Sömürgecilikten işbirliğine kamu yöneticilerinin yetiştirilmesi: Ulusal yönetim okulu (ENA) deneyimine farklı bir bakış

Yönetimin evrensel ilkelerinin ve kökenlerinin tartışıldığı kamu yönetimi disiplininde sömürgeci düşünce ve iktidar bilgisi önemli bir yer tutmaktadır. Bu çerçevede sömürge yönetimi bilimi ve pratiği kamu görevlilerinin yetiştirilmesinde önemli etmenlerden biri olarak kabul edilebilir. Bu çalışmada. Fransa 'da 1885 yılında Kamboçya Okulu olarak kurulan ve daha sonra Sömürge Okulu adını alan Fransız sömürgeleri için yönetici yetiştiren okulun evrimi incelenmiştir. Okul, önce Denizaşırı Fransa Okulu 'na, daha sonra Denizaşırı Yüksek Eğitim Enstitüsü 'ne ve son olarak da Uluslararası Kamu Yönetimi Enstitüsü'ne (HAP) dönüştürülmüştür. 2002 yılından itibaren ise Fransız Ulusal Yönetim Okulu (ENA) ile birleştirilmiştir. Makalede, okulun, tarihsel olarak sömürgeci bir yönetici sınıfın oluşturulmasının temel araçlarından biri olduğu saptanmıştır.

The training of public administratiors: From colonialism to cooperation a different outlook to the national administration school experience

Colonial thought and knowledge of power have an important place in the discipline of public administration, where debates over the origin and universal principles of administration are taking place. In this context, the science of colonial administration and its practice can be considered one of the major factors in the training of public officials. This study examines the evolution of the training school for French colonial administrators, which was founded in France in 1885 as Cambodia School to be later named Colonial School. Afterward, the school was transformed into the National School of Overseas France, the Overseas Institute of Higher Education and the school International Institute of Public Administration (HAP), respectively. In 2002, the school merged with the National School of Administration (ENA). In the article, the school is identified as one of the main tools of establishing a colonial ruling class.

___

"Birleşik Arap Cumhuriyeti Kamu Yönetimi Enstitüsü" (1968), Amme İdaresi Bülteni, 16, s. 9.
"Chronique de l'I.H.E.O.M." (1962), La Revue Administrative, 85, s. 110-112.
"Chronique de 1*1.1. A.P." (1970), La Revue Administrative, 134, s. 247-248.
"Fransa Bursları İçin Seçim Yapıldı" (1967), Amme İdaresi Bülteni, 14, s. 5.
"Kuruluşunun 14. Yılında Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü" (1966), Amme İdaresi Bülteni, 7, s. 3.
"Yüksek Kademe Yöneticilerinin Eğitiminde Fransız Tecrübesi" (1966), Amme İdaresi Bülteni, 6, s. 5.
Abadan, Nermin (1956), "Amme İdaresinde Son Gelişmeler", Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 11/3, s. 402-422.
Abadan, Nermin (1969), "Henri Bourdeau de Fontenay (1900-1968)", Amme İdaresi Dergisi, 2/2, s. 13-15.
Ar, Fikret (1986), "Fransa ve Türkiye'de Yönetici Yetiştiren Başlıca Kurumlar - ENA, IIAP ve TODAİE", Amme İdaresi Dergisi, 19/4, s. 13-24.
Baecque, Francis de (1986), "Comment Est Ne L'IIAP?", Revue Française d'Administration Publique, 40, s. 7-15.
Bechtel, Marie - Françoise (2001), Rapport de Mise en ceuvre de la Fusion ENA-İJAP: Rapport a Monsieur le Ministre de la Fonction Publique et de la Reforme de l'Etat.
Bourdeay de Fontenay, M. H. (1960), Fransa'da Yüksek Kademe İdarecilerinin Yetiştirilmesi, (Çev. İhsan Kuntbay), Ankara.
Braillard, Philippe, Pierre de Senarclens (1980), L Imperialisme, PUF, Paris.
Cezayir Ulusal Yönetim Okulu, (http://www.ena.dz/presentation-histoire.htm, 19.12.2011).
Chapman, Brian (1970), İdare Mesleği Avrupa 'da Devlet Memurluğu. (Çev. Cahit Tutum), TODAİE Yayınları, No: 114, Ankara.
Clauzel, Jean (2003), "Vocation, Formation, CarriĞre", Administration, 199, s. 31-34.
Consil, Jean - Michel (2009), "La Formation Economique des Administrateurs dc la France d'Outre-mer â l'ENFOM", Samya El Mechat (dir.), Les Administrations Co-loniales XlXe-XXe Siecles. Esquisse d'une Histoire Comparee, Presses Universi-taires de Rennes, Rennes, s. 57-68.
Çiııer, Can Umut (2008), "Güncel Fransız Yönetim Yazını", Memleket Siyaset Yönetim, 3/8, s. 149-165.
Decret 83-450 du Juin 1983 Relatif aux Missions, â l'Organisation et aux Activitös de l'Institut International d'Administration Publique.
Deschamps, Hubert (1975), Sömürge İmparatorluklarının Sonu, (Çev. Tanju Gökçöl), Gelişim Yayınları, İstanbul.
Dimier, Veronique (2005), "De la France Coloniale â l'Outrc Mer", Pouvoirs, 113, s. 41-55.
ENA, (http://www.ena.fr/index.php7/fr/institution, 20.12.2011).
Enders, Armelle (1993), "Ecole Nationale de la France D'Outre-Mer et La Formation des Administrateurs Coloniaux", Revue d'Histoire Moderne et Contemporaine, 40/2, s. 272-288.
Ergun, Turgay (1983), "Yüksek Yöneticilerin Yetiştirilmesi Sorunu", Amme İdaresi Dergisi, 16/2, s. 23-36.
Ergun, Turgay (1988), Kamu Yöneticilerinin Yetiştirilmesi, TODAİE, Ankara.
Extrait du Journal Officiel (1894), Ministere des Colonies Instruction Pour l'Admission â T Ecole Coloniale en 1894, Paris, 29 Janvier 1894.
Ferro, Marc (2002), Fetihlerden Bağımsızlık Hareketlerine Sömürgecilik Tarihi. 13. Yüzyıl-20. Yüzyıl, Çev. Muna Cedden, İmge Yayınları, Ankara.
Gazier, François (1977), "Kamu Yönetimi Enstitü ya da Okullarının Yapısı ve Görevleri Amme İdaresi Dergisi, (Çev. Mesut Gülmez), 10/4, s. 3-9.
Grand, Beatrice (2003), "Robert Delavignetie, Directeur de I'Ecole Nationale de la France D Outre-mer (1937-1946) ". Bernard Mouralis, Anne Piriou (dir.), Robert Delavignette Savant et politique (1897-1976), Editions Karthala, Paris, s. 137-148.
Grand, Beatrice (2003), "Un Excmple d'Architecture Coloniale dans Paris", Administration, 199, s. 40-41.
Günay, Ömer Faruk (2005), Türkiye'de Kamu Yöneticisi Nasıl Yetiştirilmelidir? Bir Model Önerisi, Turhan Kitabevi, Ankara.
Meckel, Edouard, Cyprien Mandine (1907), L'Enseignement Colonial en France et c'ı TEtranger. Barlatier, Marseille.
Keşler, Marie - Christine (1993), "La Cooperation Administrative et Ses Problemes: Reflexions a Partir de I'Experience Française", Revue Internationale des Sciences Ad-ministratives, 2, s. 245-270.
La Cooperation de I'EN A avec le Maghreb, (http://www.mazarine.com/ena-newsletter/_pdf/9_Dossier Maghreb.pdf, 20.12.2011)
Langrod, Georges (1961), "La Science de T Administration Publique en France au I9eme et 20öme siecle. Aperçu Historique et Actuel I", La Revue Administrative, 79, s.5-11.
Le 2 Avenue de I 'Observatoire Historique du Bailment, (http://www.ena.fr/index.php? /fr/institution/Histoire/ Architecture, 18.12.2011).
L'Ecole Cambodgieııne, (http://pavie.culture.f'r/rubrique.php?rubrique_id-30, 11.12.2011).
L'Ecole Coloniale, (http://unt.univ-reunion.fr/uoh/idc/co/coui-s54.html, 20.12.2011).
Liauzu, Claude (2007), "Ecole Coloniale", Dictionnaire de la Colonisation Française, Claude Liauzu (dir.), Larousse, Paris, s. 259-260.
Loomba, Ania (2000), Kolonyalizm Postkolonyalizm, (Çev. Mehmet Küçük), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Mıhçıoğlu, Cemal (1988), Türkiye'de Çağdaş Kamu Yönetimi Öğretiminin Başlangıç Yılları, A.Ü. S.B.F. Yayınları No: 568, Ankara.
Mıhçıoğlu, Cemal (1957), Personel İdaresi, 1956-1957 Ders Notları, Ankara.
Mitchell, Timothy (2001), Mısır'ın Sömürgeleştirilmesi, (Çev. Zeynep Altok), İletişim Yayınlan, İstanbul.
Molitor, Andre (1958), Les Sciences Sociales dans l'Enseignement Superieur. Administration Publique, UNESCO.
Mus, Paul (1948), "La Formation des Cadres Administratifs d'Outre-Mer E. N. F. O. M. ou E. N. A.?", La Revue Administrative, 2, s. 16-23.
Nations Unies (1964), Manuel d'Administration Publique. Les Conceptions et les pratiques contemporaines et les pays en vote de developpement, New York.
Onaran, Oğuz (1967), Yönetici Sınıfın Eğitimi. Belçika, Fransa, İngiltere ve Türkiye'de, TODAİE Yayınları, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara.
Peliteville, Franck (1996), "Quatre Decennies de "Cooperation Franco-Africaine": Usages et Usure d'un Clientelisme", Etudes Internationales, 3, s. 571-601.
Plantey, Alain (1954), La Formation et le Perfectionnement des Fonctionnaires Natio-naux et Internationaux, Institut International Des Sciences Administratives, Bruxelles.
Prats, Yves (1986), "Vingt Annöes d'activites de l'Institut International d'Administration Publique (1967-1986)", La Revue Administrative, 234, s. 543-548.
Proudhomme, Claude (2004), Missions Chretiennes et Colonisation XVIe-XXe sieclc, Les Editions CERF, Paris.
Said, Edward (2004), Kültür ve Emperyalizm, (Çev. Nemciye Alpay), Hil Yayınları, İkinci Baskı.
Senegal Ulusal Yönetim Okulu, (http://www.cna.sn/historique.php, 19.12.2011).
Şerre, Jacques (2003), "Espoirs et Diffıcultes des ENA d'Afrique", Administration, 199, s. 79-83.
Sürgit Kenan (1970), "Yüksek Yöneticilerin YetiştirilmesiAmme İdaresi Dergisi, 3/1, s. 16-31.
Şengül, Ramazan (2009), "Kamu Yönetiminde Yüksek Yöneticilerin Yetiştirilmesinde Okul Modeli: Fransa'da ENA Örneği", Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24, s. 291-297.
Torres, Paul (1986). "L'IİAP, Vingt ans de Cooperation et d'Echaııges", Revue Fraııçaise D'Administration Publique, 40, s. 17-26.
Tortop, Nuri (2005), İşte Benim Hayatım ve Anılarım, Yargı Yayınevi, Ankara.
Tunus Sömürgeci Tarım Okulu, (http://www.profburp.com/tunisie/biblio/ecat/, 20.12.2011).
Tunus Ulusal Yönetim Okulu, (http://www.ena.nat.tn/index.asp?pld=98, 19.12.2011).
United Nations (2009), The Contribution of the United Nations to the Improvement of Public Administration. A 60-Year History, Published by the UN.
Vidal - Durupty. Anne (1984), "Les Ecoles Nationales d'Administration en Afrique et â Madagascar", La Revue Administrative, 219, s. 300-302.
Wright, Vincent (2000), "L'£cole Nationale d'Administration de 1848-1849: Un Echec Revelateur", Revue Française d'Administration Publique, 93, s. 19-32.