BEŞİNCİ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN BİYOÇEŞİTLİLİK KONUSUNU ANLAMALARI ÜZERİNE KAVRAM KARİKATÜRLERİNİN ETKİSİ

Eğitimde görsel materyallerin kullanımı oldukça önem kazanmıştır. Bu materyallerden biri de kavram karikatürleridir. Karikatürler, durumların ve kişilerin eleştirisini sert biçimde değil, mizah unsuru yardımıyla komikliği de içererek eleştirel yaklaşımla ele alan görsel açıdan zengin materyallerdir. Bu araştırmada da, beşinci sınıf öğrencilerinin Fen Bilimleri dersinde kavram karikatürleri ile desteklenmiş öğrenme ortamının biyoçeşitlilik konusunu anlamaları üzerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın uygulaması, 2017-2018 eğitim öğretim yılı bahar döneminde Van ili İpekyolu ilçesinde yer alan bir merkez ortaokulunun 5. sınıfında öğrenim gören toplam 50 öğrenciyle yürütülmüştür. Biyoçeşitlilik konusunun öğretimi kontrol grubunda sadece fen bilimleri öğretim programında yer alan etkinlikler ile deney grubunda ise mevcut öğretim programı kavram karikatürleriyle desteklenerek yapılmıştır. Araştırmanın verileri, biyoçeşitlilik konusuna ilişkin hazırlanan ön test ve son test olarak uygulanan açık uçlu 10 sorudan oluşan “Biyoçeşitlilik Konusu Başarı Testi (BİKBAT)”  ile elde edilmiştir. Araştırmanın verileri SPSS 20 bilgisayar programı ile analiz edilmiştir. Anlama düzeyleri tablosu kullanılarak BİKBAT’ tan elde edilen veriler SPSS 20 programı kullanılarak çeşitli istatiksel analizler yapılmıştır. Bu analizler arasında bağımsız gruplar Mann-Whitney U testi, bağımsız t-testi, bağımlı t-testi ve Wilcoxon işaretli sıralar testi kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucu kavram karikatürleriyle öğrenim gören deney grubu öğrencilerinin daha başarılı olduğu belirlenmiştir.

___

  • Abraham, M. R., Grzybowski, E. B., Renner, J. W., & Marek, E. A. (1992). Understandings and misunderstandings of eighth graders of five chemistry concepts found in textbooks. Journal of research in science teaching, 29(2), 105-120.
  • Akengin, H., ve İbrahimoğlu, Z. (2010). Sosyal bilgiler dersinde karikatür kullanımının öğrencilerin akademik başarısına ve derse ilişkin görüşlerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 29(2), 1-19.
  • Alkan, G. (2010). Sosyal bilgiler öğretiminde kavram karikatürlerinin öğrenci başarısına etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.Atasoy, Ş., Tekbıyık, A. ve Gülay, A. (2013). Beşinci sınıf öğrencilerinin ses kavramını anlamaları üzerine kavram karikatürlerinin etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 10(1), 176-196.
  • Aydın, Ö. S., Seçer, S. ve Yavuz, S. (2007). Çevre sorunları, biyolojik çeşitlilik ve çeşitliliğin azalması hakkındaki öğretmen adaylarının görüşleri. VII. Ulusal Ekoloji ve Çevre Kongresi, 10-13 Eylül, İnönü Üniversitesi Kongre ve Kültür Merkezi, Malatya.
  • Aydın, G., ve Özyürek, C. (2017). Işık kirliliği konusunun bilgisayar destekli kavram karikatürleriyle öğretimi. Journal of Inquiry Based Activities, 4(2), 54-71.
  • Balım, A. G., İnel, D., ve Evrekli, E. (2008). Fen öğretiminde kavram karikatürü kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına ve sorgulayıcı öğrenme becerileri algılarına etkisi. İlköğretim Online, 7(1), 188-202.
  • Baysarı, E. (2007). İlköğretim düzeyinde 5. sınıf fen ve teknoloji dersi canlılar ve hayat ünitesi öğretiminde kavram karikatürü kullanımının öğrenci başarısına, fen tutumuna ve kavram yanılgılarının giderilmesine olan etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Büyüköztürk, Ş. (2010). Deneysel desenler, ön test-son test kontrol grubu desen ve veri analizi. Ankara: PegemA Yayınları.
  • Cengizhan, S. (2011). Modüler öğretim tasarımıyla entegre edilmiş kavram karikatürleri hakkında öğretmen adaylarının görüşleri. Eğitim ve Bilim, 36(160), 93-104.
  • Ceylan, Ö. (2015). Fen öğretiminde kavram karikatürü kullanımının 7. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına ve bilişsel yapılarına etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
  • Coll, R. K., France, B., & Taylor, I. (2005). The role of models/and analogies in science education: Implications from research. International Journal of Science Education, 27(2), 183-198.
  • Çetin, E. (2012). Karikatürler ile zenginleştirilmiş fen ve teknoloji dersinin öğrenci başarısı ve tutumları üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Dabell, J. (2004). Using concept cartoon. Mathematics Teaching Incorporating Micromath London: PFP Publishing, 209 / July 2008.
  • Dervişoğlu, S., Menzel, S., Soran, H. ve Bögeholz, S. (2009). Değerler, inançlar ve problem algısının biyolojik çeşitliliği korumaya yönelik kişisel normlara etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 37, 50-59.
  • Dervişoğlu, S. ve Soran, H. (2006). Biyolojik çeşitliliğe yönelik öğrenci kavramları. VII. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi, 7-9 Eylül, Ankara.
  • Ekemen, D. K., Atik A. D. ve Erkoç, F. (2017) Dokuzuncu sınıf “biyolojik çeşitlilik ve korunması” konusunun istasyon tekniği kullanılarak öğretilmesi ve öğrencilerin uygulamadan memnuniyeti. Adıyaman University Journal of Educational Sciences, 7(2), 318-339.
  • Erdoğan, A., ve Özsevgec, L. C. (2012). Kavram karikatürlerinin öğrencilerin kavram yanılgılarının giderilmesi üzerindeki etkisi: Sera etkisi ve küresel ısınma örneği. Turkish Journal of Education, 1(2), 38-50.
  • Eroğlu, N. (2010). 6. sınıf "Maddenin Tanecikli Yapısı" ünitesindeki kavramların öğretiminde öğrenci ürünü karikatürlerin kullanımı. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
  • Evrekli, E. (2010). Fen ve teknoloji öğretiminde zihin haritası ve kavram karikatürü etkinliklerin öğrencilerin akademik başarılarına ve sorgulayıcı öğrenme beceri algılarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Evrekli, E., ve Balım, A. G. (2015). Fen derslerinde animasyon destekli kavram karikatürleri kullanımının altıncı sınıf öğrencilerinin sorgulayıcı öğrenme becerileri algılarına etkisi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(11), 109-136.
  • Gölgeli, D., ve Saraçoğlu, S. (2011). Fen ve teknoloji dersi “Işık ve Ses” ünitesinin öğretiminde kavram karikatürlerinin kullanımının öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(31), 113-124.
  • Gronlund, N. E. (1998) Measurement and evaluation in teaching. 4th Edition, Macmillan Publishing Co., Inc., New York, 96.
  • İlikçi, K. (2003). Sosyolojik açıdan karikatürcü hakları, http://www.ndkarikaturvakfi. org.tr/katalog2003.htm, 9. Uluslararası Ankara Karikatür Vakfı Etkinlikleri, 18 Ocak 2011 tarihinde edinilmiştir.
  • İnel, D., Balım, A. G. ve Evrekli, E. (2009), Fen ve teknoloji öğretiminde kavram karikatürü kullanımına ilişkin öğrenci görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(1), 1-16.
  • İnel, D. ve Balım, A. G. (2011). Kavram karikatürleri destekli probleme dayalı öğrenme yönteminin ilköğretim 6.sınıf öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarına etkisi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 169-188.
  • Kete, R., Avcu, T. ve Aydın, A. (2009). Öğretmen adaylarının çalışma yapraklarında karikatür kullanımına yönelik tutumları. Kastamonu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 531-540.
  • Keogh, B., Naylor, S., & Downing, B. (2003). Children’s ınteractions in the classroom: Argumentation in primary science. noordwijkerhout, Netherlands: 4th European Science Education Research Association Conference.
  • Kılıç, A. ve Sağlam, N. (2004). Biyoloji eğitiminde kavram haritalarının öğrenme başarısına ve kalıcılığına etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 155-164.
  • Korkut, T.Y. ve Ören, F. Ş. (2018) Kavram karikatürleriyle desteklenmiş bilimsel hikâyelerin akademik başarı, tutum ve motivasyon üzerine etkisi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), 38-52.
  • Ocak, I., Güleç-Islak, F., ve Ocak, G. (2015). İlkokul 4. sınıf fen bilimleri dersinde kavram karikatürü kullanımının akademik başarıya etkisi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, USOS2015 Özel sayı, 119-132.
  • Özalp, I. (2006). Karikatür tekniğinin fen ve çevre eğitiminde kullanılabilirliğine ilişkin bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Manisa.
  • Seçgin, F., Yalvaç, G. ve Çetin, T. (2010). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin karikatürler aracılığıyla çevre sorunlarına ilişkin algıları. International Conference On New Trends İn Education And Their Implications 11-13 November, 2010, Antalya.
  • Şaşmaz-Ören, F., Karatekin, P., Erdem, Ş. ve Ormancı, Ü. (2014). Öğretmen adaylarının bitkilerde solunum-fotosentez konusundaki bilgi düzeylerinin kavram karikatürleriyle belirlenmesi ve farklı değişkenlere göre analizi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 155-174.
  • Topçubaşı, T. ve Polat, S. (2014). Sosyal bilgiler öğretiminde kavram karikatürlerinin öğrenci başarısına etkisi. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 3(2), 48-61.
  • Türkoğuz, S., ve Cin, M. (2013). Argümantasyona dayalı kavram karikatürü etkinliklerinin öğrencilerin kavramsal anlama düzeylerine etkisi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 155-173.
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1303-0493
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2000
  • Yayıncı: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

ÖRGÜTSEL VATANDAŞLIK DAVRANIŞI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Hasan Basri MEMDUHOĞLU, Mevsim ZENGİN

ZİHİN ENGELLİ ÖĞRENCİLERE ÇIKARMA İŞLEMİ ÖĞRETİMİNDE SABİT BEKLEME SÜRELİ ÖĞRETİMLE SUNULAN NOKTA BELİRLEME TEKNİĞİNİN ETKİLİLİĞİ

Tayyibe BADIR POLAT, Ahmet YIKMIŞ

İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN ÇEVRE SORUNLARI İLE İLGİLİ KAVRAMLARA YÖNELİK ALGILARININ BELİRLENMESİ

Elif ATABEK-YİĞİT, Fatime BALKAN-KIYICI, Melike YAVUZ-TOPALOĞLU

BİR ÇEVRİMİÇİ ÖĞRENME ORTAMININ KULLANILMASI: BAŞLICA STRATEJİLER VE OLANAK SAĞLAYICILAR

Levent DURDU, M. Yaşar ÖZDEN

OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİ ÖĞRETMENLİĞİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE İLİŞKİN METAFORLARI

Elvan Şahin ZETEROĞLU, Duygu KOZAN

OKUL ÖNCESİ DÖNEM ÇOCUKLARININ KİŞİLER ARASI PROBLEM ÇÖZME VE SOSYAL BECERİLERİ İLE AKRAN İLİŞKİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Çağlayan DİNÇER, Tuğba BAŞ, Nergiz TEKE, Ebru AYDIN, Sinem İPEK, İlkay GÖKTAŞ

ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNE GÖRE ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN KONUŞMA BECERİLERİ

Sezgin DEMİR, Büşra GÜL ÖZDİL

EULER FORMÜLÜ ÖĞRETİMİNDE 5E ÖĞRENME DÖNGÜSÜ MODELİNE DAYALI DERSLERİN PAYDAŞLARININ DENEYİMLERİ

Burçak BOZ YAMAN, Safure BULUT

LİSANSÜSTÜ EĞİTİMİN YAŞAMBOYU ÖĞRENME BECERİLERİNE ETKİSİ: FEN BİLGİSİ ALANI ÖĞRETMENLERİ İLE DURUM ÇALIŞMASI

Hale ERDEN

ÇAĞDAŞ YAKLAŞIMLARA DAYALI LABORATUVAR UYGULAMALARININ TÜRKİYE'DEKİ ÖĞRENCİLERİN LABORATUVAR DERSLERİNDEKİ TUTUMLARINA ETKİSİ: BİR META-ANALİZ ÇALIŞMASI

Ali KIŞ, Fatma MUTLU, Yunus Emre BAYSAL