A ve B Tipi Kişilik Yapısına Sahip Yöneticilerin Yaşam Tarzları Ve Stres İlişkisi
Bu araştırmada, temel olarak, yöneticilerin yaşam tarzı davranışlarının A ve B Tipi kişilik yapısında sahip olmalarına göre farklılaşıp farklılaşmadığı sorularına cevap aranmıştır. İkinci olarak yöneticilerin yaşam tarzları ve karar verme davranışlarının yaş, cinsiyet, çalışma süresi gibi demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı sorgulanmıştır. Araştırma verileri İstanbul’da farklı işletmelerde görev yapan yönetici grubundan elde edilmiştir. Katılıcıların kişilik yapılarını belirlemek için Bortner (1974) tarafından geliştirilen envanterin kısa formu kullanılmış, yaşam tarzlarını belirlemek için Tanenbaum ve Schmidt’in (1973) ölçeğinden yararlanılmıştır. Uygun nitelikteki 312 veri SPSS 24 yazılımı ile analiz edilmiş; iki grup arasındaki farkı anlamak için t testi; ikiden fazla grup farklarını anlamak için Tek Yönlü Anova istatistikleri kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, katılımcıların kişilik puanları ile düzenli spor yapma alışkanlıkları ve stresli olma durumları arasında istatistik olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Katılımcıların kişilik puanları ile düzenlilik davranışları, sigara kullanma alışkanlıkları ve iş değiştirme niyetleri arasında istatistik olarak anlamlı farklılıklar saptanamamıştır.
The Relationship Between Life Styles and Stress of Managers wtih Type A and Type B
In this research, basically, an answer was sought to the question of whether the lifestyle behaviors and stress of managers differs according to their A and B Type personality structure. Secondly, it was questioned whether the lifestyles and decision-making behaviors of the managers differed according to demographic variables such as age, gender and working time. The research data were obtained from the group of managers working in different businesses in Istanbul. The short form of the inventory developed by Bortner (1969) was used to determine the personality structures of the participants, and the scale of Tanenbaum and Schmidt (1973) was used to determine their lifestyles. 312 suitable data were analyzed with SPSS 24 software; t test to understand the difference between the two groups; One-Way ANOVAstatistics were used to understand the differences between more than two groups. According to the results of the analysis, statistically significant differences were found between the personality scores of the participants, their regular exercise habits, their stressful situations and their decision-making styles. No statistically significant differences were found between the personality scores of the participants and their regularity behaviors, smoking habits and intention to change jobs.
___
- Aydın, C. ve Özel, Ç. H. (2017). A ve B kişilik tiplerinin boş zaman davranışlarının kıyaslanması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 21-41.
- Baymur, F. (2004). Genel psikoloji. İstanbul: İnkılap.
- Bolliger, L., Lukan, J., Colman, E., Boersma, L., Luštrek, M., Bacquer, D. D., and Clays, E. (2022). Sources of occupational stress among officeworkers-a focus group study. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(1075), 1-18. doi:https://doi.org/10.3390/ijerph19031075
- Bortner, R. W. (1969). A short rating scale as a potential measure of pattern a behavior. Journal Chronic Diseases, 22, 87-91.
- Carlson, N. R. (1993). Pschology: The science of behavior. Boston: Allyn and Bacon.
- Chaney, D. (2002). Lifestyles. London: Taylor & Francis.
- Darshani, R.K.N.D. (2014). A review of personality types and locus of control as moderators of stress and conflict management. International Journal of Scientific and Research Publications, 4(2), 1-8.
- Daviz, S. F., and Palladino, J. J. (1997). Pszchology (2nd Ed.). New Jersey: Prentice Hall.
- Dearborn, M., and Hastings, J. (1987). Type A personality as a mediator of stress and strain in employed women. Journal of Human Stress, 13(2), 53-60. doi:10.1080/0097840X.1987.9936795
- Doğan, S., and Julian, D. (2021). Collaborative community problem solving: A model and recommendations to support community practice. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 1-14.
- Durna, U. (2005). A Tipi ve B Tipi kişilik yapıları ve bu kişilik yapılarını etkileyen faktörlerle ilgili bir araştırma. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(1), 275-290.
- Erdem, A. T. (2021). A Tipi kişilik özelliğinin kariyerizm eğilimi üzerine etkisinde ahlaki çözülme eğiliminin aracı rolü. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (45), 47-62.
- Fidan, Y. (2002). Girişimcilik ve girişimci özellikleri. İstanbul: Beta.
- Güler, M. ve Basım, H. N. (2016). Genel bilişsel yetenek ölçümlerinde süre ve performans ilişkisinde A Tipi Kişiliğin rolü. Yönetim ve Ekonomi, 23, 188-202.
- Gürbüz, M., Geniş, B., Karaytuğ, M. O. ve Coşar, B. (2021). Bir psikiyatri kliniğinde psikosomatik araştırmalar için tanı ölçütleri (DCPR) ve D tipi kişiliğin değerlendirilmesi. Cukurova Medical Journal, 46(2), 443-451.
- Gürsoy, E. ve Aksoy, M. U. (2021). Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin kişilik özellikleri ve liderlik yönelimlerinin belirlenmesi. Journal of Education and Research in Nursing, 18(1), 37-43. Doi: 10.5152/jern.2021.32744
- Iwata, N., Suzuki, K., Saito, K., and Abe, K. (1992). Type A personality, work stress and psychological distress in Japanese adult employees. Stress Medicine, 8(1), 11-21.
- Jacob, A., Faatz, A., Knüppe, L., and Teuteberg, F. (2022). Understanding the effectiveness of gamification in an industrial work process: An experimental approach. Business Process Management Journal, 28(3), 784-806. doi: https://doi.org/10.1108/BPMJ-08-2021-0564
- Jensen, M. (2007). Defining lifestyle. Environmental Sciences, 4(2), 63-73.
- Kubiena, G. (2017). Facts and fictions about healthy lifstyle in Chine. In F. Lan, F. G. Wallner, and G. Klünger (Eds.), Lifestyle and health (pp. 137-167). Nordhausen: Verlag Traugott Bautz GmbH. Luthans, F. (2010). Organizational behavior. New York: McGraw-Hill.
- Mary, S. E., D'souza, A., and Roach, E. J. (2014). Effectiveness of a lifestyle management program on knowledge and lifestyle practıies among adolescents. Nitte University Journal of Health Science, 4(2), 128-18.
- Miličić, D., Brajković, L., Maček, J. L., Andrić, A., Ž. A., Buratović, T., and Marčinko, D. (2019).
- Type a personality, stress, anxiety and health locus of control in patients wıth acute myocardial infarction. Psychiatria Danubina, 28(4), 409-414.
- Moorhead, G., and Griffin, R. W. (1992). Organizational behavior. Boston: Houghton Mifflin. Myrers, D. G. (1995). Pschology. New York: Worth Pub.
- Özsoy, E. (2013). A Tipi ve B Tipi kişilik ile iş tatmini arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya. Robbins, S. P. ve Judge, T. A. (2019). Örgütsel davranış. (İ. Erdem, Çev.) İstanbul: Nobel.
- Sakitri, G. (2020). The relationship among student stress, Type A personality, and academic performance in a business school in Indonesia. Journal of Education for Business, 95(3), 169- 179.
- Semiz, B. B. (2017). A ve B Tipi kişilik özelliklerine göre tüketicilerin plansız, kompülsif ve hedonik satın alma davranışlarının araştırılması. Pazarlama İçgörüsü Üzerine Çalışmalar, 1(1-2), 13- 22.
- Shimpo, M., Akamatsub, R., and Sakurazawac, H. (2019). Lifestyles and stress according to self- kindness and goal directedness anong drivers. Psychology, Community & Health, 8(1), 60-71. doi:https://doi.org/10.5964/pch.v8i1.284
- Şahin, M. D. ve Yangil, F. M. (2019). Zaman perspektifi ile A Tipi ve B Tipi kişilik yapıları arasındaki ilişki: Kütahya’da faaliyet gösteren bir hizmet işletmesinde araştırma. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 47-56.
- Şahin, N. H., Basım, H. N. ve Akkoyun, N. (2011). A-Tipi kişilik ve stres ilişkisinde üç önemli bileşen: Öfke, etkisiz başa çıkma ve iş saplantısı. Türk Psikoloji Dergisi, 26(68), 31-44.
- Tannenbaum, R. and Schmidt, W. H. (1973, May). How to choose a leadership pattern. Retrieved from https://hbr.org/1973/05/how-to-choose-a-leadership-pattern in 30.11. 2021.
- Veal, A. J. (1993). The concept of lifestyle: A review. Leisure Studies, 12(4), 233-252.
- Ventegodt, S., and Merrick, J. (2003). Lifestyle, quality of life, and health. The Scientific World Journal, (3), 811-825.
- Wallner, F. (2017). Lifestyle related diseases. In F. L. Wallner, and G. Klünger (Eds.), Lifestyle and health (pp. 12-25). Nordhausen: Verlag Traugott Bautz GmbH.
- West, R., Elander, J., and French, D. (1993). Mild social deviance, Type-A behaviour pattern and decision-making style as predictos of self-reported driving syle and traffic accident risk. British Journal os Pschology, (84), 207-219.