GÜLER GÜNSOY, SEDA TEKELİ

11761

Nüfusun yaşlanması ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye üzerine bir analiz

Öz: Çalışmada, nüfus, yaşlı nüfus ve ekonomik büyüme ilişkisi teorik olarak incelene- rek, Türkiye nüfusunun demografik değişimi, daha çok yaşlanma olgusu dikkate alına- rak analiz edilmiştir. Böylece Türkiye nüfusunun yaş yapısındaki değişim belirlenerek, ekonomik büyüme arasındaki ilişki büyümeyi etkileyen faktörler çerçevesinde analiz edilmiştir. Çalışmada ulaşılan sonuçlar, Türkiye nüfusunun yaşlanma eğilimi içerisinde olduğu ancak yaşlanmanın düzeyinin günümüzün gelişmiş ülkelerinde görülen kadar olmadığı tespit edilmiştir. Bu durum, Türkiye’nin çalışma çağı nüfusu açısından avan- tajlı ve ekonomik büyüme için çok önemli bir demografik güce sahip olduğu sonucuna ulaştırmaktadır. Ayrıca, Türkiye’de demografik yapıdaki değişimle birlikte nüfus yaş- lanmasının başlaması ve devam edeceği beklentisi sonucunda; yaşam beklentisindeki artışın, doğurganlık oranındaki azalma ve eğitimli nüfustaki ve eğitim yatırımlarındaki artışın uzun dönemde ekonomik büyüme üzerinde ekonomik katkıları olacağı öngörüle- bilir.

The relation between the population aging and economic growth: An analysis for Turkey

Abstract: This paper has theoretically examined the relation between population (gen- eral), population (old people), and economic growth, and has analyzed the demograph- ic change in Turkey’s population rather in the context of the phenomenon of aging. Hence, the change in the age structure of Turkey’s population has been identified, and its relationship with economic growth has been analyzed in the context of factors affect- ing growth. The findings have showed that Turkey’s population displays aging tenden- cy, albeit not as much as in developed countries. This denotes that Turkey still has an advantage of a powerful workforce for a strong growth. Besides, there stands a possi- bility that the factors such as aging, expectations from life, decreasing fertility, and in- crease in well-educated individuals might have positive effect on Turkey’s economic growth as well.

___

  • Alemayehu, Berhanu ve Warner, E. Kenneth. (2004), “The Lifetime Distribution of He- alth Care Costs”, Health Services Research, 39(3), June, s. 627-642.
  • Auerbach, J. Alan ve Kotlikoff, Laurence - Hagemann Robert ve Nicoletti, Giuseppe (1989), “The Dynamics of an Aging Population: The Case of Four OECD Count- ries”, National Bureau of Economic Research, Working Paper No: 2797, February, Cambridge, MA.
  • Barlow, Robin (1994), “Population Growth and Economic Growth: Some More Corre- lations”, Population and Development Review, Vol: 20, No: 1, March, s. 153-165.
  • Barro, J. Robert (1991), “Economic Growth in a Cross Section of Countries”, Quarterly Journal of Economics, 106(2), s.407-443.
  • Becker, S. Gary - Murphy, M. Kevin ve Tamura, Robert (1990), “Human Capital Ferti- lity and Economic Growth”, Journal of Political Economy, No: 98, s.12-37.
  • Berber Metin (2006), İktisadi Büyüme ve Kalkınma, Derya Kitabevi, Trabzon. Bloom E. David - Freeman, B. Richard (1986), “The Effects of Rapid Population Growth on Labor Supply and Employment in Developing Countries”, Population and Development Review, Vol.12, No.3, September, s. 381-414.
  • Bloom E. David ve Freeman, B. Richard (1987), “Economic Development and The Ti- ming and Components of Population Growth”, NBER Working Paper Series, No: 2448, November, s. 1-44.
  • Blomm, E. David ve Canning, David ve Sevilla, Jaypee (2001), “Economic Growth and The Demographic Transition”, NBER Working Paper Series, December, No: 8685, s.1-87.
  • Bloom E. David - Canning, David ve Sevilla, Jaypee ( 2002), “The Demographic Divi- dend, A New Perspective on the Economic Consequences of Population Change”, Paper 8808, RAND Corporation, Santa Monica, C.A.
  • Bloom E. David - Canning, David. ve Graham, Bryan (2003), “Longevity and Life- cycle Savings”, Scand J. Of Economics, 105(3), s.319-338.
  • Bloom, E. David – Canning, David – Mansfield, Rick ve Moore, Michael (2006), “De- mographic Change, Social Security Systems and Savings”, PGDA Working Paper No:19, Program on The Global Demography of Aging Working Paper Series, http://www.hsph.harvard.edu/pgda/working.htm.
  • Bloom E. David - Canning, David ve Finlay, E. Jocelyn (2008), “Population Aging and Economic Growth in Asia”, PGDA Working Papers, 4008, September, s. 1-38.
  • Bloom E. David - Canning, David - Fink, Günther ve Finlay, E. Jocelyn (2009), “Ferti- lity, Female Laborforce Participation and the Economic Dividend ”, Journal of Eco- nomic Growth, 14, s. 79-101.
  • Bloom, E. David - Canning, David.- Fink, Günther (2011), “Implications of Population Aging for Economic Growth”, Program on the Global Demography of Aging Wor- king Paper Series, No: 64, January, s. 1-39.: 12-13.
  • Boersch-Supan H. Axel. - Winter, K. Joachim. (2001), “Population Aging, Savings Be- havior and Capital Markets”, NBER Working Paper Series, No: 8561, October, s. 1-51.
  • Cilasun, Seyit Mümin ve Kırdar, Murat Güray (2009), “Türkiye’de Hanehalklarının Ge- lir, Tüketim ve Tasarruf Davranışlarının Yatay Kesitlerle Bir Analizi”, İktisat İşlet- me ve Finans, 24 (280), s.9-46.
  • Cilasun, Seyit Mümin ve Kırdar, Murat Güray (2012), “Household Structure and Hou- sehold Income and Its Components Over The Life-Cycle In Turkey”, Turkish Eco- nomic Assocıation, Discussion Paper 2012/63, s. 1-36.
  • Cutler, M. David - Poterba M. James - Sheiner, M. Louise. ve Summers, H. Lawrence (1990), “An Aging Society: Opportunity or Challenge”, Brookings Papers on Eco- nomic Activity, 1, s. 1-60.
  • Çalışkan, Şadan - Karabacak, Mustafa ve Meçik, Oytun (2013), “Türkiye’de Eğitim- Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1923-2011 (Kantitatif Bir Yaklaşım)”, Yönetim Bilimle- ri Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 21, s.29-48.
  • Çolak, Ömer Faruk ve Öztürkler, Harun (2012), “Tasarrufun Belirleyicileri: Küresel Ta- sarruf Eğiliminde Değişim ve Türkiye’de Hanehalkı Tasarruf Eğiliminin Analizi”, Bankacılar Dergisi, Yıl: 23, Sayı: 82, Eylül, s.3-44.
  • Deaton, Angus ve Paxson, Christina. (2000), “Growth, Demographic Structure and Na- tional Saving in Tawian”, Research Program in Development Studies, Princeton University, s. 1-46.
  • Deaton, Angus (2005), “Franco Modigliani and The Life Cycle Theory of Consump- tion” Research Program in Development Studies and Center for Health and Wellbe- ing Princeton University.s.1-20 http://www.princeton.edu/~deaton/downloads/romelecture.pdf
  • Deliktaş, Ertuğrul (2001), “Malthusgil Yaklaşımdan Modern Büyümeye”, Ege Akade- mik Bakış, İktisadi ve Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı. 1(1), s.92-114.
  • DPT (2007), Türkiye’de Yaşlıların Durumu ve Yaşlanma Ulusal Eylem Planı,Soyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü, Yayın No. DPT. 2741.
  • Dünya Bankası ve Türkiye Kalkınma Bakanlığı (2011). “Uluslararası Karşılaştırmalar Temelinde Türkiye’deki Tasarruf Eğilimleri” Yüksek Büyümenin Sürdürülebilirliği: Yurtiçi Tasarrufların Rolü, Türkiye Ülke Ekonomik Raporu, Rapor No: 66301-TR, s. 1-80.
  • EUROSTAT, (2011), “Kamu Harcamaları İstatistikleri”, (http://epp.eurostat.ec.europa.eu).
  • Fernanadez-Villaverde, Jesus (2001), “Was Malthus Right? Economic Growth and Po- pulation Dynamics”, PIER Working Paper, No: 01-046, s.: 1-43.
  • Fogel, W. Robert (1994), “Economic Growth, Population Theory and Physiology: The Bearing of ong-Term Processes on the Making of Economic Policy”, NBER Wor- king Paper Series, No: 4638, February, s. 1-50.
  • Fougere, Maxime ve Merette, Marcel (1991), “Population Ageing and Economic Growth in Seven OECD Countries”, Economic Studies and Policy Analysis Division Department of Finance, Kanada, s.411-427.
  • Futagami, Koichi ve Nakajima, Tetsuya (2001), “Population Aging and Economic Growth”, Journal of Macroeconomics, Vol: 23, No: 1, s.31-44.
  • Galor Oded. - Weil, N. David (1999), “From Malthusian Sragnation to Modern Growth”, AEA Papers and Proceedings, Vol: 89, No: 2, May, s.150-154.
  • Gökbunar, Ali Rıza ve Koç, Özgür Emre (2009), “Demografik Değişimlerin Sosyal Güvenlik Kurumlarına Etkisi ve Türkiye’de Sosyal Güvenlik Kurumlarının Mali Yapısının Analizi”, Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler, 7/1, s.15-34.
  • Gürsel, Seyfettin - Uysal-Kolaşin, Gökçe ve Güner, Duygu. (2010), “Üç Çocuk Hayal”, BETAM, s. 1-9.
  • Hamitoğulları, Beşir (1985). Çağdaş İktisadi Sistemler ve Oluşum ve Değişim Aşamala- rı ile Strüktürel ve Doktrinal Bir Yaklaşım, Savaş Kitap ve Yayınevi, Ankara.
  • Harris, Amy Rehder - Evans N. William – Schwab, M. Robert. (2001), “Education Spending in an Aging America” Journal of Public Economics, 81, ss. 449-472.
  • Herrmann, Michael (2012), “Population Aging and Economic Development: Anxieties and Policy Responses”, Population Ageing, 2012/5, s. 23-46.
  • Hiç Mükerrem (1988), Büyüme ve Gelişme Ekonomisi, Menteş Kitabevi, İstanbul.
  • Higgins, Matthew (1998), “Demography, National Savings and International Capital Flows”, http://www.newyorkfed.org/
  • Kalemli-Özcan, Şebnem - Ryder, E. Harl - Weil, N. David. (2000), “Mortality Decline, Human Capital Investment and Economic Growth”, Journal of Economic Develop- ment, s. 1-29.
  • Kalkınma Bakanlığı (2013), “Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018)”, Temmuz, s.1-222.
  • Kar, Muhsin ve Taban, Sami (2006), “Kamu Harcama Çeşitlerinin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkileri”, Ankara Üniversitesi, SBF Dergisi, 58-3, s. 145-169.
  • Koç, İsmet - Eryurt, Mehmet Ali, Adalı Tuğba ve Seçkiner, Pelin. (2008), “Türkiye’nin Demografik Dönüşümü: Doğurganlık, Aile Planlaması, Anne-Çocuk Sağlığı ve Beş Yaş Altı Ölümlerdeki Değişimler: 1968-2008”, Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütle- ri Enstitüsü.
  • Koç İsmet - Özgören Ayşe ve Şirin, Hülya. (2010), “Türkiye’de Yaşlıların Yaşam Kali- tesi ve Aile Yapısının Yaşlıların Yaşam Kalitesine Etkisi”, Hacettepe Üniversitesi
  • Nüfus Etütleri Enstitüsü, Türkiye’de Doğurganlık, Üreme Sağlığı ve Yaşlılık, 2008 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması İleri Analiz Çalışması, Hacettepe Üniversitesi
  • Nüfus Etütleri Enstitüsü, Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü, Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve TÜBİ- TAK, Ankara.
  • Koç, Aylin (2013), “Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Yatay Kesit Analizile AB Ülkeleri Üzerine Bir Değerlendirme”, Maliye Dergisi, Sayı: 165, Temmuz- Aralık, s.241-258.
  • Karagel-Üçeçam, Döndü (2011), “The Distribution of Elderly Population in Turkey and The Factors Effectiing This Distribution”, International Journal of Social Sciences and Humanity Studies, Vol: 3, No: 1, s.59-69.
  • Kelley, C. Allen (1988), “Economic Consequences of Population Change in the Third World." Journal of Economic Literature, 27, s.1685-1728.
  • Kelley, C. Allen ve Schmidt, M. Robert (1996), “Saving, Dependency and Develop- ment”, Journal of Population Economics, Vol: 9, No: 4, November, s.365-386.
  • Klasen, Stephan (2000), “Does Gender Inequality Reduce Growth and Development? Evidence From Cross- Country Regressions Policy”, World Bank Policy Research Report Working Paper, No. 7.
  • Lee, Ronald - Mason, Andrew (2010), “Fertility, Human Capital end Economic Growth over the Demographic Transition”, European Journal of Population, 26 (2), May, s.159-182.
  • Lefebvre, Mathieu (2006), “Population Ageing and Consumption Demand in Belgium”, CREPP-University of Liege, s.1-20.
  • Leibfritz, Willi - Roseveare, Deborah - Fore, Douglas ve Wurzel, Eckhard (1995), “Ageing Populations, Pension Systems and Government Budgets: How Do They Affect Saving”, OECD Economics Department Working Papers, No: 156, Paris, s.1-96.
  • Mumcu Onur ve Çağlar, Esen (2006), “Türkiye’nin Nüfusu Zenginlik Kaynağı Olabilir mi?”, TEPAV, Ekonomi Politikaları Araştırma Enstitüsü, s. 1-20.
  • Özcan, Abdulvahap (2011), “Türkiye İmalat Sanayinde Toplam Faktör Verimliliği ve Beşeri Sermaye İlişkisi”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 20, Sayı: 2, s. 223-242.
  • Özlale, Ümit ve Karakurt, Alper (2012), “Türkiye’de tasarruf Açığının Nedenleri ve Kapatılması İçin Politika Önerileri”, TBMM Araştırma Raporları, 12/14, s. 1-34.
  • Prettner, Klaus (2009), “Population Ageing and Endogenous Economic Growth”, VID Working Paper, (8), s. 1-30.
  • Romer M. Paul (1989), “Human Capital And Growth: Theory and Evidence”, NBER Working Papers 3173, National Bureau of Economic Research, Inc, s.1-51.
  • Savaş Vural (1997), İktisadın Tarihi, Liberal Düşünce Topluluğu, İstanbul.
  • Savaş, Bilal (2008), “The Relationship Between Population and Economic Growth: Empirical Evidence from the Central Asian Economies”, Orta Asya ve Kafkasya Araştırmaları, Cilt:3, Sayı:6,ss.161-183.
  • Simon, L. Julian (1989), “On Aggregate Emprical Studies Relating Population Variab- les to Economic Development”, Population and Development Review, Vol. 15, No: 2, June, s. 323-332.
  • Taban, Sami (2011), İktisadi Büyüme-Kavram ve Modeller, Nobel Yayınevi, Ankara.
  • Telatar, Osman Murat ve Terzi, Harun (2010), “Nüfus ve Eğitimin Ekonomik Büyüme- ye Etkisi: Türkiye Üzerine Bir İnceleme”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bi- limler Dergisi, Cilt: 24, Sayı 2, s. 197-214.
  • Tezel, Yahya Sezai (2000), İktisadi Büyüme, İmaj Yayınevi, Ankara.
  • TÜİK, (2012a), Türkiye’nin Demografik Yapısı ve Geleceği, 2010-2050, Haber Bülteni
  • TÜİK. (2012b), “İstatistiklerle Yaşlılar”, TÜİK.
  • TÜİK. (2013), “İstatistiklerle Yaşlılar”, TÜİK.
  • Ünsal, M. Erdal ( 2007), İktisadi Büyüme, İmaj Yayınevi, Ankara.
  • Zaman Gazetesi (2013), “Yatırım Tercihleri Araştırması”.
  • Zweifel, Peter - Felder, Stefan.ve Werblow, Andreas (2004), “Population Ageing and Health Care Expenditure: New Evidence on the “Red Herring”, The Geneva Papers on Risk and Insurance, Vol: 29, No: 4, October, s. 652-666.
Amme İdaresi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1300-1795
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1968
  • Yayıncı: -
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Nüfusun yaşlanması ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye üzerine bir analiz

GÜLER GÜNSOY, SEDA TEKELİ

Çocuk ve genç ceza adaleti politikaları: Muğlâklaşan sınırlar, yetişkinleştirilen çocuk ve gençler

ZEYNEP VERDA İRTİŞ GAJAC

Modernitenin eleştirisi ve ‘Milliyetçi söylem' bağlamında milliyetçiliğe yeniden bakmak

EMRE YILDIRIM

Sağlıkta bireysel sorumluluk ve rekabet toplam maliyetleri neden düşürmez?

HASAN TEKGÜÇ, Zehra Nurdan GÜNEŞ ATALAY

Avukatların adalet hizmetlerinde etkinlik ve verimliliğe ilişkin görüşleri

SERDAR GÜLENER, DİLŞAD TÜRKMENOĞLU KÖSE