LİSELERE GEÇİŞ SINAVINA İLİŞKİN FEN BİLİMLERİ ÖĞRETMENLERİNİN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ

Ülkemiz ortaöğretime geçiş sisteminde, geçmişten günümüze kadar birçok farklı sınav uygulaması yapılmıştır. 2018 yılında değişen sistem ile öğrenciler, ortaöğretim kurumlarına sınavlı ve sınavsız olarak yerleşebilmektedir. Ancak nitelikli olarak adlandırılan liselerde eğitim-öğretim görmek isteyen ortaokul son sınıf öğrencileri; Liselere Geçiş Sistemi Kapsamında Uygulanan Merkezi Sınava girmektedirler. Bu sınav kısaca Liselere Geçiş Sınavı (LGS) olarak adlandırılmaktadır. Sınavda, belirli bir yüzdelik dilime giren öğrenciler nitelikli olarak adlandırılan liselerde örgün eğitime devam etmeye hak kazanmaktadırlar. Öğretim programlarının yenilenmesi ile ortaöğretime geçişte uygulanan sınavların soru tarzlarında değişikliklere gidilmiştir. Sınavlarda kullanılan soruların; anlama, yorumlama ve mantık yürütme niteliğinin yüksek olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada; LGS sorularına yönelik Fen bilimleri öğretmenlerinin görüşlerini belirlemek amaçlanmıştır. Çalışma grubunu; devlet okullarında görev yapan Fen bilimleri öğretmenleri oluşturmaktadır. Öğretmenlerin, LGS sorularına yönelik görüşlerinin belirlenmesi amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme formu oluşturulmuştur. Görüşme formu uzman eşliğinde hazırlanmış olup gerekli düzenlemeler yapılmıştır. Form beş adet açık uçlu sorudan oluşmaktadır. Sorular; sınava ilişkin görüşler, öğrencilerin karşılaştığı zorluklar, öğretmenlerin önerebileceği çözüm önerilerini kapsamaktadır. Verilerin analizinde içerik analizinden yararlanılmıştır. Öğretmen görüşlerinden elde edilen nitel veriler kodlanarak yüzde ve frekans tabloları oluşturulmuştur. Araştırmanın sonucunda soruların okuduğunu anlama, yorumlama, problem çözme gibi üst düzey becerileri ölçtüğü belirlenmiştir. Bu bağlamda öğrencilerin üst düzey becerilerinin geliştirilebilmesi amacıyla yapılacak öğretim faaliyetlerinin geliştirilmesi sağlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler:

Liselere geçiş sınavı, fen bilimleri öğretmenleri, öğretmen görüşleri

SCIENCE TEACHERS VIEWS ABOUT HIGH SCHOOL ENTRANCE EXAM

Different exam types have been conducted for the transition system of secondary education in Turkey. Students can be placed in secondary education institutions with and without examination with the system changed in 2018. However, secondary school students who want to study in high schools that are called qualified; they participate the Central Exam, which is applied within the scope of the High School Transition System. This exam is called the High School Transition Exam (HSTE). In the exam, students who are in a certain percentile, continue formal education in high schools that are called qualified. Changes have been conducted in the question styles of the exams applied in transition to secondary education with the renewal of the curriculum, it is thought that the quality of understanding, interpretation and reasoning is high for the questions used in the exams. It was aimed to determine the opinions of science teachers about High School Transition Exam in the research. Working group of the research included science teachers working in public schools. A semi-structured interview form was prepared to determine the science teachers' opinions. The interview form was prepared in the presence of an expert and necessary arrangements were conducted. The form consists of five open-ended questions which are related to views about exam, the difficulties faced by the students, and suggestions of science teachers. Content analysis was used in the analysis of the data. Moreover, percentage and frequency tables were formed by coding the qualitative data obtained from science teachers' opinions. The research indicated that the questions of the exam measure high-level skills such as reading comprehension, interpretation, and problem solving. In this context, teaching activities should be prepared to develop the high-level skills of the students.

Keywords:

Transition to high schools exam, science teachers, teacher,

PDF

___

Aksoy, T. (2017). Okuma alışkanlığının temel eğitimden ortaöğretime geçiş (TEOG) sınavına etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 571-588. https://doi.org/10.16916/aded.320284
Atılgan, H. (2018). Türkiye’de kademeler arası geçiş: Dünü-bugünü ve bir model önerisi. Ege Eğitim Dergisi, 19(1), 1-18. https://doi.org/10.12984/egeefd.363268
Atila, M. & Özeken, Ö. (2015). Temel eğitimden ortaöğretime geçiş sınavı: Fen bilimleri öğretmenleri ne düşünüyor? Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(1), 124-140.
Bakırcı, H. & Kırıcı, M. G. (2018). Temel eğitimden ortaöğretime geçiş sınavına ve bu sınavın kaldırılmasına yönelik fen bilimleri öğretmenlerinin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 383-416. https://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2018.73
Berber, A. & Anılan, B. (2018). Son on yıldaki ortaöğretime geçiş sınavlarındaki fen bilimleri alan soruları ile ilgili öğretmen adaylarının görüşlerinin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 13(27), 203-224. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.14601
Berberoğlu, G. & Kalender, İ. (2005). Öğrenci başarısının yıllara, okul türlerine, bölgelere göre incelenmesi: ÖSS ve PISA analizi. Journal of Educational Sciences & Practices, 4(7), 21-35.
Biber, A. Ç., Abdulkadir, T., Uysal, R. & Kabuklu, Ü. N. (2018). Liselere geçiş sınavının örnek matematik sorularına dair destekleme ve yetiştirme kursu matematik öğretmenlerinin görüşleri. Asya Öğretim Dergisi, 6(2), 63-80.
Birinci, D. K. (2014). Merkezi sistem ortak sınavlarında ilk deneyim: Matematik dersi. Journal of Research in Education and Teaching (Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi), 3(2), 8-16.
Büyüköztürk, Ş. (2016). Sınavlar üzerine düşünceler. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 345-356.
Çelen, F. K., Çelik, A. & Seferoğlu, S. S. (2011). Türk eğitim sistemi ve PISA sonuçları. Akademik Bilişim, 2(4), 1-9.
Çelik, S., Toraman, S. Ö., & Çelik, K. (2018). The relation of student achievement with course attendance and teacher immediacy. Kastamonu Education Journal, 26(1), 209-217.
Çetin, A. & Ünsal, S. (2019). Merkezi sınavların öğretmenler üzerinde sosyal, psikolojik etkisi ve öğretmenlerin öğretim programı uygulamalarına yansıması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 34(2), 304-323.
Çobanoğlu, R. & Kasapoğlu, K. (2010). PISA’da Fin başarısının nedenleri ve nasılları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(39), 121-131.
Creswell, J. W. (2014). Nitel araştırma yöntemleri (Çev Ed. M. Bütün & S. B. Demir). Siyasal Kitap.
Demir, O. O., Bektaş, O. & Saraçoğlu, M. (2019). Ortaöğretime geçişte sınav değişikliği yaşayan öğrencilerin fen bilimleri sınav kaygılarının incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 419-442.
Demir, S. B. & Yılmaz, A. T. (2019). En iyisi bu mu? Türkiye’de yeni ortaöğretime geçiş politikasının velilerin görüşlerine göre değerlendirilmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 164-183. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2019.19.43815-445515
Eurypedia. (2013). The structure of the European education systems 2013/14: Schematic diagrams. http://www.indire.it/lucabas/lkmw_file/eurydice/education_structures_2013_EN.pdf
Güler, M., Arslan, Z. & Çelik, D. (2018). Liselere giriş sınavına ilişkin matematik öğretmenlerinin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 337-363. https://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2019.128
Gündoğdu, K., Kızıltaş, E. & Çimen, N. (2010). Seviye Belirleme Sınavına (SBS) ilişkin öğrenci ve öğretmen görüşleri (Erzurum il örneği). İlköğretim Online, 9(1), 316-330.
Hofstein, A., & Lunetta, V. N. (2004). The laboratory in science education: Foundations for the twenty‐first century. Science Education, 88(1), 28-54. https://doi.org/10.1002/sce.10106
İncikabı, L., Mercimek, O., Ayanoğlu, P., Aliustaoğlu, F. & Tekin, N. (2016). Ortaokul matematik dersi öğretim programı kazanımlarının TIMSS bilişsel alanlarına göre değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 15(4), 1149-1163. https://doi.org/10.17051/io.2016.54792
Kahraman, İ. (2014). Merkezi ortak sınav uygulamasının etkilerine ilişkin öğretmen görüşleri. Munzur Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (MÜSBİD), 2(4), 53-73.
Kızkapan, O. & Nacaroğlu, O. (2019). Fen bilimleri öğretmenlerinin merkezi sınavlara (LGS) ilişkin görüşleri. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 9(2), 701-719.
Kumandaş, H. & Kutlu, Ö. (2014). Yükseköğretime öğrenci seçmede ve yerleştirmede kullanılan sınavların oluşturduğu risk faktörlerinin okul başarısı üzerindeki etkileri. Türk Psikoloji Dergisi, 29(74), 15-31.
Kwon, H., & Chang, M. (2008). Technology teachers’ beliefs about biotechnology and its instruction in South Korea. The Journal of Technological Studies, 35(1), 67–75.
MEB. (2015). 2014-2015 eğitim öğretim yılı 2. dönem ortak sınav bilgileri. http://odsgm.meb.gov.tr/test/analizler/docs/2014-2015-2-Donem-Ortak-Sinavlar-Genel-Bilgiler.pdf
MEB. (2018a). Millî Eğitim Bakanlığı ortaöğretime geçiş yönergesi. https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_03/26191912_yonerge.pdf
MEB. (2018b). 2018 Liselere Geçiş Sistemi (LGS): Merkezi sınavla yerleşen öğrencilerin performansı. http://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_12/17094056_2018_lgs_rapor.pdf
MEB. (2018c). Fen bilimleri dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Talim Terbiye Kurulu, Ankara.
MEB. (2019a). Ortaöğretime geçiş tercih ve yerleştirme kılavuzu. 28.05.2020 tarihinde http://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_06/25104443_evrak8071216911865128306.pdf adresinden alınmıştır.
MEB. (2019b). 2019 ortaöğretim kurumlarına ilişkin merkezi sınav. 16.04.2020 tarihinde http://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_06/24094730_2019_Ortaogretim_Kurumlarina_Iliskin_Merkezi_Sinav.pdf adresinden alınmıştır.
MEB. (2019c). PISA 2018 Türkiye ön raporu. 15.04.2020 tarihinde http://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_12/03105347_PISA_2018_Turkiye_On_Raporu.pdf adresinden alınmıştır.
MEB. (2020). 2019- 2020 öğretim yılı sınavla öğrenci alacak ortaöğretim kurumlarına ilişkin merkezî sınava yönelik mayıs ayı örnek soruları. 16.04.2020 tarihinde http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/pdf/ornek/1920/06114447_u091176d2020p_05_MAYIS_ORNEKSORULAR_SAY1.pdf adresinden alınmıştır.
Neidorf, T. S., Binkley, M., Gattis, K., & Nohara, D. (2006). Comparing mathematics content in the National Assessment of Educational Progress (NAEP), Trends in International Mathematics and Science Study (TIMSS), and Program for International Student Assessment (PISA) 2003 assessments (Technical Report, NCES 2006-029). National Center for Education Statistics.
Özkan, Y. Ö., Güvendir, M. A. & Satıcı, D. K. (2016). Temel eğitimden ortaöğretime geçiş (TEOG) sınavının uygulama koşullarına ilişkin öğrenci görüşleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(6), 1160-1180.
Özer Özkan, Y. & Acar Güvendir, M. (2018). Merkezi sınavların öğretmenler üzerindeki öğretimsel ve duyuşsal etkilerini belirlemeye yönelik öğretmen ölçeğinin geliştirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 189-204. https://doi.org/10.17679/inuefd.394383
Sarıer, Y. (2010). Ortaöğretime giriş sınavları (OKS-SBS) ve PISA sonuçları ışığında eğitimde fırsat eşitliğinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 107-129.
Schleicher, A. (2007). Can competencies assessed by PISA be considered the fundamental school knowledge 15-year-olds should possess? Journal of Educational Change, 8, 349-357. https://doi.org/10.1007/s10833-007-9042-x
Şad, S. N. & Şahiner, Y. K. (2016). Temel eğitimden ortaöğretime geçiş (TEOG) sistemine ilişkin öğrenci, öğretmen ve veli görüşleri. Elementary Education Online, 15(1). http://dx.doi.org/10.17051/io.2016.78720
Tüzer, A. (2016). Ortaokul sekizinci sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıkları ile sayısal ders başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
Ünsal, S. & Korkmaz, F. (2016). Destekleme ve yetiştirme kurslarının işlevlerine ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 13(12), 87-118.
Yalçın, E. (2019). Liseye giriş sınavı (LGS)'nın yönetici, öğretmen, öğrenci ve veliye göre incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
Zayimoğlu Öztürk, F., & Aksoy, H. (2014). Temel eğitimden ortaöğretime geçiş modelinin 8. sınıf öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi (Ordu ili örneği). OMÜ Eğtitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 439-454.