Özel Eğitim Öğretmenliği Mesleki Etik Ölçeği

Tüm meslek alanlarında olduğu gibi özel gereksinimli çocuklar ile çalışan özel eğitim öğretmenleri için de mesleki etik ilkelere uygun bir şekilde mesleğini icra etmek çok önemli olmakla birlikte, aynı zamanda özel gereksinimli çocuklarla çalışıyor olmanın (tanılama, değerlendirme, müdahalede bulunmak, ilgili hizmetlere karar vermek, işbirliği yapmak, yasal haklardan yararlandırmak gibi nedenlere bağlı olarak) vermiş olduğu bir gerekliliktir. Ülkemizde özel eğitim öğretmenlerinin mesleki etik ilkeleri henüz yeni yeni çalışılmaya başlanmıştır. Özel eğitim öğretmenleri için de son derece önemli olan mesleki etik davranışların gelişimini desteklemeyi hedefleyen bu araştırmada, özel eğitim öğretmen ve uzmanlara yönelik mesleki etik ölçeği geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu bağlamda tek faktör altında toplam 76 maddeden oluşan Özel Eğitim Mesleki Etik Ölçeği geliştirilmiştir. Bu araştırmada betimsel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Özel Eğitim Mesleki Etik Ölçeği maddelerinin iç tutarlılığını belirlemek amacıyla Cronbach Alpha ile hesaplanan güvenirlik indeks değeri, alpha=0.997 çok yüksek olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılan faktör analizine (Barlett Testi) göre değişkenler arasında ilişkinin olduğu (p=0.000

SPECIAL EDUCATION TEACHER PROFESSIONAL ETHICS SCALE

A personnel’s behaviour complying with a code of ethics not only increase the quality of work, but also support the development of an organizational culture and ethical culture (Pehlivan Aydın, 2016). Aksoy and Koşancı (2019) not only emphasize that development and information of a code of ethics with the aim of creating an organizational culture support an ethical culture, but also state that a code of ethics guides in ethical dilemmas of a personnel and regulates a personnel’s professional behaviour. A professional code of ethics is also an extremely important indicator for teachers assigned to train humans. In the present study, a 5-point Likert-type scale was developed to determine the opinions of special education specialists and teachers about the significance of a professional code of ethics and the extent to which they obey these codes.

PDF

___

Akçamete, G., Kayhan, N., İşcen Karasu, F., Sardohan Yıldırım, E. & Şen, M. (2016). Özel eğitim öğretmenleri için mesleki etik ilkeleri. SDU International Journal of Educational Studies, 3(1), 27- 44.
Aksoy, B. & Koçancı, M. (2019). Çalışma ilişkileri ve etik: Anaakım insan kaynakları yönetimi perspektifi üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 24(2), 349-368.
Aksoy, V. (2019). Özel eğitim (3. Baskı). Ankara: Pegem Akadmei.
Arslan, R. (2016). Meslek etiği. M. Yapıcı, (Ed), Meslek etiği içinde (s. 53-71). Ankara: Eğiten Kitap.
Ayre, C. & Scally, A. J. (2014). Critical values for Lawshe’s content validity ratio: Revisiting the original methods of calculation. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 47(1), 79–86.
Burakgazi, S. G. & Can, İ. (2018). Development and validation of a professional ethics scale for preservice teachers. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 8(2), 275-298.
Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegema Yayıncılık.
Council for Exceptional Children. (2015). What every special educator must know: Professional ethics and standards. Arlington, VA: CEC https://www.cec.sped.org/~/media/Files/Standards/Professional%20Ethics%20and%20Practice%20S tandards/Code%20of%20Ethics.pdf adresinden erişilmiştir.
Çelikten, M., Şanal, M. & Yeni, F. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(19), 207-237.
Harrison, C. ve Killion, J. (2007). Ten roles for teacher leaders. Educational Leadership, 65(1), 74-77.
İnal Kızıltepe, G. (2016). Okulöncesi öğretmenliği ve meslek etiği. M. Yapıcı, (Ed.), Meslek etiği içinde (s. 115-131). Ankara: Eğiten Kitap.
İyi, S. (2015). Etik nedir? Kuçuradi, İ. ve Taşdelen, D. (Ed.), Etik içinde (s. 1-21). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Açıköğretim Fakültesi Yayınları (Yayın no:1353).
Karasar, N. (2018). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar ilkeler teknikler (33. Basım). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Kepenek, Ö. (2008). Öğretmenlik meslek etik ilkelerinin örgütsel vatandaşlık davranışına etkisi (Kocaeli ili örneği) (Yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Koçyiğit, M. & Karadağ, E. (2017). Öğretmenlik Mesleği Etik İlkeler Envanteri’nin geliştirilmesi. İş Ahlakı Dergisi, 10(2), 247-273.
Marşap, B., Elitaş, B., Yanık, Z. & Altınay, A. T. (2018). Denetime ahlak felsefesi penceresinden bir bakış, etik değerler ve faydacılık çatışması üzerine bir inceleme. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20, ös897- ös910.
Milli Eğitim Bakanlığı. (2015). Eğitimciler için mesleki etik ilkeler. Genelge:2015/21, Ankara.
Milli Eğitim Bakanlığı. (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlilikleri. Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, Ankara.
Türk Eğitim Derneği. (2009). Öğretmen yeterlilikleri rapıoru. Türk Eğitim Derneği, Ankara
Özer, M. (2017). Muhasebe meslek mensuplarının meslek etiği eğitimine bakışı: Bilecik ili örneği (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bilecik.
Öztürk Aynal, Ş., Kumandaş, H. & Ersanlı, K. (2013). Okul öncesi öğretmenlerine yönelik mesleki etik ilkeleri ölçeği geliştirme çalışması. Journal of Kirsehir Education Faculty, 14(1), 429-442.
Pehlivan Aydın, İ. (2016a). Yönetsel mesleki ve örgütsel etik (7. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Pehlivan Aydın, İ. (2016b). Eğitim ve öğretimde etik (8. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Sevim, O. (2014). Akademik etik değerler ölçeğinin geliştirilmesi: Güvenirlik ve geçerlilik çalışması. Electronic Turkish Studies, 9(6), 943-957.
Tavşancıl, E.(2010). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayınevi.
The Association of American Educators (AAE). (2013). Code of ethics for educators. https://www.aaeteachers.org/index.php/about-us/aae-code-of-ethics adresinden erişilmiştir.
The National Association of Special Education Teachers (NASET, n. d.). The ethic codes of the National Association of Special Education Teachers (NASET). https://www.naset.org/index.php?id=2444 adresinden erişilmiştir.
Uğraş, S. (2018). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin mesleki etik ve mesleki motivasyon durumlarının değerlendirilmesi (Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Malatya.