Dik Temel Yazıyla Okuma-Yazma Öğrenen Öğrencilerin Okuma-Yazma Düzeylerinin Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi
Millî Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından yapılan saha araştırmaları sonucu alınan karar gereği; 2005-2006 eğitim-öğretim döneminden beri bitişik eğik yazı ile yürütülen okuma-yazma öğretiminin yerini 2017-2018 eğitim-öğretim yılı itibari ile uygulamaya konulan “Dik Temel Harflerle Ses Esaslı Okuma Yazma Öğretimi” almıştır. Buna göre ilk okuma yazma eğitiminde el yazısı yerine dik temel harflerin kullanılmasının uygun olduğu görüşü benimsenmiştir. Öte yandan öğrencilerin ilkokul üçüncü sınıftan itibaren bitişik eğik el yazısı eğitimi almaya devam etmeleri kararlaştırılmıştır. Benzer olarak İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri’nde okuma-yazma öğretimine dik temel yazıyla başlanmakta, üçüncü sınıfta ise bitişik eğik yazıya geçilmektedir. Yeni uygulamanın amacı öğrencilerin bitişik eğik yazıda karşılaştıkları yazma güçlüklerini gidermek ve buna bağlı olarak da nitelikli bir okuma-yazma eğitimi vermektir. Bu çalışmada da “Dik Temel Harflerle Ses Esaslı Okuma Yazma Öğretimi” ile eğitim veren ilkokul birinci sınıf öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda bu yöntemle eğitim alan öğrencilerin okuma-yazma düzeylerinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu Aydın ili Efeler ilçesindeki ilkokullarda görev yapan ilkokul birinci sınıf öğretmenleri oluşturmaktadır. Tarama yönteminin benimsendiği araştırmada veri toplama aracı olarak “Okuma-Yazma Değerlendirme Formu” kullanılmıştır. Okuma ve yazma boyutları olmak üzere iki bölümden oluşan formda, öğrencilerden beklenen davranışlara yönelik ifadelere yer verilmiştir. Öğretmenlerin görüşleri, “Evet”, “Kısmen”, “Hayır” olmak üzere 3’lü Likert şeklinde toplanmıştır. Sonuç olarak öğretmenler okuma yazma öğretiminde dik temel harflerin kullanılmasını daha kolay bulduklarını ifade etmişlerdir. Öğretmenlerin bu süreçte en çok karşılaştıkları problemin de ses gruplarının sıralaması olduğu belirlenmiştir.
Evaluation of Reading-Writing Levels of Students Learning to Read and Write Through Manuscript Handwriting According to Teacher's View
As a result of the field investigations made by the Directorate General for Basic Education of the Ministry of National Education, since 2005-2006 academic year, the literacy teaching which is carried out by the adjacent cursive writing has been replaced by the "Sound-Based Literacy Teaching with Manuscript Handwriting" as of the academic year of 2017-2018. Accordingly, it has been adopted that it is appropriate to use vertical letters instead of handwriting in the literacy instruction. On the other hand, it has been decided that the students will continue to receive cursive handwriting training beginning from the third grade on. Similarly, In the United Kingdom and United States of America, students start manuscript handwriting in the first grade, and they switch to cursive handwriting in the third grade. The aim of the new strategy is to resolve students’ difficulty with the adjacent cursive handwriting and deliver quality literacy training. This study aims to assess the readingwriting levels of students who are educated through "Sound-Based Literacy Teaching with Manuscript Handwriting" method, based on primary school teachers’ views. The study group of the research is composed of primary school teachers in the Efeler district of Aydın province. The "Reading and Writing Assessment Form" was used as the data collection tool in the survey. In this two-part form including literacy dimensions, expressions about behaviors expected from students are given. Teachers' opinions were collected in the form of a 3-point Likert, with "Yes", "Partially", and "No". The findings show that teachers find it easier to use the manuscript handwriting in literacy teaching. It was also determined that the most common problem encountered by teachers in this process is the ordering of sound groups
___
- Akman, E., & Aşkın, İ. (2012). Ses temelli cümle yöntemine eleştirel bir bakış. Gazi Üniversitesi Gazi
Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 1-18.
- Akyol, H. (2005). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
- Arıcı, A. F. (2008). Üniversite öğrencilerinin yazılı anlatım hataları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Dergisi, 21(2), 209-220.
- Aytaş, Y. (2005). Okuma eğitimi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(4), 461-470.
- Bay, Y. (2010). Ses temelli cümle yöntemiyle ilk okuma-yazma öğretiminin değerlendirilmesi. Kuramsal
Eğitimbilim Dergisi, 3(1), 164-181.
- Bayat, S. (2015). İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin sesli okuma becerilerinin okula başlama yaşına göre
değerlendirilmesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 243-255.
- Bulut, P., Kuşdemir, Y., & Şahin, D. (2016). İlkokul ve ortaokulda yazı tercihi: Öğrenci ve öğretmenler
hangi yazı türünü kullanıyor? Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(34),
98-115.
- Coşkun, E., & Coşkun, H. (2014). İlkokul ve ortaokullardaki bitişik eğik yazı uygulamalarına ilişkin
öğretmen, öğrenci ve veli görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
11(26), 209-223.
- Duran, E., & Akyol, H. (2010). Bitişik eğik yazı öğretimi çalışmalarının çeşitli değişkenler açısından
incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8 (4), 817-838.
- Duran, E. (2011). Bitişik eğik yazı harflerinin yazım şekillerine ilişkin öğretmen görüşleri. Ondokuz Mayıs
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 55-69.
- Durukan, E., & Alver, M. (2008). Ses temelli cümle yönteminin öğretmen görüşlerine göre
değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(5), 274-284.
- Ekin, K. H. (2018). Öğretmenlerin bitişik eğik yazı kullanımına dönük düşünceleri: Esenyurt ilçesi örneği.
Tezsiz Yüksek Lisans Projesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
- Elkatmış, M. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarını ses temelli cümle yönteminin yetişkinlere uygulanmasına
ilişkin görüşlerinin analizi. Milli Eğitim Dergisi, 43 (197), 114-128.
- Göçer, A. (2010). Türkçe öğretiminde yazma eğitimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(12),
178-195.
- Güneş, F. (2006). Niçin bitişik el yazı? MEB Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 71, 17-19.
- Güneş, F. (2013). Okuma yazma öğrenme yaşı. Journal of Theory and Praçtice in Education, 9 (4), 280-
298.
- Güneş, F. (2014). Okuma-Yazma öğretiminde cümlenin önemi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 13, 39-48.
- Güneş, F. (2017). Bitişik eğik ve dik temel yazı savaşları. Sınırsız Eğitim ve Araştırma Dergisi, 2(3), 1-20.
- Güney, N. (2016). Öğretmenlerin yazma eğitimine yönelik düşünceleri. Uluslararası Türkçe
Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5 (2), 970-985.
- Kanmaz, A. (2007). Ses temelli cümle yöntemini uygulayan yazıyla birinci sınıf öğretmenlerinin yöntem
hakkındaki görüşleri ve öğrencilerin okuma yazma becerilerini değerlendirmeleri: Denizli ili örneği.
Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
- Karabay, A. (2012). Eleştirel okuma-yazma eğitiminin Türkçe öğretmeni adaylarının akademik
başarılarına ve eleştirel okuma-yazma düzeylerine etkisi. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Karagöz, B. (2018). Bitişik eğik yazıdan dik temel yazıya geçiş sürecinde sınıf öğretmenlerinin dik temel
yazı öğretimine ilişkin görüşleri. EKEV Akademi Dergisi, 22(73), 395-413.
- Karasar, N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemi (25. baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Millî Eğitim Bakanlığı (2018). Türkçe dersi öğretim programı. Ankara: MEB.
- Kırmızı, F., & Kasap, D. (2013). İlkokuma yazma öğretimi sürecinde bitişik eğik yazı ve dik temel
harflerle yapılan eğitimin öğretmen görüşlerine göre karşılaştırılması. Turkish Studies, 8(8), 1167-
1186.
- Rasinski, T. (2004). Creating fluent readres. Educational Leadership, 61(6), 46-51.
- Tanju, E. H. (2010). Çocuklarda kitap okuma alışkanlığına genel bir bakış. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve
Araştırma Dergisi, 6 (22), 30-39.
- Tuğran, M., & Akpınar, B. (2008). İlköğretim Türkçe dersi ilkokuma-yazma öğretiminde kullanılan ses
temelli cümle ve bitişik-eğik yazı yöntemlerinim değerlendirilmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal
Bilimler Dergisi, 18 (1), 121-138.
- Tutal, Ö. (2013). İlk okuma-yazma öğrenmede okula başlama yaşının okuma-yazma başarısına etkisi.
Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır.
- Ulusoy, M., Ertem, İ. S., & Dedeoğlu, H. (2011). Öğretmen adaylarının 1-5. sınıf öğrencilerine yönelik
hazırladıkları sesli okuma kayıtlarının prozodi yeterlikleri açısından değerlendirilmesi. Gazi Eğitim
Fakültesi Dergisi, 31(3), 759-774.
- Ungan, S. (2007). Yazma becerisinin geliştirilmesi ve önemi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Dergisi, 1(23), 461-472.
- Yaşar, Ş., & Güvey Aktay, E. (2015). Okuma becerisi açısından cümle yöntemi ve ses temelli cümle
yöntemi. Turkish Studies, 10 (7), 1-18.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. bs.). Ankara: Seçkin
Yayıncılık.
- Yılmaz, M. (2012). İlköğretim I. kademe öğrencilerinin kompozisyon yazma becerilerini geliştirmede
planlı yazma modelinin önemi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19),
321-330.
- Yılmaz, F., & Cımbız, A. F. (2016). Sınıf öğretmenlerinin bitişik eğik yazı hakkındaki görüşleri. Yüzüncü
Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 567-592.