İyi Vatandaşlık Algısı Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının iyi vatandaşlık algılarını tespit etmek için ölçme aracı geliştirmektir. Çalışmada tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmanın amacına yönelik alan yazındaki örnekler incelenmiş ve ölçek geliştirme aşamalarıgerçekleştirilerek 65 maddelik 5’li likert tipinde bir ölçek hazırlanmıştır. Hazırlanan ölçek 2017-2018 eğitim öğretim bahar döneminde Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören 670 öğretmen adayına uygulanmıştır. Ölçeğin geçerliğini belirlemek üzere; uygulamadan elde edilen veriler üzerinden uç değerlerler temizlendikten sonra 410 veri seti ile Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) uygulanarak 33 maddelik, 5 boyutlu bir yapı elde edilmiştir. Ölçekten elde edilen boyutlar alan yazından ve uzman görüşlerinden yararlanılarak isimlendirilmiştir. Ölçeğin güvenirliğini belirlemek üzere ölçeğin tamamına ilişkin iç tutarlılık düzeyi hesaplanmıştır. Ölçeğin Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı .89 olarak belirlenmiştir. Ölçek geliştirildikten sonra Doğrulayıcı Faktör Analizi için 337 öğretmen adayından veri toplanmıştır. Doğrulayıcı Faktör Analizi sonucunda ise; İyi Vatandaşlık Algısı Ölçeği’nin maddelerinin yeterli düzeyde uyumu gösterdikleri, AFA ile keşfedilen yapının doğrulandığı sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak öğretmen adaylarının iyi vatandaşlık algı düzeylerini belirlemeye yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçek elde edilmiştir, demek mümkündür.

Validation and Reliability Study on the Good Citizenship Perception Scale

This research aims to develop a measurement tool in orderto determine the pre-service teachers’ perceptions of a good citizen. In this study, survey or observational was used. The sample documents in the relevant body of literature were reviewed and after having completed the scale development phases, a five-pointed Likert-type scale with 65 answer options were prepared. The developed scale was administered to 670 pre-service teachers studying at Akdeniz University Faculty of Education in the academic year of 2017-2018. In order to identify the validity of the scale, a 5-dimension structure that scores on 33-item measure was obtained by applying Exploratory Factor Analysis (EFA) and Confirmatory Factor Analysis (CFA) to the data collected through implementation. The dimensions obtained from the scale were named by taking the relevant literature and expert opinions into account. Internal consistency reliability level was estimated for the identification of the entire scale’s reliability. The Cronbach’s Alpha internal consistency coefficient of the scale was determined to be .89. As for the result of the Confirmatory Factor Analysis, it was concluded that Good Citizenship Perception Scale items showed adequate level of fit and that the structure explored through EFA was confirmed. As a result, it would be possible to conclude that a validand reliable scale was developed for determining the perception levels of the pre-service teachers on good citizenship.

___

  • Ata, B. (2015). Sosyal Bilgiler Öğretim Programı. C. Öztürk (Ed.). Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (s. 33-47). Ankara: Pegem Akademi.
  • Brown, T. A. (2006). Confirmatory Factor Analysis for Applied Research. (1st Edition). NY: Guilford Publications, Inc.
  • Comrey, A. L. & Lee, H. B. (1992). A first course in factor analysis (2nd Edition). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
  • Ellis, A. K. (2007). Teaching and learning elememtary social studies. (8th Edition). Boston: Pearson Education Inc.
  • Field, A. (2013). Discovering statistics using IBM SPSS Statistics (4th. Edition). London: SAGE Publishing
  • Gençtürk, E. ve Sarpkaya, G. (2015). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Yeterlikleri. M. Safran (Ed.). Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (s. 49-66). Ankara: Pegem Akademi.
  • Güven, S. (2011). Sosyal Bilgiler Dersinde vatandaşlık eğitimi ve vatandaşlık eğitiminde modeller. R. Turan ve A. M. Sünbül ve H. Akdağ (Ed.). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar II içinde(s.36-56). Ankara: Pegem Akademi.
  • Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J. & Anderson, R. E. (2010) Multivariate data analysis. (7th. Edition), Pearson: New York.
  • Hutcheson, G. & Sofroniou, N. (1999). The multivariate social scientist: ıntroductory statistics using generalized linear models. SAGE: CA. https://doi.org/10.4135/9780857028075
  • İçen, M., Öztürk, C. ve Yılmaz, A. (2017). Vatandaşlık duygusu ölçeği güvenirlik ve geçerlik çalışması. International Journal of Field Education, 3(2), 26-36.
  • Jöreskog, K. G. & Sörbom, D. (1993). LISREL 8: Structural Eguation Modeling with the Simplis Command Language. USA: Scientific Software ınternational, Inc.
  • Kara, C., Topkaya, Y. ve Şimşek, U. (2012). Aktif vatandaşlık eğitiminin sosyal bilgiler programındaki yeri. Zeitschrift Für Die Welt Der Türken, 4(3), 147 -159.
  • Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kılınç, E. (2015). Sınıf öğretmenleri ile sosyal bilgiler öğretmenlerinin iyi vatandaş kavramı hakkındaki görüşleri. Route Educational And Social Sciense Journal, 2(3), 194-206.
  • Kılınç, E. ve Dere, İ. (2013). Lise öğrencilerinin iyi vatandaş kavramı hakkındaki görüşleri. Sosyal Bilgiler Araştırmaları Dergisi, 4(2), 103-124.
  • Kızılay, N. (2015). Sosyal bilgiler öğretmenim: bana göre iyi vatandaş, Turkish StudiesInternational Periodical for the Languages. Literature and History of Turkish or Turkic, 10(11), 987 - 1006.
  • Kline, R. B. (2005). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. (2nd Edition). NY: Guilford Publications, Inc.
  • Kuş, Z. ve Aksu, A. (2017). Vatandaşlık ve vatandaşlık eğitimi hakkında sosyal bilgiler öğretmenlerinin inançları. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(8), 18-41.
  • Leech, N. L., Barrett, K. C. & Morgan G. A. (2005). SPSS for intermediate statistics: use and interpretation (2nd Edition). London: Erlbaum.
  • Öztürk, C. ve Dilek, D. (2005). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programları. C. Öztürk ve D. Dilek. (Ed.). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (s. 53-96). 5. Baskı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Sağlam, H. İ. (2011). Öğretmen adaylarının etkili vatandaşlık yeterlik düzeyleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 39-50.
  • Sümer, N. (2000). Yapısal Eşitlik Modelleri. Türk Psikoloji Yazıları, 3 (6), 49-74.
  • Tabachnick B. G. & Fidel, L. S. (2001). Using Multivariate Statistics. (4th Edition). MA: Allyn & Bacon, Inc.
  • Thompson, B. (2004). Exploratory and Confirmatory Factor Analysis: Understanding Concepts and Applications. (1st Edition). Washington: American Psychological Association.
  • Tonga, D. (2012). Sosyal bilgiler öğretmenliği lisans programının değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(4), 780-803.
  • Westheimer J. & Kahne J. (2004). What kind of citizen? The politics of educating for democracy. American Educational Research Journal, 41(2): 1-30.
  • Yeşilbursa, C. C. (2015). Turkish pre-service social studies teachers’ perceptions of “good” citizenship. Educational Researchand Reviews, 10(5), 634-640.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştirma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.