BELÇİKA, DANİMARKA, FİNLANDİYA VE HOLLANDA’NIN VERGİ HARCAMALARI GELİŞİMİ

Bazı sosyo-ekonomik amaçlar doğrultusunda, devletin tahsilinden vazgeçtiği vergiler, vergi harcaması olarak bilinmektedir. Devlet, tahsilinden vazgeçtiği bu vergiler (harcamalar) yoluyla mali ve sosyal politikalar üretmektedir. Vergi harcamaları, sosyal politikalar üretmek amacıyla kullanılan mali bir araçtır. Her ne kadar tanımı gereği vazgeçilen bir gelir olduğu ve dolayısıyla bir kayıp olarak görülse de, bu tür harcamalar kullanılabilir geliri etkilediğinden; dolaylı olarak ulusal gelirde bir artışa da sebebiyet verebilmektedir. Bu çalışmada Belçika, Danimarka, Finlandiya ve Hollanda ülkelerinin vergi harcamaları gelişimi incelenmiştir. Söz konusu ülkelerin vergi harcama boyutları, vergi harcama kategorileri ve yayınlanan raporların değerlendirilmesi, bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Vergi harcaması kavramının ülkeden ülkeye değişkenlik göstermesi, uygulamada da farklılıklar yaratmaktadır. Bu durum ülkeler arasında mukayeseyi zorlaştırmaktadır.

BELÇİKA, DANİMARKA, FİNLANDİYA VE HOLLANDA’NIN VERGİ HARCAMALARI GELİŞİMİ

Bazı sosyo-ekonomik amaçlar doğrultusunda, devletin tahsilinden vazgeçtiği vergiler, vergi harcaması olarak bilinmektedir. Devlet, tahsilinden vazgeçtiği bu vergiler (harcamalar) yoluyla mali ve sosyal politikalar üretmektedir. Vergi harcamaları, sosyal politikalar üretmek amacıyla kullanılan mali bir araçtır. Her ne kadar tanımı gereği vazgeçilen bir gelir olduğu ve dolayısıyla bir kayıp olarak görülse de, bu tür harcamalar kullanılabilir geliri etkilediğinden; dolaylı olarak ulusal gelirde bir artışa da sebebiyet verebilmektedir. Bu çalışmada Belçika, Danimarka, Finlandiya ve Hollanda ülkelerinin vergi harcamaları gelişimi incelenmiştir. Söz konusu ülkelerin vergi harcama boyutları, vergi harcama kategorileri ve yayınlanan raporların değerlendirilmesi, bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Vergi harcaması kavramının ülkeden ülkeye değişkenlik göstermesi, uygulamada da farklılıklar yaratmaktadır. Bu durum ülkeler arasında mukayeseyi zorlaştırmaktadır.

___

BRATIC, Vjekoslav (2006), “Tax Expenditures: A Theoretical Review”, Financial Theory and Practice, Vol: 30(2), pp. 113-127.

BRIKSI, Hana Polackova (2004), “Managing Tax Expenditures: Policy Options, Tax Expenditures- Shedding Light on Government Spending through the Tax System, Lessons From Developed and Transition, ed. Hana Polackova Brixi and others, Washington D.C., pp. 227-232.

FERHATOĞLU, Emrah, (2005), “Bir Kamu Harcaması Türü Olarak Vergi Harcaması ve Türk Kurumlar Vergisi Açısından Değerlendirilmesi”, Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 2, ss. 78-92.

Federal Public Service Finance of Belgium (2010), http://docufin.fgov.be/intersalgen/thema/stat/PDF/Inventory_federal_tax_ex penditures_2012.pdf, EriĢim Tarihi, 13.05.2013.

GĠRAY, Filiz, (2002), “ Vergi Harcamaları: Harcama Vergileri Açısından Analizi”, Uludağ Üniversitesi Ġktisadi ve Ġdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt XXI, Sayı:1, s. 27-52.

HOWARD, Christopher, (1997), The Hidden Welfare State, Tax Expenditures and Social Policy in the United States, Princeton University Press, New Jersey.

JACOBSEN, Michael Riis, GEBAUER Andrea vd., (2010), Tax Expeniditures in the Nordic Countries, A Report from a Nordic Working Group, Presented at the Nordic Tax Economist Meetingin Oslo.

KRAAN, Dirk - Jan, (2004), “Off-Budget and Tax Expenditures”, OECD Journal on Budgeting, Volume 4- No:1, pp. 121-142.

KULU, Bahattin (Ağustos-2000), “Vergi Harcaması ve Uygulama Örnekleri”, Vergi Dünyası Dergisi, ss. 24-29.

MARTĠN, J., MCMAHON, JR., (2011), Taxing Tax Expenditures? ,University of Florida Legal Studies Research Paper No: 2011-03.

OECD, (2012), Inventory of Estimated Budgetary Supportand Tax Expenditures for Fossil Fuels 2013, http://www.oecdilibrary.org/docserver/download/2212051e.pdf?expires=137 0104548&id=id&accname=oid033641&checksum=18A0F27D067667DF80 CD478170EE2C94, EriĢim Tarihi, 28.05.2013.

OECD, (2011), Value for Money, Country Assestment of Denmark, http://www.oecd.org/gov/budgeting/48145388.pdf, EriĢim Tarihi: 03.05.2013

OECD, (2010), Tax Expenditures in OECD Countries, http://www.oecdilibrary.org/docserver/download/4210041e.pdf?expires=1369925086&id=id &accname=oid033641&checksum=D878582477A4AC8190A1024EC2F00 A08, EriĢim Tarihi: 22.05.2013

SARAÇ, Özgür, (2010), “Vergi Harcamaları ve Ġktisadi Etkileri”, Maliye Dergisi, Sayı: 159, Temmuz – Aralık, ss. 262-277.

SURREY, Stanley S., McDANĠEL, Paul R., (2011), “The Tax Expenditure Concept: Current Developments And Emerging Issues”, Boston College Law Review, Volume: 20, Issue:2, Number:2, pp. 226-355.

TODER, Eric J., (2005), “Tax Expenditures and Tax Reform: Issues and Analysis”, National Tax Association Meetings, Miami, Florida.

VALENDUC, Christian, (2004), “From Tax Expenditure Reporting to Tax Policy Analysis: Some Experience from Belgium, World Bank, Tax

Expenditures- Shedding Light on Government Spending through the Tax

System, Lessons From Developed and Transition, ed. Hana Polackova and others, Washington D.C., pp. 69-86.

Maliye Bakanlığı Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü (Ekim 2007), Vergi Harcamaları Raporu, Ankara.