KÖPRÜDEKİ ADAMLAR: YENİ TÜRKİYE SİNEMASINDA DUMRULLUK VE TRAJİK DURUM

Bu çalışma, Türkiye sinemasından bir dizi popüler film ve metni referans alarak, özelde sinemaya ve Türklüğe hâkim bir psişik durumu, post-yapısalcı fenomenoloji çerçevesinde incelemektedir. Deli Dumrul mitindeki köprü bekçisi Dumrul'un Azrail'le karşılaşmasını, "Yasa" kavramı üzerinden ele alarak, yasa nazarında erkek öznenin vicdanına ve "hakikat"e erişimine ket vurulduğunu ve bu nedenle maneviyattan mahrum kaldığını söylemektedir. Öyle ki, İslam öncesi sadece dünyevi mevcudiyet söz konusu iken, İslam'la beraber öte dünya mevcudiyeti sorunsalı da baş göstermiştir. kavramlaştırılmaktadır. Trajik durumun, Türkiye sineması için eleştirmenlerce yakınılarak dile getirilen "maneviyat eksikliği"ni açıklayan bir kavram olduğu, film ve metinler merceğe alınarak öne sürülmektedir.

MEN ON THE BRIDGE: THE CRAZY DUMRUL COMPLEX AND TRAGICAL CONDITION IN THE CINEMA OF NEW TURKEY

This study takes a number of popular films from the New Cinema of Turkey as references to investigate a dominant psychosocial condition in Turkishness. Based on the myth of Crazy Dumrul that represents the transition from TurkishPaganism to Turkish-Islam where Dumrul faces the angel of death, this study looks through a subject's conscience in the eye of the "Law", which in Dumrul's case restrains access to "truth" while he is trapped between two worlds: Earth and the hereafter, material and spiritual. This is conceptualized as a tragic condition, as the dominant psychosocial condition over male subjectivity in the recent cinema of Turkey.

___

Althusser, Louis (1968), Ideology and ideological state apparatuses (notes towards an investigation), Lenin and philosophy and other essays (New York: Monthly Review Press).

Arslan, Umut T. (2005), Bu kâbuslar Neden Cemil? Yeşilçam'da Erkeklik ve Mazlumluk (İstanbul: Metis).

Arslan, Umut T. (2010), Mazi Kabrinin Hortlakları: Türklük, Melankoli ve Sinema (İstanbul: Metis).

Âşık İhsani (2002), Bıçak Kemikte (İstanbul: Berfin Yayınları).

Atılgan, Yusuf (1973), Anayurt Oteli, Bilgi.

Benli, Orçun (2014), Gulyabani, Muhteşem Film.

Binyazar, Adnan (2004), Dede Korkut Vol. 93 (İstanbul: YKY).

Butler, Judith (1995), "Conscience doth make subjects of us all", Yale French Studies: 6-26.

Ceylan, Nuri Bilge (2011), Bir Zamanlar Anadolu'da, Zeyno Film.

Derrida, Jacques (1979), Spurs: Nietzsche's Styles (University of Chicago Press).

Derrida, Jacques (1982), "The Pit and the Pyramid: Introduction to Hegel's

Semiology", Margins of Philosophy (University of Chicago Press). Derrida, Jacques ve Catherine Malabou (2004), Counterpath: Travelling with

Jacques Derrida (Stanford University Press). Eğilmez, Ertem (1976), Süt Kardeşler, Arzu Film.

Eskiköy O., Doğan A. (2012), Babamın Sesi / Dengê Bavê Min, Perişan Film.

Foucault, Michel (1980), "Introduction", Herculine Barbin, (Pantheon).

Freud, Sigmund [1955 (1919)], "The Uncanny," Standard Edition 17, Hogarth Press.

Göbakar, Togan (2007-14), Recep İvedik, Özen Film.

Gürbilek, Nurdan (2001), Kötü Çocuk Türk (İstanbul: Metis).

Gürbilek, Nurdan (1992), Vitrinde Yaşamak: 1980'lerin Kültürel İklimi (İstanbul: Metis).

Gürpınar, Hüseyin R. (1965), Gulyabani (İstanbul: Atlas Kitabevi).

Gürpınar, Hüseyin R. (2012), İnsan Önce Maymun muydu? (İstanbul: Everest Yayınları).

Gürpınar, Hüseyin R. (2012), Ölüler Yaşıyorlar mı? (İstanbul: Everest Yayınları).

Husserl, Edmund (2003), Fenomenoloji Üzerine Beş Ders (İstanbul: Bilim ve Sanat Yay).

İnalcık, Halil (2004), "Otman Baba ve Fâtih Sultan Mehmed", Doğu Batı Düşünce Dergisi, 7 (26).

Karaçelik, Tolga (2015), Sarmaşık, Jomami Filmproduktion.

Karakurt, Deniz (2011), "Türk söylence sözlüğü, açıklamalı ansiklopedik mitoloji sözlüğü",Baskı: E-kitap, Türkiye.

Kavur, Ömer (1987), Anayurt Oteli, Odak Film.

Klein, Melanie (1935), "A Contribution to the Psychogenesis of Manic Depressive States," Mitchell, J. (der.) (1986), The Selected Melanie Klein (New York: Penguin Books).

Lacan, Jacques (1997), Ecrits: A Selection (W. W. Norton & Company).

Mintaş, Erol (2014), Annemin Şarkısı / Klama Dayîka Min, Mintaş Film.

Özgüven, Fatih. Neden Tarko Olunamıyor? Radikal, 5 http://www.radikal.com.tr/yazarlar/fatih-ozguven/neden-tarko-olunamiyor- / (Ocak 2016) Şubat 2015

Polanski, Roman (1976), Kiracı / Le Locataire, Marianne Productions.

Saydam, Bilgin (1997), Deli Dumrul'un Bilinci, Metis.

Saydam, Nejat (1975), Köçek, Acar Film.

Scognamillo, Giovanni (1987), Türk Sinema Tarihi: Birinci Cilt, 1896-1959 (İstanbul: Metis).

Seden, Osman Fahri (1959), Kırık Plak, Kemal Film.

Somay, Bülent (2007), Bir Şeyler Eksik (İstanbul: Metis).

Somay, Bülent (2014), The Psychopolitics of the Oriental Father: Between Omnipotence and Emasculation (Palgrave).

Storey, John (2008), Cultural Theory and Popular Culture: An Introduction, (London-Milan: Longman).

Şerifsoy, Selda (2000), "Aile ve Kemalist modernizasyon projesi, 1928-1950" Altınay A.G. (der.), Vatan, Millet, Kadınlar (İstanbul: İletişim).

Tura, Saffet Murat (2008), Şeyh ve Arzu (İstanbul: Metis).

Yücel, Uğur (2004), Yazı-Tura, Cinegram.