2018 Yılı Coğrafya Öğretmenliği Lisans Programının Alan Bilgisi, Genel Kültür ve Pedagoji Dersleri Açısından Analizi

Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de 2018 yılında uygulamaya konulan Coğrafya Öğretmenliği Lisans Programını Öğretmenlik Meslek Bilgisi, Genel Kültür, Alan Bilgisi, Alan Eğitimi ve Öğretmenlik Uygulaması dersleri bağlamında önceki program ile karşılaştırarak değerlendirmektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Doküman analizi sonucunda elde edilen bulgular içerik analizi tekniği ile çözümlenmiştir. Elde edilen bazı bulgular şunlardır: Alan bilgisi ile alana ilişkin öğretimi içeren dersler Alan Eğitimi başlığında toplanmıştır. Bu kapsamdaki derslerin ders saatleri ve kredileri önemli ölçüde azaltılmıştır. Buna karşılık Öğretmenlik Meslek Bilgisi derslerinin ders saatleri ve kredileri büyük ölçüde arttırılmıştır. Genel kültür derslerinin kapsamında da önemli değişiklikler söz konusudur. Öğretmenlik uygulaması dersi Öğretmenlik Uygulaması I ve Öğretmenlik Uygulaması II dersi olarak iki döneme çıkartılmıştır. Ancak öğretmenlik uygulamasına bir basamak teşkil eden Okul Deneyimi dersi ise programdan kaldırılmıştır. Lisans programlarının toplam kredileri 165’dan 148’ye, toplam ders saati ise 182’den 157’ye çekilmiştir. Ayrıca programda seçmeli derslere %25 oranında yer verilmiş, seçmeli ders çeşitliliği arttırılmış ve Bologna sürecine uyum sağlanmıştır. 2018 programı önceki programa göre merkezi bir yaklaşımın ürünü olarak yerel farklılıkları önemli ölçüde ortadan kaldırmıştır. Elde edilen bulgular ilgili literatür ile tartışılmış ve alana yönelik bazı öneriler geliştirilmiştir. Bu kapsamda yeni öğretmen yetiştirme lisans programları ile ilgili akademik çalışmaların artırılması önerilmektedir.

Analysis of 2018 Geography Teacher Education Undergraduate Program in terms of Scientific Field Knowledge, General Culture and Pedagogy Courses

The purpose of this study is to evaluate the geography teacher education program in the context of scientific field knowledge related to geography, professional teaching knowledge, general culture, geography education and teaching practice lessons implemented since 2018 in Turkey and containing important changes according to the previous program. In this study, document analysis method which is one of the qualitative research methods is used. The findings were analyzed by using descriptive analysis technique. It is seen that the new geography program is concerned with creating a standard in the faculties of education. The scientific field knowledge related to geography and teaching of geography were collected in the title of scientific field education. Hours and credits values of scientific field courses related to geography have been significantly reduced. On the other hand, the course hours and credits values of the teaching courses have been increased significantly. There are significant changes in the scope of general culture courses. Teaching practice was added to two semesters as Teaching Practice I and Teaching Practice II. However, the School Experience course, which constitutes a step in the teaching practice, has been removed from the program. The total credits of the undergraduate programs were reduced from 156 to 147 and the total course hours from 170 to 154. In addition, 25% of elective courses were given in the program, the diversity of elective courses was increased and the process was adapted to the Bologna process.

___

  • Akhan N. E. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal bilgiler lisans programı üzerine düşünceleri. International Journal of Social Science, 32, 267-289.
  • Ataç, E. (2003). 21. Yüzyılda öğretmen eğitimi: Türkiye’de öğretmen eğitiminin değerlendirilmesi konulu panelde yaptığı açılış konuşması. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 1-31.
  • Aycan, Ş. (2015). Liselere öğretmen yetiştirmede geri adım: Yüksek öğretmen okullarından pedagojik formasyon kurslarına. MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi 2(2), 61-72.
  • Baltacı, C. (1999). Osmanlı Devleti'nde eğitim ve öğretim, Türkler. C.XI, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.
  • Baskan, G. A. Aydın, A. ve Madden, T. (2006). Türkiye’deki öğretmen yetiştirme sistemine karşılaştırmalı bir bakış. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 15(1), 35-42.
  • Bayram, Ö. (2003). Türkiye’de ilköğretime (6-7-8) branş öğretmeni yetiştirilmesi ve sosyal bilgiler öğretmenliği ile sosyal bilgiler dersi programlarının gelişimi (1946-1982).
  • (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde. Çelikten, M., Şanal, M., ve Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 207-237.
  • Calderhead, J. (1997). Öğretmenlerin uzmanlığının tanınması ve geliştirilmesi: 21. Yüzyılı bekleyen sorunlar. Uluslararası Dünya Öğretmen Eğitimi Konferansında Sunulmuş Bildiri, Ankara: Millî Eğitim Basımevi.
  • Ercan, B. (2009). Türkiye’de ilköğretim II. kademeye sosyal bilgiler öğretmeni yetiştirme sistemleri (1923-2008). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
  • Eşme, İ. (2001). Yüksek öğretmen okulları. İstanbul: Bilgi- Başarı Yayınevi.
  • Forster, N. (1994). The analysis of company documentation, in C. Cassell and G. Symon, qualitative methods in organizational research: A practical guide. London: Sage Publications.
  • Gündüz, M. (2016). Maariften eğitime. İstanbul: Doğu-Batı Yayınları.
  • Karasu Avcı, E. (2017). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal bilgiler öğretmenliği lisans programı ile ilgili görüşleri. International Journal Of Eurasia Social Sciences, 8(27),756- 786.
  • Kaymakçı, S. (2012). Sosyal bilgiler öğretmenliği lisans programlarının içerik değerlendirmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi 2(1), 45-61.
  • Küçükahmet, L. (2007). 2006-2007 Öğretim yılında uygulanmaya başlanan öğretmen yetiştirme lisans programlarının değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 203-218.
  • Maârif Vekâleti (1927). Maârif düsturu-I. İstanbul: Milli Matbaa.
  • Maarif Vekilliği (1939). Tebliğler Dergisi. Cilt 1. Ankara: Maarif Matbaası.
  • Maaske, R. J. (1955). Türkiye’de öğretmen yetiştirme hakkında rapor. Ankara: Maarif Basımevi.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2015). PİSA (Uluslararası öğrenci değerlendirme programı), 2015 Türkiye ulusal raporu. Ankara: MEB Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Öğretmen Yetiştirme Genel Müdürlüğü. (2017). Sosyal bilgiler öğretmeni özel alan yeterlikleri. 173-183, Erişim adresi: http://www.oygm.meb.gov.tr.
  • Özcan, M. (2011). Bilgi çağında öğretmen eğitimi, nitelikleri ve gücü bir reform önerisi, Ankara: Türk Eğitim Derneği, Yayın No: 11687.
  • Özoğlu, M. (2010). Türkiye’de öğretmen yetiştirme sisteminin sorunları. Seta Analiz 17, Erişim adresi: www.setav.org.
  • Öztürk, C. (2006), Atatürk Devri Öğretmen Yetiştirme Politikası (2. Baskı). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • Özyar, A. (2001). Türkiye’de öğretmen yetiştirme politikaları. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi 2(21), 21-25.
  • Satı Bey (1918). Meşrutiyetten sonra Maârif Tarihi. Muallim, 2(19), 654-665.
  • Stengel, B. S. ve Tom, A. R. (1996). Changes and choices in teaching methods. Frank B. Murray (Ed), The teacher educator’s handbook: Building a knowledge base for the preparation of teachers (s. 593-619) içinde. Mahwah: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Tonga, D. (2012). Sosyal bilgiler öğretmenliği lisans programının değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 10(4), 780-803.
  • Yeşiltepe, D.S. (2010). Osmanlı Döneminde coğrafyanın müfredatta yer alması ve hazırlanan ilk ders kitapları (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK). (1998). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. Erişim adresi: https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar.
  • Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK). (2018). Öğretmen yetiştirme lisans programları. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
  • Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK). (2006). Eğitim fakültelerinde uygulanacak yeni programlar hakkında açıklama. Erişim adresi: http://www.yok.gov.tr.
  • Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK). (2007). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri 1982-2007. Erişim adresi: .
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yılmaz, K. (2009). Lisans düzeyinde sosyal bilgiler eğitiminde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri: Öğretmen adaylarının görüşleri. On Dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 31‐53.