Afyonkarahisar İlinde Yetiştirilen Yerli Kazlarda Cinsiyet ve Yaşın Karkas Özellikleri Üzerine Etkisi

Bu çalışmada Afyonkarahisar ilinde yetiştirilen kazlarda cinsiyet ve yaşın karkas özellikleri üzerine etkisi tespit edilmeye çalışılmıştır. Afyonkarahisar ilinde yetiştirilen kazlardan 8-9 aylık, 19-20 aylık yaşta ve her yaş grubundan 12 erkek ve 12 dişi kaz kesilerek kesim ve karkas özellikleri belirlenmiştir. İncelenen özelliklerden kesim öncesi canlı ağırlık 8-9 aylık ve 19-20 aylık yaştaki erkek ve dişi kazlar için sırasıyla; 4.08±0.49 kg ve 4.49±0.56 kg, 4.57±0.25 kg ve 4.00±0.64 kg; sıcak karkas ağırlığı, 2.59±0.38 kg ve 2.82±0.38 kg,  2.93±0.2 kg ve 2.48±0.41 kg; soğuk karkas ağırlığı, 2.51±0.4 kg ve 2.81±0.35 kg, 2.86±0.26 kg ve 2.46±0.42 kg olarak belirlenmiştir. Yaş grupları arasında canlı ağırlık, abdominal yağ, soğuk karkas, boyun, kanat, sırt ağırlığı ortalamaları (p<0.01, p<0.05) düzeyinde önemli bir farklılık göstermiştir. Cinsiyet grupları arasında canlı ağırlık, baş, sıcak karkas, soğuk karkas, boyun, göğüs ve sırt ağırlığı ortalamaları (p<0.01, p<0.05) düzeyinde önemli bir farklılık göstermiştir. Elde edilen sonuçlara göre, Afyonkarahisar ilindeki yerli kazların besi için uygun olabileceği sonucuna varılmıştır. Bu çalışmanın amacı; kaz etinin tüketiciler arasında tercih edilebilir bir protein kaynağı olmasını sağlamak üzere, bu alanda yapılan sınırlı sayıdaki bilimsel çalışmalara katkı sağlamaktır. 
Anahtar Kelimeler:

Yerli kaz, kesim özellikleri

The Effect of Gender and Age on Carcass Characteristics in Geese Grown in Afyonkarahisar Province

In this study, the effect of sex and age on carcass characteristics of geese reared in Afyonkarahisar province was determined. 12 male and 12 female geese of 8-9 months old, 19-20 months old and all age groups were slaughter and carcass characteristics were determined. The live weight of pre-slaughtered male and female geese were 8-9 months old and 19-20 months old, respectively; 4.08 ± 0.49 kg and 4.49 ± 0.56 kg, 4.57 ± 0.25 kg and 4.00 ± 0.64 kg; hot carcass weight, 2.59 ± 0.38 kg and 2.82 ± 0.38 kg, 2.93 ± 0.2 kg and 2.48 ± 0.41 kg; cold carcass weight was determined as 2.51 ± 0.4 kg and 2.81 ± 0.35 kg, 2.86 ± 0.26 kg and 2.46 ± 0.42 kg. There was a significant difference between the age groups in terms of live weight, abdominal fat, cold carcass, neck, wing, back weight (p <0.01, p <0.05). There was a significant difference between the sex groups in the mean of body weight, head, hot carcass, cold carcass, neck, chest and back weight (p <0.01, p <0.05). The obtained data showed that local geese in the region may be suitable for fattening in terms of slaughter and carcass characteristics. The aim of this study is to contribute to a limited number of scientific studies in this field in order to make goose meat a preferable source of protein among consumers. 

___

  • 1. KIRMIZIBAYRAK, T., ÖNK, K., YAZICI K. (2011). Kars ilinde serbest çiftlik koşullarında yetiştirilmiş yerli ırk kazların kesim ve karkas özellikleri üzerine yaş ve cinsiyetin etkisi. Kafkas Univ Vet Fak Derg. 17(1): 41-45
  • 2. TİLKİ, M., İNAL, Ş. (2004). Türkiye’de yetiştirilen değişik orjinli kazların verim özellikleri ııı. kesim ve karkas özellikleri. Türk J Vet Anim Sci. 28, 165-171.
  • 3. ÇELİK B., BOZKURT Z. (2009). Muş yöresi yerli kazlarında kesim ve karkas özellikleri. Lalahan Hay. Araşt. Derg. 49(1) 37-46.
  • 4. YAKAN, A., ELMALI, D. A.. ELMALI, M., ŞAHİN, T., MOTOR, S., CAN, Y. (2012). Halk elinde yetiştirilen beyaz ve alaca kazlarda karkas ve et kalitesi özellikleri. Kafkas Univ.Vet Fak Derg 18(4): 663-670.
  • 5. SPSS for Windows Release 10. 27 Oct 1999 Copyright (SPSS inc 1989-1999).
  • 6. SARICA, M., BOZ, M.A., YAMAK, U.S. (2015). Yozgat ili halk elinde yetiştirilen beyaz ve alaca kazların kesim ve karkas özellikler. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknolojisi Dergisi, 3(3): 142-147.
  • 7. İŞGÜZAR, E., PİNGEL, H. (2003) Growth, carcass composition and nutrient of meat of different local geese in ısparta region of Turkey. Arch. Tierz., Dummerstorf 46(1), 71-76.
  • 8. TİLKİ, M., SAATÇİ, M., KIRMIZIBAYRAK, T., AKSOY, A.R. (2004). Kars ili Boğazköy’de yetiştirilen kazların kesim ve karkas özellikleri. Kafkas Üniv. Vet.Fak. Derg. 10(2): 143-146.
  • 9. KIRMIZIBAYRAK, T. (2002). Kars İlinde halk elinde yetiştirilen yerli ırk kazların kesim ve karkas özellikleri. Turk J Vet Anim Sci. 26, 667-670.
  • 10. SOLE, M., DOMENECH, V., CLEMENTE, I., POLVİLLO O, V. J, VERONA, C., RUBİ, M., MOLİNA, A. (2016). Carcass and meat quality traits in an Embden x Toulouse goose cross raised in organic dehesa. Asian Australas. J.Anim.Sci. 29(6): 8388-844.
  • 11. ÜNAL, Y., KAYA, İ., SAATÇİ, M., YILDIZ, S., ÖNCÜER, A. (2005). Farklı protein düzeylerinde beslemenin kazlarda besi performansına etkisi. Lalahan Hay. Araşt. Enst. Derg. 45(1) 33-39.
  • 12. MAZANOWSKI, A., SMALEC,E. (1998). Rearing performance of 12 week old crossbreds of genders and geese from genetic reserve flocks compared with White Koluda. Rocz. Nauk. Zoot.25: 191-205.
  • 13. BOZ, M.A. (2015). Doğal ve yapay kuluçka ile elde edilen kazların entansif koşullarda büyüme, kesim ve karkas özelliklerinin belirlenmesi. Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Samsun.
  • 14. PINGEL, H. (2011). Waterfowl Production for Food Security. Lohmann İnformation 46(2): 32-42.
  • 15. ALKAN, S., EREN, E.(2019). Investigation of Goose Breeding in Agrı Province. Mediterranean Agricultural Sciences. 32(2):251-256.
  • 16. GELDENHUYS, G., HOFFMAN, C.L., MULLER, N. (2013). The Effect of Season, Sex and Portion on the Carcass Characteristics, pH, Color and Proximate Composition of Egyptian Goose (Alopochen aegyptiacus) meat. Poultry Science. 92:3283-3291.