Ceviz Yetiştiriciliğine Uygun Alanlar Üzerine İklim Değişikliği Senaryolarının Etkisi

Türkiye, cevizin gen merkezlerinden biri olup, son 10 yılda ceviz yetiştirilen alan 4 kat artarken, üretim 130 bin ton’dan 200 bin tona çıkmıştır. Ağaç varlığı ve üretim alanı artmasına rağmen verim düşük kalmıştır. Bunun başlıca nedenleri yanlış çeşit seçimi, ismine doğru olamayan fidan, yıllık bakım işlerindeki eksiklikler ve yanlış uygulamalar olduğu görülse de; son yıllarda meyve ağaçlarında meyve ve çiçek döneminde görülen ekstrem hava koşulları özellikle cevizde birim alandan elde edilen verimi olumsuz etkilenmiştir. İklimin olumsuz etkisi en fazla tarım sektörü içinde meyvecilikte görülmekte olup bunun sebebinin de küresel ısınma ve iklim değişikliği olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada günümüz iklim koşulları ve gelecek iklim projeksiyonlarına göre ceviz yetiştiriliciğine uygun alanların belirlenmesi amaçlanmıştır. Referans dönem verisi olarak WorldClim raster iklim veri setinden; iklim değişikliği için ise RCP 8,5 ve RCP 4,5 projeksiyonlarını dikkate alan HadGEM2 küresel iklim verilerinden yararlanılmıştır. 2018 TUİK verilerine göre 23.200.000 ha tarım alanının 3.343.000 ha meyvelik alandır ve 1.117 ha alan ise ceviz yetiştiriciliği için kullanılmaktadır. Elde edilen sonuçlara göre ceviz yetiştiriciliği için günümüz koşullarında 12.818.794 ha alan uygun, 10.369.445 ha alan riskli, 8.274.191 ha alan çok riskli ve 414.146 ha uygun olmayan alan bulunmuştur. İklim değişikliği projeksiyonlarını göre ceviz yetiştiriciliğine uygun alanlar azalmış, 2050 yılında riskli alanlara, 2080 yılında ise çok riskli alanlara kaydığı tahmin edilmiştir.

The Effect of Climate Change Scenarios on Areas Suitable For Walnut Cultivation

Turkey is one of the gene center of the walnut. In the last 10 years the walnut-grown area has increased four times, production raised to 200 thousand tons. The yield remains low despite the increase in the number of trees and production area. The yield obtained from the unit area is adversely affected by selection of wrong variety, improper certified seedlings, deficiencies or misapplications in yearly maintenance, extreme weather conditions especially in recent years. It is thought that the effect of climate change which is felt more in fruit growing is caused by global warming and climate change. In this study, it is aimed to determine the suitable areas for walnut cultivation according to today's climate conditions and future climate projections. WorldClim raster climate data layers have been used as the current climate data. WorldClim raster climate data set was used as reference period data. HadGEM2 global climate data were used for future climate change considering RCP 8.5 and RCP 4.5 projections. According to 2018 TUIK data, 23.200.000 ha of agricultural land is 3.343.000 ha of fruit field and 1.117 ha of area is used for walnut cultivation. For current conditions; 12.818.794 hectares of area, 10.369.445 hectares of risk, 8.274.191 h of a very risky area and 414.146 ha of the unsuitable area were found. According to climate change scenarios, walnut suitable areas have decreased. In 2050, it was estimated that it shifted to risky areas and to very risky areas in 2080.

___

  • Akça, Y., 2009. Ceviz Yetiştiriciliği. Anıt Matbaa. Ankara.
  • Akıncı H., Özalp, A.Y., Turgul, B., 2012. AHP Yöntemi ile Tarıma Uygun Alanların Belirlenmesi. IV. Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu (UZAL-CBS 2012), 16-19 Ekim 2012, Zonguldak.
  • Canıhoş, E., Öztürk, N., Sütyemez, M., Toker Demiray, S. Hazır, A. 2014. “Ceviz”. Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (Tübitak) Tarım, Ormancılık ve Veterinerlik Araş. Grubu Yayını, 69s.
  • Hutchinson, M.F., (1995) Interpolating mean rainfall using thin plate smoothing splines. International Journal of Geographic Information Systems, 9:385-403.
  • IPCC, 2007. IPCC 4. Değerlendirme Raporu, www.ipcc.ch.
  • Özcan, O., Musaoğlu, N., Şeker, D.Z., 2009. Taşkın Alanlarının CBS ve Uzaktan Algılama Yardımıyla Belirlenmesi ve Risk Yönetimi: Sakarya Havzası Örneği, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 12. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 11-15 Mayıs, Ankara.
  • Saaty, T.L., 1980. The Analytic Hierarchy Process: Planning, Priority Setting, Resource Allocation, McGraw-Hill Comp., New York.
  • Sütyemez, M., 2016. “New Walnut Cultivars Maras18, Sutyemez1 and Kaman1”, HortScience, Vol. 51, No. 10, pp., 1301- 1303, Nov. 2016. Şen, S.M., 2011. Ceviz Yetiştiriciliği. ÜÇM Yayınları. 2011.
  • Tabor, K., Williams, J.W., 2010 Globally downscaled climate projections for assessing the conservation impacts of climate change, Ecological Applications, 20(2): 554-565.
  • Turp, M.F., Öztürk, T., Türkeş, M., Kurnaz, M.L. 2014. RegCM4.3.5 Bölgesel İklim Modelini Kullanarak Türkiye ve Çevresi Bölgelerin Yakın Gelecekteki Hava Sıcaklığı ve Yağış Klimatolojileri İçin Öngörülen Değişikliklerin İncelenmesi. Ege Coğrafya Dergisi, 23/1, 1-24, İzmir.
  • Villegas J.R., Jarvis, A., 2010. Downscaling Global Circulation Model Outputs: The Delta Method Decision and Policy Analysis Working Paper No. 1st International Center for Tropical Agriculture (CIAT). Cali. CO. 18 p.
Alatarım-Cover
  • ISSN: 1304-2653
  • Başlangıç: 2015
  • Yayıncı: Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü