İnflamatuvar barsak hastalıklarında Entamoeba histolytica süperenfeksiyonu ülkemizde bir sorun mu?

Giriş ve Amaç: İnflamatuvar barsak hastalığında amebiyazisin sıklığını ve bu durumun ülkemizde sorun oluşturup oluşturmadığını araştırmak. Gereç ve Yöntem: Mart 2002 ile Mayıs 2003 tarihleri arasında inflamatuvar barsak hastalığı tanısı ile gelen 137 hasta [ülseratif kolitli 115 hasta; 58 kadın (%50.4), 57 erkek (%49.6), Crohn’lu 22 hasta; 15 kadın (%68.1), 7 erkek (%31.9)] amebiyazis açısından değerlendirildi. Kontrol grubu olarak 32 sağlıklı hasta; 17 kadın (%53.1), 15 erkek (%46.9) alındı. Hastaların ve kontrollerin hepsinden kan ve dışkı örnekleri alınarak, dışkı örnekleri gözle görülür kanama varlığı açısından incelendi ve bekletilmeden serum fizyolojik ve lügol damlatma yöntemi ile ışık mikroskobunda Entamoeba histolytica kist ve trofozoitleri açısından değerlendirildi. Bulgular: 137 hastadan 23’ünde (%16.8) dışkıda kanama saptandı ve kanama saptanan hastaların hepsi ülseratif kolit olgularıydı. 137 hastadan 31’inde (%22.6) dışkıda Entamoeba histolytica kisti saptanırken, kontrol grubunda 4 olguda (%12.5) kist saptandı. İncelenen hiçbir dışkı örneğinde Entamoeba histolytica trofozoitleri gözlenmedi. 137 hastanın 26’sında (%19.0) 1/64 ve altı titrelerde ve bir hastada (%0.7) ise 1/64 pozitiflik saptanırken, üç kontrol hastasında (%9.4) düşük titre pozitiflik elde edildi. Çalışma sonucunda hiçbir değer pozitif kabul edilmedi. Bu çalışmada inflamatuvar barsak hastalığında Entamoeba histolytica enfeksiyonu saptanmamış oldu. Çalışmada dışkıda kan varlığı açısından; ülseratif kolit ile Crohn hastalığı ve kontrol grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek kanama varlığı saptandı (ki-kare, p=0.02). Sonuç: Ülkemizde inflamatuvar barsak hastalığı ile amebiyazis birlikteliği nadir bir durumdur.

Anahtar Kelimeler:

Entamoeba histolytica, superenfeksiyon, indirekt hemaglütinasyon, inflamatuvar barsak hastalıkları, ülseratif kolit, Crohn hastalığı

Is Entamoeba histolytica superinfection a problem in inflammatory bowel diseases in our country?

Background and Aims: To evaluate whether superinfection of amebiasis in inflammatory bowel disease is a problem in Turkey. Materials and Methods: One hundred and thirty-seven patients with inflammatory bowel disease were evaluated between March 2002 and May 2003. One hundred and fifteen had ulcerative colitis; 58 females (50.4%) and 57 males (49.6%), 22 had Crohn’s disease; 15 females (68.1%) and 7 males (31.9%). For the control group, 32 healthy cases; 17 females (53.1%) and 15 males (46.9%), were evaluated. Fresh stool samples and serum samples were obtained from all members of both groups. Stool samples were evaluated by the naked eye for bleeding and light microscopy for Entamoeba histolytica cysts, and trophozoites using wet mount and lugol application methods. Results: In 137 patients with inflammatory bowel disease, 23 (16.8%) had bloody diarrhea. All patients with bloody diarrhea had a diagnosis of ulcerative colitis. In 137 patients and 32 control cases, 31 patients (22.6 %) and four control cases (12.5%) had Entamoeba histolytica cysts in their stools. Entamoeba histolytica trophozoites were not seen in any case. In 137 patients, 26 (19.0%) had titers 1/64 and below, and one (0.7%) had titer 1/64. In 32 control cases, three (9.4%) had low titers. No patients with inflammatory bowel disease had Entamoeba histolytica infection. Blood found in stools in ulcerative colitis cases was statistically higher than that found in both Crohn’s disease cases and control group (Chi-square test, p=0.02). Conclusion: Superinfection of amebiasis in inflammatory bowel disease patients is a seldom occurrence in our country.

Keywords:

Entamoeba histolytica, superinfection, inflammatory bowel disease, indirect hemagglutination, ulcerative colitis, Crohn’s disease,

PDF

___

Kaynaklar 1. Özin Y, Ülker A, İnflamatuar Barsak Hastalıkları, “Gastroenteroloji” (Editörler Özden A, Şahin B, Yılmaz U, Soykan İ)’de, Fersa Matbaacılık Ankara: 283-287, 2002. 2. Stenson WF, Inflammatory Bowel Diseases, “Textbook of Gastroenterology” (Editör Yamada T)’de, 3. Baskı, LWW Publishers, Chapter 81, 1999. 3. Hanauer SB, Inflammatory Bowel Disease, “Cecil Textbook of Medicine” (Editör Wyngaarden JB)’de, WB Saunders Co.: 699-708, 1991. 4. Bozkaya H, İnflamatuar Barsak Hastalıkları, “Medikal Tedavi” (Editör Candan İ)’de, Antıp AŞ Yayınları, 1.Cilt: 655-659, 2003. 5. Çavuşoğlu H, İnflamatuar Barsak Hastalığı, “Temel İç Hastalıkları” (Editör İliçin G)’nda, Güneş Kitabevi, 1.Cilt: 1005-1017, 1996. 6. Hendrickson BA, Gokhale R, Cho JH, Clinical Aspects and Pathophysiology of Inflammatory Bowel Disease, Clinical Microbiology Reviews 15(1): 79-94, 2002. 7. Demirçeken F, Özden A, Amebiyazis ve İnflamatuar Barsak Hastalıkları Birlikteliği: Tanısal Bir İkilem, Güncel Gastroenteroloji Dergisi 6(3): 159-168, 2002. 8. Petri WA, Jr., Recent Advances in Amebiasis, Critical Reviews in Clinical Laboratory Science 33(1): 1-37, 1996. 9. Healy GR, Kraft SC, The Indirect Hemaglutination Test for Amebiasis in Patients with Inflammatory Bowel Disease, American Journal of Digestive Diseases 17(2): 97-103, 1972. 10. Milgram EA, Healty GR, Kagan IG. Studies on the use of the indirect hemagglutination test in the diagnosis of amebiasis, Gastroenterology, 1966 May;50(5):645-9. 11. Healy GR. Use of and limitations to the indirect hemagglutination test in the diagnosis of intestinal amebiasis, Health Lab Sci, 1968 Jul;5(3):174-9. 12. Powell SJ, Wilmot AJ, Ulcerative post-dysenteric colitis, Gut, 1966 Oct;7(5):438-43. 13. Fostiropoulos G, Doxiades T. Systemic manifestations of ulcerative colitis, Am J Proctol. 1966 Feb;17(1):64-9. 14. Pardo-Gilbert A, Perez-Alvarado N, Zavala B, Differential Diagnosis of Nonspecific and Amebic Ulcerative Colitis, Diseases of Colon and Rectum 15(2): 147-149, 1972. 15. Süleymanlar İ, Atılgan S, Ertuğrul C ve ark., Ülseratif Kolit ve İntestinal Amebiasis Birlikteliği ve Tedavide Karşılaşılan Sorunlar, Gasteroenteroloji, Ek 1, 822, 1997. 16. Tözün N, Özdoğan OC, Enflamatuvar Barsak Hastalıklarında Amip Enfeksiyonu, Aktüel Tıp Dergisi (1): 111-113, 1996. 17. Törüner M, Çoban Ş, Avcıoğlu U ve ark., Türkiye’de Ülseratif Kolit ve Amebiyazis: Gerçekten Sık Görülen Bir Birliktelik mi?, Turkish Journal of Gastroenterology,12(supplement 1): 116, 2001. 18. Doğancı L, Tanyüksel M, Gün H, Over Diagnosis of Ameobosis in Turkey, Lancet 350: 670, 1997. 19. Ustun S, Dagci H, Aksoy U, ve ark., Prevalence of amebiasis in inflammatory bowel disease in Turkey, World J Gastroenterol. 2003 Aug;9(8):1834-5. 20. Tanyüksel M, Ergüven S, Tanrıöver B ve ark., Amoebosis Tanısında Kullanılan Mikroskopinin Serolojik Yöntemlerle (IFA,ELISA) Karşılaştırılması, Türkiye Parazitoloji Dergisi 19(4): 476-482, 1995. 21. Altıntaş K, Parazitozların Serolojik Tanısı, Türkiye Parazitoloji Dergisi 13(2): 33-50, 1989. 22. Bakışgan V, Ekstraintestinal ve İntestinal Amöbyazda Serum İmmunoglobulin Düzeyleri ve İndirekt Hemaglutinasyon Testinin Tanı Değeri, Uzmanlık Tezi, Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kayseri, 1992. 23. Göğebakan M, Barsak Amöbiyazlı Çocuklarda Serolojik Yöntemlerin Tanısal Değeri, Uzmanlık Tezi, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Adana, 1996. 24. Aydın MD, Amöbyaz Tanısında ELISA, İndirekt İmmünofloresans ve Lateks Aglutinasyon Yöntemlerinin Yeri ve Karşılaştırılması, Uzmanlık Tezi, İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi,İstanbul, 1994. 25. Doğan N, Akgün Y, Koçoğlu T ve ark., Ig G sınıfı Entamoeba histolytica Antikorlarının EIA ile Araştırılması, Türkiye Parazitoloji Dergisi 16(3): 24-31, 1996. 26. Saygı G, Özçelik S, Temizkan N, Amöbiyaz Şüpheli Olguların Serumlarında İndirekt Hemaglutinasyon Deneyi ile Saptanan Bulgular, Türkiye Parazitoloji Dergisi 14(1): 13-16, 1990. 27. Yılmaz M, Ay S, Serhatlıoğlu S ve ark., Elazığ EBK İşçilerinde IHA Yöntemiyle Kist Hidatik ve Amöbyaz Araştırması, Türkiye Parazitoloji Dergisi 13(1): 45-49, 1990. 28. Soylu A, Dolapcioglu C, Alis H, et all, Prevalence and importance of amebic infestation in patients with ulcerative colitis in two regions in Turkey, Dig Dis Sci, 2009 Jun;54(6):1292-6. 29. Ozin Y, Kilic MZ, Nadir I ve ark., Presence and diagnosis of amebic infestation in Turkish patients with active ulcerative colitis, Eur J Intern Med, 2009 Sep;20(5):545-7. 30. Suvak Ö, Dülger A C, Cengiz Z T, Van yöresindeki remisyondaki Ülseratif kolit hastalarındaki amip sıklığı ve inflamasyon ile ilişkisi, Tıp Araştırmaları Dergisi, 2014: 12(3):131-134. 31. Dhanalakshmi S, Meenachi C, Parija SC, Indirect Haemagglutination Test in Comparison with ELISA for Detection of Antibodies against Invasive Amoebiasis, J Clin Diagn Res, 2016 Aug;10(8):DC05-8.