Suudi Arabistan Romanlarında Anlatım Tekniği Olarak Diyalog ve İç Monolog

Kişinin duygu ve düşüncelerini kendine özgü bir dil kullanarak, estetik kurallar çerçevesinde, yazılı veya sözlü olarak dile getirmesi olan edebiyatta en önemli rolü anlatım teknikleri üstlenmektedir. Edebiyatçı, aktarmak istediği duygu, düşünce, hayal ve gözlemlerini etkin kılmak için anlatım tekniklerini titizlikle seçer. Özellikle bireyi ve toplumu merkeze alan romanda anlatılacak şeyden çok anlatım biçiminin daha fazla dikkat çektiği, anlatım tekniklerinin daha fazla önemsendiği görülmektedir. Bundan dolayı roman aracılığıyla aktarılmak istenilen mesaj hem diğer edebi türlerdeki çeşitli anlatım teknikleri, hem de romanın kendine özgü anlatım teknikleri vasıtasıyla sunularak hedefe en etkin şekilde ulaşılmaya çalışılır. Bu bağlamda romanda kullanılan çeşitli teknikler, yazara bireyin iç dünyasının derinliklerine inme imkânı sunduğu gibi toplumun aksayan yönlerini başarılı bir şekilde yansıtabilmesinin de önünü açar. Binâenaleyh misyonunu büyük ölçüde gerçekleştiren romanın elde ettiği bu başarısındaki en büyük payın anlatım tekniklerine ait olduğu rahatlıkla söylenebilir. Bu çerçevede kaleme alınan bu çalışma, Suûd romanları özelinde anlatım tekniklerini ve bu tekniklerin yazarın amacına nasıl katkıda bulunduğunu ortaya koymayı amaçlamaktadır. Giriş bölümünde ilk olarak roman sanatında kullanılan anlatım tekniklerinin rolü ve kullanılan başlıca anlatım teknikleri özet halinde sunulmuştur. Ayrıca Suudi Arabistan romanlarında yer alan anlatım teknikleri ana hatlarıyla irdelenmiştir. Çalışmanın diğer bölümlerinde ise söz konusu anlatım tekniklerinden diyalog ve iç monolog teknikleri detaylı bir şekilde ele alınmış, adı geçen tekniklerin tanımı yapılarak detaylı bir şekilde incelenmiştir. Konuya ışık tutması amacıyla da bu tekniklerin kullanıldığı romanlardan örneklere yer verilmiştir.

As a Narrative Technique in the Saudi Arabia Novels Dialogue and Internal Monolog

Expression techniques play the most important role in literature, which is the expression of one's feelings and thoughts using a unique language, within the framework of aesthetic rules, in written or oral form. Especially in the novel, which focuses on the individual and society, the narrative style is more prominent than what will be told, and it is seen that the narrative techniques are given more importance. The message that is intended to be conveyed through the novel is tried to be achieved by presenting the message through various expression techniques in other literary genres, as well as through the narration techniques unique to the novel. The various techniques used in the novel offer the author the opportunity to delve deeper into the inner world of the individual, as well as successfully reflect the failing aspects of society. This study aims to reveal the narrative techniques used in the context of Saudi novels and how these techniques contribute to the author's purpose. In the introduction part, the role of the narrative techniques used in the art of novel and the main narrative techniques used are presented in summary. In addition, the narrative techniques used in Saudi Arabian novels were examined with their main lines. In the other parts of the study, dialogue and inner monologue techniques, which are among the mentioned narrative techniques, are discussed in detail, the aforementioned techniques are described and examined in detail. Then, in order to shed light on the subject, examples of novels in which these techniques are used are included.

___

Âlim, Racâ. Sıtr. ed-Dâru'l-Beydâ: el-Merkezu's-Sekâfiyyu'l-Arabî, 2005.

Âlim, Racâ. Tavku’l-Hamâm. ed-Dâru'l-Beydâ: el-Merkezu’s-Sekâfiyyu’l-‘Arabî, 2011.

Arslan, Adnan. “Modern Arap Romanı ve Siyaset İlişkisi Bağlamında ‘Şakkatu’l-Hurriye’ Romanı”. Gümüşhane Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7/13 (Ocak 2018), 140-162.

Arslan, Adnan. Abdurrahmân Munîf’in Romancılığı. Bursa: Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2017.

Aytaç, Gürsel. Çağdaş Türk Romanları Üzerine İncelemeler. Ankara: Gündoğan Yay. 1998.

Aytaç, Gürsel. Genel Edebiyat Bilimi. İstanbul: Papirüs, 1999.

Dîb, Seyyid Muhammed. Fennu’r-Rivâye fi’l-Memleketi’l-Arabiyyeti’s-Suûdiyye Beyne’n-Neş’eti ve’t-Tetavvur. Kahire: el-Mektebetu’l-Ezheriyye li’t-Turâs, 2. Basım, 1995.

Duman, Emine. İbrahim Yıldırım’ın ‘Kuşevi’nin Efendisi’ Romanında Dil ve Anlatım. İstanbul: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2013.

Ensârî, Abdulkuddûs. et-Tev’emân. Dımaşk: Matbaâtu’t-Terakkî, 1930.

Erbay, Hatice. Abdurraḥmân Munîf’in Sibâḳu’l-Mesâfâti’ṭ-Ṭavîle Adlı Eserinin Roman Tekniği Açısından İncelenmesi. Bursa: Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2015.

Fabian, Johannes. Time and the Other-How Anthropology Makes its Object. New York: Columbia University Press, 1983.

Hâl, Abduh. Nubâh. Beyrut: Menşûrât el-Cemel, 2. Basım, 2007.

Harmancı, Hasan. Abdurrahmân Munîf’in el-Eşcâr ve İğtiyâlu Merzûk Adlı Eserinin Teknik ve Tematik Yönden İncelenmesi. Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2013.

Holman, C. Hugh. A Handbook Litature. New York: The Odyssey Press, 3. Basım, 1972.

Humphrey, Robert. Teyyâru’l-Va‘y fi’r-Rivâyeti’l-Hadîse. çev. Mahmûd er-Rebîî. Kahire: el-Merkezu'l-Kavmî li't-Terceme, 2015.

International Prize for Arabic Fiction. “طوق الحمام”. Erişim 03 Ekim 2020. https://www.arabicfiction.org/ar/node/643.

Kahtânî, Sultân b. Sa’d. er-Rivâye fî’l-Memleketi’l- Arabiyyeti’s-Suûdiyye Neş’etuha ve Tetavvuruhâ 1930-1989 Dirâsetu’n Târihiyyetun-Nakdiyyetun (1989). Bureyde: Nâdi’l-Kâsîmi’l-Edebî, 2. Basım, 2009.

Karabulut, Mustafa. “Yusuf Atılgan'ın ‘Aylak Adam’ Romanında Anlatım Teknikleri”. Turkish Studies 7/1, (2012), 1375-1387.

Mansûr İbrâhim el-Hâzimî, Fennu’l-Kıssa fi’l-Edebi’s-Suûdiyyi’l-Hadîs. Riyad: Dâru’l-‘Ulûm, 1981.

Moran, Berna. Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış I. İstanbul: İletişim Yayınları, 10. Basım, 2001.

Mubeddel, Munîra Nâsır. Unsa’s-Serd. Beyrut: Muessesetu’l-İntişâri’l-Arabî, 2015.

Munîf, Abdurrahman. el-Eşcâr ve İğtiyâl Merzûk. Beyrut: el-Müessesetu’l-Arabiyye li’d-Dirâsâti ve’n-Neşr, ts.

Nassâr, Nevâf. “Hivâr-Dialogue”. el-Muʿcemu’l-Edebî. Amman: Dâru Verd li’n-Neşr, 2007.

Parla, Jale. Don Kişot'tan Bugüne Roman. İstanbul: İletişim Yayıncılık, 13. Basım, 2015.

Prince, Gerald. Kâmûsu’s-Serdiyyât. çev. es-Seyyid İmâm. Kahire: Mirrit li’n-Neşr ve’l-Ma‘lumât, 2003.

Seyyid, Muhammed b. ‘Adil. Efnânu’s-Serd. Riyad: Dâru Câmiati’l-Melik Suûd li’n-Neşr, 2017.

Şâmih, Muhammed Abdurrahmân. en-Nesru’l-Edebî fi’l-Memleketi’l-Arabiyyeti’s-Suʿûdiyye 1900-1945. Riyad: Dâru’l-Ulûm, 3. Basım, 1983.

Tekin, Mehmet. Roman Sanatı. Ankara: Ötüken Neşriyat, 9. Basım, 2011.

Tepebaşılı, Fatih. Roman İncelemesine Giriş. Konya: Çizgi Yayınevi, 2012.

Tuğrul, Ülkü. Abdurrahman Munif’in Şarku’l-Mutevassıt Adlı Romanının İncelenmesi. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi, Sosyal Bilimler Ensititüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2006.