Mersin ilinde 1988-1997 dönemi domates fiyatları analizi

Bu çalışmada Türkiye'de ve Mersin ilinde üretim alanı, üretim miktarı ve üretici sayısı olarak en önde gelen sebze türü olan domatesin, on yıllık dönemdeki toptan fiyatları ve mevsimsel dalgalanmaları analiz edilmiştir. Fiyatların cari ve reel olarak gelişimi incelenerek, oluşan dalgalanmaların nedenleri, şiddeti ve yönü ortaya konulmuştur. Bu dönemde domates cari fiyatlarıyla tarımsal girdi fiyatları arasındaki ilişki, domates fiyatları aleyhine gelişmiştir. Reel olarak domates fiyatlarının incelenen dönemdeki genel trendi artış yönündedir, ancak 1993 ve 1994 yılları dışında önemli düzeyde artışlar göstermemiştir. Fiyatların yıllık artış trendi 7.678 TL/kg olarak hesaplanmıştır. Domates reel fiyatları önemli düzeyde mevsimsel dalgalanmalar da göstermiştir. Buna göre reel fiyatlar en yüksek değerine şubat ve mart aylarında, en düşük değerine de eylül ayında ulaşmıştır. Fiyatların mevsimsel dalgalanmaları ve değişim katsayılarına göre ürünün piyasaya arz edileceği en uygun dönemin mart ayı içinde olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

maliyet analizleri, Mersin, domates, ekonomik analizler, Türkiye

Analysis of tomato prices in Mersin between 1988 and 1997

In this study, wholesale prices in tomato between 1988 and 1997 were analyzed. The real and current prices aspect of the prices in the decade being analyzed, the causes, the movement and the levels of the price fluctuations were explained. As a result, it was found that the real prices of tomato had raised the maximal prices in February and March, and had the minimum prices realized in September. In this period, the variation coefficients of prices were determined and it was found that March was the most suitable month to supply tomato to the market.

Keywords:

cost analysis, Mersin, tomatoes, economic analysis, Turkey,

PDF

___

Anonymous, 2002. DİE, Tarımsal Yapı (Üretim, Fiyat, Değer) 2000. Yayın No:2614. Ankara.
-------, 1997. DİE, Toptan Fiyat İstatistikleri. Ankara. -------, 1997. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, İl Müdürlüğü Kayıtları. Mersin. -------, 1988-1997. Büyükşehir Belediyesi Hal Müdürlüğü Kayıtları. Mersin. -------, 1994-1996.TZOB, Zirai ve İktisadi Rapor. Yayın No.178. Ankara. -------, 1988-1996. Mersin Ticaret ve Sanayi ,Ekonomik Raporlar. Mersin.
Akpınar, M. G., Gül, M., 1997. Adana İlinde Tarımsal Ürün Fiyatlarının Analizi Üzerine Bir Çalışma, Ziraat Mühendisliği Dergisi. 308:16-18. Ankara.
Dinler, Z., 1988. Tarım Ekonomisi, Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayın No.3. Bursa.
Gül, A., Özdeş, A., 1997. Tarım Ürünleri Fiyatlarında İstikrarsızlık, Ç. Ü. Z. F. Dergisi. 12(2):191-200. Adana.
Şengül, H., Erkan, O., 1994. Türkiye’de 1970-1989 Dönemindeki Soğan Fiyatlarının Analizi, Ç. Ü. Z. F. Dergisi. 9(3):213-228. Adana.
Ukav, İ., Emeksiz, F., 1997. İçel’den Yapılan Tarımsal Ürünler Dış Ticaretinin Yapısı ve Gelişimi, Ç. Ü. Z. F. Dergisi. 12(2):173-182. Adana.