2012-2018 Yılları Arasında Türkiye'de Gerçekleştirilen STEM Eğitimi Konulu Lisanüstü Tezlerin İncelenmesi

Ülkemizde STEM eğitimi ile ilgili var olan durumun ortaya konması noktasında, lisansüstü araştırmaların önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir. Bu araştırmanın amacı, 2012-2018 yılları arasında Türkiye’de gerçekleştirilen STEM eğitimi konulu tezlerin incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu, tam metnine ulaşılan 83 adet tez oluşturmaktadır. Nitel araştırma desenindeki araştırmada, nitel veri toplama yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Tez sınıflama formu aracılığıyla elde edilen veriler, içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda en fazla tezin 2018 yılında yapıldığı, tezlerin çoğunlukla yüksek lisans tezi olduğu belirlenmiştir. Tezlerde sıklıkla karma araştırma yönteminin kullanıldığı, veri toplama aracı olarak çoğunlukla anket ve ölçeklerin kullanıldığı ve nicel veri analizinin sıklıkla kullanıldığı tespit edilmiştir. Tezlerin yarısından fazlasında örneklem olarak K12 öğrencilerinin ve çoğunlukla da ortaokul düzeyinin tercih edildiği, lisans öğrencileri ile yapılan araştırmalarda ise çoğunlukla fen bilgisi öğretmeni adaylarının yer aldığı belirlenmiştir. Tez araştırmalarındaki örneklem büyüklüğünün çoğunlukla 31-100 arasında olduğu görülmüştür. Tezlerin yarısından fazlasında, STEM eğitimi uygulamalarına yönelik görüşlerin araştırıldığı, bunu STEM kariyerlerine yönelik algı, ilgi ve STEM’e yönelik tutumun takip ettiği belirlenmiştir. Tezlerde STEM eğitiminin, problem çözme becerileri, bilimsel süreç becerileri gibi beceriler üzerindeki etkilerinin ikinci derece sıklıkla araştırıldığı belirlenmiştir. Tezlerde en fazla araştırılan bilgi öğrenme alanı ürününün akademik başarı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca tezlerde, STEM eğitiminin çoğunlukla mühendislik tasarım süreci kullanılarak uygulandığı, bunu yapılandırmacı yaklaşımın 5E modeli ile robotik uygulamaların izlediği belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar ışığında, araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.

Analysis of Post-Graduate Dissertations on STEM Education Which Have Been Written in Turkey in 2012-2018

It is considered that post-graduate studies play an important role in terms of identifying the situation concerning STEM education in our country. The purpose of this study is to analyze dissertations on STEM education which have been written in Turkey in 2012-2018. The study group of the research consists of 83 Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, Sayı 31, Yıl 2020Mediterranean Journal of Educational Research, Issue 31, Year 2020394dissertations whose full texts were accessed. In the study carried out with the qualitative research design, the document analysis method which is one of the qualitative data collection methods was used. The data obtained through the dissertation classification form were evaluated with content analysis. As a result of the study, it was determined that the highest number of dissertations was written in 2018 and that most of these were master dissertations. It was seen that mostly the mixed research method was used in these dissertations and that mostly survey and scales were used as data collection tools and quantitative data analysis was used frequently. It was determined that in more than half of the dissertations K12 students and mostly the middle-school level was preferred as the sample and that mostly science teacher candidates were preferred in studies involving graduate students. It was seen that the sample size in the dissertation studies was between 31-100 in general. It was determined that in more than half of the dissertations, the views on STEM education applications were researched and that this was followed by perception of and interest in STEM careers and attitude towards STEM. It was seen in the dissertations that the effect of STEM education on skills such as problem solving and scientific process were analyzed as secondary areas. It was determined that the most researched product of the area of information learning was academic success. In addition, it was seen that STEM education was mostly applied as an engineering design process in the dissertations and that this was followed by the 5E model ofconstructivist approach and robotic applications. In the light of the obtained results, suggestions were made to the researchers.

___

  • Akgündüz, D., Aydeniz, M., Çakmakçı, G., Çavaş, B., Çorlu, M. S., Öner, T. & Özdemir, S. (2015). STEM eğitimi Türkiye raporu: Günün modası mı yoksa gereksinim mi?[A report on STEM Education in Turkey: A provisional agenda or a necessity?][White Paper]. İstanbul Aydın Üniversitesi: STEM Merkezi ve Eğitim Fakültesi.
  • Akgündüz, D., (2017). İAÜ STEM laboratuvarı ve STEM okulu çalışmaları, 15.04.2019 tarihinde https://www.researchgate.net/publication/315752668_IAU_STEM_LABORATUVARI_ve_STEM_OKULU_CALISMALARIadresinden erişilmiştir.
  • Akgündüz, D. (2018). STEM eğitiminin öğretim programına entegrasyonu: Çalıştay raporu. İstanbul Aydın Üniversitesi.
  • Bybee, R.W. (2010). Advancing STEM education: A 2020 vision. Technology and Engineering Teacher, 70(1), 30-35.
  • Çevik, M. (2017). Content analysis of stem-focused education research in Turkey. Journal of Turkish Science Education. 14(2), 12-26. doi: 10.12973/tused.10195a.
  • Çiltaş, A., Güler, G. & Sözbilir, M. (2012). Türkiye’de matematik eğitimi araştırmaları: Bir içerik analizi çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(1), 565-580.
  • Çorlu, M. S. (2017). STEM: Bütünleşik öğretmenlik çerçevesi. STEM kuram ve uygulamalarıyla. İstanbul: Pusula Yayıncılık.
  • Daşdemir, İ., Cengiz, E., & Aksoy, G. (2018). Türkiye’de FeTeMM (STEM) eğitimi eğilim araştırması.Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,15(1), 1161-1183.
  • Elmalı, Ş. ve Balkan Kıyıcı, F. (2017). Türkiye’de yayınlanmış FeTeMM eğitimi ile ilgili çalışmaların incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 7(3), 684-696.
  • Herdem, K. & Ünal, İ. (2018). Analysis of studies about STEM education: A meta-synthesis study. Educational Research in International Context, 48(48), 145-163. doi: 10.15285/maruaebd.381417
  • HSTEM (2018). Hacettepe Bilim, Teknoloji, Mühendislik ve Matematik Eğitimi ve Uygulamaları Laboratuvarı (HacettepeSTEM & MakerLab), 05.08.2018 tarihinde http://www.hstem.hacettepe.edu.tr/adresinden erişilmiştir.
  • Kaleci, D. & Korkmaz, Ö. (2018). STEM education research: Content analysis.Universal Journal of Educational Research,6(11), 2404-2412. doi: 10.13189/ujer.2018.061102.
  • Kanadlı, S. (2018). A meta-summary of qualitative findings about STEM education. International Journal of Instruction, 12(1), 959-976.
  • Kızılay, E. (2017). Türkiye’de öğretmen eğitimi konusundaki STEM çalışmaları. Journal of History School (JOHS), 11(34), 1221-1246. doi: http://dx.doi.org/10.14225/Joh1163.
  • Miles & Huberman (1994). Qualitative data analysis : an expanded sourcebook. California: SAGE Publications.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2006). İlköğretim fen ve teknoloji dersi (6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı, Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Milli Eğitim Bakanlığı MEB (2016). STEM eğitimi raporu, 05.06.2018 tarihinde http://yegitek.meb.gov.tr/STEM_Egitimi_Raporu.pdfadresinden erişilmiştir.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2017). Fen bilimleri dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). 11 Ekim 2017 tarihinde http://mufredat.meb.gov.tradresinden erişilmiştir.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar).05.11.2018 tarihinde http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=325adresinden erişilmiştir.
  • Partnership for 21st century Skills (2009). P21 framework definitions. 18 Şubat 2018 tarihinde http://www.p21.org/storage/documents/P21_Framework_Definitions.pdf adresinden erişilmiştir. ,
  • Sanders, M. (2009). STEM, STEM education, STEMmania. The Technology Teacher, 68(4), 20-26.
  • Saraç, H. (2018). The effect of science, technology, engineering and mathematics-stem educational practices on students’ learning outcomes: A meta-analysis study. The Turkish Online Journal of Educational Technology (TOJET), 17(2), 125-142.
  • Sözbilir, M., & Kutu, H. (2008). Development and current status of science education research in Turkey. Essays in Education[Special issue], 1-22.
  • Tabar, V. (2018). ÜlkemizdeFeTeMM alanında yapılmış olan çalışmaların içerik analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van, Türkiye.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri(10. Baskı). Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • Yılmaz, A., Gülgün, C., Çetinkaya, M., & Doğanay, K. (2018). Initiatives and new trends towards stem education in Turkey.Journal of Education and Training Studies,6(11a), 1-10. doi:10.11114/jets.v6i11a.3795.
  • Yolcu, V., & Demirer, V. (2017). A review on the studies about the use of robotic technologies in education.SDU International Journal of Educational Studies,4(2), 127-139.