SINIF ÖĞRETMENLERİNİN SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMINI UYGULAMAYA YÖNELİK HİZMET İÇİ EĞİTİM İHTİYAÇLARI

Bu araştırmanın amacı sınıf öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı’nın uygulanması ile ilgili hizmet içi eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesidir. Araştırma verileri 20102011 eğitim öğretim yılında Bolu ili merkez ve ilçelerine bağlı ilköğretim okullarında 4. ve 5. sınıf sosyal bilgiler ders programını yürüten 235 sınıf öğretmeninden toplanmıştır. Araştırma ile ilgili nicel veriler Kösterelioğlu (2012) tarafından hazırlanan ve geliştirilen “Eğitim İhtiyacı Değerlendirme Anketi” ile elde edilmiştir. Araştırmada toplanan verilerin analizinde anketteki her bir maddenin yüzde ve frekans değerleri hesaplanmıştır. Araştırma ile ilgili nicel verilerin analizi sonucunda sınıf öğretmenlerinin genel olarak ankette sunulan maddelere ilişkin “az ve orta” düzeylerde hizmet içi eğitime ihtiyaç duydukları sonucunu ortaya çıkarmakla birlikte öğretmenlerin özellikle öğrencilerin bilişsel gelişim özellikleri, öğrenciler arasındaki bireysel farklılıkların belirlenmesi, öğrenme - öğretme sürecinin kazanıma uygun olarak planlanması, kavram ve zihin haritalarının hazırlanması konularında eğitime daha fazla gereksinim duydukları tespit edilmiştir

Inservice Training Needs of Classroom Teachers towards the Implementation of Social Studies Curriculum

The aim of the study is to determine the in-service training (INSET) needs of classroom teachers towards the implementation of Elementary Social Studies Couse Curriculum. The data were collected from 235 teachers teaching Social Studies course at 4th and 5th grades of primary schools located in the city center and provinces of Bolu in 2010-2011 academic year. The quantitative data were collected through “Evaluating Training Needs Analysis Questionnaire” developed by Kösterelioğlu (2012). To analyze the data collected, the percentage and frequency values of each item in the questionnaire was calculated. The analysis of the quantitative data revealed that classroom teachers’ training needs are at less and moderate levels when the items in the questionnaire are concerned. Additionally, it is observed teachers especially need more training on the following areas, as; the cognitive development characteristics of the students, the identification of individual differences among the students, planning the learning – teaching process regarding the objectives, preparation of concept and mind maps

___

  • Acat, B. ve Ekinci, A. (2007). İlköğretim programında uygulanan sosyal bilgiler programının öğretmen görüşlerine göre yapılandırmacı yaklaşım bağlamında değerlendirilmesi. E. Erginer (Ed.), XVI. Ulusal Eğitim bilimleri Kongresi Kongre Kitabı (ss. 422-430). Tokat: Gaziosman Paşa Üniversitesi Eğitim Fakültesi
  • Akçadağ, T. (2010). Öğretmenlerin ilköğretim programındaki yöntem teknik ölçme ve değerlendirme konularına ilişkin eğitim ihtiyaçları. Ahmet Yesevi Üniversitesi, Bilig,53 (1), 29-50.
  • Altun, T. & Şahin, M. (2009). Değişen ilköğretim programlarının sınıf öğretmenleri üzerindeki psikolojik etkilerinin incelenmesi üzerine nitel bir araştırma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17 (1), 15-32.
  • Ayvacı, Ş. H. & Devecioğlu, Y. (2009). Yeni program ve öğretmenlerin yenilikçi bakış açıları. First International Congress of Educational Research. Educational Research Association kongresinde sunulmuş sözlü bildiri. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
  • Balcı, A. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma, yöntem, teknik ve ilkeler (8. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Baş, T. (2003). Anket: Anket nasıl hazırlanır? Anket nasıl uygulanır? Anket nasıl değerlendirilir? Ankara: Seçkin Yayıncılık San. Tic. A.Ş.
  • Bıkmaz, F. (2006). Yeni ilköğretim programları ve öğretmenler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1 (39), 99-116
  • Budak, Y. & Demirel, Ö. (2003). Öğretmenlerin hizmetiçi eğitim ihtiyacı. Kuramda ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 9 (33), 62-81.
  • Bulut, İ. & Arslan, S. (2010). İlköğretim 6. sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim programının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi. International Conference on New Trends in Education and Their Implications sunulmuş bildiri. Antalya.
  • Büyüköztürk, Ş. (2005). Anket geliştirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (2), 133- 148.
  • Canerik, H. (2005). Sosyal bilgiler programı ve öğretimi. Eğitimde Yansımalar: VIII Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumunda sunulmuş sözlü bildiri. Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
  • Çakan, M. (2004). Öğretmenlerin ölçme-değerlendirme uygulamaları ve yeterlik düzeyleri: ilk ve ortaöğretim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2 (37), 99-114.
  • Camuzcu, S. & Duruhan, K. (2011). İlköğretim öğretmenlerinin öğretme-öğrenme süreci ile ilgili hizmetiçi eğitim ihtiyaçları. E-International Journal of Educational Research, 1 (2), 15-29. http://www.e-ijer.com/ adresinden 18/08/2011 tarihinde erişilmiştir.
  • Ceran Çiftçi, S. (2008). İlköğretim I. kademe sınıf öğretmenlerinin yapılandırmacı programa göre hizmetiçi eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Dinç, E. & Doğan, Y. (2010). İkinci kademe sosyal bilgiler öğretim programı ve uygulanması hakkında öğretmen görüşleri. Journal of Social Studies Education Research. 1 (1), 17-49.
  • Doğanay, A. & Sarı, M. (2008). Öğretmen gözüyle yeni sosyal bilgiler programı: Adana ilinde bir araştırma. İlköğretim Online, 7 (2), 468-484.
  • Ece, B. (2007). İlköğretim birinci kademe 2005 sosyal bilgiler programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
  • Ersoy, A. F. & Kaya, E. (2009). Sosyal bilgiler dersi öğretim programının (2004) uygulama sürecine ilişkin öğrenci görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 1 (17), 71-86.
  • Erişen, Y. (1998). Öğretmenlere yönelik hizmetiçi eğitim ihtiyaçlarını geliştirmede eğitim ihtiyacı belirleme süreci. Milli Eğitim Dergisi, (140), 39-43.
  • Erkuş, A. (2009). Davranış bilimleri için bilimsel araştırma süreci. Ankara: Seçkin Yayıncılık San. Tic. A.Ş.
  • Ersoy, F. G. (2009). Yeni ilköğretim sosyal bilgiler programın uygulanması ile ilgili değerlendirmeler (Konya ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Evrekli, E.; Şaşmaz, Ö. F. & İnel, D. (2010). Öğretmen adaylarının yapılandırmacı yaklaşımı uygulamaya yönelik öz yeterliliklerinin cinsiyet, bölüm ve sınıf düzeyi değişkenleri açısından incelenmesi, International Conference on New Trends in Education and Their Implications sunulmuş bildiri. Antalya.
  • Gay, L. R. (1996). Educational research competencies for analysis and application (5rd edition). New Jersey: Merrill Prentice Hall Englewood Cliffs.
  • Gerek, Ö. (2006). Sınıf öğretmenlerinin yeni ilköğretim programı hakkındaki görüş ve değerlendirme ve yeterlilikleri üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Güven, B. & Alp, S. (2008). Yeni sosyal bilgiler dersi öğretim programının kazanımlarına yönelik öğretmen görüşleri. Milli Eğitim, (177), 153-165.
  • Goldstein, I. L. (1980). Training in work organizations. Annual Review of Psychology. 31(1), 229-272.
  • Gök, B. & Şahin, A. E. (2009). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğretmenlerinin değerlendirme araçlarını çoklu kullanımı ve yeterlik düzeyleri. Eğitim ve Bilim, 153 (34), 127-143.
  • Gürkan, T. (1993). İlkokul öğretmenlerinin öğretmenlik tutumları ile benlik kavramları arasındaki ilişki. Ankara: Sevinç Matbaası.
  • Gürkan, T. (2001). Bireyin çok yönlü gelişimi. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 22.
  • Hersan, E. (2008). 2004 yılı ilköğretim 5. sınıf sosyal bilgiler öğretim programına ilişkin veli görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitimi Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Hürsen, Ç. & Uzunboylu, H. (2008). İlköğretim 4. ve 5. sınıf sosyal bilgiler öğretim programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. 8 th International Educational Technology Conference sunulmuş bildiri. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • Kahyaoğlu, M. & Yangın, S. (2007). İlköğretim öğretmen adaylarının mesleki öz yeterliklerine ilişkin görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, (15), 73-84.
  • Kaptan, S. (1998). Bilimsel araştırma teknikleri ve istatiksel yöntemleri. Ankara: Tekışık Ofset Tesisleri.
  • Karacaoğlu, Ö. C. (2008). Öğretmenlerin yeterlilik algıları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (5), 70-97.
  • Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi (15. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kösterelioğlu, İ. (2012) Sosyal bilgiler ders programının ögelerinin değerlendirilmesi ve öğretmenlerin hizmet içi eğitim ihtiyaç analizi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
  • Kuyucu, İ. (2007). İlköğretim 5. sınıf öğretim programının uygulanmasının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi (Konya Selçuklu ilçesi örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Küçükahmet, L. (1992). Hizmetiçi eğitim: teori ve uygulamalar. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Mathews, B. P., Ueno, A., Kekale, T., Repka, M., Pereia, Z. L. & Silva, G. (2001). Quality training: Needs and evaluation from a European survey. Total Quality Management, 12 (4), 483-490.
  • Michael L. M. ve Philip D. (1978). Training needs analysis: Review and critique. The Academy of Management Review, 3 (3), 532-545.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2008). Sınıf öğretmenliği özel alan yeterlikleri. Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2008). İlköğretim okullarında görev yapan matematik öğretmenlerinin hizmet içi eğitim ihtiyaçları. Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı (EARGED), ss.1-73. 18/03/2011 tarihinde http://egitek.meb.gov.tr/tamamlanan/matematik alınmıştır. ihtiyaci.pdf sitesinden
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2008). Sınıf öğretmenlerinin hizmet içi eğitim ihtiyacının belirlenmesi. Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı (EARGED), http://egitek.meb.gov.tr/tamamlanan/sinif_ogrt_ihtiyaci.pdf alınmıştır.
  • ss.1-18/03/2011 tarihinde adresinden
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2007). Okul temelli mesleki gelişim kılavuzu; Okul yöneticisi ve öğretmenler için mesleki gelişim kılavuzu. Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
  • Moeini, H.(2008). Identifying needs: a missing part in teacher training programs. seminar.net. International Journal of Media, Technology And Lifelong Learning, 4 (1), 1-12.
  • Özen, R. (2004). Hizmetiçi eğitim programlarında görev alan öğretim elemanlarının yeterliklerine ilişkin kursiyerlerin görüşleri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayında sunulan sözlü bildiri. İnönü Üniversitesi, Malatya.
  • Özoğlu, S. Ç. (1993). Davranış bilimlerinde anket (Bilgi toplama aracının geliştirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 25 (2), 321-337.
  • Öztürk, C. ve Tuncel, G. (2006). Yeni 4. ve 5. sınıf sosyal bilgiler dersi öğretimprogramı ile ilgili öğretmen görüşleri. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Kongresinde sunulan sözlü bildiri, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Şişman, M. (2006). Eğitim bilimine giriş. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Şişman, M. & Arı, A. (2009). Kırgızistan’da eğitimin temel problemleri ve öğretmenlerin hizmetiçi eğitim ihtiyacı. Sosyal Bilimler Dergisi, (21), 132- 147.
  • Türk Eğitim Derneği. (2009). Öğretmen yeterlikleri (1. Baskı). Ankara: Adım Okan Matbaacılık Basın Yayın Organizasyon ve Tanıtım. 18/03/2011 tarihinde http://portal.ted.org.tr/yayinlar/Ogretmen_Yeterlik_Kitap_Ozet_rapor.pdf sitesinden alınmıştır.
  • Tytler, R., Smith,R., Grover,P. & Brown, S. (1999). A Comparison of Professional Development Models for Teachers of Primary Mathematics and Science. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 27 (3), 193-215.
  • Umaz, D. (2010). Diyarbakır’daki ilköğretim öğretmenlerin öz yeterlilik düzeyi ve yaşadıkları iletişim sorunları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Uslu, E. (2007). İlköğretim 4. 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Programının Öğretmen ve İdareci Görüşleri Çerçevesinde Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Değerlendirilmesi
  • Enstitüsü, Niğde. (Şırnak ili örneği).
  • Yapıcı, H. (2006). 6. Sınıf sosyal bilgiler ders programı üzerine bir değerlendirme. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (14), 347-357.
  • Yapıcı, M. ve Demirdelen, C. (2007). İlköğretim 4. Sınıf sosyal bilgiler öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri. İlköğretim Online, 6 (2). 204-212.
  • Yaşar, Ş. (2005). Sosyal bilgiler programı ve öğretimi. Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumunda sunulan sözlü bildiri. Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
  • Yılmaz, A. (2007). İlköğretim sosyal bilgiler programının yapılandırmacı yaklaşım açısından değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1303-0493
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2000
  • Yayıncı: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi