Erbakan, Milli Görüş hareketinin kurucusu, ana akım
İslamcı hareketin lideri ve Türkiye Cumhuriyeti’nin Başbakanı olarak Türk
Siyasal hayatının yarım asrına damgasını vurmuş önemli bir aktördür. Kurduğu ve
yönettiği politik partilerin yanında yetiştirdiği siyasetçiler ile Türk
siyasetinin “hoca” unvanını almıştır. Doğal olarak, Erbakan, politik üslubu,
giyimi, akademik donanımı ve dini inanışı ile Türk siyasetinde ayrıcalıklı bir
konum edinmiştir. Çalışmamızda, çok yönlü ve renkli bir siyasetçi olarak
Necmettin Erbakan muhtelif yönlerden ele alınarak Türk siyasetindeki yerinin
tespiti amaçlanmıştır. Öncelikle, Erbakan’ın farklı siyasi düşünceler
tarafından nasıl algılandığı incelenecektir. Daha sonra, dini, akademik,
bürokratik ve politik kariyeri tetkik edilecektir. Erbakan, sahip olduğu
geleneksel söylemin yanında taşıdığı modern dil ile önemli bir siyasi terkibi
inşa etmiştir. Bu noktada, Erbakan, sahip olduğu politik üslup bakımından
değerlendirilecektir. İslamcı siyasi bir lider olarak Erbakan, ideolojiler,
ekonomi, milliyetçilik, laiklik, insan hakları ve Batılılaşma başta olmak üzere
birçok konuda iddialı görüşler geliştirme gayretinde olmuş ve sahip olduğu
fikirleri, topluma ve mensuplarına anlatma hususunda büyük bir ihtimam
göstermiştir. Çalışmamızda, siyasi bir düşünür olarak Erbakan’ın politik lugatı
tetkik edilecek; son bölümde ise, iktidar kavramını siyasi hayatın merkezine
yerleştiren Erbakan’ın Türk politik hayatına olan katkısı ele alınacaktır.
Erbakan is an
important actor who marked the half century of Turkish political life as the
founder of the National Movement, a leader in the mainstream Islamist
movement, and the prime minister of the Republic of Turkey. He took the title
of "teacher" because of the politicians he educated as well as the
political parties he founded and directed. Naturally, Erbakan achieved a
privileged position in Turkish politics with his political style, clothing,
academic background and religious beliefs. In this paper, it is aimed to
determine the place of Necmettin Erbakan who is a versatile and lively
politician in Turkish politics by considering his various aspects. Firstly, it
will be examined how Erbakan is perceived politically by different political
thoughts. Then, his religious, academic, bureaucratic and political career will
be examined. Erbakan built an important political composition with his modern
language in addition to his traditional rhetoric. At this point, the
political style of Erbakan will be evaluated. As an Islamist political leader,
Erbakan strived to develop ambitious arguments on a great number of issues
including ideologies, economics, nationalism, secularism, human rights and
westernization and showed great interest in expressing his ideas to the public
and his members. Erbakan's political interest as a political thinker will also
be examined in this paper. In the last part, the contribution of Erbakan who
placed the concept of power in the center of political life to Turkish
political life will be discussed.
___
Akşin, S. (2009). Kısa Türkiye Tarihi, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Akgül, A. (2007). Dünya’nın Değişimi ve Erbakan Devrimi. Konya: Milli Çözüm Yayınları.
Algar, H. (2007). Nakşibendilik. İstanbul: İnsan Yayınları.
Akın, K. (2000). Milli Nizam’dan 28 Şubat’a Olay Adam Erbakan. İstanbul: Birey Yayıncılık.
Kabasakal, M. (2016) Türkiye’de Siyasal Partiler”, Der. Mehmet Kabasakal, Türkiye’de Siyasal Yaşam, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 221-252
Can, B. (2015). Söylemleriyle Erbakan, Necmettin Erbakan Özel Sayısı, Anadolu Gençlik Dergisi, 221-226.
Çakır, R. (1994). Ne Şeriat Ne Demokrasi, Refah Partisini Anlamak. İstanbul: Metis Yayınları.
Çakır, R. (2004). Milli Görüş Hareketi, Ed. Yasin Aktay, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, İslamcılık. İstanbul: İletişim Yayınları, 544-575.
Çalmuk, F. (2000). Selamûn Aleyküm Komutanım. Ankara: Kim Yayınları.
Çalmuk, F. (2001). Erbakan’ın Kürtleri. İstanbul: Metis Yayınları.
Çalmuk, F. (2004). Necmettin Erbakan, Ed. Yasin Aktay, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, İslamcılık. İstanbul: İletişim Yayınları, 550-575.
Çölaşan, E. (1998). Ah Refah Vah Refah. Ankara: Ümit Yayıncılık.
Dağı, İ. (1998). Kimlik Söylem ve Siyaset: Doğu-Batı Ayrımında Refah Partisi Geleneği. Ankara: İmge Yayınları.
Dağı, İ. (1998). Ortadoğu’da İslam ve Siyaset. İstanbul: Boyut Yayınları.
Eligür, B. (2010). The Mobilization of Political Islam In Turkey. USA: Cambridge University Press.
Erbakan N. (2013). Davam. Ankara: Milli Gazete Ankara Kitap Kulübü.
Erbakan, N. (2014). Prof. Dr. Necmettin Erbakan Külliyatı-II. Ankara, MGV Yayınları.
Erbakan, N. (2014). Prof. Dr. Necmettin Erbakan Külliyatı-IV. Ankara, MGV Yayınları.
Erbakan Nereye Koşuyor (1994).İstanbul: Hürgüç Gazetecilik.
Gülalp, H. (2003). Kimlikler Siyaseti. İstanbul: Metis Yayınları.
Güleçyüz, K. (1996). Din ve Siyaset. İstanbul: Yeni Asya Yayınları.
Gürdoğan, E. (1989). Görünmeyen Üniversite. İstanbul: Seha Neşriyat.
Göle, N. (2002). Melez Desenler, İslam ve Modernlik Üzerine. İstanbul: Metis Yayınları.
Heper, M. (2006). Türkiye Sözlüğü. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
Heper, M. (2011). Türkiye’nin Siyasal Hayatı. İstanbul: Doğan Kitap.
Karabaşoğlu, M. (2007). Tehlikeli Denemeler. İstanbul: Karakalem Yayınları.
Metiner, M. (2004). Yemyeşil Şeriat Bembeyaz Demokrasi. İstanbul, Doğan Kitap.
Mardin, Ş. (1991). Türk Tarihinde Nakşibendi Tarikatı, Yay. Haz. Tapper Richard çev. Özden Arıkan, Çağdaş Türkiye'de İslam: Din, Siyaset, Edebiyat ve Laik Devlet. İstanbul: Sarmal Yayınevi.
Mardin, Ş. (1978, Ocak, 3) Görkemli Yapılar-Küçük Yapıları. Milliyet Gazetesi, 2.
Okutucu, M. H. (1996). İstikamet Şeriat. İstanbul: Yeryüzü Yayınları.
Öğün, S. S. (2006). Gündelik Hayatın Kültürel Yansımaları. İstanbul: Alfa Aktüel Yayınları.
Özdalga, E. (2006). İslamcılığın Türkiye Seyri. İstanbul: İletişim Yayınları
Özgür, S. (2014). Necmettin Erbakan ve Gümüş Motor. İstanbul: İlke Yayıncılık.
Peköz, M. (2009). İslamcı Cumhuriyete Doğru. Kalkedon Yayınları: İstanbul.
Pope N. - Pope, H. (2000). Çıplak Türkiye. (Deniz Öktem. Çev) İstanbul: Gelenek Yayınları
Prof. Dr. Necmettin Erbakan’ın Biyografisi, Anadolu Gençlik Dergisi, (2015):438-440.
Refah Partisi Parti Programı. (1985) Ankara: Elif Matbaacılık.
Sadun, T. (1969, Eylül, 25-30). Sağ Yarışında Yeni Bir Adam, Cumhuriyet Gazetesi, 5.
Saybaşılı, K. (1998). Refahyol Döneminde Siyasal Yaşam, Yay. Haz. Gencer Özcan, Onbir Aylık Saltanat. Boyut Yayınları. 23-120.
Tuna, I. (2012). Necmettin Erbakan’ın Hayatının Türk Siyasi Tarihindeki Yeri ve Önemi. Yüksek lisans tezi, MS GSÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yaşar, M.E. (2004). İskenderpaşa Cemaati, Ed. Yasin Aktay, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, İslamcılık. İstanbul: İletişim Yayınları, 323-340.
Yavuz, H. (2005). Modernleşen Müslümanlar. (Ahmet Yıldız. Çev) İstanbul: Kitap Yayınevi.
Yıldız, A. (2001) RP-FP Din Söylemi: Eleştirel Bir Yaklaşım, İslâmiyât Dergisi, s.4, 173-192
Zaim, S. (2005). Türkiye’nin Yirminci Yüzyılı-I. İstanbul: İşaret Yayınları.
Milliyet Gazetesi, 17.01.1998, 7.
Milliyet Gazetesi, 12.3.1997, 18.
Milliyet Gazetesi, 19.2.1997, 17.
Haftaya Bakış Dergisi, 28.12.1986, 12.
Nokta Dergisi, 22.5.1994, 17.
Tempo Dergisi, 17-23.6.1990.
Time Dergisi, 15.10.1996, 43.
http://www.hurriyet.com.tr/erbakanin-esi-vefat-etti-3425713 (Erişim Tarihi: 26.12.2016)
http://www.hurriyet.com.tr/erbakan-hayatini-kaybetti-17136405 (Erişim Tarihi: 26.12.206)
http://www.milligazete.com.tr/90_yasinda_ (Erişim Tarihi: 26.12.2016)