Ahmet Hamdi Başar’ın Hayalî Açık Oturumları ve Türkiye’de Siyaset, Düşün, Toplum (1962-1971)

İdareci, siyasetçi, iktisatçı, düşünür kimlikleriyle bilinen ve bütün yaşamı boyunca fikir mücadelesi içinde olmuş olan Ahmet Hamdi Başar; 1960’lı yılların başında fikirlerini çatıştıracağı tartışma ortamını yaratamayınca bu arzusunu kendi dergisi olan Barış Dünyası’nda yayınladığı ve hakikatte düzenlenmiş gibi yansıttığı hayalî açık oturumlarla gerçekleştirmeye çalışmıştır. Siyasi gündemi, günlük basını ve yayın dünyasını yakından takip etmiş; ülkenin gündem konularını, kendisinin sosyal-kapitalist düzen anlayışı doğrultusunda bir sorunsala dönüştürerek açık oturum konusu haline getirmiş; kimisi doğrudan işaret edilebilecek bir dayanaktan yoksun kimisi gündemin bir parçası olan gerçek kişilerden esinlenilerek var edilmiş karakterlerle tartışmalar yürütmüştür. Bu çalışmada, iki askerî müdahale arasındaki Türkiye’nin toplumsal, siyasal ve düşünsel dünyasını resmeden Başar’ın hayalî açık oturumları ele alınmış ve oturumlarda yer verdiği karakterlerin çözümlemesi yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Ahmet Hamdi Başar, Barış Dünyası, hayalî açık oturum, 1960’lar Türkiye’si, Türk düşünce dünyası

Ahmet Hamdi Başar’s Fictional Open Session and Politics, Thought and Society in Turkey (1962-1971)

Ahmet Hamdi Başar is known as a manager, politician, economist, thinker and struggled for his ideas all his life. In the early 1960s, he could not create a platform for discussions. For this reason, he gave coverage to the fictional open sessions which he reflected as if it were arranged in truth, in his own magazine, Barış Dünyası. He closely followed the political agenda, the daily press and the publishing world; transformed the agenda of the country into a problematic in the direction of his understanding of the social-capitalist order. Following this he conducted discussions with fictional characters some of which were inspired by real people who took part within the agenda of the country and no precise connection can be established with a real figure for some of those characters. In this study Başar’s fictional open sessions which depict Turkey’s social, political and intellectual world between two military intervention are handled and the characters given in the sessions are analyzed.

___

  • Gezgin, Zuhal Süzgün (Der.) (1972). Atatürk Önderliğinde Kültür Devrimi: Kalkınma İçin Bölgesel İşbirliği (RCD) Semineri Tebliğleri (9-11 Kasım 1967). Ankara: Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Yayınları.
  • Başar, A. H. (1923). Darülfünun Coğrafya Muallimliği İmtihanı. İstanbul: Evkaf-ı İslamiye Matbaası.
  • Ahmad, F. (2010). Demokrasi Sürecinde Türkiye (1945-1980). (Çev. Ahmet Fethi Yıldırım). 4. basım. İstanbul: Hil Yayınları.
  • Akgüç, A. (1964). “Sosyal Kapitalizm mi, Liberal Sosyalizm mi?”. Barış Dünyası. 31, 10-13.
  • Akın, R. (2015). Türk Siyasal Tarihi 1908-2000. 3. basım. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
  • Akis (1965). “Yurtta Olup Bitenler”. 26 Şubat: 4-19.
  • Akyol, M. (1971a). “Mete Akyol ‘Gölgedeki Önder’le Görüştü”. Milliyet. 12 Nisan: 7.
  • Akyol, M. (1971b). “Mete Akyol ‘Gölgedeki Önder’le Görüştü”. Milliyet. 13 Nisan: 5.
  • Ant (1967). “Sunay’a Cevap”. 30 Mayıs: 3.
  • Ant (1968a). “Aybar: ‘Bütün Bloklara Hayır!’”. 27 Ağustos: 4.
  • Ant (1968b). “Sunay’ın Öğretmenler ve TİP Hakkında Sözleri”. 25 Haziran: 4.
  • Ant (1968c). “Öğrenci Avı”. 22 Ekim: 3.
  • Ant (1970). “Türkiye Tarihi Bir Dönüm Noktasındadır”. Eylül: 4-5.
  • Ant (1971). “Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu”. Nisan: 6-21.
  • Aren, S. (2006). Puslu Camın Arkasından. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
  • Atılgan, G. (2008). Yön-Devrim Hareketi. 2. basım. İstanbul: Yordam Kitap.
  • Avcıoğlu, D. (1965). “Yuvarlak Lâflara Paydos!”. Yön. 100: 4.
  • Avcıoğlu, D. (1968). Türkiye’nin Düzeni (Dün-Bugün-Yarın). İstanbul: Bilgi Yayınevi.
  • Aydemir, Ş. S. (1962). “Hayali Bir Açık Oturum”. Yön. 22:8.
  • Aydemir, Ş. S. (1964). “Sosyal Kapitalizm ve Devletçilik”. Barış Dünyası. 29: 36-37.
  • Aydemir, Ş. S. (1975). Toprak Uyanırsa (Ekmeksizköy Öğretmeninin Hatıraları). 4. basım. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Aydınlık (1968). “Aydınlık Görüşlerini Açıklıyor: Dünya, Türkiye ve Devrimci Mücadele”. Kasım: 1-31.
  • Barış Dünyası (1944). “Anketimiz: Ahlâk Bahsinde Birleşmek Mümkün müdür?”. 4 Şubat: 13.
  • Barış Dünyası (1962a). “Kalkınma Prensiplerimiz”. Barış Dünyası. 1: 18-22.
  • Barış Dünyası (1962b). “Fikir Yayınları”. Barış Dünyası. 2: 64.
  • Barış Dünyası (1962c). “Açık Oturum: Şevket Süreyya Aydemir’le Bir Görüşme”. Barış Dünyası. 3: 58.
  • Barış Dünyası (1962d). “Osmanlı Devri Türkler İçin Karanlık Bir İstilâ Devridir?”. Barış Dünyası. 1: 42-44.
  • Barış Dünyası (1962e). “Osmanlı Devri Türkler İçin Karanlık Bir İstilâ Devridir?”. Barış Dünyası. 2: 45-51.
  • Barış Dünyası (1963a). “Bir Sistem Tartışması: Sosyalizm mi, Özelcilik mi?”. Barış Dünyası. 10: 18-23.
  • Barış Dünyası (1963b). “Seminer Toplantısı: Kapitalizm-Sosyalizm Tartışması”. Barış Dünyası. 11: 40-43.
  • Barış Dünyası (1963c). “Seminer Toplantısı: Herşeyden Evvel Fikir Hürriyeti”. Barış Dünyası. 12: 13-16.
  • Barış Dünyası (1963d). “Seminer Toplantısı: Devletçilik ve Tekelcilik”. Barış Dünyası. 13: 17-19.
  • Barış Dünyası (1963e). “Seminer Toplantısı: Özel Teşebbüs mü, Devlet Kapitalizmi mi Hızlı Kalkınmayı Sağlar?”. Barış Dünyası. 14: 21-23.
  • Barış Dünyası (1963f). “Açık Oturum: Ordudaki Kımıldamaların Gerçek Sebebi Neymiş?”. Barış Dünyası. 15: 329-332.
  • Barış Dünyası (1963g). “Sevgili Okuyucularımız”. Barış Dünyası. 16: 369.
  • Barış Dünyası (1964a). “Açık Oturum: Siyasi Hürriyet Rejimini Kurmak İçin İhtilâl Yapmak
  • Beyhude midir?”. Barış Dünyası. 26: 16-33.
  • Barış Dünyası (1964b). “27 Mayıs Gayesine Ulaşmış mıdır?”. Barış Dünyası. 26: 32-33.
  • Barış Dünyası (1964c). “ ‘Sürüye Kurt Getirenler’ ”. Barış Dünyası. 27: 45.
  • Barış Dünyası (1964d). “ Kurt Geliyor Diye Sürüyü Kaçıranlar”. Barış Dünyası. 27: 45-48.
  • Barış Dünyası (1964e). “Açık Oturum: Neden Bu Haldeyiz?”. Barış Dünyası. 22: 70-76.
  • Barış Dünyası (1964f). “Tarih Tezimiz”. Barış Dünyası. 21: 31-34.
  • Barış Dünyası (1964g). “Açık Oturum: Türk Demokrasisi Nasıl Kurulur?”. Barış Dünyası. 31: 26-31.
  • Barış Dünyası (1964h). “Açık Oturum: Bu Milleti Nasıl Çalıştırabiliriz?”. Barış Dünyası. 28: 70-76.
  • Barış Dünyası (1964i). “Açık Oturum: Milliyetçilik Buhranı Neden Doğuyor? Yeni Türk Milliyetçiliğinin Dayanması Gereken Fikir Temelleri Ne Olmalıdır?”. Barış Dünyası. 30: 10-15.
  • Barış Dünyası (1964j). “Marks’a, Çetin Altan’a ve Liberal Profesöre Dair”. Barış Dünyası. 28: 20-21.
  • Barış Dünyası (1964k). “Fikir Âleminden Çizgiler: Türk Devrim İdeolojisinin Uğrakları”. Barış Dünyası. 29: 41-44.
  • Barış Dünyası (1964m). “Türkiyenin Kalkınma Prensipleri: Sosyal Kapitalizmin Ana İlkeleri”. Barış Dünyası. 28: 12-15.
  • Barış Dünyası (1965a). “Sendikalar ve Toplu Sözleşme, Grev ve Lokavt Rejiminde Bir Reforma İhtiyaç Var mıdır?”. Barış Dünyası. 32: 14-34.
  • Barış Dünyası (1965b). “Açık Oturum: Plânlama Nasıl Olmalıdır?”. Barış Dünyası. 40: 14-20.
  • Barış Dünyası (1965c). “Açık Oturum: İşsizliği Nasıl Önleyebiliriz?”. Barış Dünyası. 42: 20-26.
  • Barış Dünyası (1965d). “Açık Oturum: Karma Ekonomi Devamlı Bir Rejim midir?”. Barış Dünyası. 41: 18-24.
  • Barış Dünyası (1965e). “Açık Oturum: Köy Kalkınması ve Toprak Reformu”. Barış Dünyası. 37: 18-24.
  • Barış Dünyası (1965f). “Açık Oturum: Yön Kavgası Son Bulamaz mı?”. Barış Dünyası. 39: 16-21.
  • Barış Dünyası (1965g). “Açık Oturum: Seçimlere Kadar İktidarla Muhalefet Arasında Bir Mütareke Yapılamaz mı?”. Barış Dünyası. 35: 16-22.
  • Barış Dünyası (1965h). “Açık Oturum: Önümüzdeki Seçimlerden Sonra Huzura Kavuşabilecek miyiz?”. Barış Dünyası. 33: 12-17.
  • Barış Dünyası (1965i). “Açık Oturum: Gericilik Nasıl Önlenir ve Atatürk Devrimleri Nasıl Korunur?”. Barış Dünyası. 34: 16-22.
  • Barış Dünyası (1966a). “Açık Oturum: Cumhuriyet’in Gerçek Manâsı Nedir?”. Barış Dünyası. 54: 25-31.
  • Barış Dünyası (1966b). “Açık Oturum: Yeni Bir Dönem mi? Yoksa Geriye Dönüş mü?”. Barış Dünyası. 44: 17-25.
  • Barış Dünyası (1966c). “Açık Oturum: Demokraside Nasıl Reform Yapılabilir”. Barış Dünyası. 49: 343-350.
  • Barış Dünyası (1966d). “Açık Oturum: Lâikliğin İslâm Dinine Göre Anlamı Nedir?”. Barış Dünyası. 47: 210-216.
  • Barış Dünyası (1966e). “Açık Oturum: Demokraside Reform”. Barış Dünyası. 48: 276- 281.
  • Barış Dünyası (1966f). “Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi: Ord. Prof. H. Ziya Ülken’in Bir İncelemesi Dolayısıyle”. Barış Dünyası. 49: 361-363.
  • Barış Dünyası (1966g). “Açık Oturum: Sağ, Sol ve Ortanın Solu”. Barış Dünyası. 55: 25-31.
  • Barış Dünyası (1966h). “Açık Oturum: Türkiye Bir Çağ mı Değiştiriyor?”. Barış Dünyası. 50: 23-30.
  • Barış Dünyası (1966i). “Emin Türk Eliçin”. Barış Dünyası. 47: 244.
  • Barış Dünyası (1967a). “Açık Oturum: Aşırı Akımlar Nasıl Önlenir?”. Barış Dünyası. 56: 27-33.
  • Barış Dünyası (1967b). “Açık Oturum: Türkiye’de Sosyalistler Arasındaki Çatışmanın Nedenleri…”. Barış Dünyası. 58: 24-33.
  • Barış Dünyası (1967c). “Açık Oturum: Endüstri mi? Tarım mı?”. Barış Dünyası. 65: 28-35.
  • Barış Dünyası (1967d). “Açık Oturum: Ortak Pazar’a Girebilecek miyiz?”. Barış Dünyası. 66: 29-37.
  • Barış Dünyası (1967e). “Açık Oturum: Anayasa Sosyalizme Kapalı mıdır?”. Barış Dünyası. 62: 25-32.
  • Barış Dünyası (1967f). “Açık Oturum: Devlet Makinası Nasıl Düzelir?”. Barış Dünyası. 61: 25-32.
  • Barış Dünyası (1967g). “Açık Oturum: Türk Milliyetçiliği Nedir? Ve Millet Ne Demektir?”. Barış Dünyası. 57: 26-32.
  • Barış Dünyası (1967h). “Açık Oturum: Zararlı Akımlar Nasıl Önlenir?”. Barış Dünyası. 59: 25-30.
  • Barış Dünyası (1967i). “Açık Oturum: Hızlı Kalkınama[ma]mızın Sebebi Nedir?”. Barış Dünyası. 67: 32-39.
  • Barış Dünyası (1968a). “Açık Oturum: Atatürkçülük Nedir?”. Barış Dünyası. 74: 28-35.
  • Barış Dünyası (1968b). “Açık Oturum: Batıya Rağmen Batılılaşmak”. Barış Dünyası. 75: 28-36.
  • Barış Dünyası (1968c). “Açık Oturum: Aşırı Akımlar Karşısında Hükümetin Vazifeleri”. Barış Dünyası. 68: 28-33.
  • Barış Dünyası (1968d). “Açık Oturum: Boş Yatan İşgücü ve Çalışan Bir Millet Olmanın Yolu”. Barış Dünyası. 70: 27-35.
  • Barış Dünyası (1968e). “Açık Oturum: Dünyanın Kurtuluş Yolu Nerededir”. Barış Dünyası. 72: 26-32.
  • Barış Dünyası (1968f). “Açık Oturum: Komünizm Özgürlüğe ve Bağımsızlığa Neden Karşıdır?”. Barış Dünyası. 77: 35-42.
  • Barış Dünyası (1968g). “Açık Oturum: Türkiye Sosyalizmi”. Barış Dünyası. 78: 30-37.
  • Barış Dünyası (1968h). “Açık Oturum: Eğitim Reformu”. Barış Dünyası. 76: 30-38.
  • Barış Dünyası (1968i). “Açık Oturum: Sosyalizm ve Türkiye Sosyalizmi”. Barış Dünyası. 79: 35-42.
  • Barış Dünyası (1968j). “Açık Oturum: Seçimler Millî İradeyi Neden Yansıtmamaktadır?”. Barış Dünyası. 73: 26-32.
  • Barış Dünyası (1969a). “Açık Oturum: Hürriyet Rejimi İçinde Yaşayabilir miyiz”. Barış Dünyası. 82: 30-38.
  • Barış Dünyası (1969b). “Açık Oturum: Demokrasinin Bekçisi Ordu mu? Millet mi?”. Barış Dünyası. 87: 26-34.
  • Barış Dünyası (1969c). “Açık Oturum: Türkiye Neden Geri Kalmıştır?”. Barış Dünyası. 84: 32-40.
  • Barış Dünyası (1969d). “Başbakan’ın Son Basın Toplantısında Tekrarladığı İktidarın Felsefesi ve Buna Karşı Çıkanların Görüşü”. Barış Dünyası. 81: 8-9.
  • Barış Dünyası (1969e). “Açık Oturum: Önümüzdeki Dört Güç Sene”. Barış Dünyası. 91: 26-34.
  • Barış Dünyası (1969f). “Açık Oturum: Neden Geri Kaldık?”. Barış Dünyası. 85: 28-36.
  • Barış Dünyası (1969g). “Açık Oturum: Osmanlı, Türkler İçin İstilacı Bir Devletti”. Barış Dünyası. 88: 26-35.
  • Barış Dünyası (1969h). “Açık Oturum: Bugünkü Rejim Değişmeli mi?”. Barış Dünyası. 81: 37-44.
  • Barış Dünyası (1970a). “Açık Oturum: Orta Eğitim Reformu”. Barış Dünyası. 103: 32- 39.
  • Barış Dünyası (1970b). “Açık Oturum: Milletçe Kalkınma Dâvamız”. Barış Dünyası. 98: 27-33.
  • Barış Dünyası (1970c). “Açık Oturum: Kalkınma Stratejisi”. Barış Dünyası. 99: 37-44.
  • Barış Dünyası (1970d). “Açık Oturum: Gençlik Neden Ayaklanır?”. Barış Dünyası. 93: 28-36.
  • Barış Dünyası (1970e). “Açık Oturum: Bağımsız Türkiye ve 2. Kurtuluş Savaşı”. Barış Dünyası. 94: 28-38.
  • Barış Dünyası (1970f). “Açık Oturum: Ortak Pazar”. Barış Dünyası. 102: 37-45.
  • Barış Dünyası (1970g). “Açık Oturum: Tarımda Devletçilik”. Barış Dünyası. 92: 36-43.
  • Barış Dünyası (1970h). “Açık Oturum: Yeni Bir Din Anlayışına İhtiyaç Var”. Barış Dünyası. 95: 33-40.
  • Barış Dünyası (1971a). “Açık Oturum: Demokrasi Bizi Bunalımdan Kurtarabilir mi”. Barış Dünyası. 105: 28-35.
  • Barış Dünyası (1971b). “Açık Oturum: Gençlik Eylemleri Devrimci mi Yoksa Devrime Karşı mı?”. Barış Dünyası. 109: 23-31.
  • Barış Dünyası (1971c). “Açık Oturum: Anayasa Reformu”. Barış Dünyası. 110: 30-36.
  • Barış Dünyası (1971d). “Açık Oturum: Bize Özgü Demokrasi”. Barış Dünyası. 107: 27- 35.
  • Başar, A. H. (1931). İktisadi Devletçilik. C. 1. İstanbul: Matbaacılık ve Neşriyat Türk Anonim Şirketi.
  • Başar, A. H. (1933). İktisadi Devletçilik. C. 2. İstanbul: Matbaacılık ve Neşriyat Türk Anonim Şirketi.
  • Başar, A. H. (1936). Para ve İnkılâb. C. 1. İstanbul: Cumhuriyet Matbaası.
  • Başar, A. H. (1942). Bir Medeniyetin Sonu. İstanbul: Cumhuriyet Matbaası.
  • Başar, A. H. (1943). Davalarımız. İstanbul: Arkadaş Basımevi.
  • Başar, A. H. (1944a). “Hafta Toplantıları: Alimler Meclisinde Sohbet”. Barış Dünyası. 1: 7-8.
  • Başar, A. H. (1944b). “Hafta Toplantıları: Fikir Münakaşasının Devamı”. Barış Dünyası. 2: 5-6.
  • Başar, A. H. (1944c). “Hafta Toplantıları: Ağaoğlu Aramızda”. Barış Dünyası. 3: 9-10.
  • Başar, A. H. (1944d). “Hafta Toplantıları: Ağaoğlu’nun Evinde”. Barış Dünyası. 4: 9-10.
  • Başar, A. H. (1944e). “Hafta Toplantıları: Kandan Sarhoş Olanlar da Var!”. Barış Dünyası. 7: 9-10.
  • Başar, A. H. (1944f). “Milletimizi Parçalayan Tezatlar”. Barış Dünyası. 13: 3-4.
  • Başar, A. H. (1944g). “Türkçülük Emperyalizme Bayrak Olamaz”. Barış Dünyası. 3: 3-4.
  • Başar, A. H. (1944h). “Millet ve Tarih”. Barış Dünyası. 5: 2-3.
  • Başar, A. H. (1945). Atatürk’le Üç Ay ve 1930’dan Sonra Türkiye. İstanbul: Tan Matbaası.
  • Başar, A. H. (1946). Hürriyet Buhranı. İstanbul: İstanbul Yayın İstihlak Kooperatifi.
  • Başar, A. H. (1951). Milletçe Kalkınma Davamız: Milletçe Kalkınma Davamız Kanunu Teklifi ve Gerekçesi. İstanbul. Tan Matbaası.
  • Başar, A. H. (1956). Demokrasi Buhranları. İstanbul. Türkiye Basımevi.
  • Başar, A. H. (1959). Demokrasi Yolunda Nereye Gidiyoruz? En Büyük Milli Davamız Üzerine Bir Tahlil. İstanbul: Başar Yayınları.
  • Başar, A. H. (1960). Yaşadığımız Devrin İçyüzü. Ankara: Ayyıldız Matbaası.
  • Başar, A. H. (1962). “27 Mayıs İhtilâli de Hedefini Bulamadı”. Barış Dünyası. 1: 29-31.
  • Başar, A. H. (1964). “Kapıkulu Devleti”. Barış Dünyası. 20: 626-628.
  • Başar, A. H. (1968a). “Kalkınmada Giriştiğimiz Tehlikeli Yol”. Barış Dünyası. 71: 13-21.
  • Başar, A. H. (1968b). “Bir Kanun Teklifim Vardı”. Barış Dünyası. 74: 20-24.
  • Başar, A. H. (1968c). “Rejim Tartışması: Şevket Süreyya’ya Soruyoruz: Hangi Devlet”. Barış Dünyası. 70: 22-26.
  • Başar, A. H. (1970a). “Dokuzuncu Yılımıza Girerken”. Barış Dünyası. 95: 19- 27.
  • Başar, A. H. (1970b). “Anayasa Konusu: Sayın Ord. Prof. Sıddık Sami Onar’a Cevabımız”. Barış Dünyası. 101: 17-22.
  • Başar, A. H. (1970c). “Sayın Ord. Prof. Dr. S. S. Onar’a Açık Mektup: Bizde Sosyal Müesseseler Var mı?”. Barış Dünyası. 102: 126-31.
  • Bingöllü, K. (1968). “Eğitim Çıkmazı”. Milliyet. 6 Temmuz: 2.
  • Boran, B. (1968a). “Nato’dan Niçin Çıkmalıyız?”. Forum. 335: 8-10.
  • Boran, B. (1968b). Türkiye ve Sosyalizm Sorunları. İstanbul: Gün Yayınları.
  • Bulutoğlu, K. (1968). “Yüksek Öğretimde Çifte Buhran”. Milliyet. 4 Temmuz: 2.
  • Cumhuriyet (1969). “ Yunus Nadi Armağanı’nı ‘Türkiye’nin Düzeni’ ile Doğan Avcıoğlu Kazandı”. 29 Haziran: 1.
  • Cumhuriyet (1970). “CHP’nin Görüşünü Üstünel Açıkladı: ‘Ortak Pazar, Türk Sanayiine Mezar Olacaktır’”. 24 Kasım: 1, 7.
  • Cumhuriyet (1971). “Anayasa, Tam 10 Yıldır Uygulanmadı”. 13 Mayıs:1, 7.
  • Çetin, C. (2002). Milli İktisat Düşüncesi ve Ticaret-i Umumiye Mecmuası. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
  • Duru, O. (1970). “Kuruluş Toplantısında Erbakan MNP’nin Asıl Kurucularını Açıkladı”. Cumhuriyet. 9 Şubat: 1.
  • Eczacıbaşı, N. (1964). “Liberalizm-Sosyalizm Tartışmaları Neden Beyhudedir?”. Barış Dünyası. 27: 8-12.
  • Eliçin, A. Ö. (Yay. Haz.) (2008). Bir Dönemin Belge Mektupları (1927-1965). İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
  • Eliçin, E. T. (1970). Kemalist Devrim İdeolojisi (Niteliği ve Tarihteki Yeri). İstanbul: Ant Yayınları.
  • Eraslan, T. (1968). “Halk İçin Halka Ulusal Eğitim”. Milliyet. 8 Temmuz: 2.
  • Erdost, M. (1968a). “Türkiye Sosyalizmi ve Sosyalizm”. Türk Solu. 43: 4-6.
  • Erdost, M. (1968b). “Türkiye Sosyalizmi ve Sosyalizm II”. Türk Solu. 44: 4-5.
  • Fındıkoğlu, Z. F. (1962). “İki Bildiri ve İki Dergiye Dair”. Barış Dünyası. 2: 24-25.
  • Gevgilili, A. (1970a). “Düşünenlerin Forumu: Bütçe, İstifa ve Demirel…”. Milliyet. 15 Şubat: 2.
  • Gevgilili, A. (1970b). “Düşünenlerin Forumu: Memurlar”. Milliyet. 20 Eylül: 2.
  • Giritli, İ. (1968). “Öğrenci Ayaklanmalarının İdeolojik Temelleri”. Milliyet. 5 Temmuz: 2.
  • Giritli, İ. (1969). “Ön Seçimlerin Ardından”. Milliyet. 11 Eylül: 2.
  • Gül, O. K. (2011). Ahmet Hamdi Başar ve İktisadi Devletçilik. Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi.
  • Gürses, D. (1986). Dönemi ve Görüşleri ile Ahmet Hamdi Başar. Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.
  • Gürsin, E. (1965). “Karakurt ve Ötesi”. Cumhuriyet. 19 Ocak: 1.
  • Hazer, M. (1971). “Anayasada Değişiklik”. Milliyet. 11 Mayıs: 2.
  • İnan, Ş. (1971). “Anayasa Değişikliği”. Milliyet. 18 Mayıs: 2.
  • İpekçi, A. (1969a). “Seçimden Sonra: Demirel Ne Diyor?”. Milliyet. 21 Ekim: 1, 5.
  • İpekçi, A. (1969b). “Seçimden Sonra: Balan Ne Diyor?”. Milliyet. 3 Kasım: 5.
  • Kafesoğlu, İ. (1962). “Tarihin Işığında Türk Milliyetçiliği”. Türk Kültürü. 2: 1-5.
  • Kafesoğlu, İ. (1964). “Milliyetçiliğin İlmî Temelleri”. Türk Kültürü. 20: 2-7.
  • Kafesoğlu, İ. (1966). Türk Milliyetçiliğinin Meseleleri. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü.
  • Kaplan, K. (1964). “Sosyal Kapitalizm”. Barış Dünyası. 30: 26-27.
  • Karadeniz, H. (1968). “Eğitimde Devrim”. Milliyet. 9 Temmuz: 2.
  • Karanakçı, S. (1963). “Bizde Devletçilik”. Cumhuriyet. 16 Haziran: 2.
  • Karpat, K. H. (1973). “Ideology in Turkey after the Revolution of 1960”. Social Change and Politics in Turkey: A Structural-Historical Analysis. Kemal H. Karpat and contributors. Leiden: E. J. Brill, 317-366.
  • Kırca, C. (1965). “Seçimden Sonraki Türkiye ve Partiler”. Milliyet. 14 Ekim: 2.
  • Kırca, C. (1966). “Sağ-Sol Ayrımı”. Milliyet. 28 Eylül: 2.
  • Koçu, R. E. (1960). “Başar (Ahmed Hamdi)”. İstanbul Ansiklopedisi. C. 4. İstanbul: İstanbul Ansiklopedisi ve Neşriyat. 2168-2170.
  • Koraltürk, M. (yay. haz.) (2007a). Ahmet Hamdi Başar’ın Hatıraları. C. 1. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay.
  • Koraltürk, M. (yay. haz.) (2007b). Ahmet Hamdi Başar’ın Hatıraları. C. 2. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay.
  • Kösemihal, N. Ş. (1967). “Türkiye’nin Düzeni Üzerine”. Sosyoloji Dergisi. 21-22: 221- 243.
  • Kösemihal, N. Ş. (1969). “Türkiye’nin Düzeni”. Cumhuriyet. 14 Temmuz: 2.
  • Kubalı, H. N. (1969). “27 Mayıs’ın 9uncu Yılında”. Cumhuriyet. 4 Haziran: 2.
  • Kubalı, H. N. (1971). “Anayasamız ve Demokratik Sosyalizm”. Milliyet. 28 Şubat: 2.
  • Küçük, Y. (1982). “Önsöz”. Kooperatif: Seçme Yazılar 1932-1934. Bülent Varlık (yay.
  • haz.). Ankara: Gazi Üniversitesi Basın-Yayın Yüksekokulu Basımevi.
  • Küçükömer, İ. (1969). Düzenin Yabancılaşması: Batılaşma. İstanbul: Ant Yayınları.
  • Masar, İ. (1964). “Plânlamamızda Yanlış Görüş”. Barış Dünyası. 21: 12-13.
  • Milliyet (1968). “Rusya’da Bir Türk Otobüsü Devrildi 4 Kişi Ağır Yaralandı”. 1 Ağustos: 1.
  • Milliyet (1970). “Erbakan: ‘MNP’yi Sultanlar Kurdu’”. 2 Şubat: 1, 11.
  • Milliyet (1971). “Tunaya ‘Anayasanın Mutlaka Değişmesine Zaruret Yoktur’”. 13 Mayıs: 1, 9.
  • Nadir, N. (1965). “Aşırılar”. Cumhuriyet. 21 Ocak: 1, 7.
  • Nadir, N. (1966). “Deve Kuşu Politikası”. Cumhuriyet. 16 Haziran: 1.
  • Nadir, N. (1967). “Şu Tabloya Bakınız!”. Cumhuriyet. 14 Ekim: 1, 7.
  • Nadir, N. (1969). “Delik Kova”. Cumhuriyet. 6 Haziran: 1, 7.
  • Onar, S. S. (1970). “Anayasa Konusu”. Barış Dünyası. 100: 26-29.
  • Özdağ, Ü. (1997). Menderes Döneminde Ordu-Siyaset İlişkileri ve 27 Mayıs İhtilali. İstanbul: Boyut Kitapları.
  • Özgüden, D. (1968). “Yine de Sosyalizm!”. Ant. 87: 3.
  • Pulur, H. (1968). “44 Yıl Önce Kubalı, 44 Yıl Sonra Kubalı”. Milliyet. 18 Eylül: 5.
  • Savcı, B. (1967). “Statükocu Kemalizm Olmaz”. Forum. 315: 8-9.
  • Taşkın, Y. (2009). “Turan Güneş”. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, Cilt 2: Kemalizm. ed. Ahmet İnsel. İstanbul: İletişim Yayınları, 452-455.
  • TİP Haberleri (1968). “Aybar: ‘Bütün Bloklara Hayır!’”. TİP Haberleri. 20: 2-3.
  • Tör, V. N. (1964). “Türkiye’de İlk Defa Ele Alınan Bir Konu: Boş Zamanları Değerlendirme”. Milliyet. 7 Nisan: 2.
  • Tunaya, T. Z. (1969). “Tutulmayan Söz: Reform”. Milliyet. 20 Haziran: 2.
  • Tunaya, T. Z. (1970). “Yapıdaki İsyan”. Milliyet. 12 Ocak: 2.
  • Tunç, M. Ş. (1944). “Açık Mektup”. Barış Dünyası. 3: 13-14.
  • Turhan, M. (1962). “İlim Hakkında”. Yol. 1: 5.
  • Turhan, M. (1965). Atatürk İlkeleri ve Kalkınma: Sosyal Pisikoloji Bakımından Bir Tetkik.
  • İstanbul: Şehir Matbaası.
  • Turhan, M. (1967). Üniversite Problemi. İstanbul: Yağmur Yayınları.
  • Tütengil, C. O. (1965). “İstanbul Köyleri ve Köy Kalkınma Komitesi Çalışmaları”. Sosyoloji Konferansları. 6: 106-118.
  • Ülken, H. Z. (1971). “Ahmet Hamdi Başar (1893-1971)”. Barış Dünyası. 110: 5-6.
  • Ülken, H. Z. (1992). Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi. 3.basım. İstanbul: Ülken Yayınları.
  • Ürgüplü, S. H. (1964). “Bir Mektuplaşma”. Barış Dünyası. 30: 28-29.
  • Yalman, A. E. (1965). “Zinde Türkiye’den Haber”. Milliyet. 27 Temmuz: 2.
  • Yıldırım, S. ve B. K. Zeynel (Ed.) (2010). TBMM Albümü 1920-2010, 2. Cilt 1950-1980 (2010). Ankara: TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü Yayınları.
  • Yön (1961). “Bildiri”. 20 Aralık: 12-13.
  • Yön (1962). “Karşı Bildirilerin İlki”. 10 Ocak: 2.
  • Yön (1964). “CHP Kurultayı”. 23 Ekim: 4.
  • Yön (1967). “Yön Dâvâları Düşüyor”. 27 Ocak: 11.