4. Sınıf Fen Bilimleri Dersi Kazanımlarının Revize Edilmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi

Bu çalışmanın amacı, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından yayınlanan İlköğretim 3-8. Sınıflar Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı’nda belirtilen 4. sınıflar düzeyindeki kazanımların Revize Edilmiş Bloom Taksonomisi’ne göre incelenip analiz edilmesidir. Bu doğrultuda kazanımları analiz etmek için doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Kazanımların analizinde öğrencilerin “ne bildiğini” ve “nasıl bildiğini” gösteren analiz anahtarı olarak Anderson ve Krathwohl (2002) tarafından geliştirilmiş iki boyutlu bir matris (Revize Edilmiş Bloom Taksonomisi Tablosu) kullanılmıştır. Kazanımlar iki araştırmacı tarafından ayrı ayrı analiz edilerek belirtilen matrise yerleştirilmiştir. Çalışma elde edilen bulgulara göre programda bulunan 46 kazanımın 45’i bilişsel alanda bulunmaktadır. Bir kazanım ise devinişsel alandadır. Duyuşsal alanda hiçbir kazanım bulunmamaktadır. Bilişsel Süreç boyutunda analiz edilen kazanımların %6.7’si hatırla kategorisinde, %44.4’ü anla kategorisinde, %20’si uygula kategorisinde, %4.4’ü çözümle kategorisinde, %13.3’ü değerlendir kategorisinde, %11.1’i oluştur kategorisinde bulunmaktadır. Bilgi boyutunda ise kazanımların %24.5’i olgular bilgisi kategorisinde, %48.8’i kavramlar bilgisi kategorisinde, %26.7’si işlemler bilgisi kategorisinde bulunmaktadır. Bilişötesi bilgi kategorisinde hiçbir kazanım yer almamaktadır. Genel olarak programda üst düzey bilişsel becerilerin desteklenmesi için bilişsel süreç boyutunda üst düzey kategorilere yeteri kadar yer verilmediği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca bilgi boyutunda kazanımlar sınıf seviyesi açısından yeterli görülmüştür. Ancak programlarda bilişötesi bilgi düzeyinde ve duyuşsal boyutta kazanımlara yer verilmesi önerilmektedir.

An Investigation of the 4th Grade Science Course’s Acquisitions according to the Revised Bloom’s Taxonomy

Abstract: The purpose of this study is to analyze the acquisitions of the 4th grades states in the Science Lesson Teaching Program of the 3-8th Grades that were published by the Ministry of National Education (MoNE), using the “Revised Bloom Taxonomy”. In this study document analyzing technique was used to analyze the acquisitions. A two-dimensioned matrix (Revised Bloom Taxonomy Table) developed by Anderson and Krathwoll (2002) was used as the key while analyzing the data got from the teaching program and, “what students know” and “how students know”. The acquisitions were analyzed by two researchers separately and placed on the matrix. According to the findings, 45 acquisitions of 46 acquisitions are in the cognitive area. 1 acquisition is in the motional area. There are no acquisitions in the emotional area. When analyzed in the “Cognitive Process Dimension”; 6.7% of the acquisitions are the “remember” category, 44.4% of the acquisitions are in the “understand” category, 20% of the acquisitions are in the “practice” category, 4.4% of the acquisitions are in the “analyze” category, 13.3% of the acquisitions are in the “evaluate” category, 11.1% of the acquisitions are in the “create” category. In the Knowledge Dimension; 24.5% acquisitions are in the “factual knowledge” category, 48.8% of the acquisitions are in the “conceptual knowledge” category, 26.7% of the acquisitions are in the “operational knowledge” category. There are no acquisitions in the “metacognitive knowledge” category. As an overall look, we reached the result that high-level cognitive skill in the cognitive process dimension. On the other hand, the acquisitions in the knowledge dimension are enough for the level of the grades. However, it is recommended that programs should have included acquisitions in metacognitive level and affective dimension.

PDF

___

Arı, A. ve Gökler, Z. S. (2012). İlköğretim fen ve teknoloji dersi kazanımları ve SBS sorularının yeni Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde, 2012. [Google Scholar]
Anderson, L. W., & Krathwohl, D. R. (2001). Taxonomy for learning, teaching and assessing: A revision of Bloom's taxonomy of educational objectives. Needham Heights, MA: Allyn & Bacon. [Google Scholar]
Aydın, N. ve Yılmaz, A. (2010). Yapılandırıcı yaklaşımın öğrencilerin üst düzey bilişsel becerilerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 57-68. [Google Scholar]
Bloom, B. S. (1956). Taxonomy of educational objectives, the classification of educational goals, handbook I: Cognitive domain. New York: David McKay Company. [Google Scholar]
Bekdemir, M. ve Selim, Y. (2008). Revize edilmiş Bloom taksonomisi ve cebir öğrenme alanı örneğinde uygulaması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi,10(2), 185-196. [Google Scholar]
Burak, D. (2017). 4. sınıf din kültürü ve ahlak bilgisi dersi öğretim programı kazanımlarının Bloom ve revize edilmiş Bloom taksonomilerine göre değerlendirilmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 11(21), 44-58. [Google Scholar]
Bümen, T. N. (2006). Program geliştirmede bir dönüm noktası: Yenilenmiş Bloom taksonomisi. Eğitim ve Bilim, 31(142), 3-14. [Google Scholar]
Crowe A., Dirks C., & Wenderoth, M.P. (2008). Biology in Bloom: Implementing Bloom’s Taxonomy to Enhance Student Learning in Biology. CBE Life Sciences Education, 7, 368–381. [Google Scholar]
Çepni, S. (2006). Bilim, fen, teknoloji kavramlarının eğitim programlarına yansımaları. S. Çepni (Ed.), kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi içinde (ss.2-22). Ankara: Pegem Yayıncılık. [Google Scholar]
Demirel, Ö. (2013). Eğitimde program geliştirme: Kuramdan uygulamaya (20. Baskı). Ankara: Pegem Akademi [Google Scholar]
Eroğlu, D. ve Kuzu, T. S. (2014). Türkçe ders kitaplarındaki dilbilgisi kazanımlarının ve sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Başkent University Journal of Education, 1(1), 72-80. [Google Scholar]
Gezer, M., Şahin, İ. F., Öner-Sünkür, M. ve Meral, E. (2014). 8. Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi Ve Atatürkçülük dersi öğretim programı kazanımlarının revize edilmiş Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 433-455. [Google Scholar]
Grobman, H. (1970). Development curriculum projects: Decision point and proceses. New York: Peacebook Publishers [Google Scholar]
Hanna, W. (2007). The New Bloom's Taxonomy: Implications for Music Education. Arts Education Policy Review, 108(4), 7-16. [Google Scholar]
Kablan, Z., Baran, T. ve Hazer, Ö. (2013). İlköğretim Matematik 6-8 Öğretim Programında Hedeflenen Davranışların Bilişsel Süreçler Açısından İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD ), 14(1), 347-366. [Google Scholar]
Krathwohl, D. R. (2002). A revision of Bloom's Taxonomy: An Overview. Theory into Practice, 41(4), 212-218. [Google Scholar]
Milli Eğitim Bakanlığı (2013). Fen bilimleri dersi öğretim programı (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. 01. 06. 2017 tarihinde http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx?islem=1&kno=213 adresinden alınmıştır. [Google Scholar]
Milli Eğitim Bakanlığı (2016). TIMSS 2015 ulusal matematik ve fen ön raporu: 4. ve 8. sınıflar, Ankara: Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü. 11.06.2017 tarihinde http://timss.meb.gov.tr/wp-content/uploads/TIMSS_2015_Ulusal_Rapor.pdf adresinden alınmıştır. [Google Scholar]
Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. 21.03.2017 tarihinde http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=325 adresinden alınmıştır. [Google Scholar]
Miles, M. B., & Huberman A.M (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd Edition). California: Sage Publications [Google Scholar]
Öner-Sünkür, M. ve Gezer, M. (2013). Fen bilimleri dersi kazanımlarının revize edilmiş Bloom taksonomisine göre analizi. 4th International Conference on New Horizons in Education (İNTE), 25-27 Haziran 2013, Roma, İtalya. [Google Scholar]
Şeker, H. (2010). Bloom’un taksonomisinden, bilişsel süreç boyutlarının sınıflandırılmasına doğru revize edilen taksonomi üzerine, Çukurova Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(39), 1-9. [Google Scholar]
Uslu, S. ve Akgün, A. (2016). İlköğretim II. kademede fen ve teknoloji öğretiminde çalışma yapraklarının akademik başarı üzerine etkisinin incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 157-168. [Google Scholar]
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8.baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]
Yurdabakan, İ. (2012). Bloom’un revize edilen taksonomisinin eğitimde ölçme ve değerlendirmeye etkileri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 327-348. [Google Scholar]
Zorluoğlu, L. S., Şahintürk, A. ve Bağrıyanık, K. E. (2017). 2013 yılı fen bilimleri öğretim programı kazanımlarının yenilenmiş bloom taksonomisine göre analizi ve değerlendirilmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 1-15. [Google Scholar]