ASUMAN SEDA SARACALOĞLU, Nurtaç ÜSTÜNDAĞ KOCAKUŞAK, Muhammed EKEN

Öğretmen Adaylarının Akademik Güdüllenme Becerilerinin, Çalışma Alışkanlıklarının, Sınav Kaygılarının ve Başarı Güdülerinin İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının akademik güdülenme düzeyleri, çalışma alışkanlıkları, sınav kaygıları ve başarı güdüleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilgiler Eğitimi, Sınıf Eğitimi, Fen Bilgisi Eğitimi ve Okulöncesi Eğitimi anabilim dallarında öğrenim gören 139 birinci sınıf öğrencisi üzerinde yürütülmüştür. Araştırmanın sonuçlarına göre öğretmen adaylarının akademik güdülenme, çalışma alışkanlıkları, sınav kaygısı ve başarı güdüsü düzeyleri orta düzeydedir. Öğretmen adaylarının çalışma alışkanlıkları, sınav kaygısı, akademik güdülenme ve başarı güdüsü puanlarında cinsiyete ve yerleşim birimine göre anlamlı fark bulunmamıştır. Öğretmen adaylarının not ortalamalarıyla çalışma alışkanlıkları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki vardır. Öğretmen adaylarının yaşları ile çalışma alışkanlıkları arasında pozitif ve düşük düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Lise diploma notu, bölüm tercih sırası, aile geliri değişkenleri ile çalışma alışkanlıkları, sınav kaygısı, akademik güdülenme ve başarı güdüsü puanları arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Öğretmen adaylarının çalışma alışkanlıkları ile akademik güdülenme ve başarı güdüsü düzeyleri arasında pozitif ve orta düzeyde anlamlı bir ilişki vardır. Öğretmen adaylarının akademik güdülenme düzeyleri ile başarı güdüleri arasında pozitif ve düşük düzeyde anlamlı bir ilişki vardır. Akademik güdülenme ve başarı güdüsü düzeyleri birlikte çalışma alışkanlıklarının % 34’ünü yordamaktadır.

An Investigation of Academic Motivation Skills, Study Habits, Exam Anxiety and Achievement Motivation of Prospective Teachers

In this study, it was aimed to investigate the relationship between the levels of academic motivation, working habits, exam anxiety and achievement motivation of prospective teachers. The research was carried out using a relational screening model. The study was carried out with 139 senior students at Social Studies Teacher Education, Elementary Education, Science Education and Preschool Teaching Education Departments of Adnan Menderes University. It was found out that prospective teachers' academic motivation, study habits, exam anxiety and achievement motivation levels were moderate. Besides, there was no significant difference between the prospective teachers' study habits, test anxiety, academic motivation and achievement motivation scores according to their genders and settlements. It was found out that there was a positive correlation between prospective teachers' grade point averages and their study habits. Also, positive and low level relationship was found between pre-service teachers' age and study habits. However, there was no significant relationship between test anxiety, academic motivation and achievement motivation of them. It was also seen that there was no significant relationship between the scores of diploma grades, order of department choices, the family incomes in dimensions of study habits, test anxiety, academic motivation and achievement motivation scores. There was a positive and moderately significant relationship between the study habits of the prospective teachers and the levels of academic motivation and achievement motivation. Academic motivation and achievement motivation levels predict 34% of the study habits.

PDF

___

Açıkgöz, K. (1996). Etkili öğrenme ve öğretme.İzmir: Kanyılmaz Matbaası.Aktaş, H. (2017). Akademik güdülenme ile akademik özyeterlik arasındaki ilişki: İlahiyat fakültesi öğrencileri üzerine ampirik bir araştırma. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(3), 1376-1398.
Albayrak-Kaymak, D. (1987). Sınav Kaygısı Envanteri’nin Türkçe formunun oluşturulması ve güvenirliği. Psikoloji Dergisi, 6(21), 55-62.
Altun, F. ve Yazıcı, H. (2010). Öğrencilerin okul motivasyonunu yordayan bazı değişkenler. International Conference on New Trends in Education and Their Implications. 11-13 November, Antalya-Turkey.
Alyaprak, İ. (2006). Üniversite sınavına hazırlanan öğrencilerde sınav kaygısını etkileyen faktörlerin incelenmesi.Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Atılgan, M. (1998). Üniversite öğrencilerinin ders çalışma alışkanlıkları ile akademik başarılarının karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
Bailey, P. and Onwuegbuzie, A. (2002). The role of study habits in foreign language courses. Assessment and Evaluation in Higher Education, 27(5), 463-473. DOI: 10.1080/0260293022000009339.
Bay, E., Tuğluk, N.M. ve Gençdoğan, B. (2004). Üniversite öğrencilerinin ders çalışma becerilerinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 223 –234.
Bedel, A. ve Hamarta, E. (2014). Kişilerarası problem çözme ve akademik güdülenme arasındaki ilişki. İlköğretim Online, 13(2), 674‐681.
Bozanoğlu, İ. (2005). Bilişsel davranışçı yaklaşıma dayalı grup rehberliğinin güdülenme, benlik saygısı, başarı ve sınav kaygısı düzeylerine etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(1), 17-42.
Bozanoğlu, İ. (2004). Akademik güdülenme ölçeği: Geliştirilmesi, geçerliği, güvenirliği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2,83-98.
Bozkurt, N. (2004). Bir grup üniversite öğrencisinin depresyon ve kaygı düzeyleri ile çeşitli değişkenler arasındaki ilişkiler. Eğitim ve Bilim, 29(133), 52-59.
Cabi, E. ve Yalçınalp, S. (2013). Öğretmen adaylarına yönelik mesleki kaygı ölçeği (MKÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44,85-96.
Cüceloğlu, D. (2005). İnsan ve davranışı (Psikolojinin temel kavramları).İstanbul, Remzi Kitabevi.
Çakmak Ö. ve Hevedanlı M. (2005). Eğitim ve fen edebiyat fakülteleri biyoloji bölümü öğrencilerinin kaygı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4,115-127.
Çalışkan, S, Karabey, B. ve Selçuk, G. S. (2011). Öğretmen adaylarının fizik dersine yönelik başarı güdüleri: cinsiyet ve anabilim dalının etkileri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30(1).351-361.
Çetin, B. (2009). Yeni ilköğretim programı uygulamalarının ilköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin çalışma alışkanlıklarına etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 38(183), 302-316.
Demir, Z. (2008). Uzaktan eğitim öğrencilerinin akademik güdülenme düzeyleri (SAÜ örneği).Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Demir, M. K. ve Arı, E. (2013). Öğretmen adaylarının akademik güdülenme düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(3), 265-279.
Derry, J. J. and Murphy, D. A. (1986) Designing systems to train learning ability: From theory to practice. Review of Educational Research, 56,1-39.
Dilekmen, M. ve Ada, Ş. (2005). Öğrenmede güdülenme. Kazım KarabekirEğitim Fakültesi Dergisi, 11, 113-123.
Dodge, J. (1994). The study skills handbook: More than 75 strategies for better learning.New York: Scholastic Inc.
Durukan, Ü. G., Batman, D. ve Yiğit, N. (2015). Öğretmen adaylarının ders çalışma alışkanlıkları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 63-80.
Elliott, T. R., Godshall, F., Shrout, J. R., and Witty, T. E. (1990). Problem-solving appraisal, self-reported study habits, and performance of academically at-risk college students. Journal of Counseling Psychology, 37(2), 203-207.
Epsteın, J. A. and Harackiewicz, J. M. (1992). Winning is not enough: the effects of competition and achievement orientation on intrinsic interest. Personality and Social Psychology Bulletin, 18, 128-138.
Erdamar Koç, G. (2010).Öğretmen adaylarının ders çalışma stratejilerini etkileyen bazı değişkenler.Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38,82-93.
Eren, O. (2011). İlköğretim 6. 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin ders çalışma alışkanlıkları ile fen ve teknoloji dersi arasındaki ilişki.Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
Ergene, T. (1994). Sınav kaygısı ile başaçıkma programının etkinliği. Psikiyatri, Psikoloji ve Psikofarmakoloji Dergisi, 2(1), 9-16.
Erkan, S. (1991). Sınav kaygısının öğrenci seçme sınavı başarısı ile ilişkisi.Yayınlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
Fraenkel, J. R. and Wallen, N. E. (2008). How to design and evaluate research in education(7th ed.). New York: Mcgraw-Hill International Edition.
Fortier, M. S., Vallerand, R. J., and Guay, F. (1995). Academic motivation and school performance: Toward a structural model. Contemporary Educational Psychology, 20,257-274.
Genç, Y. (2016). Üniversite Sınavına Hazırlanan Öğrencilerin Sınav Kaygılarını Etkileyen Faktörler. International Congress on Political, Economic and Social Studies,24-26 August 2016, İstanbul-Türkiye.
Gençdoğan, B. (2006). Lise öğrencilerinin sınav kaygısı ile boyuneğicilik düzeyleri ve sosyal destek algısı arasındaki ilişkiler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 153-164.
Gençtan, E. (1993). İnsan olmak.(12. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
Güler, D. ve Çakır, G. (2013). Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısını yordayan değişkenlerin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(39), 82-94.
Günaydın, F. (2011). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin öğrenme stilleri ile ders çalışma alışkanlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi.Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Hancock, D. R. (2001). Effects of test anxiety and evaluative threat on students' achievement and motivation. Journal of Educational Research, 94(5), 287-291.
Harju, B. L. and Eppler, M. A. (1997). Achievement motivation, flowand irrational beliefs in traditional and nontraditional college students. Jounal of Instuctional Psychology, 24(3), 147158.
Higgins, B. A. (2000). An analysis of the effects of integrated instruction of metacognitive and study skills upon the self-efficacy and achievement of male and female students. Master’s Research Project, Miami University, Ohio.
Hotaman, D. (2009). Bazı kişisel değişkenlerin öğrencilerin bağımsız, bir partnerle ve bir grupla çalışma alışkanlıkları üzerindeki etkisinin araştırılması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi,6(1), 528-546.
Hotaman, D. ve Yüksel Şahin, F. (2010). Öğretim elemanı coşkusunun üniversite öğrencilerinin başarı güdüsü düzeyleri üzerindeki etkisi. Eğitim ve Bilim, 35(155), 89-103.
Jegede, O. J., Jegede, T. R. and Ugodulunwa, A. C. (1997). Effects of Achievement Motivation and Study Habits on Nigerian Secondary School Student Academic Performance. Journal of Psychology, 131(5), 523-529.
Jones, C. H., Green, A. E., Mahan, K. D. ve Slate, J. R. (1993). College students’ learning styles, academic achievement, and study behaviors. Louisiana Education Research Journal, 19, 40-48.
Jones, C. H., Slate, J. R. and Kyle, A. (1992). Study skills of teacher education students. Teacher Education, 28, 1: 7-15.
Kağan, M. (2009). Üniversite öğrencilerinde akademik erteleme davranışını açıklayan değişkenlerin belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 113-128.
Kaushik, R. ve Rani, S. (2005). A comparative study of achievement motivation, home environment and parent child relationship of adolescents. Journal of Psychological Research, 49,189-194.
Kısa, S. (1996). İzmir il merkezinde dershaneye devam eden lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygılarıyla ana-baba tutumları arasındakiilişki.Yayınlanmamış yüksek lisans tezi.Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Kleijn, W. C., Van der Ploeg, H. M. ve Topman, R. M. (1994). Cognition, study habits, test anxiety, and academic performance. Psychological Reports, 75,1219-1226.
Koruklu, N. Ö. (2010). Eğitsel rehberlik. Psikolojik danışma ve rehberlik (Edt: M. Güven). Ankara: Anı Yayıncılık. ss. 87-130.
Kuzgun, Y. (1988). Psikolojik ihtiyaçların orta öğretim başarı puanları ve ÖSS puanları ile ilişkisi. Psikoloji Dergisi, 6(22), 104-112.
Küçükahmet, L. (2000). Öğretimde planlama ve değerlendirme.11. Baskı. Ankara: Nobel.
Lohumi, M. (2002). Achievement motivation among distance learners in relation to gender and residental background. Indian Journal of Open Learning, 11(2), 197-207.
Masgoret, A. M. and Gardner, R. C. (2003). Attitudes, motivation, and second language learning: A meta-analysis of studies conducted by Gardner and associates. Language Learning, 53(1), 123-163.
McClelland, D. C. (1961). The achieving society. Princeton, N.J.: Von Nostrand.Moon, K. C. (1986). Test anxiety and academic achievement. The Second Regional Conference On University Teaching. Las Cruces, New Mexico.
Nevgi, A. (2001). Motivational strategies of students in Virtual University. Paper presented in proceedings at Third International, Inter-disciplinary Evidence-Based Policies and Indicator Systems Conference(pp. 1-17). CEM Center, University of Durham, UK.
Nnenji, L. M. (2002). Study habits of Nigerian University students, HERDSA, (490-495).
Nonis, S. A. and Hudson, G. I. (2010). Performance of college students: Impact of study time and study habits. Journal of Education For Busıness, 85,229–238.
Okpala, A., Okpala, C. and Ellis, R. (2000). Academic efforts and study habits amongm students in a principles of macroeconomics course. Journal of Education for Business, 75(4), 219-225.
Öner, N. (1986). Development of the Turkish form of the Test Anxiety Inventory. Uluslararası Sınav Kaygısı Sempozyumu'na Sunulmuş Bildiri.San Fransisco.
Özbey, N. (2007). İlköğretim öğrencilerinin ders çalışma alışkanlıklarının bazı değişkenler açısından incelenmesi.Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Piji Küçük, D. (2010). Müzik öğretmeni adaylarının sınav kaygısı, benlik saygısı ve çalgı başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 37-50.
Pintrich, P. R., and De Groot, E. V. (1990). Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance. Journal of Educational Psychology, 8, 33-40.
Pokay, P. and Blumenfeld, P. C. (1990). Predictingachievement early and late in the semester: the role of motivation and use of learning strategies. Journal of Educational Psychology, 82,41-50.
Popham, W. M. and Moore, M. R. (1960). A validity check on the Brown & Hortzman survey of study habits and attitudes and Brown’s college inventory of academic adjustments. The Personnel and Guidance Journal, 38,552-554.
Putwain, D. W. (2007). Test anxiety in UK schoolchildren: Prevalence and demographic patterns. British Journal of Educational Psychology, 77,579–593.
Rasor, L. and Rasor, R. (1998). Test anxiety and study behavior of community college students in relation to ethnicity, gender, and age. (ERIC Document No: ED415942).
Salami, S. 0. (1987). Effect of mastery learning strategy and counselling on learning outcome in chemistry. Unpublished doctoral dissertation, University of Ilorin.
Saracaloğlu, A. S. (2008). Lisanüstü öğrencilerin akademik güdülenme düzeyleri, araştırma kaygıları ve tutumları ile araştırma yeterlikleri arasındaki ilişki. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 179-208.
Saracaloğlu, A. S.ve Karasakaloğlu, N. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının okuduğunu anlama düzeyleri ile çalışma ve öğrenme stratejilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi.Eğitim ve Bilim, 36(161), 98-115.
Saracaloğlu, A. S. ve Kumral, O. (2007). Sınıf öğretmenliği son sınıf öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik yeterlik algıları, kaygıları ve akademik güdülenme düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. VI. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu Bildiri Özetleri, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi
Saracaloğlu, A. S., Karasakaloğlu, N. ve Yenice, N. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının akademik güdülenme düzeyleri, fen ve sosyal bilimlere ilişkin görüşleri ile akademik başarıları arasındaki ilişki. VII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu Bildiri Özetleri, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
Saracaloğlu, A. S., Kumral, O. ve Kanmaz, A. (2009). Ortaöğretim sosyal alanlar öğretmenliği tezsiz yüksek lisans öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik yeterlikleri, kaygıları ve akademik güdülenme düzeyleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 38-54.
Saracaloğlu, A. S., Varol, S. R. ve Gencel, İ. E. (2006). Üniversite öğrencilerinin öğrenme ve ders çalışma stratejilerinin karşılaştırılması. XV. Eğitim Bilimleri Kongresi. 13-15 Eylül 2006. Muğla.
Saracaloğlu, A. S., Certel, Z., Varol, S. R. ve Bahadır, Z. (2012).Beden eğitimi öğretmenlerinin özyeterlik inançları ve denetim odaklarının incelenmesi.Journal of Educational Sciences, 3(2), 54-65.
Saylan, N. (1998). Öğretmen adaylarının etkili öğrenme-verimli ders çalışma yeterlilikleri ve bu yeterliliklerin kaynakları. VII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi (II. Cilt).Konya: Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
Spitzer, D. (1996). Motivation: The neglected factor in instructional design. Educational Technology, 36(3), 45-49.
Subaşı, G. (2000). Verimli ders çalışma alışkanlıkları eğitiminin akademik başarı, akademik benlik kavramı ve çalışma alışkanlıklarına etkisi. Eğitim ve Bilim, 25(117), 50-60.
Şahin, H. ve Çakar, E. (2011). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğrenme stratejileri ve akademik güdülenme düzeylerinin akademik başarılarına etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(3), 519-540.
Şahin, H., Günay, T. ve Batı, H. (2006). İzmir ili Bornova ilçesi lise son sınıf öğrencilerinde üniversiteye giriş sınavı kaygısı. Sted Dergisi, 15(6), 107-112.
Tay, B. (2005). Sosyal bilgiler ders kitaplarında öğrenme stratejileri. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 209-225.
Terzi, A. R. (2002). Başarı güdüsü kuramı. Çağdaş Eğitim Dergisi, 283,26-30.
Terzi, M., Ünal, M., ve Gürbüz, M. Ç. (2011). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının matematiğe yönelik akademik güdülenme düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Işık Üniversitesi 10. Matematik Sempozyumu,23-25 Eylül.
Tümkaya, S. ve Bal, L. (2006). Çukurova Üniversitesi öğrencilerinin ders çalışma alışkanlıklarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler EnstitüsüDergisi, 15(2), 313-326.
Uluışık, V., Beyleroğlu, M., Suna, G. ve Yalçın, S. (2016).Ortaöğretim öğrencilerinin beden eğitimi dersine ilişkin tutumları ve akademik güdülenme düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi (Burdur il merkezi örneği).Journal of Human Sciences, 13(3), 5092-5106.
Ünalan, P. C., Çifçili, S., Dinç, D. Akman, M. ve Topçuoğlu, V. (2017). Üniversite sınavına girecek olan öğrencilerde sınav kaygısı düzeyi, sosyal etkinlikler ve rehberlik hizmetlerini kullanma durumu. Nobel Med, 13(1), 61-69.
Varol, Ş. (1990). Lise son sınıf öğrencilerinin kaygılarını etkileyen etmenler.Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
Webster, J. R. (1977).An investigation oj study behaviour attitudes in two secondaty schools. Unpublished doctoral dissertation. University of Manchester.,
Wolters, C. A. and Rosenthal, H. (2000). The relation between students’ motivational beliefs and their use of motivational regulation strategies. International Journal of Educational Research, 33, 801-820.
Wormington, S. V., Corpus, J. H. ve Anderson, K. G. (2012). A person –centred ınvestigation of academic motivation and its correlates in high school. Learning and Individual Differences. 22, 429-438.
Yenilmez, K. ve Özbey, N. (2007). İlköğretim öğrencilerinin ders çalışma alışkanlıklarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. AİBÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 1-16.
Yıldırım, İ. (2007). Üniversite seçme sınavına hazırlanan Türk öğrencilerde depresyon, sınav kaygısı ve sosyal destek. Eğitim Araştırmaları, 29,171-184.
Yıldız, H. Y. (2007). Sınav kaygısı-ana-baba tutumları ve mükemmeliyetçilik arasındaki ilişkinin incelenmesi.Yayınlanmamış yüksek lisans tezi.Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Yiğit, B. ve Kaçire, İ. (2015). Ortaokul öğrencilerinin ders çalışma alışkanlıklarınınincelenmesine yönelik bir araştırma. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(31), 309-319.
Yörük, D. (2007). Lise öğrencilerinin akademik başarıları, başarı korkuları ve verimli ders çalışma alışkanlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi.Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Zats, S. and Chassin, L. (1985).Cognitions of test-anxious children under naturalistic test-taking conditions. Journal of Consulting and Clinical Psychology,53(3), 393-401.