TOPLUMSAL CİNSİYET BAĞLAMINDA KADIN VE ERKEĞE ATFEDİLEN ANLAMLARIN METAFOR YÖNTEMİYLE ANALİZİ

Toplumsal cinsiyet bağlamında kadın ve erkek kavramlarını tanımlamaktan ziyade, metaforlar yoluyla bu kavramların ne anlam ifade ettiğini, bir başka anlatımla nasıl algılandığını ortaya koymayı amaçlayan bu çalışmada, veri toplama formu ile birincil veri toplanmıştır. Geliştirilen veri toplama formu ile toplam 100 katılımcıdan toplanan veriler, kadın ve erkek ifadelerine verilen metaforik yanıtlar esasında ayrı ayrı değerlendirilmiş ve yorumlanmıştır. Buradan hareketle katılımcıların kadın ve erkek kavramlarına ilişkin kullandıkları kullandıklarına ilişkin açıklamalar incelenmiştir. Bu doğrultuda kadın kavramı ve dolayısıyla "kadın", katılımcılar tarafından; kırılgan, ilgiye ve bakıma muhtaç, edilgen ve bağımlı, karmaşık ve anlaşılması zor, özgeci, mutluluk vermesi beklenen, çalışkan ve sorumluluk sahibi ve yaşamın devamlılığını sağlayan olarak tanımlanmıştır. Erkek kavramı ve dolayısıyla "erkek", ise katılımcılar tarafından; etkenyöneten- yönlendiren, koruyucu-kollayıcı-sahiplenici, mücadeleci, ailesinin sorumluluğunu üstlenen, mantıkla hareket edenduygularını göstermeyen, fiziksel güç kullanabilen, öngörülemezbaşına buyruk, yüceltilen, ilgi isteyen ve bencil olarak tanımlanmıştır

METAPHOR ANALYSIS OF MEANINGS ATTRIBUTED TO WOMEN AND MEN IN THE CONTEXT GENDER

In this study that aims to reveal what concepts of woman and man mean through metaphors; in other words, how they are perceived rather than defining these concepts within the context of gender, primary data was obtained from survey method. Data obtained from surveys from 100 participants, metaphoric responses given for man and woman statements were basically evaluated and interpreted individually. Starting from this point, metaphors participants used for the concepts of woman and man and explanations why they used these metaphors were examined. Accordingly, the concept of woman and thus “woman” was defined by participants as fragile, in need of attention and care, passive and dependent, complicated and hard to understand, selfless, someone expected to give happiness, hardworking and responsible, and someone responsible for continuity of life. The concept of man and therefore “man” was defined by participants as active-rulerdirector, protective-possessive, contentious, someone taking the responsibility of his family, acts rationally-concealing his feelings, someone who can use physical, unpredictable-independent, glorified, in need of attention, and selfish

PDF

___

Başarır, Fatma ve Mediha Sarı (2015), “Kadın Akademisyenlerin Kadın Akademisyen Olmaya İlişkin Algılarının Metafor Yoluyla İncelenmesi”, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 5 (1): 41-51.
Bussey, Kay ve Albert Bandura (1999), “Social Cognitive Theory of Gender Development and Differentation”, Psychological Review, 106: 676-713.
Bem, Sandra Ruth Lipsitz (1983), “Gender Schema Theory and It’s Implications for Child Development: Raising Gender-Aschematic Children in a Gender- Schematic Society”, Science: Journal of Women in Culture and Society, 8 (4): 598-616.
Bora, Aksu ve İlknur Üstün (2005), Sıcak Aile Ortamı: Demokratikleşme Sürecinde Kadın ve Erkekler (İstanbul: TESEV Yayınları).
Connell, Raewyn (1998), Toplumsal Cinsiyet ve İktidar: Toplum, Kişi ve Cinsel Politika (İstanbul: Ayrıntı Yayınları) ( Çev. Cem Soydemir).
Dedeoğlu, Saniye (2000), “Toplumsal Cinsiyet Rolleri Açısından Türkiye’de Aile ve Kadın Emeği”, Toplum ve Bilim, 86: 139-170.
Dökmen, Zehra, Y (2014), Toplumsal Cinsiyet, Sosyal Psikolojik Açıklamalar (İstanbul: Remzi Kitabevi).
Demir, Gökhan Yavuz (2015), “Metafora Dönüş”, Lakoff George ve Mark Johnson (Der.), Metaforlar Hayat, Anlam ve Dil (İstanbul: İthaki Yayınları) (Çev. Gökhan Demir Yavuz).
Eraslan, Levent (2011), “Sosyolojik Metaforlar”, Akademik Bakış Dergisi, 27: 1- 22.
Fine, Cordelia (2011), Toplumsal Cinsiyet Yanılsaması (İstanbul: Sel Yayıncılık) (Çev. Kıvanç Tanrıyar).
George, Lakoff ve Mark Johnson (2015), Metaforlar Hayat, Anlam ve Dil (İstanbul: İthaki Yayınları) (Çev. Gökhan Yavuz Demir).
Giddens, Anthony (2008), Sosyoloji (İstanbul: Kırmızı Yayınları) (Yayına Hazırlayan Cemal Güzel).
Gülay, Aslan (2015), “A Metaphoric Analysis Regarding Gender Perceptions of Preservice Teachers”, Eğitim ve Bilim, 40 (181): 363-384
Hegstrom, Jane ve Joyce McCarl-Nielsen (2002), “Gebder and Metaphor: Descriptions of Faniliar Persons”, Discourse Processes, 33 (3): 219-234
Mill, Maura J, Satoris S Culbertson, Ann H. Huffman ve Angela R. Connell (2012), “Assessing Gender Biases: Development and Initial Validation of the Gender Role, Stereotypes Scale”, Gender in Management: An International Journal, 27(8): 520-540.
Nikitina, Larisa ve Fumitaka Fruoka (2008), “"A language teacher is like…": Examining Malaysian Students’ Perceptions of Language Teachers Through Metaphor Analysis”, Electronic Journal of Foreing Language Teaching, 5 (2): 192-205.
Özkazanç, Alev (2010), “Kadını Görmeyen Bilim ve Sağlık Politikaları”, II. Kadın Hekimlik ve Kadın Sağlığı Kongresi Kitabı: 16-22, (Ankara: Başak Matbacılık).
Paynter, Kelly. C. (2011) Gender Streotypes and Representation of Female Characters in Children Picture Books, Liberty University, A Dissertation Presented to The Fxulty of the School of Education for the Degree Doctor of Education.
Postman, Neil (1996), The End of Education: Redefining the Value of School (New York: Vintage Books). http://brilliant-learning.com/wpcontent/uploads/dowloads/2013/04/Neil-Postman-The-End-of-Education.pdf (31.07.2015)
TDK (2015), http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TD K.GTS.55c45f5f032238.6291 859 (07.08.2015).
Van Engen, Robert B (2008), “Metaphor: A Multifaceted Literary Device Used by Morgan and Weick to Describe Organisations”, Emerging Leadership Journeys, 1(1): 39-51.
Williams, Raymond (2005), Anahtar Sözcükler: Kültür ve Toplumun Söz Varlığı (İstanbul: İletişim Yayınları) (Çev. Savaş Kılıç).
Wharton, Amy.S. (2008). Sociology of Gender: An Introduction to Theory and Research (United Kingdom: Blackwell Publishing).