EĞİTİM SEKTÖRÜNDE KIYASLAMA UYGULAMALARI: İLKÖĞRETİM KURUMLARINDA KIYASLAMA YÖNTEMİNİN KULLANILMASINA İLİŞKİN NİTEL BİR ÇÖZÜMLEME

Kıyaslama yöntemi, son yıllarda iş dünyasında giderek artan bir şekilde benimsenmeye başlamıştır. Kurumlar, kıyaslama yöntemi aracılığıyla kendilerini; rakipleri, diğer sektördeki kurumlar ya da farklı piyasalardaki uygulamalar ile karşılaştırmaktadırlar. Bu karşılaştırma doğrultusunda, örnek düzeydeki uygulamaları kendi bünyelerine uyarlamaktadırlar. Bu sayede, geliştirmeleri gereken yönlerini belirleyerek gerekli adımları atabilmektedirler. Bu çalıma, özel ilköğretim alanında Türkiye genelinde örgütlenmiş bulunan bir kurumun Eskişehir yerleşkesinde yürütülmüş olup, söz konusu kurum tarafından yürütülen kıyaslama uygulamaları araştırmaya konu edilmiştir. Nitel araştırma tekniklerinin kullanıldığı çalışmada, kıyaslama uygulamalarını yürürlüğe koyan kurum yöneticileri ile görüşmeler yapılmıştır. Yapılan görüşmelerden elde edilen bulguların, ilgili diğer kurum ve kuruluşlar açısından pratik katkılar sağlayabileceği öngörüsüyle hareket edilmiştir. Performans artırma yöntemlerinden olan kıyaslama uygulamaları sayesinde, kurumsal yapılandırmanın daha etkin bir hâle geleceği teorik öngörüsü belirlenen bu çalışmanın sonucunda, amaçlanan söz konusu destekleyici bulgulara belirgin ölçüde ulaşılmıştır.

BENCHMARKING PRACTICES IN EDUCATION SECTOR: A QUALITATIVE ANALYSIS REGARDİNG THE USE OF BENCHMARKING METHOD IN PRIMARY SCHOOL INSTITUTIONS

Benchmarking method has been increasingly applied in business world in recent years. Institutions compare themselves to their rivals, other institutions in other sectors or other practices in different markets through benchmarking method. They adapt emerging sample practices to their context according to the results of these comparisons. By doing this, they are able to take necessary steps to improve their operations and policies. This study, which was carried out at an institution offering special education at primary school level at Eskişehir campus, deals with benchmarking practices launched by this institution. For the purposes of data collection, a series of interviews were conducted with the directors of the institution since the study used qualitative research techniques. The findings from the study are expected to provide practical insights and contributions to other institutions and organizations as well. With the contribution of benchmarking practices which widely used for performance enhancement method, it’s theoricly determinated that instutional confugiration can be more effective. As a result of the research, the targeted findings have been achieved to a significant extent.

___

Akat, İ. & Budak G. (2002). İşletme yönetimi. İzmir: Barış Yayınları.

Aktan, C. C. (2005). Değişim çağında yönetim. İstanbul: Sistem Yayıncılık.

Bedük, A. (2002). Benchmarking. Ankara: Nobel Yayınları.

Budak, G. & Budak G. (2013). İşletme yönetimi. İzmir: Barış Yayınları.

Çatı, K., Kıngır S. & Mesci, M. (2007). “Kıyaslamaya İlişkin Teorik Bir Çalışma.” Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (21): 147-171.

Dalay, İ., Coşkun R., & Altunışık R. (Ed.) (2002). Stratejik boyutuyla modern yönetim yaklaşımları. İstanbul: Beta Yayınevi.

Demirkaya, Y. (2008). “Yerel Yönetimlerde Bir Politika Transfer Aracı Olarak Benchmarking.” İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 10 (1): 159-179.

Doğan, S. & Demiral, Ö. (2008). “İşletmelerde Stratejik Yönetimin Etkinliğini Artırmada Önemli Bir Araç: Benchmarking.” Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (7): 1-22.

Dokuzer B. & İnal, M. E. (2008). “Örnek Edinmenin İşletmeler Tarafından Bilinirliği ve Uygulanırlığının Saptanmasına Yönelik Bir Araştırma: Niğde Örneği.” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13 (2): 371-401.

Eryılmaz, B. (2009). “Kıyaslama (Benchmarking) Yöntemi ve Otel İşletmelerinde Kullanımına İlişkin Teorik Bir Çalışma.” Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (1): 41-79.

Genç N. & Demirdöğen O. (2000.) Yönetim el kitabı. İstanbul: Birey.Yayıncılık, İstanbul.

Gündüz, H. B. & Ural, A. (2001). “Benchmarking Yönteminin Eğitim Örgütlerinde Uygulanabilirliği.” Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2: 45-52.

Heywood, A. (2006). Siyaset. Çev., Bekir Berat Özipek. Ankara: Librete.

Kaya, Ç. (2002). Uygarlığın koridorlarından çağdaş yönetime. İstanbul: Beta Yayınları.

Kaya, E. Ü. (2003a). “Kıyaslama Yaklaşımının Performans Geliştirme ve Stratejik Planlama Süreçlerine Katkısı.” Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları Dergisi, 1 (3): 14-17.

Kaya, E. Ü. (2003b). “TKY ve Kıyaslama Yaklaşımları Arasındaki Bağlantı.” Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları Dergisi, 1 (3): 38-41.

Kırım, A. (2001). Yeni dünyada strateji ve yönetim. İstanbul: Sistem Yayıncılık.

Kocabaş, İ. (2004). “Eğitim Yönetiminde Kıyaslama (Benchmarking) Yöntemi.” Eğitim ve Bilim Dergisi, 29 (132): 3-9.

Koçel, T. (2013). İşletme yöneticiliği. İstanbul: Beta.

Kostakoğlu, F, Keskin, U. & Büyük K. (2016), “Eskişehir Şeker Fabrikasının Özelleştirilmesine Yönelik Porter’ın Elmas Modeli Analizi.” Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 13: 50-61.

Nemlioğlu, S. (1995). Benchmarking (Kıyaslama). İstanbul: Arçelik.

Özen, Ş. (2007). Örgüt kuramları. Ankara: İmge.

Özalp, İ. (2010). İşletme yönetimi. Eskişehir: Nisan.

Sarıkaya, N. (2003). Toplam kalite yönetimi. Sakarya: Sakarya.

Saruhan, Ş. C. & Yıldız, M. L. (2013). Çağdaş Yönetim Bilimi. İstanbul: Beta.

Sun Tzu (1996). Savaş Sanatı, Çev., Sibel Özbudun ve Zeynep Ataman. İstanbul: Altın Kitaplar.

Süral, P. (1996). “Benchmarking”, Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, 11(2).

Şimşek M. & Nursoy M. (2002). Toplam Kalite Yönetiminde Performans Ölçme. İstanbul: Hayat.

Topaloğlu, M. & Sökmen A. (2002). “Kıyaslama (Benchmarking) Kavramı ve Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliği Üzerine Kavramsal Bir İnceleme.” Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Fakültesi Dergisi, 2: 51-77.

Turhan, M. (2002). Eğitim Örgütlerinde Kıyaslama (Benchmarking). Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.

Yalçınkaya, A. & Adiller L. (2011). “Havayolu İşletmelerinde Benchmarking: Türkiye’de Faaliyet Gösteren Havayolu İşletmelerinde Bir Uygulama”, Uluslararası 9. Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildirileri, Haziran, Saraybosna.

Yıldız, G. & Ardıç K. (1997). “Benchmarkingte Bilgiye Ulaşmada Ahlak Sorunu”, Siyasette ve Yönetimde Etik Sempozyumu, Aralık, Sakarya.