Türkiye'de Okul Öncesi Eğitiminde Teknoloji Kullanımı Alanında Araştırma Eğiliimleri: Lisansüstü Tezlerin İçerik Analizi

Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de okul öncesinde teknoloji alanında yapılmış lisansüstü tezlerin tematik dağılımlarının incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda, çalışmada 1988-2019 yılları arasında okul öncesinde teknoloji alanında yazılmış lisansüstü tezler tarama modeli kullanılarak incelenmiştir. Yapılan çalışmanın evrenini YÖK Yayın Dökümantasyon Daire Başkanlığı tarafından onaylanan ve arşivlenen, konu bölümü eğitim ve öğretim olan teknoloji, tablet, tablet bilgisayar, telefon, akıllı telefon, bilgisayar, web 2.0 dizinlerde dizgilenen 2434 lisansüstü tez (1957 yüksek lisans, 477 doktora, 4 sanatta yeterlilik tezi) ve konu bölümü eğitim ve öğretim olan okul öncesi dizininde dizgilenen 1681 lisansüstü tez (1383 yüksek lisans, 296 doktora, 2 sanatta yeterlilik tezi) oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini, teknolojide okul öncesinde alanında yapılmış 18 yüksek lisans ve 4 doktora tezi olmak üzere 22 lisansüstü tez ve okul öncesinde teknoloji alanında 13 yüksek lisans ve 3 doktora tezi olmak üzere 16 lisansüstü tez ile birlikte toplamda 38 tezden oluşturmaktadır. Doküman analizi tekniği ile incelenen tezler yıllarına, illerine, üniversitelerine, bölümlerine ve konularına göre incelenmiştir. Okul öncesinde teknoloji alanında yazılan tezlerin incelenmesinde bu alanında yapılmış lisansüstü tezlerin durumunu ortaya koymak ve bu alanda çalışma yapacak olan diğer araştırmacılara ışık tutmak amaçlanmıştır.

Research Trends in Technology Use in the Field of Early Childhood Education in Turkey: A Content Analysis of Dissertation

The purpose of this research is to examine the thematic distribution of the thesis and dissertations in Turkey in the field of technology use in early childhood education. For this purpose, the published dissertations related to technology use in early childhood education were examined using a screening model.The universe of the study was 2434 dissertations (1957 masters, 477 PhD, 4 proficiency dissertations in art) which were approved and archived by the HEC (Higher Education Commission) Publication Documentation Department. The sample of the study consisted of 22 dissertations, including 18 masters and 4 doctoral dissertations published related totechnology use in pre-school education. Content analysis method was used in the analysis of the dissertations and categorized according to years, provinces, universities, departments, subjects, study groups, data collection tools, analysis methods and study results. In the examination of dissertations published in the field of technology use in early childhood education, it was aimed to reveal the status of dissertations in Turkey in this field and to shed light on the other researchers who will work in this field

PDF

___

AECT (2012). Association for Educational Communications and Technology (AECT) Standards. Retrieved from: https://c.ymcdn.com/sites/aect.site-ym.com/resource/resmgr/AECT_Documents/AECT_Standards_adopted7_16_2.pdf
Agan, Ş.İ. (2004). Öğretim teknolojileri ve materyal destekliyabancı dil (İngilizce) öğretiminin, ilköğretim okul öncesi eğitimi anasınıfı öğrencilerinin öğrenme ve hatırlama düzeyleri üzerindeki etkisi.Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
Altınsoy, F. (2018). Okul öncesi dönem çocuklarında çevre kirliliği farkındalığı oluşturmada geleneksel öğretim ve teknoloji destekli yöntemlerin karşılaştırılması.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Altun, C. A. (2018). Okul öncesi öğretim programına algoritma ve kodlama eğitimi entegrasyonunun öğrencilerin problem çözme becerisine etkisi.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Altun, D. (2019). 60-71 aylık okul öncesi dönemdeki çocukların alıcı ve ifade edici dil kelime bilgisinin teknoloji kullanımı ve ailesel faktörlere göre incelenmesi.Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi,8(2), 1158-1182.
Arslan, Ş. (2010). Televizyon reklamlarının okul öncesı dönem çocuklarının tüketıcı davranışlarına etklerı.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Aşılıoğlu, E. (2018). Canlandırması nemasının okul öncesı çocuğun yaratıcılığı açısından değerlendırılmesı.(Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Atalay, Y. (2016). Okul önces öğretmenlernn blgsayar destek leğtmeılş kntutumları ,Bilgisayar kullanma yeterlilikleri ve bilgisayar kullanma sıklıkların ıetkleyen faktörlern ıncelenmes.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
Avcı, U., Kula, A., & Haşlaman, T. (2019). Teachers’ opinions on technology that they want to integrate into the learning-teaching process.INFOLOGICA,2602(1), 13-21. https://doi.org 10.26650/acin.556003
Avinç, Z. (2017). 0-8 yaş arasındaki çocukların internet ve mobil teknoloji alışkanlıkları vegüvenli internet kullanımı.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Babayiğit, Ö. Ç. (2014). Eğitim amaçlı bilgisayar oyunlarının okul öncesi eğitimde kullanımına yönelik öğretmen görüşleri (Ankara ili örneği).(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Beschorner, B., & Hutchison, A. (2013). iPads as a literacy teaching tool in early childhood. International Journal of Education in Mathematics, Science and Technology, 1(1), 16-24.
Churchill, D., Fox, B., & King, M. (2012). Study of affordances of iPads and teachers' private theories. International Journal of Information and Education Technology, 2(3), 251-254.
Clarke, L., & Abbott, L. (2016). Young pupils', their teachers' and classroom assistants' experiences of iPads in a Northern Ireland school: Four and five years old, who would have thought they could do that? British Journal of Educational Technology, 47(4), 1003-1339. https://doi.org/10.1111/bjet.12266.
Couse, L., & Chen, D. (2010).A tablet computer for young children? Exploring its viability for early childhood education. Journal of Research on Technology in Education, 43(1), 75-98.
Crescenzi, L., Jewitt, C., & Price, S. (2014). The role of touch in preschool children's learning using iPad versus paper interaction. Australian Journal of Language and Literacy, 37(2), 87-95.
Çakmak, A. (2015). Televzyon,bılgısayar,ktapveoyuncağınanaokuluçocuklarınınyaşamındakıyernnncelenmesı.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
Çakmaz, B. (2010). Okul öncesi öğretmenlerinin eğitim teknolojilerini kullanma durumlarının incelenmesi (Bolu ili örneği).(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Çetin, E. (2016). Okul öncesi çocukların problem çözme sürecinde teknoloji destekli şematik düzenleyicilerin kullanımına yönelik bir durum çalışması.(Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Çoruh, L. (2004). BDE (bilgisayar destekli eğitim) kapsamında hazırlanan bilgisayar oyunlarının 4-6 yaş arası çocuklara temel kavramların öğretilmesindeki etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Dal, M. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf içi uygulamalarına yönelik teknolojik pedagojik alan bilgilerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.
Dalgalı, H. (2014). Televzyonlardayayınlanançocukprogramlarınınokulöncesıeğıtımbecerılerınıngelışımıneolanetkısınınebeveyngörüşlerınegörencelenmesı(Kayserlörneğ).Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Erciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
Doğan, F. K. (2012). Okul öncesi dönemde masal öğretiminde insancıl (hümanist) ve teknolojik (e-kitap) yöntemlerinin karşılaştırılması.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Eliçin, Ö. (2015). Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara işlevsel okuma becerilerinin kazandırılmasında tablet bilgisayar aracılığı ile sunulan programın etkililiği.(Yayınlanmamış doktora tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
Emir, Ö. M (2011). Çocuk programlarının 60-72 aylık çocuk davranışlarına etkileri. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Erdoğan, İ. (2009). Okulöncesi dönemde satranç öğretiminde geleneksel ve bilgisayar destekli öğretim yöntemlerinin karşılaştırılması.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Ergüleç, F. (2019). Tablet bilgisayarların okul öncesi dönemde resim çiziminde kullanılması.Eğitimde Kuram ve Uygulama,15(1), 17-36.
Ergün, S. S., Fidan, N. K., & Yıldırım, N. (2019). Views of the Pre-service Classroom Teachers about Technology Literacy.Universal Journal of Educational Research,7(4), 1140-1146.
Ertmer, P. A. (2005). Teacher pedagogical beliefs: The final frontier in our quest for technology integration? EducationalTechnology Research and Development, 53(4), 25-40. https://doi.org/10.1007/BF02504683
Eyüp, Ö. D. (2011). Bilgisayar destekli etkinlik çizelgeleriyle sunulan öğretimin otizm spektrum bozukluğu gösteren çocukların çizelge izleme ve rol oyun becerilerini öğrenmedeki etkileri.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Gök, A. (2010). Okul öncesi öğretmenlerinin bilişim teknolojileri kullanma durumları ve bunun öğrenci ilgi ve dikkat düzeyine ilişkin görüşler.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Göktas, Y., Gedik, N., & Baydaş, O. (2013). Enablers and barriers to the use of ICT in primary schools in Turkey: A comparative study of 2005–2011. Computers & Education, 68(1), 211-222. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2013.05.002
Hew, K., & Brush, T. (2007).Integrating technology into K-12 teaching and learning: Current knowledge gaps and recommendations for future research. Educational Technology Research and Development, 55(3), 223–252. https://doi.org/10.1007/s11423-006-9022-5
ISTE (2018). International Society for Technology Education (ISTE) Standards. Retrieved from https://www.iste.org/standards/for-educators.
Kara, İ. (2015). TV programlarının okulönces öğrenc ler n n d l ve kavram gel ş m ne katkılarının öğretmengörüşleraçısındanıncelenmes(Srtlörneğ).(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Kesicioğlu, O.S. (2011). Doğrudanöğretımyöntemylehazırlananeğıtımprogramınınvebuyöntemegörehazırlananbılgısayardesteklıeğıtımprogramınınokulöncesıçocuklarınıngeometrkşekılkavramlarınıöğrenmelerıneetkısınınncelenmesı.(Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kılınç, S. (2015). Okul öncesi çağındaki çocukların teknoloji kullanımı hakkında ebeveyn görüşlerinin incelenmesi.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.
King, W. R., & He, J. (2005). Understanding the role and methods of meta-analysis in IS research. Communications of the Association for Information Systems, 16(32). 665-686.
Koçak, Ö. (2016). Üç boyutlu çizgi filmlerin okul öncesi çocukların mekânda konumla ilgili kavram gelişimine etkisi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Koehler, M. J., Mishra, P., & Cain, W. (2013). What is Technological Pedagogical Content Knowledge (TPACK)? Journal of Education, 193(3), 13-19. https://doi.org/10.1177/002205741319300303
Kol, S. (2006). Okul öncesi öğretmenleri ile yöneticilerin bilgisayar destekli oyun programlarının kullanımına yönelik algı ve beklentileri.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Köroğlu, A. Y. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin ve öğretmen adaylarının bilişim teknolojileri öz yeterlik algıları, teknolojik araç gereç kullanım tutumları ve bireysel yenilikçilik düzeylerinin incelenmesi.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Köse, H.B.T. (2019). Okulöncesıdönemçocuklarındadıjıtalhıkâyeanlatımınındnlemebecerılerıneetksı. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.
Kurt, E. (2014). TRT çocuk kanalının 4-6yaşgrubuöğrencılerınındlgelışımıneetksıhakkındaöğrencı,öğretmenvevelıgörüşlerı.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Kurtulmuş, Z. (2010). Bilim ve sanat merkezine devam eden üstün yetenekli çocukların ailelerine verilen bilgisayar temelli eğitimin aile bireylerinin aileilişkilerini algılamalarına ve çocukların mükemmeliyetçilik düzeylerine etkisinin incelenmesi.(Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Lieberman, D., Bates, C., & So, J. (2009). Young children's learning with digital media. Computers in the Schools, 26(4), 271-283. http://dx.doi.org/10.1080/07380560903360194
MEB (2019). Fatih Projesi –Etkileşimli Tahta. http://fatihprojesi.meb.gov.tr/etahta.htmlsayfasından erişilmiştir.
Mete, U. (2014). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 60–72 aylık çocuklar ve annelerinin televizyondaki çizgi filmler ile ilgili görüşlerinin incelenmesi (Batman ili örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
McManis, L., & Gunnewig, S. (2012). Finding the education in educational technology with young learners. Young Children, 67(3), 14-24.
Muslu, D. (2015). Okulöncesıvelkokulçağıçocuklarınınanmasyonteknıklerıneyönelıkalgılarındeğerlendırılmesı.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). SelçukÜniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Neumann, M. (2014). An examination of touch screen tablets and emergent literacy in Australian pre-school children. Australian Journal of Education, 58(2), 109-122. http:// dx.doi.org/10.1177/0004944114523368
Olgun, M. K. (2018). Okul öncesi sanat eğitimi için geliştirilen grafik aplikasyon öğrenme modeli. (Yayınlanmamış doktora tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Özçelik, A., & Yıldız, K. (2019). Okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin kendilerini teknoloji okuryazarı olarak değerlendirmelerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World of Turks,11(2), 341-360.
Paksoy, S.A.O. (2016). Okulöncesıdönemçocuklarınıntelevzyonzlemevebılgısayaroynamasürelerınıngörsel-motorentegrasyonuaçısındanncelenmesı.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Pamuk, S., Çakır, R., Ergun, M.,Yılmaz, H. B., & Ayas, C. (2013). Öğretmen ve öğrenci bakış açısıyla tablet PC ve etkileşimli tahta kullanımı: FATİH Projesi değerlendirmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3). https://doi.org/10.12738/estp.2013.3.1734
Pellerin, M. (2012). E-inclusion in early French immersion classrooms: Using digital technologies to support inclusive practices that meet the needs of all learners. Canadian Journal of Education, 36(1), 44-70.
Sayan, H. (2016). Okul öncesi eğitimde teknoloji kullanımı. 21. yüzyılda eğitim ve toplum Eğitim Bilimleri Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(13), 67-83.
Silverman, R., & Hines, S. (2009). The effects of multimedia-enhanced instruction on the vocabulary of English-language learners and non-English-language learners in pre-kindergarten through second grade. Journal of Educational Psychology, 101(2), 305-314.
Şahin, M. C., & Namlı, A. N. (2019). Öğretmen adaylarının eğitimde teknoloji kullanma tutumlarının incelenmesi.Turkish Journal of Social Research/Turkiye Sosyal Arastirmalar Dergisi,23(1), 95-112.
Soylu, M.S. (2019). Artırılmışgerçeklkuygulamalarınayönelkeğıtımprogramınınokulöncesöğretmenadaylarınıntutumvegörüşlerıneetksı.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
U.S. Department of Education, Office of Educational Technology (2016). Future ready learning: Reimagining the role of technology in education: 2016 National education technology plan. Retrieved from http://tech.ed.gov/files/2015/12/NETP16.pdf
Yavuz, S., & Coşkun, E. A. (2008). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin eğitimde teknoloji kullanımına ilişkin tutum ve düşünceleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(34), 276-286.
Yıldız, S. (2019). Dijital ve sınıf içi eğitsel oyunlarla gerçekleşt r len fen eğ t m n n okul önces öğrenc ler n n b l msel süreç becer ler ne ve b l msel gel ş m düzeyler ne etk s . (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
Yılmayan, E. (2017). Parents’ attitudes towards the use of digital media among preschoolers.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Bilgi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Yılmaz, D. (2018). Okul öncesi dönemdeki otizmli çocuklara yönelik mobil eğitsel yazılım tasarımı geliştirilmesi ve değerlendirilmesi.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Yüksel, A. O. (2015). Okul öncesi dönemde 3 boyutlu tasarım ve üretimin çocukların bilişime yönelik algılarına etkisi.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.