Serdal BALTACI, Suphi Önder BÜTÜNER, Erhan ÇALIŞKAN

İlköğretim Matematik Öğretmen Adaylarının Çevrimiçi Öğrenmeye Yönelik Öz-Yeterlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Bu çalışmada, öğretmen adaylarının çevrim içi öğrenmeye yönelik öz-yeterlilik düzeyleri belli değişkenler açısından kesitsel tarama yöntemiyle araştırılmıştır. Çalışmanın örnekleminin belirlenmesinde kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yöntemi ile çalışmaya katılmaya gönüllü olan ve İç Anadolu bölgesinde yer alan 4 farklı üniversitenin Eğitim Fakültesinin İlköğretim Matematik Öğretmenliğinde öğrenim gören toplam 562 öğretmen adayına ulaşılmıştır. Çalışmada Sun ve Rogers (2020) tarafından geliştirilen çevrim içi öğrenmeye yönelik özyeterlilik ölçeği Türkçeye uyarlanarak kullanılmıştır. Öğretmen adaylarının çevrim-içi öğrenmeye yönelik özyeterlilik düzeyleri cinsiyete bağlı olarak anlamlı bir farklılık göstermediği sorusuna cevap bulmak adına bağımsız t testi, öğretmen adaylarının çevrim-içi öğrenmeye yönelik özyeterlilik düzeylerinin sınıf düzeyine bağlı olarak anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği sorularına cevap bulmak adına tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Öğretmen adaylarının çevrimiçi öğrenme öz-yeterlik ölçeğinin teknoloji kullanımı, çevrimiçi öğrenme görevi, eğitici ve akran etkileşimi ve iletişimi ve öz düzenleme ve motivasyon alt boyutlarındaki puan ortalamaları iyi düzeyde bulunmuştur. Öğretmen adaylarının sadece teknoloji kullanımı öz-yeterlik düzeyleri açısından kız öğrenciler lehine anlamlı bir farklılığın olduğu, ölçeğin diğer boyutları açısından cinsiyet bazlı anlamlı bir farklılığın olmadığı tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının eğitici ve akran etkileşimi ve iletişimi öz-yeterlik düzeyleri açısından 1. ve 3. sınıf arasında 1. sınıf lehine ve 3. ve 4. sınıf arasında 4. sınıf lehine anlamlı bir farklılığın olduğu tespit edilmiştir. Diğer boyutlar açısından sınıf düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık tespit edilememiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre çeşitli öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

çevrimiçi öğrenme;, öğretmen adayı;, cinsiyet, sınıf düzeyi

Investigation of Primary School Mathematics Teacher Candidates' Self-Efficacy Levels for Online Learning in Terms of Various Variables

In this study, pre-service teachers' self-efficacy levels for online learning were investigated in terms of certain variables by cross-sectional survey method. In determining the sample of the study, a total of 562 teacher candidates who volunteered to participate in the study with the easily accessible case sampling method and were educated in the Primary Education Mathematics Teaching Department of the Education Faculty of 4 different universities in the Central Anatolia region were reached. In the study, the self-efficacy scale for online learning developed by Sun and Rogers (2020) was adapted into Turkish and used. In order to find an answer to the question that the self-efficacy levels of pre-service teachers for online learning do not differ significantly depending on gender, independent t-test, one-way analysis of variance to find answers to the questions of whether the self-efficacy levels of pre-service teachers for online learning show a significant difference depending on the grade level. used. The mean scores of the pre-service teachers in the sub-dimensions of technology use, online learning task, educator and peer interaction and communication, self-regulation and motivation of the online learning self-efficacy scale were found to be at a good level. It was determined that there was a significant difference in favor of female students only in terms of technology use self-efficacy levels of teacher candidates, but there was no gender-based significant difference in terms of other dimensions of the scale. It has been determined that there is a significant difference between the 1st and 3rd grades in favor of the 1st grade and between the 3rd and 4th grades in favor of the 4th grade in terms of teacher candidates' educator and peer interaction and communication self-efficacy levels. No significant difference was found between grade levels in terms of other dimensions. Various suggestions were presented according to the results of the study.

Keywords:

Online learning self efficacy, teacher candidate, gender, class level,

PDF

___

Aktürk, A. O., & Delen, A. (2020). Öğretmenlerin teknoloji kabul düzeyleri ile öz-yeterlik inançları arasındaki ilişki. Bilim, Eğitim, Sanat ve Teknoloji Dergisi (BEST Dergi), 4(2), 67-80. , Altunçekiç, A., Yaman, S., & Koray, Ö. (2005). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik inanç düzeyleri ve problem çözme becerileri üzerine bir araştırma (Kastamonu İli Örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 93-102.
Arbaugh, J. B., Cleveland-Innes, M., Diaz, S. R., Garrison, D. R., Ice, P., Richardson, J. C., & Swan, K. P. (2008). Developing a community of inquiry instrument: Testing a measure of the community of inquiry framework using a multi-institutional sample. The Internet and Higher Education, 11(3), 133–136.
Artino A. R., & McCoach, D.B. (2008). Development and initial validation of the online learning value and self-efficacy scale. Journal of Educational Computing Research. 38(3), 279-303.
Bandalos, D. L., & Finney, S. J. (2010). Factor analysis: Exploratory and confirmatory. In G. R. Hancock & R. O. Mueller (Eds.), The reviewer's guide to quantitative methods in the social sciences (pp. 93- 114). New York, NY: Routledge.
Bandura, A. (1994). Self-efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behavior (Vol. 4, pp. 71-81). New York: Academic Press. (Reprinted in H. Friedman [Ed.], Encyclopedia of mental health. San Diego: Academic Press, 1998).
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W.H. Freeman and Company.
Barnard, L., Lan, W. Y., To, Y. M., Paton, V. O., & Lai, S. L. (2009). Measuring self-regulation in online and blended learning environments. The Internet and Higher Education, 12(1), 1–6.
Boone, W. J., Townsend, J. S., & Staver, J. (2010). Using Rasch theory to guide the practice of survey development and survey data analysis in science education and to inform science reform efforts: An exemplar utilizing STEBI self-efficacy data. Science Education, 95, 258–280.
Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. Guilford publications, New York.
Byrne, B. M. (2016). Structural equation modelling with AMOS basic concepts, applications, and programming (3rd ed.). New York Routledge.
Bütüner, S. Ö., Baltacı, S., & Çalışkan, E. (2021). Çevrimiçi Öğrenme Öz Yeterlik Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik-güvenirlik Çalışması, 5. Uluslararası Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi (TÜRKBİLMAT-5) Sempozyumu, 28-30 Ekim, Alanya, Antalya.
Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi Yayıncılık: Ankara.
Can, A. (2014). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (3. Baskı), Pegem Akademi: Anakara.
Carliner, S. (2004). An overview of online learning (2nd ed.). Amherst, MA: HRD Press.
Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2013). Research methods in education. London: Routledge.
Çepni, S. (2014). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş (7. baskı). Trabzon: Celepler Matbaacılık.
Çok, C. (2021). Öğretmenlerin uzaktan eğitime ilişkin öz-yeterlik algısı ve pandemi sürecinde uzaktan eğitimde karşılaştıkları engeller, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Van.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik Spss ve lisrel uygulamaları. Pegem Akademi: Ankara
Çubukçu, Z., & Girmen, P. (2007). Öğretmen adaylarının sosyal öz-yeterlik algılarının belirlenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 58-74.
Demir, Ö., & Yurdugül, H. (2014). Ortaokul ve Lise Öğrencileri için Bilgisayara Yönelik Tutum Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması. Eğitim ve Bilim, 39(176), 247-256.
Eryılmaz, S., & Ulusoy, Ç. (2015). 21. yüzyıl becerileri ışığında FATİH Projesi değerlendirmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(35), 209-229.
Field, A. (2013). Discovering statistics using IBM SPSS statistics (4. edition). London: Sage.
Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. (2011). How to design and evaluate research in education (eighth edition). New York, NY: McGraw-Hill Education.
Gallagher, M. W. (2012). Self-Efficacy. (ed.) In V. S. Ramachaudran, Encyclopedia of human behavior (Vol.2, pp. 314-320). San Diego: Academic Press.
Gürbüz, S., & Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Gürol, A., & Aktı, S. (2010). The relationship between pre-service teachers’ self efficacy and their internet self-efficacy. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 3252– 3257.
Hacıcaferoğlu, S., & Güner, O. (2021). Spor eğitimi alan üniversite öğrencilerinin çevrimiçi öğrenmeye yönelik hazır bulunuşluklarının incelenmesi. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 8(73), 2260-2267. http://dx.doi.org/10.26450/jshsr.2651
Hu, L., & Bentler, P.M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6(1), 1-55.
Kabaran, H., Altıntaş, S., & Kabaran, G. G. (2016). Öğretmen adaylarının eğitsel internet kullanım öz- yeterlik inançları ile akademik öz-yeterlik inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 2(1), 01-11.
Kansu, A. F., & Hızlı S. G. (2018). Öz yeterlik, yaşam anlamı ve yaşam bağlılığı kavramları üzerine bir inceleme. Etkileşim, 1, 78-89.
Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling (4th ed.). Guilford Press.
Linnenbrink, E. A., & Pintrich, P. R. (2003). The role of self-efficacy beliefs in student engagement and learning in the classroom. Reading & Writing Quarterly: Overcoming Learning Difficulties, 19(2), 119–137.
Lorsbach, A., & Jinks, J. (1999). Self-efficacy theory and learning environment research. Learning environments research, 2(2), 157-167.
Martin, F., & Tutty, J. I. (2009). Learning management system self-efficacy of online and hybrid learners: Using LMSES Scale. Retrieved from http://www.florencemartin.net/site08/research/ lmsself- efficacy_martintutty_unctlt08.pdf.
Miltiadou, M., & Yu, C. H. (2000). Validation of the online technologies self efficacy scale (OTSES). Retrieved from https://ia800207.us.archive.org/4/items/ERIC_ED445672/ERIC_ED445672.pdf.
Muthén, L. K., & Muthén, B. O. (2002). How to use a monte carlo study to decide on sample size and determine power. Structural Equation Modeling, 9, 599-620.
Netemeyer, R. G., Bearden, W. O., & Sharma, S. (2003). Scaling procedures. Thousand Oaks, CA: Sage. Ordonez-Feliciano, J. (2009). Self-efficacy and instruction in mathematics. (Unpublished Doctoral Dissertation). Lynn University, Florida.
Özdoğan, A. Ç., & Berkant, H. G. (2020). Covid-19 pandemi dönemindeki uzaktan eğitime ilişkin paydaş görüşlerinin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 13-43.
Özenoğlu K. H. (2006). Fen bilgisi öğretmenliği öğrencilerinin biyoloji ile ilgili öz-yeterlik inançlarının karşılaştırılması. Yayımlanmamış doktora tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Pallant, J. (2010). SPSS survival manual: a step by step guide to data analysis using SPSS. Maidenhead: Open University Press/McGraw-Hill,
Pajares, F., & Johnson, M. J. (1996). Self efficacy beliefs and the writing performance of entering high school students. Psychology in the Schools, 33(2), 163-175.
Pendergast, D., Garvis, S., & Keogh, J. (2011). Pre-service student-teacher self-efficacy beliefs: An insight into the making of teachers. Australian Journal of Teacher Education, 36(12), 46-58.
Pintrich, R. R., & DeGroot, E. V. (1990). Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance. Journal of Educational Psychology, 82(1), 33–40.
Saracaloğlu, A. S., Yenice, N., & Özden, B. (2013). Fen bilgisi, sosyal bilgiler ve sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen özyeterlik algılarının ve akademik kontrol odaklarının incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(34), 227-250.
Schermelleh-Engel, K., & Moosbrugger, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
Schunk, D. H., & Mullen, C. A. (2012). Self- efficacy as an engaged learner. In S. L. Christenson, A. L. Reschly ve C. Wylie (Eds.), Handbook of research on student engagement, (pp. 219-235). New York: Springer.
Seçer, İ. (2014). Obsesif Kompulsif Bozukluk Ölçeği Çocuk Formunun Türkçeye Uyarlanması: Güvenirlik ve Geçerlilik Çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(176), 355-367.
Seçer, İ. (2015). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci: spss ve lisrel uygulamaları (1. Baskı), Anı Yayıncılık: Ankara.
Sırakaya, D., & Yurdugül, H. (2016). Öğretmen Adaylarının Çevrimiçi Öğrenme Hazır Bulunuşluluk Düzeylerinin İncelenmesi: Ahi Evran Üniversitesi örneği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (1), 185-200.
Siegle, D., & McCoach, D. (2007). Increasing student mathematics self-efficacy through teacher training. Journal of Advanced Academics, 18(2), 278-312.
Sun, Y., & Rogers, R. (2021). Development and validation of the Online Learning Self-efficacy Scale (OLSS): A structural equation modeling approach, American Journal of Distance Education, 35(3), 184-199.
Taşkın, Ç. Ş., & Hacıömeroğlu, G. (2010). Öğretmen Özyeterlik inanç ölçeğinin Türkçeye uyarlabması ve sınıf öğretmeni adaylarının Özyeterlik inançları. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 63-75.
Usher, E. L., & Pajares, F. (2008). Self-efficacy for self-regulated learning a validation study. Educational and Psychological Measurement, 68, 3, 443-463.
Yıldız, E., & Seferoğlu, S. S. (2020). Uzaktan eğitim öğrencilerinin çevrim içi teknolojilere yönelik öz yeterlik algılarının incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1) , 33- 46.
Zhao, L., Lu, Y., Huang, W., & Wang, Q. (2010). Internet inequality: The relationship between high school students' Internet use in different locations and their Internet self-efficacy. Computers & Education, 55(4), 1405–1423.
Zilka, G. C., Rahimi, I. D., & Cohen, R. (2019). Sense of challenge, threat, self-efficacy, and motivation of students learning in virtual and blended courses. American Journal of Distance