Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Sağlıklı Beslenme Konusuna Yönelik Bilgi Durumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Bu araştırmada, Fen Bilgisi öğretmen adaylarının sağlıklı beslenme konusuna yönelik bilgi durumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırmacı tarafından geliştirilen 28 soruluk “Temel Bilgi Testi (TBT)” 2017-2018 eğitim öğretim yılında yedi coğrafi bölgedeki farklı devlet üniversitelerinin Fen Bilgisi öğretmenliği programında öğrenim gören 813 öğretmen adayına uygulanmıştır. Verilerin analizi sürecinde Excel, Test Analysis Program (TAP) ve SPSS programlarından yararlanılmıştır. Bilgi testinin uygulanmasından elde edilen verilerin analizinde betimsel istatistikler, t testi ve ANOVA testi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre cinsiyet, kronik rahatsızlığın olup olmaması, sağlıklı beslenmeye dikkat edip etmeme, ikamet edilen yer, ailelerinin aylık gelir düzeyi, aylık beslenme için ayırdıkları bütçe, öğrenim gördükleri üniversitelerin bulundukları coğrafi bölge değişkenlerine göre öğretmen adaylarının bilgi testinden aldıkları puan ortalamaları arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Ancak vücut kitle indeksi, yaşantıların en uzun süre geçirildiği yer, sağlıklı beslenme üzerine eğitim alıp almama değişkenlerine göre öğretmen adaylarının bilgi testinden aldıkları puan ortalamaları arasında anlamlı farklılık bulunamamıştır. Bu doğrultuda konunun önemini vurgulamak amacıyla sağlıklı beslenme davranışlarının bireye erken yaşlarda kazandırılması, konuyla ilgili non-formal etkinliklerin düzenlenmesi önerilmektedir.

INVESTIGATION OF PRESERVICE SCIENCE TEACHERS' KNOWLEDGE REGARDING HEALTHY NUTRITION IN TERMS OF DIFFERENT VARIABLES

In this study, it was aimed to investigate the knowledge of preservice science teachers about healthy nutrition in terms of different variables. For this purpose, the Basic Knowledge Test, developed by the researcher with 28 questions, was applied to 813 preservice science teachers studying in the science education program of different state universities of seven geographical regions in 2017-2018. During the data analysis process, Excel, Test Analysis Program (TAP) and SPSS programs were used. Descriptive statistics, t-test and ANOVA test were used to analyze quantitative data. According the results of the research, there were significant differences between the groups of gender, whether or not the chronic illnesses, whether or not to pay attention the healthy nutrition, place of residence, monthly income level of families, monthly budget for nutrition, geographic region where universities are located variables according to the preservice science teachers' mean scores of the knowledge test. However, there were no significant differences between the groups of body mass index, the place where their lives were spent for the longest time, whether or not to receive education on healthy nutrition variables according to the preservice science teachers' mean scores of the knowledge test.

PDF

___

Ateş-Özcan, B., Uslu, B., & Ercan, A. (2019). Doğrudan veya dolaylı beslenme eğitimi verilen çocukların beslenme bilgi düzeylerinin karşılaştırılması. Beslenme ve Diyet Dergisi, 47 (2), 1-10. doi: 10.33076/2019.BDD.1024
Baysal, A. (2003). Sosyal eşitsizliklerin beslenmeye etkisi. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 25(4), 66-72.
Çıltık, N. (2009). İstanbul ili Kağıthane ilçesinde çalışan ve çalışmayan kadınların beslenme bilgi düzeyleri ve beslenme alışkanlıklarının saptanması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Çongar, O., ve Özdemir, L. (2004). Sivas il merkezinde beden eğitimi öğretmenlerinin genel beslenme ve sporcu beslenmesi ile ilgili bilgi düzeyleri. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 26(3), 113-118.
Duman, E. (2012). İlköğretim 7.-8. sınıfların beslenme durumları, antropometrik ölçümleri ile akademik başarılarının ilişkilendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
Garibağaoğlu, M. (2004). Sağlıklı beslenme. İstanbul: Medikal Yayıncılık.
Göğüş, U. (2005). Sağlık için doğru gıda. Ankara: Pelikan Yayınları.
Güler B. ve Özçelik A. Ö. (2002). Çalışan ve çalışmayan kadınların yiyecek satın alma hazırlama davranışları üzerinde bir araştırma. Ankara: Ankara Üniversitesi Ev Ekonomisi Mezunlar Derneği Yayınları Bilim Serisi:3 (Ankara Üniversitesi Basımevi).
Güzel, A., & Karadağ, Ö. (2013). Anlatma becerileri açısından “Türkçe Dersi Öğretim Programı (6, 7, 8. Sınıflar)”na eleştirel bir bakış. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(1), 45-52.
http:// www.meb.gov.tr / (Erişim Tarihi: Ocak 2018).
http:// www.saglik.gov.tr/ (Erişim Tarihi: Ocak 2018).
Kaleli, S., Kılıç, N., Erdoğan, M., & Erdoğan, N. (2017). Sakarya üniversitesi tıp fakültesi öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(2), 12-18.
Karacabey, K., & Özmerdivenli, R. (2007). Sağlıklı yaşam bilgisi ve ilkyardım. İstanbul: İlpress Basım ve Yayınevi.
Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık
Koçak H. (2005). Amasya ili merkez ilçesi ve köylerinde yiyecek hazırlama, pişirme ve saklama uygulamaları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Meşe-Yavuz, C., & Koca-Özer, B. (2019). Adölesan dönem okul çocuklarında beslenme alışkanlıkları ve beslenme durumunun değerlendirilmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(1), 225-243.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2017). İlköğretim kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2018). İlköğretim kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Okyay, P., & Uçku, R. (2002). İzmir’de kentsel bir bölgedeki doğurgan çağdaki kadılarda şişmanlık prevalansı ve risk faktörleri. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 3(3), 5-12.
Özçelik, D. A. (2014). Eğitim programları ve öğretim. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Sağlam, F., & Yürükçü, S. (1996). Ankara üniversitesi eğitim bilimleri fakültesi yüksekokul öğrencilerinin besin tüketim durumu, beslenme alışkanlıkları ve beslenme bilgi düzeylerinin saptanması. Beslenme ve Diyet Dergisi, 25(2), 16-23.
Sağlık Eğitimi Genel Müdürlüğü (SEGM). (2008). Eğitimciler İçin Eğitim Rehberi: Beslenme Modülleri. Ankara: Sağlık Eğitimi Genel Müdürlüğü (Yayın No: 722).
Sakar, E., ve Açkurt, F. (2019). İlköğretim okullarında görevli öğretmenlerin beslenme alışkanlıkları ve beslenme bilgi durumları. Sağlık ve Yaşam Bilimleri Dergisi, 1(1), 30-36.
Savaş-Güler, Z., ve İlkay-Güner, Ş. (2018). Van sağlık yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimlerinin ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Van Tıp Dergisi, 15(4), 445-451. doi: 10.5505/vtd.2018.08870
Şanlıer, N., Konaklıoğlu, E., ve Güçer, E. (2009). Gençlerin beslenme bilgi, alışkanlık ve davranışları ile beden kütle indeksleri arasındaki ilişki. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 333- 352.
Şanlıer, N., Sormaz, Ü., ve Güneş, E. (2016). Yiyecek-içecek hizmetleri bölümünde okuyan öğrencilerin aldıkları mesleki eğitimin besin tercihleri ve beslenme bilgi düzeyleri üzerine etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 248-265.
Şimşek, E., Akpınar, S., Bahçebaşı, T., Senses, D. A., ve Kocabay, K. (2008). The prevalence of overweight and obese children aged 6−17 years in the West Black Sea region of Turkey. International Journal of Clinical Practice, 62 (7), 1033-1038.
Uçkun-Kitapcı, A., Tezig, T., Fırat, S., Sipahi, T., Barrier, R., Edwards, L. J., ve Calikoglu, A. S. (2004). Obesity and type 2 diabetes mellitus: a population-based study of Adolescents, Journal of Pediatric Endocrinology & Metabolism, 17(12), 1633-1640.
Vançelik, S., Önal, S. G., Güraksın, A., ve Beyhun, E. (2007). Üniversite öğrencilerinin beslenme bilgi ve alışkanlıkları ile ilişkili faktörler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(4), 242-248.
Yeşilyurt, D., ve Önel, A. (2019). Yaşam temelli öğrenme modeli ile ortaokul 5. sınıf öğrencilerine sağlıklı beslenme farkındalığının kazandırılması. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 1-23.
Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldırım, S., Uskun, E., ve Kurnaz, M. (2017). Bir il merkezinde liselerde eğitim gören öğrencilerin yeme tutumları ve ilişkili faktörler. The Journal of Pediatric Research, 4(3), 149-155.