KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK AÇIKLAMALARININ FİNANSAL PERFORMANS ÜZERİNE ETKİSİ: BIST-30’DA BİR UYGULAMA

Bu çalışma, kurumsal sosyal sorumluluk açıklamalarının işletmelerin finansal performansına etkisinin olup olmadığının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla, 2011 ve 2012 yıllarında BIST-30 endeksinde yer alan 6 üretim işletmesinin finansal tabloları ve Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporlarında, kurumsal sosyal sorumluluk kapsamında vermiş oldukları bilgiler incelenmiştir. Çalışmada işletme performansı göstergesi olarak, işletmelerin ilgili yıllarda hesaplanmış finansal oranları kullanılmıştır. Bağımsız değişken olarak seçilen kurumsal sosyal sorumluluk açıklamaları işletmelerin toplum, ürün/tüketici, çevre ve çalışanlar ile ilgili yaptıkları açıklamalardır. İşletmelerin finansal tabloları oran analizi yöntemiyle, Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporları ise içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Çalışmada bağımsız değişkenlerin (kurumsal sosyal sorumluluk açıklamaları), bağımlı değişkenler (finansal oranlar) üzerindeki etkilerinin istatiksel olarak araştırılması için İki Yönlü Manova analizi kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesi sonucunda, toplumun kurumsal sosyal sorumluluk açıklamalarına genel olarak duyarlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK AÇIKLAMALARININ FİNANSAL PERFORMANS ÜZERİNE ETKİSİ: BIST-30’DA BİR UYGULAMA

Bu çalışma, kurumsal sosyal sorumluluk açıklamalarının işletmelerin finansal performansına etkisinin olup olmadığının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla, 2011 ve 2012 yıllarında BIST-30 endeksinde yer alan 6 üretim işletmesinin finansal tabloları ve Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporlarında, kurumsal sosyal sorumluluk kapsamında vermiş oldukları bilgiler incelenmiştir. Çalışmada işletme performansı göstergesi olarak, işletmelerin ilgili yıllarda hesaplanmış finansal oranları kullanılmıştır. Bağımsız değişken olarak seçilen kurumsal sosyal sorumluluk açıklamaları işletmelerin toplum, ürün/tüketici, çevre ve çalışanlar ile ilgili yaptıkları açıklamalardır. İşletmelerin finansal tabloları oran analizi yöntemiyle, Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporları ise içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Çalışmada bağımsız değişkenlerin (kurumsal sosyal sorumluluk açıklamaları), bağımlı değişkenler (finansal oranlar) üzerindeki etkilerinin istatiksel olarak araştırılması için İki Yönlü Manova analizi kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesi sonucunda, toplumun kurumsal sosyal sorumluluk açıklamalarına genel olarak duyarlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

___

  • ALPARSLAN, Ajar, AYGÜN, Mehmet (2013). “Kurumsal Sosyal Sorumluluk Ve Firma Performansı”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), pp. 435-448.
  • ARSOY, Aylin Poroy, ARABACI, Özer ve ÇİFTÇİOĞLU, Aydem (2012). “Corporate Social Responsibility And Financial Performance Relationship: The Case Of Turkey”, Muhasebe ve Finansman Dergisi,14, pp. 159-176.
  • ATAKAN, M. G. Serap, İŞÇİOĞLU, Tutku Eker (2009). “Türk Tüketicilerinin Bakış Açısıyla İşletmelerin Kurumsal Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri”, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(32), pp. 125-133.
  • ATEŞOĞLU İrfan, TÜRKER Ali (2010). “Konaklama İşletmelerinin Sosyal Sorumluluk Faaliyetlerine Yaklaşımı: Muğla İli Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,15(3), pp. 207-226.
  • BALI, Selçuk, CİNEL, Mehmet Ozan (2011).“Bir Rekabet Aracı Olarak Kurumsal Sosyal Sorumluluk”, ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi,2(4),pp.45-60.
  • BAŞAR, A. Banu, BAŞAR, Mehmet (2006). “Sosyal Sorumluluk Raporlaması Ve Türkiye”deki Durumu”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,6(2), pp. 213-230.
  • BAYRAKTAROĞLU, Gül, ÖZGEN, Özge (2008). “Sosyal Sorumluluk Konusunda Tüketicilerin Beklentileri: Analitik Hiyerarşi Süreci Yöntemi İle Önceliklerin Belirlenmesi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 22, pp. 321-341.
  • BREZINKA, Wolfgang (1994). Socialization And Education: Essays in Conceptual Criticism, Westpark: Greenwood Press.
  • CHEN, Honghuiand, WANG, Xiayang (2011). “Corporate Social Responsibility And Corporate Financial Performance in China: An Empirical Research From Chinese Firms”, Corporate Governance, 11(4), pp. 361–370.
  • COCHRAN, P. L. WOOD, R. A. (1984).“Corporate Social Responsibility And Financial Corporate Social Responsibility And Financial Performance”, Akademy of Management Journal, 27(1), pp. 42-56.
  • ÇELİK, İsmail, Erkan, DİNÇER, Hasan, YILMAZ, Recep (2012). “BIST”de İşlem Gören Mevduat Bankalarının Kurumsal Sosyal Sorumluluk Çalışmalarının Finansal Sonuçları Üzerine Kurumsal Yönetim İlkeleri Çerçevesinde Bir İnceleme”, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), pp. 37-63.
  • DUBIELZIG, Frank, SCHALTEGGER, Stefan (2005). Corporate Social Responsibility, Münster: Handlexion Public Affairs, Lit Verlag. EYMEN, Erman, U. (2007). SPSS 15.0 Veri Analizi, İstatistik Merkezi Yayın No: 1.Web:http://www.istatistikmerkezi.com/e-kitap,spss-150-ile-veri analizi,19.html, (Erişim: 01.07.2013).
  • FETTAHOĞLU, Sibel (2013). “İşletmelerde Sosyal Sorumluluk İle Finansal Performans Arasındaki İlişki: İmkb”ye Yönelik Bir Uygulama”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi,5(2), pp. 515-524.
  • GUTHRIE, J.,ABEYSEKERA, I. (2006). “Content Analysis of Social, Environmental Reporting: What Is New?”, Journal of Human Resource Costingand Accounting, 10(2), pp. 114-126.
  • GÜLBAHAR, Yasemin, ALPER, Ayfer (2009). “Öğretim Teknolojileri Alanında Yapılan Araştırmalar Konusunda Bir İçerik Analizi”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 42(2), pp. 93-111.
  • GÜMÜŞ, Murat, ÖKSÜZ, Burcu (2009). “İtibar Sürecinde Kilit Rol: Kurumsal Sosyal Sorumluluk İletişimi”, Journal Of Yasar University, 14(14), pp. 2129-2150.
  • GÜR, Betül (2012). “Sürdürülebilir Kalkınma, Kurumsal Sosyal Sorumluluk Ve Türkiye”de Mikro Finansman Uygulamaları”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl:11(1), Sayı:21, pp. 87-106.
  • HACKSTON, D.,MİLNE, J.M.(1996)“Some Determinants of Socialand Environmental Disclosures in New Zealand Companies”, Accounting, Auditing And Accountability Journal, 9(1), pp 77-108.
  • HANSEN, Ursula, SCHRADER, Ulf (2005). “Corporate Social Responsibilitiy als Aktuelles Thema der Betriebswirtschhaftslehre”, Die Betriebswirtschaft, 65(4), pp. 373-395.
  • İŞSEVEROĞLU, Gülsün (2001). “İşletmelerde Sosyal Sorumluluk Ve Etik”, Celal Bayar Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi. 8(2), pp. 55-67.
  • KALAYCI, Şeref (Ed.)(2006). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
  • KARATEPE, Selma (2008). “İtibar Yönetimi: Halkla İlişkilerde Güven Yaratma”,Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(23), pp. 77-97. Web: http://www.esosder.org/(Erişim:28.04. 2013).
  • KAVUT, F. Lerzan (2010). “Kurumsal Yönetim, Kurumsal Sosyal Sorumluluk Ve Çevresel Raporlama: BIST 100 Şirketlerinin Çevresel Açıklamalarının İncelenmesi”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi. İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi,21(66), pp. 9-43.
  • KELGÖKMEN, Derya (2010). “İşletmelerin Kurumsal Sosyal Sorumluluk Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Literatür Taraması”, Ege Akademik Bakış,10(1), pp. 303-318.
  • MCGUIRE, B. Jean, SUNDGREN, Alison, SCHNEEWEIS, Thomas (1988). “Corporate Social Responsibility and Firm Financial Performance”, Academy of Management Journal, 31(4), pp. 854- 872.
  • MCWILLIAMS, Abagail, SIEGEL, Donald (2000).“Corporate Social Responsibility And Financial Performance: Correlation or Misspecification?”, Strategic Management Journal, 21(5), pp. 603–609.
  • NADEEM, Iqbali (2012).“Impact of Corporate Social Responsibility on Financial Performance of Corporations: Evidence From Pakistan”, International Journal of Learning & Development,2(6), pp. 107-118.
  • NELLING, Edward, WEBB, Elizabeth (2009).“Corporate Social Responsibility And Financial Performance: The “Virtuous Circle” Revisited”, Rewiew of Quantitative Finance and Accounting, 32(2), pp. 197-209.
  • ÖZDAŞLI, Kürşat, ÇELİKKOL, Özlem (2012). “Psikolojik Sözleşme: Kavramsal Çerçeve ve Bir İçerik Analizi”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,Yıl: 4 Sayı: 7, pp. 141-154.
  • ÖZDEMİR, Murat (2010). “Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntembilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1),pp. 323-343.
  • PORTER, Michael E.,KRAMER, Mark R. (2006).“The Link Between Competitive Advantage And Corporate Social Responsibility”, Harvard Business Review, pp.78-92.
  • ROBERTS, R. W.(1992).“Determinants of Corporate Social Responsibility Disclosure: An Application of Stakeholder Theory”, Accounting,Organizations And Society,17(6),pp. 595-612.
  • SARICA, Y. Pınar Soykut, YÜKSEL, Elçin (2012).“Yerel Yönetimlerde Sosyal Sorumluluk Projesi Uygulaması Olarak Sosyal Hayata Katılım: Engelsiz Yaşam”, Çalışma İlişkileri Dergisi,3(1), pp. 48-66.
  • TONUSH.Zümrüt, TEZ, H. Yüksel (2013). “Farklı Paydaşların Kurumsal İtibarı Değerlendirmelerindeki Farklılığın Sosyal Ve Finansal Performans Algılarıyla İlişkisi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.35, pp. 185-198.
  • TSOUTSOURA, Margarita (2004). “Corporate Social Responsibility And Financial Performance”http://escholarship.org/uc/item/111799p2#page-1, (Erişim:03.10.2013).
  • USLU, Aypar, BAŞCI, Ahmet, GAMBAROV, Vusal (2008). “Türkiye”de Tüketicilerin Sosyal Sorumluluk Kampanyalarına Ve Sosyal Açıdan Sorumlu Şirketlere Karşı Tutumu”, http://marmarauyp.files.wordpress.com/2012/05/kibris.pdf, (Erişim:03.10.2013).
  • UWUIGBE, UWALOMWA, EGBİDE BEN-CALEB (2012).“Corporate Social Responsibility Disclosures in Nigeria: A Study of Listed Financial And Non-Financial Firms”,Journal of Management And Sustainability, 2(1), pp. 160-169.
  • VAN HET HOF, Seçil Deren (2009). “Türkiye’de Sosyal Sorumluluk Üçgeni: Şirketler, Toplum ve Toplum Kuruluşları”,Tübitak Proje No: 107K182.
  • WADDOCK S.,GRAVES S.(1997). “The Corporate Social Performance–Financial Performance Link”, Strategic Management Journal, 18(4),pp.303-319.
  • YEMİŞÇİ, A. Derya (2009).“Sosyal Sorumluluğun Araçlarından Biri Olarak Sosyal Etiket”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(2), pp. 13-41. Web: http://www. bist.gov.tr. (Erişim:10.09. 2012).
Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-1966
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 1999
  • Yayıncı: Afyon Kocatepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi