Davut KELEŞ, Ufuk RASTGELDİ, Zeki KARİPÇİN, Süleyman KARAGÜL, NURAY ÇÖMLEKÇİOĞLU, M. Kemal SOYLU, Saadet BÜYÜKALACA

Seleksiyon Yoluyla Şanlıurfa Biber Islahı

Biber ülkemizin her bölgesinde yetiştiriciliği yapılan, taze veya çeşitli şekillerde işlenmiş olarakyaygın kullanıma sahip bir sebze türüdür. Türkiye 2.2 milyon ton biber üretimi ile dünyasıralamasında dördüncü sırada yer almaktadır. Bölgeler ve/veya yöreler kendine ait mikro klimalarasahip oldukları için bitki gelişimi ve verimin iyi olabilmesi oraya ait yeni çeşitlerin geliştirilmesigereklidir. Şanlıurfa'da biber üreticileri uzun yıllardır kendi tohumluklarını kendileri sağlamaktadır.Bu durum Şanlıurfa biber popülasyonunda genetik farklılığa neden olmuştur. Sulu tarımla birlikteyeni ticari biber çeşitlerinin bölgede üretilmeye başlamasıyla yeni çeşitler, yerli çeşitlerle yerdeğiştirmektedir. Gelecekte yeni çeşitlerin geliştirilebilmesi için genetik çeşitliliğe gereksinimolacaktır. Bu sebeple çeşitli çevresel streslere tolerans özelliklerine sahip genotiplerin toplanmasıgerekmektedir. Çalışmanın amacı, Şanlıurfa biber popülasyonundan, Güneydoğu Anadolu Bölgesiiklim şartlarına uygun genotiplerin seleksiyonudur. Güneydoğu Anadolu Bölgesinden genotiplerinseçimi, seçilen genotiplerin eşit şartlarda performasyonlarının denenmesi, saf hatların elde edilmesive tescilidir. Çalışma sonunda Güneydoğu Anadolu Bölgesinden seçilen genotiplerin verimdenemeleri bölgede gerçekleştirilmiş ve 6258,25 kg/da ile 1278-14 nolu saf hat İnan 3363 adı ileticari kaydı yapılmıştır

Breeding of Şanlıurfa Pepper via Selection

Pepper is widely produced in Turkey and consumed as fresh or after processing. Turkey, with its 2.2million tons of tomato production, is the world's 4th biggest producer of the world. Because ofregions and/or districts have their own microclimate, it is required to develop new varieties thatbelong there in order to better plant development and yield. This condition has resulted geneticallymodifications at Şanlıurfa pepper population. New commercial pepper varieties has begun to replaceand produced after irrigated farming. In the future, genetic varieties will be necessary for developingnew varieties. For this reason, it is required to collect environmentally tolerated genotypes. The aimof this study is to select some genotypes from Şanlıurfa pepper population that appropriate forSoutheastern Anatolia environmental conditions. Study has some stages: selection of temperaturetolerant pepper genotypes, evaluation of selected varieties performance, to acquire pure line,registration. As a result of the study, yield trials of selected genotypes has been done at region andregistration of 1278-14 pure line, with 6258.25kg/da yield of production, has been completed with acommercial name of Inan3363

PDF

___

Andrews, J., 1999. ThePepperTrail, HistoryandRecipesfromAroundthe World, University of North Texas Pres, Denton, TX, USA.
Bağcı, M. 1965. Türkiye'de yetiştirilen yerli ve yabancı biber çeşitlerinin morfolojik ve pomolojik özellikleri ile çiçek biyolojileri üzerinde mukayeseli araştırmalar. Doktora tezi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, İzmir.
FAO, 2014. http://faostat.fao.org/site/567/DesktopDefault.aspx?PageID=567#ancor
Karagül, S., Keleş, D., Demirtaş, B., 2005. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Biber (Capsicum annum) Yetiştiriciliğinin Problemleri ve Çözüm Önerileri. GAP IV. Tarım Kongresi, 21-23Eylül, s. 154-161. Şanlıurfa.
Kesici, S., 1993. Biberlerde Verim, Erkencilik ve Bazı Kalite Özelliklerinde Heterozis Etkisi Üzerine Araştırmalar (Doktora Tezi) Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
Küçük, A., Mutlu, S., Özçalabı, R., Alan, N., Balkan, C., İçer, B., 1996. Ege Bölgesi Biber Islahı. Açıkta Sebze Yetiştiriciliği Araştırma Projesi, Biber Araştırmaları Projesi Kesin Sonuç Raporu. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü. Menemen İzmir.
Özçalabi R., Alan, N. ,1978. Kıl Biber Islah Projesi Acı Sivri Biber Islahı Sonuç Raporu 111- 172-4-351 Ege Bölge Zirai Araştırma Enstitüsü. Menemen İzmir.
Sürmeli, N., Şimşek, G., 1991. Çorbacı biberi ıslahı. Bahçe Dergisi. 20 (1-2) 3-8.
Sürmeli, N., Gürsoy, A., 1985. Yağlık (Salçalık) Biberi Islahı. Bahçe Dergisi. 14 (1-2) 31-35.
Vural, H., Eşiyok, D. ve Duman, İ., 2000. Kültür Sebzeleri (Sebze Yetiştirme). Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü Bornova, İzmir.