GENÇLERDE SINAV KAYGISI, DİNDARLIK VE DUA İLİŞKİSİ

Günümüzde sınavların bireyin geleceği üzerinde önemli etkisinin bulunması sınav kaygısı sorununa yol açmakta ve bu sorunla başa çıkmada psikolojik tedaviyöntemlerinin yanında alternatif bakış açılarına ihtiyaç bulunmaktadır. Buaraştırmanın amacı genç bireylerde sınav kaygısı, dindarlık ve dua ilişkisini tespit etmektir. Araştırmanın örneklemi Trabzon’da ikamet eden yaşları 16-26 arasında değişen 367’si (%66,1) kadın ve 188’i (%33,9) erkek toplam 555 genç bireyden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Sınav Kaygısı Ölçeği, İçsel Dini Motivasyon Ölçeği ve Dini Şuur Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada öncelikle demografik özellikler ile sınav kaygısı ilişkisine bakılmış, daha sonra sınav kaygısı ile dindarlık ve dua ilişkisi incelenmiştir. Araştırmada elde edilen verilerin analizi sonucunda, cinsiyet ile sınav kaygısı arasında negatif; dini şuur ve alt boyutları ilesınav kaygısı arasında pozitif yönlü ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca araştırmada duaibadetinin sınav kaygısını azaltmada pozitif etkisinin olduğu tespit edilmiştir

RELATIONSHIP OF EXAM ANXIETY, RELIGIOUSNESS AND PRAYING IN YOUNG PEOPLE

Today, having tests important impact on the future of the individual causes test anxiety problem and there is a need for alternative perspectives in addition to psychological treatment methods in coping with this problem. The aim of this study is to determine the relation between exam anxiety, religiousness and prayer in young individuals. The sample of the study consisted of 367 (66,1%) female and 188 (% 33,9) male totally 555 young people aged between 16-26 years. Test Anxiety Scale, Internal Religious Motivation Scale and Religious Consciousness Scale were used to collect data. In the study, firstly the relationship between demographic characteristics and test anxiety and then the relationship between test anxiety, religiousness and prayer was examined. As a result of the analysis of the data obtained in the study, it was negative relationship between sex and exam anxiety; A positive relationship was found between religious consciousness and sub- dimensions and test anxiety. In addition, the study showed that praying has a positive effect on reducing the anxiety of exam

___

Acklin, Marwin W. – Brown, Earl C. - Mauger, Paul A. “The Role of Religious Values in Coping with Cancer”, Journal of Religion and Health 22/4 (1983), 322-333.

Akgül, Ömer “Din Karşıtı Propaganda ve Dindarlık”, (Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007).

Albayrak, Ahmet, Gençlerde Dua Psikolojisi, İstanbul: Düşünce Yayınları, 2013.

Albayrak, Ali, “Caferilerde Dini ve Sosyal Hayat (Ankara Keçiören Örneği)” (Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2006).

American Psychiatric Association, Diagnostic And Statistical Manual Of Mental Disorders, 5. Baskı, Washington: American Psychiatric Association, 2013.

Arthur Freeman - Robert A. DiTomasso, “Cognitive Concepts of Anxiety”, Textbook of Anxiety Disorders, (ed. Dan J. Stein, Eric Hollander), Washington: American Psychiatric Publishing, 2002.

Aydın, Fatma, “Akademik Başarının Yordayıcısı Olarak Akademik Güdülenme, Öz Yeterlilik ve Sınav Kaygısı”, (Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2010).

Ayten, Ali, “Prososyal Davranışlarda Dindarlık ve Empatinin Rolü” (Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2009).

Ayten, Ali, “Üniversite Öğrencilerinde Ölüm Kaygısı: Türk ve Ürdünlü Öğrenciler Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma”, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi 9/4 (2009), 85-108.

Azhar, M. Z.- Varma, S. L. - Dharap, A. S. “Religious Psychotherapy in Anxiety Disorder Patients.” Acta Psychiatrica Scandinavica 90/1 (1994), 1-3.

Budak, Selçuk, Psikoloji Sözlüğü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları 2009.

Büşra Şeftalici, “Lise Son Sınıf Öğrencilerinde Sınav Kaygısı ve Maneviyat Şanlıurfa-Viranşehir Örneği” (Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2017).

Byrd, Randolph C., “Positive Therapeutic Effects Of Intercessory Prayer in A Coronary Care Unit Population”, Southern Medical Journal 81/ 7 (1988), 826-829.

Cassady, Jerrell C.- Johnson - Ronald E., “Cognitive test anxiety and academic performance”. Contemporary Educational Psychology, 27/2, (2002), 270-295.

Chen, George C., Cigarette Consumption And Health Effects, New York: Nova Science Publishers, 2013.

Clark, Carolyn Chambers, Living Well With Anxiety, Harpercollins Ebooks, 2006.

Clark, David A.- Beck, Aaron T., Cognitive Therapy of Anxiety Disorders, New York: The Guilford Press, 2010.

Coetzer, Rudi, Anxiety and Mood Disorders Following Traumatic Brain Injury: Clinical Assessment and Psychotherapy The Brain Injuries Series, New York: Routledge, 2018

Çakıcı, Dilek, “ Yabancı Dil Öğrenenlerin Sınav Kaygı Düzeyleri”, Turkish Studies 10/7, (2015), 243.

Çapçıoğlu, İhsan, “Sosyo-Politik Tutumlar ve Dindarlık İlişkisi -İlahiyat Fakülteleri Örneği” (Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008).

Çetin, Şaban, “Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Kamu Personeli Seçme Sınavına (Kpss) Yönelik Kaygılarının İncelenmesi”. Millî Eğitim 197 (2013), 158.

Çurum, Elif Elifoğlu, “Dindarlık ve İş Stresi İlişkisi (Samsun Örneği)” (Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2015).

Dağlı, Emel Nuriye, “Yaşlılarda Ölüm Kaygısı ve Dindarlık” (Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2010).

Darwin, Charles, The Expression of the Emotions in Man and Animals, (edt. Francis Darwin), New York: Cambridge University Press, 2009.

Doğan, Mecbure, “Duanın Psikolojik ve Psikoterapik Etkileri” (Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1997).

Domschke, Katharina - Deckert, Jürgen, “Genetics”, Behavioral Neurobiology of Anxiety and Its Treatment, (edt. Murray B. Stein l Thomas Steckler), New York: Springer, 2010.

Dündar, Süleyman – Yapıcı, Şenay - Topçu, Birol, “Üniversite Öğrencilerinin Bazı Kişilik Özelliklerine Göre Sınav Kaygısının İncelenmesi” GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 28/1 (2008), 171-186.

El-Isfahani, Ragıb, Müfredat, Kur’an Kavramları Sözlüğü, (çev. Abdulbaki Güneş, Mehmet Yolcu), Çıra Yayınları. İstanbul, 2012.

Ellis, Albert – MacLaren, Catharine, Rational Emotive Behavior Therapy, California: Impact Publishers, 1998.

Erdem, Hüsamettin, Problematik Olarak Din-Felsefe Münasebeti, Konya: Sebat Ofset Matbaacılık, 1997.

Erozkan, Atılgan, “Üniversite Öğrencilerinin Sınav Kaygısı ve Başa çıkma Davranışları”, Muğla Üniversitesi Sbe Dergisi 12 (2004), 13-38.

Frankl, Viktor, İnsanın Anlam Arayışı, (çev. Selçuk Budak), İstanbul: Öteki Yayınevi, 2007.

Freud, Sigmund, Interpretion of Dreams, New York: Courier Dover Publications, 2015.

Gaudry, Eric - Spielberger, Donald, Anxiety And Educational Achievement. New York: Wiley, 1971.

Genç, Murat, “İlköğretim Öğrencilerinin Sınıf ve Cinsiyete Göre Sınav Kaygı Düzeylerinin Belirlenmesi”, CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 11/l (2013), 85-95.

Ghinassi, Cheryl Winning, Anxiety, Oxford: Abc Clio, 2010.

Gürsu, Orhan, “Ergenlik Döneminde Psikolojik Sağlık ve Dindarlık İlişkisi” (Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2011).

Güven, Hülya, “Depresyon ve Dindarlık İlişkisi” (Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 2008).

Hallahmi, Benjamin Beit - Argyle, Michael, The Psychology of Religious Behaviour, Belief and Experience, New York: Routledge,1997.

Hasankahyaoğlu, Havva Rabia, “Dindarlık Empati İlişkisi” (Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008).

Hayta, Akif, “İbadetler ve Ruh Sağlığı”, Gençlik Din ve Değerler Psikolojisi, (edt. Hayati Hökelekli), Ankara: Ankara Okulu Yayınları 2002

Hembree, Ray, “Correlates, Causes, Effects, and Treatment of Test Anxiety”, Review of Educational Research 58/1 (1988), 47-77.

Hettema John M. - Neale Michael C. – Kendler, Kenneth S., “A Review And Meta-Analysis Of The Genetic Epidemiology Of Anxiety Disorders”, Am J Psychiatry 158/10 (2001) 1568-78.

Hiott, Walter D. - Labbate, Lawrence, “Evaluation and Management of Neurobehavioral Syndromes of Traumatic Brain Injury”, NeuroRehabilitation 17/4 (2002), 345-355.

Ilgaz, Abdulkadir, “Depresyon ve Dindarlık İlişkisi, Kastamonu Örneği” (Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2015).

Izard, Carroll E., “Anxiety: A Variable Combination Of Interacting Fundamental Emotions” Anxiety Current Trends İn Theory And Research, (edt. Charles D. Spielberger), Vol 1. New York: Academic Press, 1972.

Kabalcı, Tuğba, “Akademik Başarının Yordayıcısı Olarak Benlik Saygısı, Sınav Kaygısı ve Sosyo-Demografik Değişkenler”, (Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008).

Kapıkıran, Şahin, “Üniversite Öğrencilerinin Sınav Kaygısının Bazı Psiko-Sosyal Değişkenlerle İlişkisi Üzerine Bir İnceleme”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 11/34 (2002), 34-43.

Karaca, Faruk, “Din Psikolojisinde Metot Sorunu ve Bir Dindarlık Ölçeğinin Türk Toplumuna Standardizasyonu”, EKEV Akademi Dergisi, 3/1 (2001), 196-199.

Karaca, Faruk, Ölüm Psikolojisi, İstanbul: Beyan Yayınları, 2000.

Karakaş, Ahmet Canan, “Paylaşma Tutumlarının Sınav Kaygısı-Gelecek Kaygısı İle İlişkisi (Sakarya İli Örneği)”, İtobiad (2013), 136-157.

Karslı, Necmi, “Gençlerde Özsaygı ve Dindarlık İlişkisi”, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 4 (2017), 16-46.

Karslı, Necmi, Mutluluk ve Dindarlık, Kayseri: Kimlik Yayınları, 2018.

Karslı, Necmi, Öfke Kontrolü ve Dindarlık, Kayseri: Kimlik Yayınları, 2018.

Kartopu, Saffet, “Lise Öğrenci Ve Öğretmenlerinin Durumluk ve Sürekli Kaygı Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi (Kahramanmaraş Örneği)”, Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 17/2 (2012), 164.

Kayıklık, Hasan, Din Psikolojisi, Adana: Karahan Kitabevi, 2011.

Kımter, Nurten - Köftegül, Özlem “Ölüm Kaygısı İle Dindarlık Arasındaki İlişki Üzerine Bir İnceleme”. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (2017), 55-82.

Kımter, Nurten, “Benlik Saygısı ve Dindarlık İlişkisi” (Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008).

Koç, Mustafa “Yetişkinlik Döneminde Dindarlık İle Benlik Kavramı Değişkenleri Arasındaki İlişki” (Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008).

Koç, Mustafa, “Ergenlik Döneminde Dua Ve İbadet Algılarının Ruh Sağlığına Etkileri Üzerine Bir Alan Araştırması”, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 10 (2004), 115-157.

Koenig, Harold G. - Larson, David B. “Religion and mental health: evidence for an Association”, International Review of Psychiatry 13 (2001), 67-78.

Kula, Naci, “Gençlik Döneminde Kimlik ve Din”, Gençlik Din ve Değerler Psikolojisi. (edt. Hayati Hökelekli). Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2002, 42. Kurt, İhsan, Sınav Kaygısını Aşmanın Yolları, İstanbul: Bizim Kitaplar, 2011.

Kuşat, Ali, “Ergenlerde Allah Tasavvuru”. Dindarlığın Sosyo-Psikolojisi. (ed. Ünver Günay, Celalettin Çelik), Adana: Karahan Kitabevi, 2006.

Küçükalp, Emine “Ahlaki Yargı Gelişimi ve Dindarlık İlişkisi”, (Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2004).

Küçükalp, Emine, “Ahlaki Yargı Gelişimi ve Dindarlık İlişkisi”. (Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2004).

Larson, David B. - Larson, Susan S., “Spirituality’s Potential Relevance to Physical & Emotional Health: A Brief Review of Quantitative Research”, Journal of Psychology & Theology 31 (2013), 37-51.

Larson, David B. v.dğr. “Associations between dimensions of religious commitment and mental health reported in the American Journal of Psychiatry and Archives of General Psychiatry: 1978-1989”, American Journal of Psychiatry (1992), 557-9.

McGuffin, Peter – Mawson, David, “Obsessive-Compulsive Neurosis: Two Identical Twin Pairs”, British Journal of Psychiatry 137/3 (1980), 285.

Mehmedoğlu, Ali Ulvi, Kişilik ve Din. İstanbul: Dem Yayınları, 2004.

Mustafa İşlek, “Ergenlerde Kaygı ve Duanın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”, (Yüksek Lisans Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2016).

Öner, Necla, Sınav Kaygısı Envanteri El Kitabı. İstanbul: Yüksek Öğrenimde Rehberliği Tanıtma ve Rehber Yetiştirme Vakfı Yayını, 1990.

Öner, Necla, Türkiye’de Kullanılan Psikolojik Testlerden Örnekler, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2012.

Peker, Hüseyin, Din Psikolojisi, İstanbul: Çamlıca Yayınları, 2011.

Plotnik, Rod, Psikolojiye Giriş, (çev. Tamer Geniş), İstanbul: Kanküs Yayınları 2009.

Powers, Donald E., “Test Anxiety and The GRE General Test.” Report No. 86-45. Princeton, NJ: Educational Testing Service, 1986.

Razali Salleh Mohd. – Aminah, Kassim - Khan, Umeed Ali “Religious–Cultural Psychotherapy in The Management Of Anxiety Patients”, Transcultural Psychiatry 39/1 (2002), 130-136.

Reiland, Sarah- Lauterbach, Dean, “Effects of Trauma And Religiosity on Self-Esteem” Psychological Report 102 (2008), 779-90.

Sevindik, Durmuş, “Orta Yaş Dönemi Bireylerde Dindarlık-Mutluluk İlişkisi: Denizli Örneği” (Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2015).

Seyhan, Beyazıt Yaşar, “Dini Şuur Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, EKEV Akademi Dergisi, 19/61 (2015), 399-406. Smoller, Jordan W. – Block, Stefanie R.- Young, Mirella M. “Genetics Of Anxiety Disorders: The Complex Road From DSM To DNA” Depress Anxiety, 26/11 (2009) 965–975.

Smoller, Jordan W. – Cerrato, Felecia E. – Weatherall, Sarah L., “The Genetics Of Anxiety Disorders”. Anxiety Disorders, (edt. Kerry J. Ressler, Daniel S. Pine, Barbara Olasov Rothbaum), New York, Oxford University Press, 2015.

Stevens, Holly Hazlett, Psychological Approaches to Generalized Anxiety Disorder, New York: Springer, 2008.

Şengül, Fatma, “Dindarlık ve Ruh Sağlığı İlişkisi” (Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007).

Torgersen Svenn, “Genetic Factors in Anxiety Disorders”, Arch Gen Psychiatry, 40/10 (1983), 1085-9.

Toufexis, Donna – Hammack, Sayamwong E., Anti-Anxiety Drugs, New York: Chelsea House Publishers, 2006.

Tugan, Süleyman Ertuğrul, “Lise Öğrencilerinde Sınav Kaygısı ve Akademik Başarı İlişkisi”, Karaelmas Journal of Educational Sciences 3 (2015) 98-106.

Watson, John B., Behaviorism, New York: Routledge, 2017

William S. Harris, v.dğr., “A Randomized, Controlled Trial Of The Effects Of Remote, Intercessory Prayer On Outcomes In Patients Admitted To The Coronary Care Unit”, Arch Intern Med, 159 (1999), 2273-8.

Yakut, Selahattin, “Öğretmenlerde Yabancılaşma, Yalnızlık ve Dindarlık İlişkisi: Polatlı Örneği” (Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2016).

Yaparel, Recep, “Dua, Psikolojik Bir Yaklaşım”, Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (1995), 9.

Yapıcı, Asım, “Güdü ve İçerik Açısından Çocuklarda Dua ve Dualara Yansıyan Sorunlar”, ÇÜİFD 5/2 (2005), 58-94.

Yapıcı, Asım-Kayıklık, Hasan, “Ruh Sağlığı Bağlamında Dindarlığın Özsaygı ve Kaygı ile İlişkisi: Çukurova Üniversitesi Örneği” Değerler Eğitimi Dergisi, 3/9, (2005),177-206.

Yıldız, Murat, “Dinî Hayat İle Ölüm Kaygısı Arasındaki İlişki Zerine Bir Araştırma”, (Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1998).

Yoğurtçu, Fatma, “Yetişkinlerde Dindarlık ve Ruh Sağlığı” (Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2009).

Zeidner, Moshe - Matthews, Gerald, Anxiety 101, New York: Springer Publishing, 2010

Zeidner, Moshe, Test Anxiety, The State of The Art, New York: Kluwer Academic Publishers, 1998

Pedagog Sitesi, “Sınav Kaygısı ile Nasıl Başa Çıkılır”, http://pedagogsitesi.com/sinav-kaygisi-nedir-nasil-basa-cikilir/ (Erişim: 26 Kasım 2018).