Beril YILMAZ, Alper Kaan ÜNER, Aydan ERCAN

Üniversite öğrencilerinin biyoteknoloji ve genetiği değiştirilmiş gıdalar ile ilgili tutumları

Dünya nüfusunun hızla artması ile yiyecek üretimini arttırma ve kaynaklarının verimli kullanım yolları arayışı biyoteknoloji için yeni bir alan yaratmıştır. Bu yeni teknolojinin riskleri, gıdaların bu ürünlerden yapılması beraberinde birçok tartışmayı da getirmiştir. Bu çalışma, üniversite öğrencilerinin genetiği değiştirilmiş organizma kavramına yaklaşımlarını belirlemek amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Çalışmaya gönüllü olarak toplam 423 öğrenci katılmıştır. Çalışmaya katılan öğrencilerin %48.7si kısmen, %40.0ı ise genetiği değiştirilmiş organizmalar hak- kında bilgi sahibi olduğunu belirtmiştir. Öğrencilerin %83.2si genetiği değiştirilmiş organizmaların uzun süreli kullanımlarının zararlı olduğunu, %78.5i genetiği değiştirilmiş organizmaların ekolojik dengeyi bozdu- ğunu, %66.7si genetiği değiştirilmiş organizmalar hakkında yeterince bilgilendirilmediğini düşünmektedir. Çalışmaya katılanların %54.6sı ge- netiği değiştirilmiş organizmalar hakkındaki bilgiyi televizyondan edindiğini belirtmiştir. Katılımcıların %79.7si genetiği değiştirilmiş organizmalı besinler ve doğalları arasında besin değeri açısından fark olduğunu düşünmektedir. Öğrencilerin %65.5 genetiği değiştirilmiş organizma ile ilgili gelişmeleri nadiren takip ettiklerini belirtmiştir. Tüketicinin genetiği değiştirilmiş organizma hakkındaki eğitimlerine önem verilmesinin son derece önemli olduğu düşünülmektedir. Diğer yandan her türlü ürünün genetiği değiştirilmiş organizma etiketi taşımasının ve bu konudaki yasal düzenlemelerinin ivedilikle tamamlanması için çalışmaların hızlandırılması toplum yararına olacaktır.

The attitudes of university students about biotechnology and the genetically modified foods

As the result of a rapid increase of the world population, researchers are using resources more productively, leading to the use of biotechnol- ogy in many fields. The risks of using new biotechnology in foods has caused controversy. This study aimed to determine the attitudes of university students on the use of biotechnology and genetically modified organisms. 423 university students voluntarily participated in the study. 48.7% of students indicated they do not have accurate knowledge about genetically modified organisms, while 40.0% said they have accurate knowledge. On the other hand 83.2% of students believed that in long term using genetically modified organisms are harmful and 78.5% said that genetically modified organisms destroy ecological balance. The majority of the students (66.7%) think that they didnt informed definately. The information source for genetically modified organisms was found on television (54.6%). Most students (79.7%) believed that genetically modified organisms differ in nutritional qualty when compared to natural foods. 65.5% of the students rarely follow developments about genetically modified organisms. It is very import- ant to pay attention to the customers propensities about genetically modified organisms and on the other hand, labeling is important to the customer. Food labels should indicate whether food was manufactured using genetically modified organism technology. Studies have to be expedited to inform legislations about genetically modified organisms and the usage of these products.

PDF

___

1. Kaynar P. Genetik olarak değiştirilmiş organizmalar (GDO)a genel bir bakış. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi 2009;66:177-85
2. Meseri R. Genetically modified foods and nutrition. TAF Prev Med Bull 2008; 7(5):455-460
3. Nofouzi F. Genetiği değiştirilmiş organizma (GDO) nedir ve nasıl yapılmaktadır? Güncel Gastroenteroloji 2013;17:1-7.
4. Twardowski T, Małyska A. Uninformed and disinformed society and the GMO market. Trends Biotechnol 2015;33:1-3.
5. Costa-Font M, Gil JM, Traill WB. Consumer acceptance, valuation of and attitudes towards genetically modified food: Review and implications for food policy. Food Policy 2008;33:99-111.
6. Cabuk Ozer B, Duman G, Cabuk B. Turkish preschool staffs opin- ions about hormones, additives and genetically modified foods. Procedia Social and Behavioral Sciences 2009;1:1734-43.
7. Brankov TP, Sibalija T, Lovre K, et al. The impact of biotechnology knowledge on the acceptance of genetically modified food in Serbia. Romanian Biotechnological Letters 2013;18:8295-306.
8. Małyska A, Maciag K, Twardowski T. Perception of GMOs by scien- tists and practitioners the critical role of information flow about transgenic organisms. N Biotechnol 2014;31:196-202.
9. Kaya E, Gürbüz H, Derman M. Üniversite öğrencilerinin genetiği değiştirilmiş gıda ürünlerine bakışı. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. / Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech. 2012;2:55-60.
10. Adana F, Gezer N, Öğüt S. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin genetiği değiştirilmiş organizmalara ilişkin bilgi ve görüşleri. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2014;5:276-80.
11. Atsan T, Erem Kaya T. Genetiği değiştirilmiş organizmaların (GDO) tarım ve insan sağlığı üzerine etkileri. U. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 2008;22:1-6.
12. Özgen Arun Ö, Muratoğlu K, Yılmaz Eker F. Genetiği değiştirilmiş organizmalar kavramına genel bakış. İstanbul Üniv. Vet. Fak. Derg. / J. Fac. Vet. Med. Istanbul Univ. 2015;41:113-23.
13. Aleksejeva I. EU experts attitude towards use of GMO in food and feed and other industries. Procedia - Social and Behavioral Sciences 2014;110:494-501.
14. Tiryaki İ, Acar Z. Genetik yapısı değiştirilmiş bitkiler: dünü, bugünü ve geleceği. OMÜ Zir. Fak. Dergisi 2005;20:121-6.
15. Roe B, Teisl MF. Genetically modified food labeling: The impacts of message and messenger on consumer perceptions of labels and products. Food Policy 2007;32:49-66.
16. Özdemir O, Güneş MH, Demir S. Üniversite öğrencilerinin genetiği değiştirilmiş organizmalara (GDOlara) yönelik bilgi düzeyleri - Tutumları ve sürdürülebilir tüketim eğitimi açısından değerlendirilmesi. OMÜ Eğt. Fak.Derg. 2010;29:53-68.
17. Laux CM, Mosher GA, Freeman SA. Factors affecting college stu- dents knowledge and opinions of genetically modified foods. The Journal of Technology Studies 2010;36:2-9.
18. Hıdıroğlu S, Önsüz MF, Kalafat CE, Karavuş M. Ümraniye ilçesinde 1. basamakta sağlık kuruluşlarına başvuran hastaların genetiği değiştirilmiş organizmalar konusunda bilgi, tutum ve davranışları. Fırat Tıp Derg/Firat Med J 2013;18:176-81.
19. orgo A, Ambrožič-Dolinek J. The relationship among knowledge of, attitudes toward and acceptance of genetically modified or- ganisms (GMOs) among Slovenian teachers. Electronic Journal of Biotechnology 2009;12:1-13.
20. Taş M, Balcı M, Yüksel A, Şahin Yesilçubuk N. Consumer aware- ness, perception and attitudes towards genetically modified foods in Turkey. British Food Journal 2015;117:1426-39.
21. Öztürk S, Ağapınar Şahin S, Güdücü Tüfekci F. Annelerin genetiği değiştirilmiş organizmalara yönelik bilgi durumları ve tutumları. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast. Dergisi 2014;4:117-22.
22. Montuori P, Triassi M, Sarnacchiaro P. The consumption of genet- ically modified foods in Italian high school students. Food Quality and Preference 2012;26:246-51.
23. Gülbay D, Özçelik B, Kahveci D. Türk tüketicisinin genetiği değiştir- ilmişe gıdalar hakkındaki görüşleri. Türkiye 9. Gıda Kongresi Bildiril- er Kitabı; 24-26 Mayıs 2006, Bolu. 845-8.