GÜNEY AKIM PROJESİ ÇERÇEVESİNDE BULGARİSTAN ENERJİ POLİTİKASININ ANALİZİ

Bulgaristan enerji rezervleri açısından fakir bir ülke olmakla birlikte global enerji kaynakları üzerindeki hâkimiyetin sağlanması yarışında enerji transfer rotasında yer alması nedeniyle jeopolitik olarak büyük öneme sahiptir. Ülke toprakları Avrupa'nın en büyük gaz tedarikçisi ve aynı zamanda dünyanın en büyük doğalgaz rezervlerine sahip ülkesi Rusya, dünya gaz rezervlerinde önemli bir yeri olan Ortadoğu ve özellikle 1990'lardan sonra doğalgaz konusunda önem kazanmaya başlayan Hazar Bölgesi ile dünyanın ikinci en büyük petrol ve doğalgaz tüketen bölgesinin yani Avrupa'nın kesişme noktasında yer almaktadır. Bu kesişim Bulgaristan'ı boru hatları diplomasisinin de merkezine taşımakta ve enerji politikalarında petrol ve doğalgaz boru hatlarını ön plana çıkarmaktadır. Kendisi de enerjiyi büyük oranda dışarıdan özellikle Rusya'dan ithal eden Bulgaristan için enerji arzının güvenliği büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda 2000'li yıllarda enerji politikasında alternatif enerji kaynaklarına ve bunların alternatif nakil hatlarıyla ulaştırılmasına öncelik verdiği görülmektedir. Bu çerçevede Bulgaristan kendisinin ve Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin ihtiyaçlarını dikkate alarak bir yandan Rusya'dan gelen enerjinin güvenliğini sağlamak adına farklı güzergâhlar oluşturmaya diğer yandan ise Rusya'ya bağımlılığını azaltmak adına enerji sağlamada çeşitli alternatifler ortaya koymaya çalışmaktadır. Güney Akım Projesi özellikle Rusya'dan temin edilen doğalgazın arz güvenliğini sağlamak adına farklı bir alternatif oluşturması nedeniyle önemlidir. Ancak projenin, Bulgaristan'ın bir yandan bağlı olduğu AB müktesebatlarına aykırılık oluşturması diğer yandan da Rusya'ya bağımlılığı daha da arttırması adına hoşnutsuzluk doğurduğu görülmektedir. 2014 yılında askıya alınan projenin tekrar ele alınmasıyla ilgili söylemlerin doğduğu günümüzde projenin bu arada kalmış durumunun analizi büyük önem taşımaktadır

ANALYZING THE ENERGY POLICY OF BULGARIA IN THE FRAMEWORK OF THE SOUTH STREAM PROJECT

Although Bulgaria is not energy-rich country, she has geopolitical significance since she locates in one of the most important energy transfer route in the ongoing global energy resources competition. Bulgaria is at the intersection point of Russia that has the largest natural gas reserves in the world, and one of the most important natural gas supplier to Europe; the Middle East that has a decisive role in the natural gas market, and the Caspian region that has gained importance with its natural gas reserves after 1990s, and Europe, the second oil and natural gas consumer in the world. This intersection makes Bulgaria significant for oil and natural gas pipeline diplomacy. Security of oil supply is important for Bulgaria since the country is largely energy-importer, especially from Russia. Therefore, Bulgaria prioritize diversifying energy resources and transmission lines policies in 2000s. In this sense, considering energy needs of the European Union (EU) countries and itself, Bulgaria have both tried to decrease its energy dependency on Russia, and to establish different routes to secure energy coming from Russia. The South Stream Project is quite important since it is an alternative route to secure natural gas supply from Russia. However, the Project causes discontent because it is opposite to the law of the EU, and increases energy dependency on Russia. Even the project was suspended in 2014, at present there are ongoing discussions regarding the project which makes analyzing it more important

PDF

___

AB Komisyonu (2008), http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2008:0781:FIN:EN:PDF (22.12.2008)
AB Konseyi (2009), http://europa.eu/rapid/press-release_PRES-09- 191_en.htm?locale=en (21.03.2009)
Akpınar, Erdal ve Adem Başıbüyük (2011), “Jeoekonomik Önemi Giderek Artan Bir Enerji Kaynağı: Doğalgaz”, Turkish Studies, 6 (3): 119-136.
Alhaji, A. F. (2008), “What is Energy Security”, Energy Politics, 4: 62–82.
Arı, Tayyar (2010), Uluslararası İlişkiler Teorileri-Çatışma, Hegemonya, İşbirliği (6. Baskı) (Bursa: MKM Yayıncılık).
Baumann, Florian (2008), “Energy Security as Multidimensional Concept”, Center for Applied Policy Research, 1: 1-16.
Biersack, John ve Shannon O’lear (2014), “The Geopolitics of Russia’s Annexation of Crimea: Narratives, Identity Silences, and Energy”, Eurasian Geography and Economics, 55 (3): 247-269.
BNR-RadioBulgaria (2015), http://bnr.bg/tr/post/100567944 (21.03.2016) BP (2013), Statistical Review of World Energy (Londra).
Ciuta, Felix (2010), “Conceptual Notes on Energy Security: Total or Banal Security?”, Security Dialogue, 41 (2): 123-144.
Çelikpala, Mitat (2010), “Security in the Black SeaRegion”, Policy Report II, Comission on the Black Sea, 2010, http://www.bertelsmannstiftung.de/fileadmin/files/BSt/Publikationen/GrauePublikationen/GP_Securit y_in_the_Black_Sea_Region.pdf (11.01.2016)
Çelikpala, Mitat (2014), “Enerji Güvenliği: NATO’nun Yeni Tehdit Algısı”, Uluslararası İlişkiler, 10 (40): 75-99.
Daborowski, Tomasz (2009), “Bulgarian-Russian games in the energy sector: An outcome is getting closer”, http://www.osw.waw.pl/sites/default/files/commentary_61.pdf (22.02.2016)
Daborowski, Tomasz (2012), “New Opening in Energy Relations Between Bulgaria and Russia, Centre For Eastern Studies”, http://www.osw.waw.pl/en/publikacje/eastweek/2012-04-04/new-opening-en ergy-relations-between-bulgaria-and-russia (08.01.2013)
Dorian, James P. (2002), “Turkmenistan’s Future in Gas and Oil Hinges on Certanity for Export Options”, Oil & Gas Journal, 100 (41): 20-26.
Ediger, Volkan Ş. (2007), “Enerji Arz Güvenliği ve Ulusal Güvenlik Arasındaki İlişki”, Enerji Arz Güvenliği, Stratejik Araştırmalar Merkezi (SAREM) (Ankara: Genelkurmay Basımevi): 1–48.
Energy Strategy (2011), http://www.mi. government.bg/files/useruploads/files/epsp/22_energy_strategy2020_.pdf (09.12.2015)
Enerji Enstitüsü (2016), “Bulgaristan, doğalgazda transit ülke olmayı hedefliyor”, http://enerjienstitusu.com/2016/01/05/bulgaristan-dogalgazdatransit-ulke-olmayi-hedefliyor/ (22.02.2016)
Enerji Günlüğü (2014), http://www.enerjigunlugu.net/bulgaristan-ab-guneyakimcekismesi_8216.html?Pagenum1=3&Pagenum=3&id=8216&yid=#.VvL9kY9OI 2x (22.02.2016) Güney Akım (2016), http://southstream.info/index.php?id=38&L=1&tx_ttnews%5Btt_news%5D=1 65&cHash=2cc244161d (14.02.2016)
Heywood, Andrew (2013), Politics (New York: Hampshire).
Horsnell, P. (2000), “Japanese energy security and changing global energy market: An analysis of Northeast Asian energy cooperation and Japan’s evolving leadership role in the region”, https://bakerinstitute.org/files/2762/ (27.03.2016)
http://tr.sputniknews.com/analiz/20150306/1014319385.html (30.01.2016) http://www.dw.com/tr/bulgaristanda-g%C3%BCney-ak%C4%B1m-krizi/a- 17704708, (12.03.2016).
http://www.haberler.com/bulgaristan-guney-akim-i-geri-istiyor-8244620- haberi/ (21.03.2016)
http://www.kircaalihaber.com/?pid=3&id_news=14225 (11.01.2016) http://www.trtturk.com/haber/nabucco-projesinin-hayata-gecirilmesiniisteyecegiz-113958.html (21.03.2016)
https://www.rt.com/business/273898-european-commission-ukraine-gas/ (27.03.2016)
https://www.south-stream-transport.com/tr/hakkimizda/basinbueltenleri/south-stream-transport-publishes-scoping-report-in-bulgaria-19/ (23.03.2016)
IAEA (2009), https://cnpp.iaea.org/countryprofiles/Bulgaria/Bulgaria.htm (12.03.2016)
International Energy Statistics (2016), http://knoema.com/atlas/Bulgaria/ (12.03.2016)
İşeri, Emre (2014), “Küresel Enerji Rekabetinin Gölgesindeki Ukrayna Krizi”, 3 (11): 35-42, Türkiye Politika ve Araştırma Merkezi (Research Turkey), Londra: Research Turkey, http://researchturkey.org/?p=7308&lang=tr (28.03.2016)
Karagöl, Erdal T. ve Salihe Kaya (2014), “Enerji Arz Güvenliği ve Güney Gaz Koridoru (GGK)”, SETA Analiz, Sayı 108.
Kardaş, Şaban (2011), “Geo-strategic Position as Leverage in EU Accession: the Case of Turkish-EU Negotiations on the NabuccoPipeline”, Southern European and Black Sea Studies, 11(1): 35-52.
Keohane Robert ve Joseph Nye (1977), Power and interdependence: world politics in transition (Boston: Little Brown).
Khatib, Hisham (2000), “Energy Security”, Energy and the Challange of Sustainability, UNDP, 112–131.
Korkmaz, Nuri (2016), “Bulgaristan’ın Karadeniz Politikası ve Avrupa Birliği’nin Etkileri”, Karadeniz Araştırmaları, Bahar, 49: 33-46.
Löschel, A., Moslener, U., ve Rübbelke, D. T. G. (2010), Indicators of energy security in industrialised countries, Energy Policy, 38: 1665-1671.
Maltby, Tomas (2015), “BetweenAmity, Enmity and Europeanization: EU Energy Security Policy and the Example of Bulgaria’s Russian Energy Dependence”, Europe-Asia Studies, 67 (5): 809-830.
Oğan, Sinan ve İlke Aytekin (2002), “Mavi Akım: Türk-Rus İlişkilerinde Mavi Bağımlılık”, Stratejik Analiz, 3 (32): 66-70.
Oliver, Christian ve Jack Farchy (2014), “Russia’s South Stream gas pipeline to Europe divides EU” , Financial Times, http://www.ft.com/intl/cms/s/0/a3fb2954-d11d-11e3-9f90-00144feabdc0.html
Oxford Energy (2016), https://www.oxfordenergy.org/wpcms/wpcontent/uploads/2016/02/Russian-Gas-Transit-Across-Ukraine-Post-2019-NG- 105.pdf (27.03.2016)
Özdemir, Volkan (2014), “Balkan Piyasalarını Hedef Alan Doğalgaz Boru Hattı Projeleri Arasında Rekabet: NABUCCO-Güney Akım ve Trans-Adriyatik Boru Hattı (TAP) Projeleri Örneği, Sosyoekonomik, 2014/2: 253-272.
Özlem, Kader (2015), “Güney Akım Bilmecesinde Bulgaristan’ın Stratejik Kayıpları”, Kırcaali Haber, 19 Ocak 2015.
Pamir, Necdet (2005), “Avrupa Birliğinin EnerjSorunsalı ve Türkiye”, Stratejik Analiz, 75 (Aralık): 68-74.
Proninska, K. (2007), Energy and security: regional and global dimension. SIPRI Yearbook 2007: Armanents, Disarmanent and International Security, 215-240.
Roberts, John M. (2006), “The Black Sea and European Energy Security”, Southeast European and Black Sea Studies, 6 (2): 207-223.
Simurdic, Milan (2016), “”RussiaEnergy Policy and Balkans”, http://www.isacfund.org/download/06e-Milan%20Simurdic%20- %20Russian%20Energy%20Policy%20and%20the%20Balkans.pdf (12.02.2016)
Startseva, Alla (2003), “BulgariaSeen as Energy Gateway to Balkans”, The Moscow Times, http://www.themoscowtimes.com/sitemap/free/2003/1/article/bulgaria-seenas-energy-gateway-to-balkans/240842.html (12.04.2015)
Taşken, Cemalettin (2013), “Nabucco Projesi İptal Edildi”, Ankara Strateji Enstitüsü, http://ankarastrateji.org/yorum/nabucco-projesi-i-ptal-edildi/ (12.03.2016)
The Guardian (2006), http://www.theguardian.com/world/2006/jan/ 02/russia.ukraine (20.12.2015)
Tsenkov, Emil (2002), “Bulgaria: Energy Capital of the Balkans”, www.balkantimes.com, (12.01.2016)
Turan, Aslıhan P. (2010), “AB ve "Karadeniz Sinerjisi"”, Bilgesam, http://www.bilgesam.org/incele/772/-ab-ve--karadeniz-sinerjisi- /#.VvLBJo9OI2w (23.02.2016)
Türbedar, Erhan (2003), “Balkanlar ve Enerji”, Avrasya Dosyası, Enerji Özel, 9 (1): 214-235.
Tüysüz, Emre (2014), “Karadeniz Güvenliği ve Bunun AB Güvenliğine Etkileri”, Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2 (6): 73- 91.
Uluatam, Ela (2010), “Avrupa’da Doğalgaz Piyasasında Yeni Dengeler”, Ekonomik Forum, 62-67.
U.S. Energy Information Administration (2002), “Southeastern Europe Regional Country Analysis Brief”, www.eia.doe.gov (21.02.2016)
U.S. Energy Information Administration (2014), “16% of natural gas consumed in Europe flows through Ukraine”, https://www.eia.gov/todayinenergy/detail.cfm?id=15411 (27.03.2016)
Winrow, Gareth (2007). “Geopolitics and Energy Security in the Wider Black Sea Region”, Southeast European and Black Sea Studies, 7(2): 217-235.
Xuetang, G. (2006), “The Energy Security in Central Eurasia: The Geopolitical Implications to China’s Energy Strategy”, The China and Eurasia Forum Quarterly, 4 (4): 117-137
Yaşar, Neslişah (2011), “Balkanlar’da Enerji Diplomasisi”, BİLGESAMUluslararası Balkan Kongresi Bildiriler Kitabı, 430-439.