Kahraman SELVİ, Burcu KAYA, Seda ÖZDİKMENLİ TEPELİ, Gülcan KANDEMİR

Çanakkale’nin Yenice ve Bayramiç İlçelerinde Su Ürünleri Tüketiminin Değerlendirilmesi

Bu çalışmada, Çanakkale’nin Yenice ve Bayramiç ilçelerinin demografik özelliklerine göre, su ürünleri tüketimini etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, 2021 yılının Temmuz ayında basit tesadüfi örnekleme metodu kullanılarak, 320 (160+160) bireye yüz yüze anket uygulanmıştır. Sonuç olarak, her iki ilçedeki katılımcıların, balık fiyatlarının normal olduğunu belirtmesine rağmen, balık eti tüketim tercihinin diğer beyaz et ve kırmızı etten sonra geldiği saptanmıştır. Bununla birlikte balığın sıklıkla taze olarak tercih edildiği ve en çok sağlıklı olduğu için tüketildiği belirlenmiştir. İlçelerdeki balık tüketiminin en fazla sonbahar-kış mevsimlerinde ve ayda 1-3 kg olduğu, katılımcıların balık satın alma yerinin en çok pazar yeri olduğu ve pişirme metodu olarak en çok kızartmayı tercih ettiği belirlenmiştir. Yenice’deki katılımcılara göre (%19,4) yemesinin zor olması, Bayramiç’teki katılımcılara göre (%26,9) ise tadı ve kokusu, balık etinin tercih edilmemesindeki en önemli etken olarak tespit edilmiştir. Buna ilave olarak Yenice ve Bayramiç ilçelerinde tüketicilerin sırasıyla %35 ve %53,8 oranlarında balık haricindeki su ürünlerini tüketmediği tespit edilmiştir. Ayrıca her iki ilçe için en fazla tüketilen deniz balığı türü hamsi, en fazla tüketilen tatlı su balığı türü alabalık olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Bayramiç, Yenice, balık, tüketim alışkanlığı, anket

Evaluation of Seafood Consumption in Yenice and Bayramiç Districts of Çanakkale

This study aims to determine the factors that affect seafood consumption according to the demographic features of Yenice and Bayramiç. In this context, a face-to-face survey was applied in July 2021, to 320 (160 + 160) people using the simple random sampling method. Although the participants in both towns stated that the fish prices are normal, fish consumption preference comes after other white meat and red meat. However, it was found out that fish was often preferred fresh and mostly consumed for health issues. It was determined that the most consumptions of fish in this towns were in autumn-winter seasons and 1-3 kg in a month, the participants preferred the marketplace to buy their fish and frying as a cooking method. The most important reason why fish meat was not preferred in these towns was that it was difficult to eat fish in Yenice and their taste and smell in Bayramiç. It was concluded that consumers didn’t eat seafood except for fish in Yenice and Bayramiç with the rate of 35.0% and 53.8% respectively. The most consumed sea fish species was anchovy, and freshwater fish species were trout according to our study.

Keywords:

Bayramiç, Yenice, fish, consumption habits, survey,

PDF

___

Abdikoğlu, D.İ., Azabağaoğlu, M.Ö., Unakıtan, G. (2015). Tekirdağ ilinde balık tüketim eğilimlerinin belirlenmesi. Balkan ve Yakındoğu Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 69-75.
Akkuş, S. (2018). Batman ili balık tüketim alışkanlığının belirlenmesi. [Yüksek lisans tezi, Munzur Üniversitesi].
Anonim (2020). Tarım Ürünleri Piyasaları. Alıntılama adresi: https://arastirma.tarimorman.gov.tr/tepge/Menu/27/Tarim-Urunleri-Piyasalari (23.08.2020).
Anonim (2021a). Çanakkale Nüfusu. Alıntılanma adresi: https://www.nufusu.com/il/canakkale-nufusu (27.11.2021).
Anonim (2021b). T. C. Yenice Kaymakamlığı İlçemiz Tanıtım Bilgileri. Alıntılanma adresi: http://www.canakkaleyenice.gov.tr/ilcemiz-tanitim-bilgileri (27.11.2021).
Anonim (2021c). Bayramiç Hakkında. Alıntılanma adresi (27.11.2021): http://www.bayramic.bel.tr/HOME/INDEX/BELDEMIZ/BAYRAMIC-HAKKINDA
Atar, H. H., & Alçiçek, Z. (2009). Su Ürünleri Tüketimi ve Sağlık. TAF Preventive Medicine Bulletin, 8(2), 173-176.
Aydın, M., & Karadurmuş, U. (2013). Trabzon ve Giresun bölgelerindeki su ürünleri tüketim alışkanlıkları. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 3(9), 57-71.
Bolat, Y., & Cevher, H. (2018). Konya ili (Türkiye) su ürünleri tüketim alışkanlıkları üzerine bir anket çalışması. Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 14(3), 241-252. https://doi.org/10.22392/egirdir.398151
Bolat, Y., & Telli, Ö. (2019). Denizli İli Su Ürünleri Tüketim Alışkanlıklarının Belirlenmesi. Acta Aquatica Turcica, 15(1), 80-90. https://doi.org/10.22392/egirdir.446836
Çiçek, E., Akgün, H., & İlhan, S. (2014). Elazığ İli balık eti tüketim alışkanlığı ve tercihinin belirlenmesi. Aquaculture Studies, 2014(1), 1-11. https://doi.org/10.17693/yunus.21364
Dilek, S., Paruğ, Ş., Paruğ, A., & Keskingöz, H. (2019). Seafood Consumption Preferences and Fish Demand in Kastamonu. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 7(11), 1844-1857. https://doi.org/10.24925/turjaf.v7i11.1844-1857.2751
FAO (Food and Agriculture Organization) (2020). Path to Zero Hunger by 2030. Alıntılama adresi: http://www.fao.org/resources/infographics/infographics-details/en/c/1003923/ (28.08.2020).
Genç, Y., Albayrak, M., & Güldal, H. T. (2020). Balık tüketiminde tüketim tercihlerini etkileyen faktörlerin analizi: Çankırı İli örneği. Analysis of factors affecting consumption preferences in fish consumption: Case of Çankırı Province. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 37(1), 93-101. https://doi.org/10.12714/egejfas.37.1.11
Gözener, B., Sayılı, M., & Antar, Ş. (2016). Ordu ili Fatsa ilçesinde hanelerin balık tüketim alışkanlıklarının tespiti. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 12(2016), 31-43.
Karakaya, E. (2020). Erzincan ili balık tüketim alışkanlıklarının belirlenmesi. Menba Kastamonu Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 6(1), 18-29.
Karakulak, Y., Arslan, G., & Yanik, T. (2020). Erzurum İli Merkez İlçelerinin Su Ürünleri Tüketim Davranışları Üzerine Araştırmalar. Acta Aquatica Turcica, 16(2), 290-300. https://doi.org/10.22392/actaquatr.669336
Kılıç, E., Soylu, M., & Uzmanoglu, M. S. (2019). Determination of Consumption Habits of Aquatic Products in Ardahan Province. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 7(7), 1028-1039. https://doi.org/10.24925/turjaf.v7i7.1028-1039.2536
Kuşat, M., & Şahan, M. (2021). Su Ürünleri Tüketim Tercihleri Üzerine Uşak İlinde Bir Anket Çalışması. Acta Aquatica Turcica, 17(3), 376-385. https://doi.org/10.22392/actaquatr.848663
Newbold, P. (1995). Statistics for Business and Economics. Prentice-Hall International, New Jersey.
Olgunoğlu, İ. A., Bayhan, Y. K., Olgunoğlu, M. P., Artar, E., & Ukav, İ. (2014). Determination of habits of fish meat consumption in the province of Adıyaman. Electronic Journal of Food Technologies, 9(1), 21-25.
Orhan, H., & Yüksel, O. (2010). Burdur ili su ürünleri tüketimi anket uygulaması. Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(1), 1-7.
Özer, O. O., Gül Yavuz, G., & Gül, U. (2016). Demografik faktörlerin balık eti tüketimindeki etkisi: Ankara ili örneği. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, 4(5), 356-364.
Selvi, K., Kandemir, G., & Özdikmenli Tepeli, S. (2019). Determination of factors affecting on the fish consumption habit in rural areas: The case of Çan (Çanakkale). COMU Journal of Marine Science and Fisheries, 2(2), 132-141.
Şen, İ., & Şahin, A. (2017). Mersin’de yaşayan tüketicilerin balık tüketim tercihlerini demografik faktörler açısından ele alan bir araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1), 33-46. https://doi.org/10.5578/jeas.48561
TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) (2021). Alıntılama adresi (06.11.2021).: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Su-Urunleri-202037252#:~:text=T%C3%9C%C4%B0K%20Kurumsal&text=Su%20%C3%BCr%C3%BCnleri%20%C3%BCretimi%202020%20y%C4%B1l%C4%B1nda%20bir%20%C3%B6nceki%20y%C4%B1la%20g%C3%B6re%20%256,bin%20811%20ton%20olarak%20ger%C3%A7ekle%C5%9Fti
Yılmaz, E., 2014. Türkiye’de İçsu Balıkçılığının Mevcut Durumu. Ziraat Mühendisliği, (361), 28-32.
Yüksel, F., Kuzgun, N. K., & Özer, E. İ. (2011). Tunceli ili balık tüketim alışkanlığının belirlenmesi. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 2(3), 28-36.