Hacı Mehmet ÇALIŞKAN, Burak ÇELİK, Süleyman ERSOY

Dispeptik yakınmalarla acil servise müracat eden hastalarda etiyolojik değerlendirme

Giriş ve Amaç: Dispepsi üst batında hissedilen şişkinlik, ağrı, yanma, erken doyma, bulantı ve geğirti yakınmalarından oluşan bir semptomlar bileşkesidir. Acil servisler dispepsi yakınması olan hastaların sık başvurdukları sağlık hizmetlerinin sunulduğu merkezlerin başında gelmektedir. Bu durum, acil servislerde hem iş yükünü arttırmakta hem de yüksek sigorta maliyetlerine sebep olmaktadır. Bu çalışmada amaç, dispeptik yakınmalarla acil servise müracaat eden hastaların etiyolojik değerlendirilmesidir. Gereç ve Yöntem: Çalışmamız prospektif gözlemsel bir anket çalışması olup, 2019 yılı Mart-Haziran döneminde acil servise dispeptik yakınmalar ile başvuran hastalar üzerinde yapılmıştır. Hastalara çalışma hakkında gerekli açıklamalar yapıldıktan sonra, çalışmaya katılmaya gönüllü hastalardan yazılı onam alınarak anketler yüz yüze görüşme yöntemiyle uygulanmıştır. Çalışmaya 18 yaş üzerinde 386 gönüllü dahil edilmiştir. Bulgular: Hastaların yaş ortalaması 41.08∓18.33 yıl olup, %65.8’i (254) kadın, %34.19’u (132) erkekti. Hastaların %52.6’sının (n=203) daha önce de dispeptik yakınmalarla acil servise başvurdukları, %47.4’ünün (n=183) ise ilk kez başvurduğu görüldü. Acil servise dispeptik yakınmalarla başvuran hastalarda kadın hastaların (%61.8’i) erkeklere (%30.3'ü) oranla daha fazla stres faktörüne sahip oldukları görüldü ve başvuran hastaların cinsiyete göre yeni başlayan bir stres faktörüne sahip olup olmamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edildi (p=0.000). Acil servise dispeptik yakınmalarla başvuran erkek hastaların kadınlara oranla daha fazla acı, ekşi ve tuzlu gıda tüketimi yaptıkları tespit edildi. Özellikle sigara içen erkeklerin dispeptik yakınmalarla daha fazla acil servise başvurduğu tespit edildi. 65 yaş üzerindeki hastaların ilaç alımı esnasında dispeptik yakınmalar nedeniyle acil servise diğer yaş gruplarına göre daha fazla başvurusu olduğu saptanmıştır. Sonuç: Çalışmamız sonucunda kadınlarda stres faktörü, erkeklerde sigara içme ve beslenme alışkanlıkları, geriatrik yaş grubunda ilaç yan etkileri ve gençlerde asitli içecek tüketiminin dispeptik yakınmaları arttırdığı tespit edilmiştir. Acil servise dispeptik yakınmalarla başvuran hastalara bahse konu yaşam tarzı değişikliğini içeren konularda bilgilendirme yapılmasının, her yaş grubu ve cinsiyetteki bireylerin dispeptik yakınma ve acil müdahale gerektirmeyen başvuruları azaltacağı kaçınılmaz bir sonuçtur.

Anahtar Kelimeler:

Dispepsi, epigastrik ağrı, epigastrik yanma, şişkinlik, acil servis

Etiological evaluation of patients who present to the emergency department with dyspeptic complaints

Bacground and Aims: Dyspepsia is a combination of symptoms that consists of bloating, pain, burning, early satiety, nausea, and burping. Patients with dyspeptic complaints frequently present to emergency departments. This situation increases the workload in emergency departments and causes high insurance costs. This study aims to investigate the causes of the increase in dyspeptic complaints of patients who present to emergency departments. Materials and Methods: This study was conducted as a prospective observational study from March to June 2019 with patients who presented to an emergency department with dyspeptic complaints. All data was acquired using face-to-face questionnaire after required explanations were provided to the patients. This study included 386 volunteers who were over the age of 18 years. Results: The mean age of the patients was 41.08 ∓ 18.33 years, 65.8% (n = 254) were women and 34.19% (n = 132) were men. It was observed that 52.6% (n = 203) of the patients with dyspeptic complaints had presented to the emergency department previously, while 47.4% (n = 183) presented for the first time. It was also observed that female patients (61.8%) who presented to the emergency department with dyspeptic complaints had more stress factors than men (30.3%). There was a statistically significant correlation between whether the presenting patients had a new stress factor or not (p = 0.000). Studies revealed that male patients who presented to the emergency department with dyspeptic complaints consumed more bitter, sour, and salty foods than women. Men with a smoking history were more often identified at the emergency department with dyspeptic complaints. Findings also revealed that patients over the age of 65 years present at the emergency department more often than other age groups after drug intake. Conclusion: In this study, we found that dyspeptic complaints increased with stress factors in females, smoking and dietary habits in males, side effects of medicine in the geriatric age group, and acidic beverage consumption in young people. Therefore, providing information on issues involving the required lifestyle changes in patients with dyspeptic complaints is necessary to reduce the number of presentations at emergency departments and complaints among patients across both genders and all age groups due to dyspepsia.

Keywords:

Dyspepsia, epigastric pain, epigastric burning, bloating, emergency department,

PDF

___

1. Özden A. Dispepsi (Dyspepsia). Güncel Gastroenteroloji 2012;16:272-82.
2. Özer B. Functional dyspepsia. İç Hastalıkları Dergisi 2011;18:153-7.
3. Nihat O, Ömer Y, Hakan D, Gülçin P, et al. Dispeptik semptomlarla beslenme alışkanlıkları, endoskopik ve histolojik bulgular arasındaki ilişki. Akademik Gastroenteroloji Dergisi 2006;5:110-5.
4. Türk ÖP, Demirel ZB. The role of nutrition in the management of dyspepsia symptoms. Bes Diy Derg 2017;45:258-63.
5. Özden A. Fonksiyonel dispepsi. Güncel Gastroenteroloji 2012;16:283-90.
6. Köksal AŞ, Oğuz D, Özden A. Türkiye’de birinci basamak sağlık kurumlarına başvuranhastalarda dispepsi görülme sıklığı. Akademik Gastroenteroloji Dergisi 2008;7:11-7.
7. Moayyedi P, Lacy BE, Andrews CN, Enns RA, Howden CW, Vakil N. ACG and CAG Clinical Guideline: Management of Dyspepsia. Am J Gastroenterol 2017;112:988-1013.
8. Pittayanon R, Leelakusolvong S, Vilaichone RK, et al. Thailand Dyspepsia Guidelines: 2018. J Neurogastroenterol Motil 2019;25:15-26.
9. Zagari RM, Law GR, Fuccio L, et al. Dyspeptic symptoms and endoscopic findings in the community: the Loiano-Monghidoro study. Am J Gastroenterol 2010;105:565-71.
10. Kim SE, Kim N, Lee JY, et al. Prevalence and risk factors of functional dyspepsia in health check-up population: A nationwide multicenter prospective study. J Neurogastroenterol Motil 2018;24:603-13.
11. Masoumi SJ, Mehrabani D, Moradi F, et al. The prevalence of dyspepsia symptoms and its correlation with the quality of life among Qashqai Turkish migrating nomads in Fars Province, Southern Iran. Pak J Med Sci 2015;31:325-30.
12. Karıncaoğlu M, Aladağ M, Sertkaya A, et al. Duodenal ülser ve ülser benzeri dispepsinin ayırıcı tanısında semptomlar. Akademik Gastroenteroloji Dergisi 2002;1:77-81.
13. Akbulut G , Çiftçi H, Yıldız E. Sindirim Sistemi Hastalıkları ve Beslenme Tedavisi. Sağlık Bakanlığı Yayını Şubat 2008; No:728.
14. Khademolhosseini F, Mehrabani D, Zare N, et al. Prevalence of Dyspepsia and its Correlation with Demographic Factors and Lifestyle in Shiraz, Southern Iran. Middle East J Dig Dis 2010;2:24-30
15. Borekci E. Prescribing trends of non-steroidal anti-inflammatory drugs in a tertiary care hospital in the middle Anatolia. J Contemp Med 2017;7:203-7.
16. Eminler AT, Uslan MI, Köksal AŞ, Parlak E. Non-steroid anti-inflamatuvar ilaçların üst gastrointestinal sistem yan etkileri ve önlenmesi. Güncel Gastroenteroloji 2014;18:333-8.
17. Saka M, Köseler E, Metin S. Gastrointestinal Sistem Hastalıkları ve Beslenme Tedavisi. Hatiboğlu Basım ve Yayım San Tic Ltd Şti. 2013:541-638.
18. Lee SY, Masaoka T, Han HS, et al. A prospective study on symptom generation according to spicy food intake and TRPV1 genotypes in functional dyspepsia patients. Neurogastroenterol Motil 2016;28:1401-8.
19. Bektaş M, Çetinkaya H, Çalışkan D, et al. Park Sağlık ocağı bölgesinde 15 yaş üstü nüfusta dispepsi prevelansı. Akademik Gastroenteroloji Dergisi 2007;6:120-6.
20. Sinem D, Kaan S, Sibel K, Belgin Ü. Türkiye’de toplumda sigara içme sıklığı nasıl değişiyor? Türkiye Halk Sağlığı Dergisi 2012;10:93-115.
21. Çöloğlu B, Saka M. Dispepside beslenme. Güncel Gastroenteroloji 2016;20:214-7.
22. Baltacı D, Sönmez C.I, Kara İ.H. Birinci basamakta dispepsiye yaklaşım. Turkiye Klinikleri J Fam Med-Special Topics 2015;6:20-7.