye ve Azerbaycan Örneği

Üniversiteler, bir toplumda nitelikli işgücünü yetiştirmek ve bilgi üretmek gibi çok önemli görevleri üstlenmişlerdir. Bu görev ve sorumluluk günümüz eğitim sistemlerinde devlet ve özel sektör arasında paylaşılmaya başlanmıştır. Bir çok ülkenin eğitim sisteminde küçümsenmeyecek payı bulunan, özel yükseköğretim kurumlan Türkiye ve Azerbaycan'da henüz 10-15 yıllık bir geçmişe sahiptirler. Bununla beraber, özel üniversiteler, bu ülkelerde bir alternatif olarak düşünülmekte ve yüksek öğretim sektöründeki bazı sorun ve eksikliklere çözüm olmaları beklenmektedir. Özel üniversitelerin amaçlarına ulaşması ve beklentilere cevap verebilmesi için ise etkili yönetilmeleri gerekmektedir. Bu çalışma da, özel-vakıf üniversitelerinin genel olarak özelliklerini tespit etmek ve yönetim fonksiyonları itibariyle her iki ülke özel üniversitelerindeki uygulamaları ortaya koymak amaçlanmıştır. Anket sonuçlarına göre bazı benzerlikler ve farklılıklar belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Türkiye

Administration of the Universities Established by the Foundations-Turkey and Azerbaijan Cases

In a society, universities have undertaken critical responsibilities such as creating a qualified workforce and producing knowledge. In today' s education system, these responsibilities have been started to be shared between the public and private sectors. Private universities, which play an important role in many countries' education systems, go back to only a decade or so both in Turkey and Azerbaijan. Yet, private universities in these two countries are considered to be an alternative to the public institutions and expected to solve some certain problems in higher education. In order for private universities to achieve their objectives and meet the expectations, they have to be managed , effectively. This study aims to determine the characteristics of private universities and to explain the applications in the private universities of Turkey and Azerbaijan with regard to managerial functions. Based on the questionnaire , there are both some differences and similarities.
Keywords:

Turkey,

___

  • American Council on Education (1969), Collage and University Business Administration Washington.
  • Ardıç, Kadir, Baş Türker (2001), "Kamu ve Vakıf Üniversitelerindeki Akademik Personelin İş Tatmin Düzeyinin Karşılaştırılması", 9. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi (24-26 Mayıs, 2001), İstanbul Univ. İşletme Fakültesi, İstanbul,, s. 1-32.
  • Atik, Hayriye (l999), "Üniversitelerin Yerel Ekonomiye Katkıları: Teori ve Erciyes Üniversitesi Üzerinde Bir Uygulama", Erciyes Üniversitesi ÎİBF Dergisi, Sayı. 15, s. 99-110.
  • Banya, Kingsley (2001), "Are Private Universities the Solution to the Higher Education Crises in Sub-Saharan Africa", Education Policy, No. 14, s. 168-172.
  • Blau, M. Peter, (1994), The Organization of Academic Work, (2nd. ed.), Transaction Publication New-Brunswick.
  • Bleaney, M. F., Binks, M.,Greenaway D., Reed G. Ve Whynes D (1992)," What Does a University Add to Its Local Economy", Applied Economics, Vol. 24, s. 305-311.
  • Bolat, Salih (1996), "Eğitim Örgütlerinde İletişim: H.Ü. Eğitim Fakültesi Uygulaması", H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 12, s.75-79.
  • Breneman, W. David (1996), "Affordability and The Private Institutions", Educational Record, Vol.74, No. 4, Fall-, s.14-17.
  • Cabal, B. Alfonso (1993), The University as an Institution Today, UNESCO Publ., Int. Development Research Center, Ottawa.
  • Dinçer,Ömer (1998), Stratejik Yönetim ve İşletme Politikasında., İstanbul.
  • Erciyes Üniversitesi Akreditasyon Kurulu (2002), Erciyes Üniversitesi Akreditasyon Hazırlık Klavuzu, Kayseri.
  • Fielden, John ve Lockwood Geoffrey (1973), Planning and Management in Universities, Sussex Univ. Press, London.
  • Gieger, Roger L. (1986), "Finance and Function: Voluntary Support and Diversity in American Private Higher Education", Lavy C. Daniel (Ed.), Private Education: Studies in Choise and Public Policy, Oxford Univ. Press, Oxford.
  • Gieger, Roger L. (1988), "Public and Private Sectors in Higher Education: A Comparison of International Patterns", Higher Education, Vol. 24.
  • Güçlü, Abbas (2002), "Vakıf Üniversitelerinin Vizyon Arayışı", Milliyet Gazetesi, 22 Haziran.
  • Gürüz Kemal (2001), Dünyada ve Türkiye' de Yükseköğretim: Tarihçe ve Bugünkü Sevk ve İdare Sistemleri, ÖSMY Yayınları-4, Ankara.
  • Hesapçıoğlu, Muhsin ve Özcan, Handan (1995), "Türkiye'de Eğitimin Finansman Sorunu", Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, Sayı 7, s. 148-167.
  • İsayev, İsaxan (1998), Azerbaycan'da Özel Tahsilin Esasları, (Yayınlanmamış Master Tezi, Bakı Hazar Üniversitesi).
  • Koberg, S. Cristine (1988), "Dissimilar Structural and Control Profiles of Educational and Technical Organizations", Journal of Management Studies, Vol. 25, No. 2, March, s. 121-130.
  • Korkmaz, Ayşe (l996),"Eğitim Yönetiminde Liderlik ve Liderlik Tipleri", Çağdaş Eğitim, Sayı 225, Ekim.
  • Mayhew, B. Lewis (1974.), The Carnegie Commission on Higher Education, Jossey-Bass Publ, San-Francisco.
  • Morris, James A. (1970), " Organization for Administration of Four-year Collages and Universities, Knowles, S. Asa (ed.), Handbook of Collage and University Administration: General,McGraw Hill Book Co.,New-York, s.3.3-3.17.
  • Prisk, Dennis P. (1987), Organizational Models on Elements of an Effective Organization, Gessner H. Quentin(Ed.), Handbook on Continuing Higher Education, McMillan Publ. Co., New-York .s.67-81.
  • Ravitch, Dianne (1991), " Different Drummers: The Role of Non-Public Schools in America Today", Teachers College Record, No. 3, Vol. 92, Spring, s. 409-414.
  • Roe, H. William (1961), School Business Management, McGraw Hill Co., New-York.
  • Sims, R. R. ve Sims J. S. (1991), Managing Institutions of Higher Education into the 21st. Century: Issues and Implications Greenwood Press, Westfort
  • Sungur, Nuray (1983), Üniversite, Akademi ve Yüksek Okulların Örgüt Yapılarının Karşılaştırılması, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi).
  • Toprakçı, Erdal (1994), Okul Yönetiminin Kendine Özgü Yönleri, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
  • Uludağ Üniversitesi Akreditasyon El Kitabı (2001), Bursa.
  • Westmeyer, Paul (1990), Principles of Governance and Administration in Higher Education, Charles Thorrias Publ., İllinois.
  • Yalçın, Seda (1997), Türk Eğitiminde Dönüşüm: Özel Okulların Yeri ve Anlamı, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
  • Zoghi, Cindy (2002), "Why Have Public University Professors Done So Badly?" Education Review.
  • http://www.yok.gov.tr/linklerf.html