VATANDAŞLIK EĞİTİMİNE YÖNELİK BİBLİYOMETRİK ARAŞTIRMA: 1980-2020 YILLARI ARASINDA YAPILAN ÇALIŞMALARIN ANALİZİ

Bu araştırmanın amacı, Web of Science Core Collection veri tabanında, eğitim araştırmaları kategorisinde yer alan vatandaşlık/yurttaşlık eğitimi üzerine yayımlanmış makalelerin bibliyometrik analizini gerçekleştirmektir. Bibliyometrik araştırmalar, belirli bir bilim alanında ya da konu alanında gerçekleştirilen araştırmaların genel çerçevesini ortaya koymaktadır. Bu araştırma betimsel tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Web of Science veri tabanında araştırmanın amacı doğrultusunda belirli sınırlamalar ile elde edilen araştırmalar “txt” dosyası olarak indirilmiştir. Veriler, açık kaynak kodlu bir istatistik programı olan R programında bulunan R-Studio programlama dilinde “bibliometrix” paketi kullanılarak analiz edilmiştir. Gerçekleştirilen analizler sonucunda; Web of Science veri tabanında vatandaşlık eğitimine yönelik en fazla makale üreten ilk üç ülkenin ABD, Birleşik Krallık ve İspanya, işbirliğine en açık ülkelerin ise İspanya ve Birleşik Krallık olduğu tespit edilmiştir. Vatandaşlık eğitimi araştırmalarına yönelik h-indeksi en yüksek olan yazarların Ian Davies ve Audrey Osler olduğu belirlenmiştir. Bu konudaki makalelerin en fazla yayımlandığı ilk üç derginin “Journal of Curriculum Studies”, “Theroy and Research in Social Education” ve “Education Citizenship and Social Justice” olduğu tespit edilmiştir. Güncel eğilimler incelendiğinde ise vatandaşlık eğitimi alanında dijital vatandaşlık, eleştirel vatandaşlık, kimlik, eleştirel pedagoji, ırkçılık ve adaletsizlik gibi anahtar kelimelere yoğun ilgi duyulduğu sonucuna varılmıştır. Bu araştırmanın vatandaşlık eğitimi alanında araştırma yapmayı planlayan araştırmacılar için kapsamlı bir projeksiyon sunacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Vatandaşlık eğitimi, yurttaşlık eğitimi, bibliyometrik analiz, R-Studio

BIBIOMETRIC RESEARCH ON CITIZENSHIP EDUCATION: ANALYSIS OF STUDIES BETWEEN 1980-2020

The aim of this research is to perform a bibliometric analysis of articles on citizenship / citizenship education in the category of educational research in the Web of Science Core Collection database. Bibliometric research reveals the general framework of research carried out in a particular field of science or subject area. This research has been carried out in descriptive scanning model. The researches obtained with certain limitations in line with the purpose of the research in the Web of Science database have been downloaded as a "txt" file. The data were analyzed using the "bibliometrix" package in the R-Studio programming language in the R program, which is an open source statistical program. As a result of the analysis carried out; It was determined that the top three countries producing the most articles on citizenship education in the Web of Science database are the USA, the United Kingdom and Spain, and the countries most open to cooperation are Spain and the United Kingdom. Ian Davies and Audrey Osler were found to be the authors with the highest h-index for citizenship education research. It has been determined that the first three journals with the most published articles on this subject are "Journal of Curriculum Studies", "Theory and Research in Social Education" and "Education Citizenship and Social Justice". When current trends are examined, it is concluded that there is a great interest in keywords such as digital citizenship, critical citizenship, identity, critical pedagogy, racism and injustice in the field of citizenship education. It is thought that this research will provide a comprehensive projection for researchers planning to do research in the field of citizenship education.

Keywords:

Citizenship education, civic education, bibliometric analysis, R-Studio,

PDF

___

Aria, M., & Cuccurullo, C. (2017). Bibliometrix: An R-tool for comprehensive science mapping analysis. Journal of Informetrics, 11(4), 959–975. https://doi.org/10.1016/j.joi.2017.08.007
Balbağ, N. L. & Türkcan, B. (2017). İlkokul 4. sınıf öğrenci ve öğretmenlerinin küresel vatandaşlık algıları. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 8(2), 216–216. https://doi.org/10.17569/tojqi.270274
Barbalet, J. M. (1988). Citizenship. University of Minnesota.
Bellamy, R. (2008). Citizenship a very short introduction. Oxford University.
Bektaş, Ö. & Zabun, E. (2019). Vatandaşlık eğitiminde değerler karşılaştırması; Türkiye ve Fransa. Değerler Eğitimi Dergisi, 17(37), 247–289. https://doi.org/10.34234/ded.512221
Bıçak, İ. & Ereş, F. (2018). Öğretmenlerin vatandaşlık eğitimi ve vatandaşlık eğitimi sürecine yönelik görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 257–279. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/611156
Cabero-Almenara, J., Torres-Barzabal, L., & Hermosilla-Rodríguez, J. M. (2019). ICT and the creation of critical digital citizenship. Education in the Knowledge Society, 20, 1-10. https://doi.org/10.14201/eks2019_20_a22
Cogan, J. J., & Derricott, R. (1998). Citizenship for the 21st century an international perspective on education. Routledge.
Davies, I., & Chong, E. K. M. (2016). Current challenges for citizenship education in England. Asian Education and Development Studies, 5(1), 20–36. https://doi.org/10.1108/AEDS-05-2015-0015
Davies, I., Evans, M., & Reid, A. (2005). Globalising citizenship education? A critique of “global education” and “citizenship education”. British Journal of Educational Studies, 53(1), 66–89. https://doi.org/10.1111/j.1467-8527.2005.00284.x
Davies, I., Fülöp, M., Hutchings, M., Ross, A., & Berkics, M. (2004). Citizenship and enterprise: Issues from an investigation of teachers’ perceptions in England and Hungary. Comparative Education, 40(3), 363–384. https://doi.org/10.1080/0305006042000274845
Erdoğan, E., & Tonga, D. (2020). Middle school students and digital citizenship: Is technology important for digital citizens in Turkey. International Journal of Education Technology and Scientific Researches, 5(11), 194–227. https://doi.org/10.35826/ijetsar.41
Ersoy, A. F. (2007). Sosyal bilgiler dersinde öğretmenlerin etkili vatandaşlık eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşleri [Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
Ersoy, A. F. (2010). Social studies teacher candidates’ views on the controversial issues incorporated into their courses in Turkey. Teaching and Teacher Education, 26(2), 323–334. https://doi.org/10.1016/j.tate.2009.09.015
Ersoy, A. F. (2012). An area neglected in citizenship education: Children’s rights education at home and at school. International Online Journal of Educational Sciences, 4(2), 359–376.
Ersoy, A. F. (2014). Active and democratic citizenship education and its challenges in social studies classrooms. Eurasian Journal of Educational Research, 55, 1–20. https://doi.org/10.14689/ejer.2014.55.1
Ersoy, A. F. (2016). Vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersine ilişkin sosyal bilgiler öğretmenleri ve öğrencilerinin algısı. Inonu University Journal of the Faculty of Education, 17(3), 67–83. https://doi.org/10.17679/iuefd.17345163
Genç, K. & Çelik, H. (2018). Türkiye’deki vatandaşlık eğitiminin branş öğretmenlerinin bakış açılarıyla değerlendirilmesi. Sakarya University Journal of Education, 8, 126–138. https://doi.org/10.19126/suje.356903
Gleason, B., & von Gillern, S. (2018). Digital citizenship with social media: Participatory practices of teaching and learning in secondary education. Educational Technology and Society, 21(1), 200–212.
Gömleksiz, M. N. & Akyıldız, S. (2012). Vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersi öğretim programının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi. Millî Eğitim Dergisi, 196, 69–91. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/442221
González Lizárraga, G., Ortiz Henderson, G., & López González, R. (2020). Mexican university students: Citizen participation, democracy and digital social networks. EDMETIC, 9(2), 70-91. https://doi.org/10.21071/edmetic.v9i2.12695
Goren, H., Maxwell, C., & Yemini, M. (2019). Israeli teachers make sense of global citizenship education in a divided society- religion, marginalisation and economic globalisation. Comparative Education, 55(2), 243–263. https://doi.org/10.1080/03050068.2018.1541660
Goren, H., & Yemini, M. (2017a). The global citizenship education gap: Teacher perceptions of the relationship between global citizenship education and students’ socio-economic status. Teaching and Teacher Education, 67, 9-22. https://doi.org/10.1016/j.tate.2017.05.009
Goren, H., & Yemini, M. (2017b). Obstacles and opportunities for global citizenship education under intractable conflict: The case of Israel. Compare, 48(3), 397–413. https://doi.org/10.1080/03057925.2016.1273096
Heater, D. (2004). A history of education for citizenship. Routledge.
Hepburn, M. A. (1980). Improving citizenship education. The Social Studies, 71(1), 8–13. https://doi.org/10.1080/00220973.1944.11019625
Hirsch, J. E. (2005). An index to quantify an individual's scientific research output. PNAS, 102(46), 16569-16572. https://www.pnas.org/content/pnas/102/46/16569.full.pdf
Huang, Y. L., Ho, Y. S., & Chuang, K. Y. (2006). Bibliometric analysis of nursing research in Taiwan 1991-2004. Journal of Nursing Research, 14(1), 75-81. https://doi.org/10.1097/01.JNR.0000387564.57188.b4
Kahne, J., & Bowyer, B. (2017). Educating for democracy in a partisan age: Confronting the challenges of motivated reasoning and misinformation. American Educational Research Journal, 54(1), 3–34. https://doi.org/10.3102/0002831216679817
Kahne, J., & Bowyer, B. (2019). Can media literacy education increase digital engagement in politics? Learning, Media and Technology, 44(2), 211–224. https://doi.org/10.1080/17439884.2019.1601108
Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi “Kavramlar ilkeler ve yöntemler” (27. baskı). Nobel.
Keleş, H. & Tonga, D. (2014). Öğrencilerin vatandaşlık bilincini etkileyen faktörlere ilişkin öğretmen görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 61–85.
King, K. (2019). Education, digital literacy and democracy: The case of Britain’s proposed ‘exit’ from the European Union (Brexit). Asia Pacific Education Review, 20(2), 285–294. https://doi.org/10.1007/s12564-019-09594-0
Kennedy, K. J. (2019). Civic and citizenship education in volatile times: Preparing students for citizenship in the 21st century. Springer.
Köksal, H. (2007). İlkçağ’da vatandaşlık eğitimi olarak tarih öğretimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 271-278. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/819255
Kuş, Z. (2020). Türkiye’de ve Dünya’da vatandaşlık eğitimi. Pegem Akademi.
Kuş, Z. & Aksu, A. (2017). Vatandaşlık ve vatandaşlık eğitimi hakkında sosyal bilgiler öğretmenlerinin inançları. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(8), 18–41. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/408559
Memişoğlu, H. (2014). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşlerine göre vatandaşlık eğitimi. Journal of Turkish Studies, 9(5), 1565–1584. https://doi.org/10.7827/turkishstudies.6977
Merey, Z., Karatekin, K. & Kuş, Z. (2012). İlköğretimde vatandaşlık eğitimi: Karşılaştırmalı kuramsal bir çalışma. GEFAD, 32(3), 795–821. http://www.gefad.gazi.edu.tr/tr/download/article-file/76932
Neto, U. T. (2017). Democracy, social authoritarianism, and the human rights state theory: Towards effective citizenship in Brazil. International Journal of Human Rights, 21(3), 289–305. https://doi.org/10.1080/13642987.2017.1298733
Okur Berberoğlu, E., & Berberoğlu, B. (2015). Çanakkale savaşları ve Anzak günü kapsamında Türkiye ve Yeni Zelanda eğitim programlarında ‘tarihsel empati ve küresel vatandaşlık kavramlarının karşılaştırması. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 13(18), 657–666. https://doi.org/10.17518/caty.11649
Önal, G., Öztürk, C. & Kenan, S. (2018). Öğretmenlerin gözüyle İngiltere’de vatandaşlık eğitimi. Eğitim ve Bilim, 43(196), 243–256. https://doi.org/10.15390/EB.2018.7060
Öztürk, C., İbrahimoğlu, Z. & Yıldırım, G. (2020). Kuramsal temeller ve güncel tartışmalar ışığında 21.yüzyılda vatandaşlık ve vatandaşlık eğitimi (2. baskı). Pegem Akademi.
Osler, A., & Starkey, H. (2005). Changing citizenship democracy and inclusion in education. Open University. Osmanoğlu, A. E. & Öztürk, C. (2012). Türkiye ve Mısır sosyal bilgiler ders kitaplarında vatandaşlık algısının karşılaştırmalı analizi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2(3), 43-62. https://www.pegem.net/dosyalar/dokuman/136509-20121124165948-5.-makale.pdf
Pais, A., & Costa, M. (2020). An ideology critique of global citizenship education. Critical Studies in Education, 61(1), 1–16. https://doi.org/10.1080/17508487.2017.1318772
Pashby, K., da Costa, M., Stein, S., & Andreotti, V. (2020). A meta-review of typologies of global citizenship education. Comparative Education, 56(2), 144–164. https://doi.org/10.1080/03050068.2020.1723352
Şimşek, U., Tıkman F., Yıldırım, E. & Şentürk, M. (2017). Sosyal bilgiler ve sınıf eğitimi öğretmen adaylarının gözünden vatandaşlık eğitimi: Nitel bir çalışma. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 913-925. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/786602
Üstel, F. (1999). Yurttaşlık ve demokrasi. Dost.
Westheimer, J., & Kahne, J. (2004). What kind of citizen? The politics of educating for democracy. American Educational Research Journal, 41(2), 237–269. https://doi.org/10.3102/00028312041002237
Yeşiltaş N. K. & Kaymakçı, S. (2009). John Dewey'in eğitim anlayışı ve sosyal bilgiler eğitimine yönelik bazı örnek uygulamaları. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(4), 227-242. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/116119