Öğretmen Adaylarının Üniversite Yaşam Kalitesi ve Mesleki Kaygılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Bu araştırmada fen bilgisi, beden eğitimi ve spor, sosyal bilgiler ve müzik öğretmen adaylarının üniversite yaşam kalitesi ve mesleki kaygı düzeylerinin bölüm, sınıf, akademik başarı, cinsiyet, yaş ve ekonomik gelir değişkenlerine göre incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada kesitsel tarama modeli benimsenmiştir. Araştırma 2019-2020 akademik yılında Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi fen bilgisi eğitimi, beden eğitimi ve spor, sosyal bilgiler eğitimi ve müzik eğitimi anabilim dallarında öğrenim gören 400 öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak Eriş ve Anıl (2016) tarafından geliştirilen Üniversite Yaşam Kalitesi Ölçeği ve Cabi ve Yalçınalp (2013) tarafından geliştirilen Mesleki Kaygı Ölçeği kullanılmıştır. Sonuç olarak öğretmen adaylarının üniversite yaşam kalitelerinde öğrenim görülen bölüme, sınıf düzeyine, cinsiyete, gelir durumuna göre anlamlı farklılaşmalar olduğu belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının mesleki kaygı düzeylerinde öğrenim görülen bölüme, cinsiyete, gelir durumuna göre farklılaşma olmadığı ve sınıf düzeyine göre anlamlı farklılaşma olduğu tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının üniversite yaşam kalitesi memnuniyetleri ile mesleki kaygıları arasında düşük düzeyde negatif ve anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Investigation of Teacher Candidates’ University Life Quality and Professional Anxiety in Terms of Various Variables

In this study, it was aimed to examine the university life quality and professional anxiety levels of science, physical education and sports, social studies and music teacher candidates according to the variables of department, grade, academic achievement, gender, age and economic income. Cross-sectional scanning model was adopted in the study. The research was carried out with 400 teacher candidates studying in the departments of science education, physical education and sports, social studies education and music education at Atatürk University Kazım Karabekir Education Faculty in the 2019-2020 academic year. The University Quality of Life Scale developed by Eriş and Anıl (2016) and the Occupational Anxiety Scale developed by Cabi and Yalçınalp (2013) were used as data collection tools. As a result, it was determined that there are significant differences in the quality of life of teacher candidates according to the department of education, class level, gender, and income level. It was determined that there are no differences in the occupational anxiety levels of the teacher candidates according to the department, gender, income level and there is a significant difference according to the grade level. It was concluded that there is a low level negative and significant relationship between teacher candidates' satisfaction with university life quality and their professional anxiety.

Keywords:

Teacher candidates, professional anxiety, music social studies, university life quality,

PDF

___

Adigüzelli, Y. (2015). Examination of occupational concern of pre-service teachers based on various variables in Turkey. Educational Research and Reviews, 10(4), 397-402.
Akgün, A., Gönen, S., & Aydın, M. (2007). İlköğretim fen ve matematik öğretmenliği öğrencilerinin kaygı düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(20), 283-299.
Avalos, B. (2011). Teacher professional development in teaching and teacher education over ten years. Teaching and teacher education, 27(1), 10-20
Ayaz, M. F., Oral, B. & Söylemez, M. (2015). Türkiye’de öğretmen eğitimi ile ilgili yapılmış lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi. Elementary Education Online, 14(2),783-802.
Aydin, C., Coştu, K. & Baba, C. (2020). Üniversite öğrencilerinin mesleki kaygi ile hayattaki anlam düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Bartın Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dergisi, 1(13), 73-106.
Bozdam, A. (2008). Öğretmen adaylarının mesleki kaygı düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
Bulaç, E., & Kurt M. (2019). Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 125-161.
Bümen, N T., Ateş, A., Çakar, E., Ural, G., & Acar, V. (2012). Türkiye bağlamında öğretmenlerin mesleki gelişimi: Sorunlar ve öneriler. Milli Eğitim Dergisi, 42 (194) , 31-50.
Büyüköztürk, Ş. , K. Çakmak, E., Akgün, Ö. Erkan, Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A.
Cabı, E. & Yalçınalp, S. (2013). Öğretmen adaylarına yönelik mesleki kaygı ölçeği (MKÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44,85-96.
Cloninger, CR. (1988): Anxiety and Theories of Emotions. In handbook of Anxiety, Vol, 2, Eds. R. Noyes, M. Roth, G.D. Burrows, p. 1-29, Amsterdam:Elsevier.
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Lawrence Earlbaum Associates.
Çakmak, Ö., & Hevedanlı, M. (2005). The examination of concern levels of biology student’s class by various variables. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4(14), 115-127.
Çelen A. & Bulut D. (2015) Beden eğitimi öğretmen adaylarının mesleğe yönelik kaygılarının belirlenmesi (AİBÜ Örneği), Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(18), 247-261
Çeliköz, N., & Çetin, F. (2004). Anadolu öğretmen lisesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını etkileyen etmenler. Milli Eğitim Dergisi, 162(1), 139-157.
Demirdag, S., & Sarici, H. (2019). Üniversite öğrencilerinin yaşam kalitelerinin incelenmesi: Ereğli Eğitim Fakültesi örneği. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 57-73.
Deniz, S. & Tican, C. (2017). Öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterlik inançları ile mesleki kaygılarına yönelik görüşlerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(4), 1838-1859.
Doğan, T., & Çoban, A. E. (2009). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 34(153), 157-168.
Doğanay, A., & Sarı, M. (2004). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerine temel demokratik değerlerin kazandırılma düzeyi ve bu değerlerin kazandırılması sürecinde açık ve örtük programın etkilerinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 39(39), 356-383.
Donmuş, V., Akpınar, B., & Eroğlu, M. (2017) Öğretmen adaylarının akademik özyeterlikleri ve mesleki kaygıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(37), 1-13.
Eriş, H. M., & Anıl, D. (2013). Üniversite yaşam kalitesi ölçeğini geliştirilmesi. V. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, Çanakkale.
Eriş, H. M. & Anıl, D. (2016). Üniversite öğrencilerinin yaşam kalitesi düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3), 491-504.
Fadlelmula, F. (2013). Attitudes of pre-service teachers towards teaching profession. Turkish Journal of Education, 2(4), 55-63.
Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2011). How to design and evaluate research in education (8th ed.). New York: McGraw-Hill.
Fuller, F. F. (1969). Concerns of teachers: A developmental conceptualization. American educational research journal, 6(2), 207-226.
Fuller, F. F., & Borich, G. D. (1988). Teacher concerns checklist. Effective teaching methods, 62-72.
Fuller, F. F., & Bown, O. H. (1975). Teacher education: The 74th yearbook of the national society for the study of education (Part II). Chicago: The University of Chicago.
Gözler, A., Bozgeyikli, H., & Avcı, A. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının başarı yönelimleri ile mesleki kaygı düzeylerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 189-211
Guillaum, A. M., & Rudney, G. (1993). Student teachers' growth independence: An analysis of their changing concerns. Teaching et al. independence: An analysis of their changing concerns. Teaching and Teacher Education, 9, 65-80.
Johnson, R.B., & Christensen, L. (2014). Educational research: Quantitative, qualitative, and mixed approaches (5th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Karakütük, K. (2001). Demokratik laik eğitim. Ankara: Anı Yayınları.
Kangal, A. (2012). Üniversite yaşam kalitesi ölçeğinin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 16-32.
Karslı, F., & Ayas, A (2013). Fen ve teknoloji dersi öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerilerinin ölçülmesine ilişkin bir test geliştirme çalışması. Journal of Turkish Science Education, 10(2), 66-84.
Kavcar, C. (1999). Nitelikli öğretmen sorunu. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi (11), 1–13.
Kekeç Morkoç, D., & Erdönmez, C. (2018). Yükseköğretim Öğrencilerinin Yaşam Kalitesine Yönelik Algıları: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Örneği. Journal Of Administrative Sciences/Yonetim Bilimleri Dergisi, 16(32), 509-532.
Köklükaya, A.N. ve Yıldırım, E.G. (2016). Öğretmenlik mesleğine yönelik kaygı ölçeğinin geliştirilmesi ve fen bilgisi öğretmen adaylarının kaygı düzeylerinin belirlenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(43), 1454-1462.
Kutlu Ö. (2001). Ergenlerin üniversite sınavlarına ilişkin kaygıları. Eğitim ve Bilim, 26 (121), 12-23.
Linnakylâ, P. ve Brunell, V. (1996). Quality of school life in the Finnish and Swedish speaking schools in Finland. U.S.A: Department of EducationPress.
Low, L. (2000). Are college students satisfied? A national analysis of changing expectations. New Agenda Series [TM]. Indianapolis: USA Group Inc.
Özgüven, İ.E. (1994): Psychological Tests. Ankara: Yeni Doğuş.
Pigge, F. L., & Marso, R. N. (1997). A seven year longitudinal multi-factor assessment of teaching concerns development through preparation and early teaching. Teaching and Teacher Education, 13, 225-235.
Quality of College Life Survey Report (2009). American University of Beirut Office of Institutional Research and Assessment.
Recepoğlu, E. (2013). Öğretmen adaylarının yaşam doyumları ile öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel, (1), 311-326.
Ren, W. (2009). A research on the subject well-being of regional college students. International Journal of Psychological Studies, 1(1), 51-53.
Saban, A., Korkmaz, İ., & Akbaşlı, S. (2004). Öğretmen adaylarının mesleki kaygıları. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 17, 198-209.
Sadıkoğlu, M., Hastürk, G., & Polat, O. (2018). Fen bilimleri öğretmen adaylarının mesleki kaygı düzeyleri. Journal Of International Social Research, 11(56), 629-637.
Sağ, R. (2007). Uygulama öğretmenliği uygulamasının değerlendirilmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Sağlık, B. M. (2018). Üniversite öğrencilerinin Kamu Personeli Seçme Sınavı kaygı düzeyleri ile üniversite yaşam kaliteleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Niğde.
Sari, H. (2007). The influence of an in-service teacher training (INSET) programme on attitudes towards inclusion by regular classroom teachers who teach deaf students in primary schools in Turkey. Deafness & Education International, 9(3), 131-146.
Sirgy, M.J., Grzeskowiak S., & Rahtz D. (2007). Quality of college life (QCL) of students: developing and validating a measure of well being. Social Indicators Research, 80(2), 343– 360.
Sürücü, A., & Ünal, A. (2018). Öğrenci motivasyonunu artıran ve azaltan öğretmen davranışlarının incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8 (14), 253-295.
Tannehill, D., Demirhan, G., Čaplová, P., & Avsar, Z. (2021). Continuing professional development for physical education teachers in Europe. European Physical Education Review, 27(1), 150-167.
Taşğın, Ö. (2006). Beden eğitimi ve spor yüksekokulunda okuyan öğretmen adaylarının meslekî kaygı düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(2), 679-686.
Tuzgöl-Dost, M. (2007). Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumunun bazı değişkenlere göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(22), 132-143 .
Türkdoğan, S.C. (2014). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini tercih etmelerinde etkili olan faktörlere göre mesleki kaygıları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
Tümerdem, R. (2007). Dicle Üniversitesi eğitim fakültesi ve fen-edebiyat fakültesi kimya son sınıf öğrencilerinin kaygılarını etkileyen etmenler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(20), 32-45.
Uygun, K., Avaroğulları, M., & Oran, M. (2016). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının mesleki kaygı düzeylerinin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 11(21), 417-436.
Uygun, S., Ergen, G., & Öztürk, İ. H. (2011). A comparison between practical training programs in teacher education in Turkey, Germany and France. Elementary Education Online, 10(2), 389-405.
Wagner, T., Lutz, R. J., & Weitz, B. A. (2009). Corporate hypocrisy: Overcoming the threat of inconsistent corporate social responsibility perceptions. Journal of Marketing, 73(6), 77-91.