SERMAYEDARLAR DEVLETİ YÖNETİRSE NE OLUR? 2008 SONRASI SERMAYEDAR-SİYASETÇİLER VE DEVLET-SINIF İLİŞKİLERİ KONUSUNDA BİR DEĞERLENDİRME

Bu yazı 2008 krizi sonrasında iktidara gelen sermayedarsiyasetçi örneklerini temel alarak sermayedar ile devlet yöneticisi kimliğinin özdeşleşmesi ve sermaye sınıfının belli kesimlerinin siyasi iktidar ile daha doğrudan ilişkili olmasının kapitalist devletin görünürdeki özerkliğinin ortadan kalktığı yeni bir siyaset tarzını karşımıza çıkardığı tespitinden yola çıkıyor. Yazı, ABD’nin ve dünyanın en zengin sermayedarlarından Donald Trump’ın ABD Başkanı olması ve Türkiye’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın sermayedar kimliğinin giderek güçlenmesi örneklerini siyasi iktidar-sermaye sınıfı ilişkisi açısından analiz ediyor. Bu bağlamda, ekonomi ile siyaset alanı arasında yapılan ayrımlar ve bu ayrımdan yola çıkarak “devletin göreli özerkliği”ni kapitalist devletin asli bir özelliği olarak tanımlayan kuramsal yaklaşımların bu örnekleri açıklamakta yetersiz kaldığı savunuluyor. Ralph Miliband, Nicos Poulantzas, Simon Clarke, John Holloway ve Sol Picciotto gibi yazarların kapitalist devlette siyasi iktidar ve hakim sınıflar ilişkisini açıklamak üzere getirdikleri yaklaşımlar, bunların 2008 krizi sonrası ortaya çıkan örnekleri açıklama gücü üzerinden tartışılıyor. “Göreli özerkliği” merkeze alan yapısalcı anlayış yerine devleti sınıf çelişkileri tarafından şekillendirildiği için bu çelişkileri kendi içerisinde taşıyan, sınıf hakimiyetinin tarihsel bir şekli olarak değerlendiren tarihselci yaklaşımın 2008 krizi sonrası ortaya çıkan sermayedar-siyasetçi örneklerini açıklamakta daha faydalı olduğu ileri sürülüyor.

WHAT IF CAPITAL RULES? AN ANALYSIS ON CAPITALIST-POLITICIANS AND THE RELATIONS BETWEEN STATE AND SOCIAL CLASSES AFTER THE 2018 CRISIS

The article argues that the capitalist-politicians who came into power after the 2008 crisis brings about a new tendency in state government in which the government is identified with the capitalist class and the latter’s certain fractions are more directly related to the state power; and this entails the disappearance of the supposed autonomy of the capitalist state. To prove this argument, the article examines the examples of Donald Trump and Recep Tayyip Erdoğan regarding the political power-capitalist class relations: the first one became the U.S.A president as one of the world’s richest businessman and the other one increases its capital while he is the President of Turkey. Based on these two examples, the article claims that state theories based on the sharp distinctions between economic and political realms and taking for granted the “relative autonomy of the state” as an essential principle of the capitalist state fall short to explain this new tendency. To prove this, the article discusses the explanatory power of the state theories of Ralph Miliband, Nicos Poulantzas, Simon Clarke, John Holloway and Sol Picciotto regarding state-class relations and argues that rather than the structuralist conception of “relative autonomy”, the historical approach that explains the capitalist state as a historical form of class domination which contains in itself the class conflicts because it is shaped by these would be more useful to better understand and analyze the capitalist-politician examples that arose after 2008 crisis.

___

Alexander, Dan (2019), “Inside The $400 Million Fortune Of Trump’s Treasury Secretary Steve Mnuchin”, https://www.forbes.com/sites/danalexander/2019/07/22/inside-the-400- million-fortune-of-trumps-treasury-secretary-steve-mnuchin/#c8738b86333a (03.08.2019).

Bakırezer, Güven ve Yücel Demirer (2006), “AKP’nin Sınıf Siyaseti”, Mülkiye Dergisi, 30 (252): 19-31.

Barrow, Claude W. (2002), “Miliband-Poulantzas Debate An Intellectual History”, Aronowitz, Stanley ve Peter Bratsis (Der.), Paradigm Lost State Theory Reconsidered (Minneapolis: University of Minnesota Press): 3-52.

Bedirhanoğlu, Pınar (2015), “Corruption and State Under the AKP Rule in Turkey: Retreat From the Modern Bourgeois State?”, Centre for Policy Analysis and Research on Turkey, 4(5): 35-44.

Bekmen, Ahmet (2014), “State and Capital in Turkey in Neo-liberal Era”, Akça, İsmet, Ahmet Bekmen, Barış Alp Özden (Der.), Turkey Reframed Constituting Neoliberal Hegemony (Londra: Pluto Press): 47-74.

Bessner, Daniel ve Matthew Sparke (2017), “Nazism, Neoliberalism, and the Trumpist Challenge to Democracy”, Environment and Planning A: Economy and Space, 49 (6): 1214-1223.

Bianet (2018), https://bianet.org/bianet/siyaset/199041-ozel-sektordenkabineye-atanan-bes-bakan (13.08.2018).

Boratav, Korkut (2016), “The Turkish Bourgeoisie under Neoliberalism”, Research and Policy on Turkey, 1 (1): 1-10.

Brown, Wendy (2019), In the Ruins of Neoliberalism the Rise of Antidemocratic Politics in the West (New York: Columbia University Press).

Buğra, Ayşe ve Osman Savaşkan (2015), Türkiye’de Yeni Kapitalizm Siyaset Din ve İş Dünyası (İstanbul: İletişim Yayınları) (Çev. Bülent Doğan).

Cumhuriyet (2019), http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/yazi_dizileri/1194448/Korkut_Boratav_ _Bugunku_islamci_bir_fasizm.html (14.09.2019).

Cumhuriyet (2017), http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video_haber/779521/Erdogan__OHAL _i_is_dunyamiz_rahat_calissin_diye_yapiyoruz.html (14.09.2019).

Ercan, Fuat, Ferimah Yusufi-Yılmaz ve Derya Gültekin-Karakaş (2016), “‘Yeni Türkiye’nin Değişen Devlet ve Sermaye İlişkilerini Teşvik Politikaları Üzerinden Okumak”, Tören, Tolga ve Melahat Kutun (Der.), “Yeni” Türkiye? Kapitalizm, Devlet, Sınıflar (İstanbul: SAV Yayınları): 128-205.

Erol, Mehmet Erman (2016), “Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Döneminde İktisadi Politika Yapımının Siyaseti: Süreklilik ve Kopuş Bağlamında Bir Tartışma”, Tören, Tolga ve Melahat Kutun (Der.), “Yeni” Türkiye? Kapitalizm, Devlet, Sınıflar (İstanbul: SAV Yayınları).

Forbes (2018), https://www.forbes.com/sites/forbespr/2018/10/03/forbesreleases-37th-annual-forbes-400-ranking-of-the-richest-americans/#95837f55cb1f (03.08.2019)

Forbes (2019), https://www.forbes.com/donald-trump/#3513cf728992 (03.08.2019).

Fuchs, Christian (2017), “Donald Trump: A Critical Theory-Perspective on Authoritarian Capitalism”, TripleC, 15 (1): 1-72.

Gerçek Gündem (2018), https://www.gercekgundem.com/siyaset/23464/isteerdoganin-serveti (13.08.2019).

Holloway, John ve Sol Picciotto (1991), “Capital, Crisis and State”, Clark, Simon (Der.), The State Debate (Londra: Palgrave Macmillan): 97-126.

Hughes, Tristan (2017), “What is Trump Country?”, https://www.jacobinmag.com/2017/08/trump-white-working-class-gop-richpeople (12.12.2019).

Jacobin (2018), “Trump After One”, https://jacobinmag.com/2018/01/trumpfirst-year-inauguration-republican-party (12.12.2019).

Jesssop, Bob (2016), The State Past, Present, Future (Cambridge: Polity Press). Marx, Karl (2002), “Le 18 Brumaire de Louis Bonaparte”, Les Luttes de Classes en France (Paris: Gallimard): 169-314.

Miliband, Ralph (1969), The State in Capitalist Society (New York: Basic Books, Inc., Publishers).

Miliband, Ralph (1973), “Poulantzas and the Capitalist State”, New Left Review, 82: 83-92.

Miliband, Ralph (1983), “State Power and Class Interests”, New Left Review, 138: 57-68.

Oğuz, Şebnem (2016), “Yeni Türkiye’nin Siyasal Rejimi”, Tören, Tolga ve Melahat Kutun (Der.), “Yeni” Türkiye? Kapitalizm, Devlet, Sınıflar, (İstanbul: SAV Yayınları): 81-126.

Öztürk, Özgür (2013), “Türkiye’de İslamcı Büyük Burjuvazi, Neoliberalizm”, Balkan, Neşecan, Erol Balkan ve Ahmet Öncü (Der.), Neoliberalizm, İslamcı Sermayenin Yükselişi ve AKP (İstanbul: Yordam Kitap): 181-213.

Peterson-Withorn, Chase (2019), “Inside Betsy DeVos’ Billions: Just How Rich Is The Education Secretary?”, https://www.forbes.com/sites/chasewithorn/2019/07/24/inside-betsy-devosbillions-just-how-rich-is-the-education-secretary/#d9710433b0e9 (03.08.2019).

Pinçon, Michel ve Monique Pinçon-Charlot (2019), Le Président des Ultra-Riches (Paris: Editions La Découverte).

Poulantzas, Nicos (1969), “The Problem of the capitalist State”, New Left Review, 58: 67-78.

Poulantzas, Nicos (1976), Classes in Contemporary Capitalism (Londra: New Left Books) (Çev. David Fernbach).

Poulantzas, Nicos (1978), Political Power and Social Classes (Londra: Verso) (Çev. Timothy O’Hagan).

Robinson, William I. (2019), “Global Capitalist Crisis and Twenty-First Century Fascism: Beyond the Trump Hype”, Science & Society, 83 (2): 155-183.

Simon, Clarke (1991), “State, Class Struggle, and the Reproduction of Capital”, Clark, Simon (Der.), The State Debate (Londra: Palgrave Macmillan): 163-181. Soydan, Barış (2019), “AKP-burjuvazi ilişkisi: Yoksa Marx yanıldı mı?”, https://t24.com.tr/yazarlar/baris-soydan/akp-burjuvazi-iliskisi-yoksa-marxyanildi-mi,22803 (12.08.2019).

Sönmez, Mustafa (2008), “‘Anadolu Kaplanları’ Efsane, AKP İstanbul'u ve TÜSİAD'ı İstiyor”, http://bianet.org/bianet/siyaset/109773-anadolu-kaplanlariefsane-akp-istanbul-u-ve-tusiad-i-istiyor (12.08.2019).

T24 (2018), https://t24.com.tr/haber/erdogan-bizimle-beraber-grev-denilenolaylar-ortadan-kalkti-dedi-iste-akp-doneminde-yasaklanan-grevler,786083 (14.08.2019).

Tanyılmaz, Kurtar (2013), “Türkiye Büyük Burjuvazisinde Derin Çatlak”, Balkan, Neşecan, Erol Balkan ve Ahmet Öncü (Der.), Neoliberalizm, İslamcı Sermayenin Yükselişi ve AKP (İstanbul: Yordam Kitap): 143-179.

Yılmaz, Zafer (2003), “Günümüz Türkiye’sinde Devlet ve Hakim Sınıflar İlişkisi Üzerine Alternatif Bir Çerçeve Denemesi”, Praksis, 9: 55-92.