Türk Kamu Yönetiminde Yeni Kurumlar ve Dış Politika: Türkiye-Kırgızistan İlişkilerinde Yeni Kurumsalcılık

Soğuk Savaş’ın sona ermesiyle ortaya çıkan yeni küresel ve bölgesel gerçeklikler, Türkiye’nin dış politikada Dışişleri Bakanlığı’nın yanı sıra Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) Başkanlığı, Yunus Emre Türk Kültür Merkezi, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB) gibi birçok yeni kurumu kurmasını gerekli kılmıştır. Türkiye, bu yeni ulusal kurumlarla beraber Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi (Türk Keneşi) ve Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) gibi çeşitli bölgesel kuruluşların kurulmasına da öncülük etmiştir. Dolayısıyla yeni kurumsalcı kuram (rasyonel seçim kuramı, sosyolojik kurumsalcılık ve tarihsel kurumsalcılık), Türk Dış Politikasını ve dış politika yönetimini çözümleyebilmek için önemli bir derinlik sunmaktadır. Bu makalede, yeni dönem Türk dış politikası, Türkiye’nin kurumsal çabalarının en fazla yoğunlaştığı Orta Asya bölgesi ve Kırgızistan’la ilişkiler üzerinden ve yeni kurumsalcı bir bakış açısıyla değerlendirilmektedir

The New Institutions in Turkish Public Administration and Foreign Policy: New Institutionalism in Turkey-Kyrgyzstan Relations

The new global and regional realities that emerged after the end of the Cold War, required new institution to be established such as Turkish International Cooperation and Coordination Agency (TIKA), Yunus Emre Turkish Cultural Center, Presidency for Turks Abroad and Related Communities (YTB) in addition to the Ministry of Foreign Affairs in Turkey’s foreign policy. Turkey, together with the new national institutions, has led to the establishment of several regional organizations, such as the Cooperation Council of Turkic Speaking States (Turkic Council) and The International Organization of Turkic Culture (TURKSOY). Therefore, the new institutionalist theory (rational choice theory, sociological institutionalism and historical institutionalism) provides a significant depth to analyze Turkish Foreign Policy and foreign policy management. In this article, Turkish foreign policy is evaluated from a new institutionalist perspective in the Central Asian region where Turkey’s institutional efforts concentrates and on relations with Kyrgyzstan

___

  • Akgül Açıkmeşe, S. (2004). “Uluslararası İlişkiler Teorileri Işığında Avrupa Bütünleşmesi”. Uluslararası İlişkiler, 1(1), 1-32.
  • Amirbek, Anuarbekuly ve Makhanov (2017). “Türk Dili Konuşan ülkeler Entegrasyonu: Tarihsel Geçmişi ve Kurumsallaşması”. ANKASAM Bölgesel Araştırmalar Dergisi, 1(3), 164-204.
  • Balcer, A. (2009). “The Future of Turkish-Russian Relations: A Strategic Perspective”. Turkish Policy Quarterly, 8(1), 79-90.
  • Balcer, A. (2012). “Between Energy and Sof Pan-Turkism: Turkey and the Turkic Republics”. Turkish Policy Quarterly, 11(2), 151-162.
  • Balcer, A. ve Bechev, D. (2013). “Turkey as mid-sized Power in the Post-Soviet Region: Implications for the EU”. Policy paper, Demos-Europa, Warsaw, 1-12.
  • Bıyıklı, M. (2016). “Türk Dünyası Ortak Kuruluşu olarak Türk Akademisi Uluslararası Teşkilatı (TWESCO), Rolü İşbirlikleri”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Afro-Avrasya Özel Sayısı, 404-418.
  • Çaman, E. (2013). “Üçüncü On Yılında Türkiye’nin Orta Asya Bölgesel Politikası: Subjektif Algılardan Gerçeklere”. Uluslararası Sistemde Orta Asya, Dış Politika ve Güvenlik. (Ed. M. T. Demirtepe ve Ö. Güner). Ankara: USAK Yayınları, 175- 223.
  • Çaman, M. E. ve M. A. Akyurt (2011). “Caucasus and Central Asia in Turkish Foreign Policy: The Time has Come for a New Regional Policy”. Turkish Journal of International Relations, 10(2-3), 45-64.
  • Efegil, E. (2009). “Rationality Question of Turkey’s Central Asia Policy”. Bilgi, 19(2), 72-92.
  • Erol, M. S. (2011). “20. Yıldönümünde Türkiye-Türk Dünyası: Sorunlar, Arayışlar ve Gelecek”. Türk Dünyası 20 Yıllığı: Tahliller, Değerlendirmeler, Öngörüler ve Özeleştiriler. (Der. M. S. Erol-Y. Gürler). Ankara: Türksav Yayınları, 41-51.
  • Frappi, C. (2013). Central Asia’s Place in Turkey’s Foreign Policy. Analysis No. 225, ISPI.
  • Hovhannisyan, N. (2015). “The Armenian Genocide is Corroborated by The International Scholarly, Legal and Human Rights Community”. (Ed. A. Papazyan). Yerevan, 121-166. http://www.fundamentalarmenology.am/datas/ pdfs/89.pdf
  • Jönsson, C. ve Tallberg, J. (2001). “Institutional Theory in International Relations”, Lund University, Unpublished: 2001-01-01 http://portal.research.lu.se/portal/ files/6355177/625444.pdf
  • Mercan, S. S. (2011). “Siyasal Bütünleşme Kuramları Işığında AB Genişlemesi”. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 10(1), 67-83.
  • Murzaeva, D. (2014). “Kyrgyzstan-Turkey Relations: Cooperation in Political and Educational Spheres”, Review of European Studies, 6(3), 39-54.
  • Namatova, G. (2013). “Economic Relations between Turkey and Kyrgyzstan”. Journal of Eurasian Studies, 5(2), 67-80.
  • Özkan, G. (2010). “Soğuk Savaş Sonrası Orta Asya ve Kafkasya Ekseninde TürkiyeNATO-Rusya İlişkileri ve Türk Dış Politikasına Yansımaları”. Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 12(1), 109-132.
  • Schimmelfennig, F. ve D. C.Thomas (2011). “Normative Institutionalism and EU Foreign Policy in Comparative Perspective”. International Politics, 46(4), 177- 191.
  • Schneider G. ve A. Ershova (2018). Rational Choice Institutionalism and European Integration. Oxford: Oxford University Press.
  • Suddaby, R., W. Foster ve A. J. Mills (2014). History and Institutions. Organizations in Time: History, Theory, Methods (Ed. M. Bucheli ve D. Wadhwani). Oxford: Oxford University Press.
  • Türkiye-Kırgızistan Cumhuriyeti Siyasi İlişkileri, http://www.mfa.gov.tr/turkiyekirgizistan-cumhuriyeti-siyasi-iliskileri.tr (02.04.2018) Weitz, R. (2006). “Towards a New Turkey-NATO Partnership in Central Asia”. Turkish Policy Quarterly, 5(2), 1-8.
  • Wheeler, T. (2013). Turkey’s Role and Interests in Central Asia. London: Saferworld, 1-16.
  • Yavan, N. (2012). “Türkiye’nin Yurtdışındaki Doğrudan Yatırımları: Tarihsel ve Mekansal Perspektif”. Bilig, (63), 237-270.
  • İnternet Erişimleri
  • http://avrasyaislamsurasi.diyanet.gov.tr/tr-TR/Content/Index/1
  • http://biskek.meb.gov.tr/www/turkiye-burslari/icerik/24
  • http://biskektomer.meb.gov.tr/ (28.03.2018).
  • http://btio.meb.k12.tr// (28.03.2018).
  • http://ktakml.meb.k12.tr
  • http://ktal.meb.k12.tr// (28.03.2018).
  • https://www.osce.org/programme-office-in-bishkek
  • http://www.hurriyet.com.tr/egitim/turkiye-burslari-ndan-en-cok-kimleryararlandi-28548637
  • http://www.turkkon.org
  • http://www.turkkon.org/Assets/dokuman/11_AnkaraBildirisi1992_1. DevletBaskanlariZirvesi_20140418_104048.pdf
  • http://twesco.org
  • https://www.ytb.gov.tr/uploads/resimler/activity_reports/2015-faaliyet-raporu.pdf/ (03.04.2018).
  • http://turk-pa.org
  • https://wikivisually.com/wiki/List_of_visitors_to_Tsitsernakaberd#cite_note-27
  • http://www.mfa.gov.tr/turkiye-kirgizistan-cumhuriyeti-siyasi-iliskileri.tr.mfa/ (02.04.2018).
  • http://www.oshsu.kg/univer/?lg=3&id_parent=698/ (28.03.2018).
  • http://www.siyasalhayvan.com/yrd-doc-dr-necati-iyikan-ile-ermeni-sorunu-uzerineroportaj
  • http://www.tdavkrg.org/
  • http://www.tika.gov.tr/tr/sayfa/tarihce-222/ (03.04.2018).
  • http://www.worldbank.org/en/country/kyrgyzrepublic/overview
  • http://www.yee.org.tr/tr/kurumsal/yunus-emre-enstitusu/ (02.04.2018).
  • http://www.turkkon.org/tr-TR/genel_bilgi/1/10
  • www.oic-oci.org
  • www.osce.org
  • www.turksoy.org
  • www.un.org
  • www.worldbank.org