Yerli ve Yabancı Gazetelerde Büyükelçi Krizi

Türkiye, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Batılı Devletler ile ittifak kurmak istedi. Bu nedenle Ortadoğu’da ayrı bir savunma sisteminin oluşturulması için çalıştı. Mısır ise bölgenin lideri olmak istiyordu. Bu nedenle Mısır, İngiltere’yi Süveyş bölgesinden çekmek istedi. Fakat Türk yetkililer Mısır’ın bu isteğini onaylamadı. Kısa bir süre sonra Mısır ile Türkiye arasında büyükelçi krizi ortaya çıktı. Hulusi Fuat Tugay 1951 yılında Kahire’ye büyükelçi olarak gönderilmişti. Hulusi Fuat Tugay’ın eşinin Mısır Hanedanlığı ile akrabalık ilişkileri vardı. Büyükelçinin eşinin mallarına Mısır Hükümeti tarafından el konuldu. Hulusi Fuat Tugay buna tepki gösterdi. Kısa bir süre sonra Mısır yöneticileri tarafından sınır dışı edildi. Büyükelçi krizi ile ilgili haberler yerli ve yabancı basında yer aldı. Mısır basınına göre olay büyükelçiye yönelikti. Türk basını ise olayı, diplomatik yetersizlik olarak değerlendirdi. Çalışmamızda yerli ve yabancı basında yer alan haberler, büyükelçi krizinin nedenleri ve sonuçları incelendi.

The Ambassador Crises in Local and Foreign Newspapers

After the Second World War, Turkey wanted to establish an alliance with Western States. Thus he worked to establish a separate defense system in the Middle East. Egypt wanted to be leader of the region. For this reason Egypt wanted to withdraw England from Suez region. But the Turkish authorities did not approve to the Egypt of request. The ambassador crisis emerged between Turkey and Egypt shortly after. In 1951 Hulusi Fuat Tugay was sent to Cairo as an ambassador. Hulusi Fuat Tugay's wife had kinship relations with the Egyptian dynasty. The goods of his wife were confiscated by the Egypt Government. Hulusi Fuat Tugay reacted to this. After a short while, he was deported by the Egyptian rulers. News about the ambassador crisis took place at the local and foreign press. According to the Egyptian press, the incident was directed to the ambassador. TheTurkish press was regarded as diplomatic inability. In our study were examined the news in local and foreign press, the causes and consequences of the ambassador crises.

Keywords:

Turkey, Egypt, Hulusi Fuat Tugay ambassador,

PDF

___

Akşam Gazetesi: 2 Ocak 1954, 5 Ocak 1954, 6 Ocak 1954, 7 Ocak 1954, 8 Ocak 1954, 9 Ocak 1954, 10 Ocak 1954, , 13 Ocak 1954, 14 Ocak 1954, 17 Ocak 1954, 19 Ocak 1954, 20 Ocak 1954.
Armaoğlu, F. (Tarihsiz). 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi, C.1-2, Ankara: Alkım Yayınevi.
Ataoğlu, E. (2008). Adnan Menderes Bir Başbakanın Trajik Sonu, İstanbul: Nokta Kitap.
Baş, A. (2015). Demokrat Parti Dönemi Türkiye-Mısır İlişkileri (1950-1960), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
CCA, Yer Bilgisi:82.8.10, Belge Tarihi: 29.01.1938, Dosya Ek: 107-98, Kurum:30.18.1.2 Kararlar Daire Başkanlığı.
CCA, Yer Bilgisi:118.4.1, Belge Tarihi: 29.01.1938, Kurum: Bakanlıklar Arası Tayin Daire Başkanlığı.
CCA, Yer Bilgisi:88.95.12, Belge Tarihi: 26.09.1939, Dosya Ek:107-110, Kurum:30.18.1.2/Kararlar Daire Başkanlığı.
CCA, Yer Bilgisi:161.15.6, Belge Tarihi: 13.07.1943, Kurum:30.11.1.0/Bakanlıklar Arası Tayin Daire Başkanlığı. Barrier Miner, 7 Ocak 1954.
Dağlar Macar, O. (2006), Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Ordularının Galiçya Cephesi’ne Gönderilmesi ve Cephe Gerisinde Yaşananlar, İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Dergisi, Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, 5(10): 45-76.
Fırat, M. ve Kürkçüoğlu Ö. (2004). Ortadoğu ile İlişkiler, Türk Dış Politikası Kurtuluş Savaşı’ndan Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar (Edt. Baskın Oran), C.I, 1919-1980, 615- 635. The Examiner, 8 Ocak 1954.
The Mercury, 6 Ocak 1954.
The Northern Miner, 7 Ocak 1954.
The West Australian, 6 Ocak 1954, 9 Ocak 1954.
Queensland Times, 6 Ocak 1954.
Milliyet Gazetesi: 23 Kasım 1953, 5 Ocak 1954, 6 Ocak 1954, 7 Ocak 1954, 8 Ocak 1954, 9
Ocak 1954, 10 Ocak 1954, 11 Ocak 1954, 12 Ocak 1954, 13 Ocak 1954, 14 Ocak 1954, 19
Ocak 1954, 20 Ocak 1954, 21 Ocak 1954, 26 Ocak 1954, 18 Nisan 1954.
Newcastle Morning Herald And Miners Advocate, 20 Ocak 1954.
Tuna, T.(2002). Adnan Menderes’in Günlüğü, İstanbul: Şule Yayınları. Ulus Gazetesi: 6 Ağustos 1939, 9 Ekim 1939, 21 Ocak 1944.
Yavuzalp, E. (1991). Menderes’le Anılar, İstanbul: Bilgi Yayınevi.
Yeşilbursa, B. K. (2010). Demokrat Parti Dönemi Türkiye’nin Ortadoğu Politikası, History Studies, Ortadoğu Özel Sayısı, ss.67-98.