Bülent İLHAN

TÜRKİYE’DE GÖNÜLLÜ KATILIM ESASLI EMEKLİLİK YATIRIM FONLARININ PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: EMEKLİLİK ŞİRKETİ ÖZELİNDE VAKA ANALİZİ

1960’ların başlangıcından günümüze kadar emeklilik yatırım fonlarının portföy yönetim performanslarının ölçümü önemli bir çalışma konusu haline gelmiş, fonların performans ölçümüne yönelik çeşitli metrikler ve istatistiksel yöntemler geliştirilmiştir. Çalışmanın amacı, Türkiye’deki emeklilik yatırım fonlarının Kasım 2003-Aralık 2020 döneminde emeklilik şirketi özelinde vaka analizi yaparak emeklilik yatırım fonlarının getiri performanslarını ve etki eden bileşenleri gözlemlemektir. Çalışmada konvansiyonel performans ölçütleri olan Sharpe, Sortino, Treynor ve Jensen Alfa ölçütleri kullanılmıştır. Ampirik çalışmada elde edilen sonuçlar: i) Emeklilik yatırım fonlarının geçmiş dönem performansları gelecek dönem için bir referans olma özelliğini yansıtmamaktadır. ii)Portföy yöneticilerinin portföy yönetim performansları ve zamanlama yetenekleri dönemler itibariyle istikrar göstermemektedir. iii) Kısa vadede yüksek volatilite göstermesi özelliği ile bilinen hisse senedi emeklilik yatırım fonlarının ve diğer yüksek risk değerli (5-7 arasındaki) emeklilik yatırım fonlarının uzun vadede reel getirileri diğerlerinden daha istikrarlı ve yüksektir. iv) Süresi ardışık olarak 9 yıl ve 8 yıl olan iki uzun vadeli dönemin her ikisinde de fonların ortalama sistematik olmayan riskleri sistematik risklerinden daha yüksektir.

Anahtar Kelimeler:

Emeklilik Yatırım Fonları, Portföy Performans Ölçütleri, Risk Ayrıştırması, Portföy Yönetimi, Bireysel Emeklilik Sistemi

PERFORMANCE MEASUREMENT OF VOLUNTARY BASED PENSION FUNDS IN TURKEY: CASE ANALYSIS ON A SPECIFIC PENSION COMPANY

The measurement of portfolio management performance of pension funds has become an important issue from the beginning of the 1960s to the present, and various metrics and statistical methods have been developed for the performance measurement of funds. The aim of this study was to observe the return performance and the influencing components of pension funds in Turkey. For this purpose, a case study was carried out to examine pension funds in the period of Nov.2003–Dec.2020. Sharpe, Sortino, Treynor and Jensen Alpha, the conventional performance metric, were used in the study. The results obtained in the empirical study are as follows: i) Past performance of pension fund is not a reference for the future. ii) Portfolio management performances and timing capabilities of portfolio managers are not stable in terms of periods. iii) The long-term real returns of stock pension equity funds and other high-risk (between 5-7) pension funds, which are known for their high volatility in the short term, are more stable and higher than the other. iv) In both long-term periods of 9 years and 8 years consecutively, the average unsystematic risk of the funds is higher than the systematic risk.

Keywords:

Emeklilik Yatırım Fonları, Portföy Performans Ölçütleri, Risk Ayrıştırması, Portföy Yönetimi, Bireysel Emeklilik Sistemi,

PDF

___

Alda M, Andreu L , Sarto J. L. (2017). “Learning About Individual Managers’ Performance in UK Pension Funds: The Importance of Specialization” North American Journal of Economics and Finance 42 (2017) 654–667
Aglietta, M., Brière, M., Rigot, Sandra, S. O. (2012). “Rehabilitating the Role of Active Management For Pension Funds”. Journal of Banking & Finance, Volume 36, Issue 9, September 2012, Pages 2565-2574
Arslan, S., Çelik, M. S. (2018) “Türkiye’deki Emeklilik Yatırım Fonlarının
Performanslarının BIST-100 Endeksinin Performansı İle Karşılaştırılması” İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi Cilt 6, Sayı 4, 2018, ss.61-73 ISSN:2147-804X https://doi.org/10.32479/iicd.129
Ayaydın, H. (2013) “Türkiye’deki Emeklilik Yatırım Fonlarının Performanslarının Analizi” Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 22, Sayı 2, Sayfa 59-80
Bayraktar M,. Aksoy, M. (2020) “Katılım Esasına Dayalı Bireysel Emeklilik Fonlarının Performans Analizi” Muhasebe ve Finansman Dergisi –
Nisan/2020 (86) ISSN: 2146-3042 ss:153-184 DOI: 10.25095/mufad.710354
Brinson, G. P., Hood, L. R., Beebower, G. L., (1986). “Determinants of Portfolio Performance”. Financial Analysts Journal 42, 39–44.
Brinson G. P, Singer B. D, Beebower G. L. (1991). “Determinants of Portfolio Performance II” Financial Analysts Journal, Vol. 47, No. 3 pp. 40-48 Published by: Taylor & Francis, Ltd.
Chen, H. H., Yang, C. B., Peng, Y. H., (2014), “The Trading On The Mutual Funds By Gene Expression Programming with Sortino Ratio”, Applied Soft Computing, 15 219–230
Çelik, O., Erer, D., Erer, E. (2018). “2008 Küresel Krizinin Bireysel Emeklilik Fonları Oynaklığı Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği”, Sosyoekonomi, Vol. 26(35), 139-152.
Çetiner, M., Gündoğdu, K. (2018). “Türkiye’de Bireysel Emeklilik Ve Emeklilik Yatırım Fonlarının Görünümü: 2011-2017 Dönemi” International Journal Of Disciplines Economics & Administratıve Sciences Studies, ISSN:2587-2168, Vol 4, Issue:7 pp:24-34
Dağlı, H., Bank, S., Er, B. (2008). “Türkiye’deki Bireysel Emeklilik Yatırım Fonlarının Performans Değerlendirmesi” Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı 40, Sayfa 84 – 95
Dalkılıç, N. (2013) “Özel Emeklilik Fonlarının OECD Ülkelerinde Değerlendirilmesi” Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi Cilt 4, Sayı 8. ss. 35 - 53
Ege, İ., Karakozak, Ö., Topaloğlu, E. E. (2016). “Emeklilik Yatırım Fonlarının ELECTRE Yöntemi ile Performansının Analizi” Finans Politik & Ekonomik Yorumlar Cilt: 53 Sayı:614 ss. 59-68
Ergenekon, Ç. (2001). “Emekliliğin Finansmanı, Global Özel Emeklilik Fonu Uygulamaları Işığında Ülkemiz İçin Öneriler” Emin Ofset Matbaacılık, İstanbul. ISBN: 975-97587-0-9
Farinelli, S., Ferreira, M., Rossello, D., Thoeny, M., Tibiletti, L. (2008). “Beyond Sharpe ratio: Optimal asset allocation using different performance ratios” Journal of Banking & Finance 32 (2008) 2057– 2063
Fischer, D. E, Jordan, R. J., (1995). “Security Analysis and Portfolio Management”, 6. Edition, Prentica Hall, Englewood Cliffs, New Jersey, pp: 665-675.
Grau-Carles,. P., Doncel, L., M, Sainz, J. (2019). “Stability in Mutual Fund Performance Rankings: A New Proposal” International Review of Economics and Finance 61 (2019) 337–346
Ibbotson, R. G., Kaplan, P. D. (2000). “Does Asset Allocation Policy Explain 40, 90, or 100 Percent of Performance? Financial Analysts Journal, 56(1), 26–33. doi:10.2469/faj.v56.n1.2327
İlhan, B. (2016). “OECD Ülkeleriyle Karşılaştırmalı Olarak Türkiye’de Bireysel Emeklilik Sistemindeki Gelişmeler Üzerine Eleştirel Bir Yaklaşım”, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 2016, 51, (2) ss.157 - 185
İlhan, B. (2016). “Bireysel Emeklilik Sisteminde Devlet Katkısının Rolü” 15. Ulusal İşletmecilik Kongresi, 26-28 Mayıs 2016, İstanbul ss. 561-569
Jensen, M. C. (1968). “The Performance Of Mutual Funds In The Perıod 1945–1964” The Journal of Finance, Problems in Selection of Security Portfolios. May 1968 pp. 389-416 https://doi.org/10.1111/j.1540-6261.1968.tb00815.x
Korkmaz, T., Uygurtürk, H. (2008). “Türkiye’deki Emeklilik Fonları ile Yatırım Fonlarının Performans Karşılaştırması ve Fon Yöneticilerinin Zamanlama Yetenekleri”. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi; (15) / 1, ss. 114 – 147
Korkmaz, T., Uygurtürk, H. (2009). “Türkiye’de İşlem Gören Hisse Senedi Ağırlıklı Yatırım Fonlarının Performans Karşılaştırması” Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi Cilt 1, Sayı 1. ss. 1 – 15
Lehmann, B. N., Modest, D. M. (1987). “Mutual Fund Performance Evaluation: A Comparison of Benchmarks and Benchmark Comparisons.” The Journal of Finance, 42(2), ss. 233– 265. doi:10.1111/j.1540-6261.1987.tb02566.x
OECD (2019). “Pensions At A Glance 2019: OECD and G20 Indicators”
https://www.oecd-ilibrary.org/sites/b6d3dcfc- en/1/2/1/index.html?itemId=/content/publication/b6d3dcfc- en&_csp_=a8e95975da55b0299df9e90b37215621&itemIGO=oecd&i
temContentType=book E.T: 07.02.2021
OECD (2017): “Preventing Ageing Unequally”, OECD Publishing, Paris. https://dx.doi.org/10.1787/9789264279087-en E.T: 07.02.2021
OECD (2020), Pension Markets in Focus 2020, www.oecd.org/finance/pensionmarketsinfocus.htm (E.T: 15.03.2021)
Oğuz, O. (2020) “Borsa Endeks Getirisinin Yatırım Fonları Portföyündeki Pay Senedi Oranına Etkisi: Nedensellik Analizi” International Journal of Economics, Politics, Humanities & Social Sciences, Vol: 3 Issue: 1 e-ISSN: ss. 2636-8137
Rouzet, D., Sánchez, A, C., Renault, T., Roehn, O. (2019). “Fiscal Challenges And Inclusive Growth in Ageing Societies”, OECD Economic Policy
Papers, No. 27, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/c553d8d2-en. (E. T: 05.03.2021)
Vardharaj, R., Fabozzi F. J. (2007). “Sector, Style, Region: Explaining Stock Allocation Performance” Financial Analysts Journal, 63(3), 59– 70. doi:10.2469/faj.v63.n3.4691
Uygurtürk, H., Korkmaz, T. (2015). “Portföy Optimizasyonunda Markowitz Modelinin Kullanımı: Bireysel Emeklilik Yatırım Fonları Üzerine Bir Uygulama” Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı: 68. ss. 67 - 82 https://doi.org/10.25095/mufad.396623
Xiong, J. X., Ibbotson, R. G., Idzorek, T. M., Chen, P. (2010). “The Equal Importance of Asset Allocation and Active Management”. Financial Analysts Journal, 66(2), pp. 22–30. doi:10.2469/faj.v66.n2.7
https://www.egm.org.tr/bilgi-merkezi/istatistikler/ (E.T: 12.03.2021)
https://www.tefas.gov.tr/TarihselVeriler.aspx (E.T: 11.03.2021)
https://www.spk.gov.tr/Sayfa/Dosya/1205 Sermaye Piyasası Kurulu Emeklilik Yatırım Fonlarına İlişkin Rehber s:48 (E.T: 13.03.2021)